Электростатика тарауы бойынша есептер шығару әдістемесі
Қaзaқcтaн Pecпyбликacының бiлiм жәнe ғылым миниcтpлiгi
Ceмeй қaлacының Шәкәpiм aтындaғы yнивepcитeтi
кoммepциялық eмec aкциoнepлiк қoғaм
Бiлiм aлyды жaлғacтыpy фaкyльтeтi
СӨЖ №2
Тaқыpыбы: Электростатика тарауы бойынша есептер шығару әдістемесі.
Opындaғaн: Советханов Ә.М.
Тeкcepгeн: п.ғ.к. дoцeнт м.a. Жeлдiбaeвa Б.C.
Тoп: МФЗ-002
Ceмeй 2021 жыл
Электростатика тарауы бойынша есептер шығару әдістемесі.
Ағылшын физигі У. Гильберттің (1544-1603) пікірі бойынша кейбір денелерде үйкелгеннен кейін ұсақ бөлшектердің өзіне тарту қасиеті байқалған, ол электрлену құбылысы деп аталады. Француз ғалымы Дюфе электр заряды екі түрлі болатынын тұжырымдаса, американ ғалымы Франклин шартты түрде оң және теріс деп аталатын екі түрлі электр зарядтарының бар екенін айтты. Ағылшын ғалымы Грей 1729 жылы бірінші рет электрленген денелердің өткізгіш және өткізбейтін болып бөлінетінін тапқан. Көптеген тәжірибелердің қорытындыларынан ағылшын физигі М.Фарадей табиғаттың негізгі бір заңы - зарядтардың сақталу заңын ашты. Кез келген тұйықталған жүйеде электр зарядтарының алгебралық қосындысы әруақытта өзгеріссіз қалып отырады, яғни
Электростатика тарауы бойынша негізгі терминдер:
Электр заряды - денелердің немесе бөлшектердің электромагниттік әрекеттесу қабілетін сипаттайтын физикалық шама.
Элементар заряд шамасы электронның зарядына тең кішкентай оң немесе тең заряд (e = 1,6∙10 -19 Кл).
Электр зарядтарының қасиеттері:
Электр зарядының екі түрі бар, оң және теріс. Аттас зарядтар бір-бірінен тебіледі, әр аттас зарядтар бір-біріне тартылады.
Электр заряды инвариантты, яғни санақ жүйесінен тәуелсіз.
Электр заряды дискретті, яғни кез келген дененің немесе элементар бөлшектің заряды элементар зарядқа бүтін еселі болады.
Электр заряды аддитивті, яғни денелердің (бөлшектердің) кез келген тұйық жүйесінің заряды осы жүйеге кіретін бөлшектердің зарядтарының алгебралық қосындысымен анықталады.
ХVIII ғасырдаға дейін электр құбылыстары тек сапалық тұрғыдан ғана зерттеліп келді. 1875 жылы Ш.Кулон нүктелік зарядт·ардың өз ара әсер күші бағынатын заңды ашты. Нүктелік заряд деп осы дененің электр зарядтарын тасымалдайтын басқа денелерге дейінгі қашықтықпен салыстырғанда өлшемін ескермеуге болатын зарядталған денені айтады.
Ε0 =8.85·10 12 Фм (10.2)
Зарядқа әсер етуші күштің сол зарядтың шамасына қатынасы электростатикалық өрістің кернеулігі деп аталады. Оны Е әріпімен белгілейді, сонда
E = F q0 (10.3)
Егер электростатикалық өрісте бірнеше нүктелік заряд берілсе, онда олардың бір нүктедегі қорытқы кернеулігі жеке зарядтардың сол нүктеде тудыратын кернеуліктерінің векторлық қосындысы болып табылады.
E = E 1 + E 2 +...+E n = ∑ E i (10.4)
Бұл электр өрісітерінің суперпозиция принципі деп аталады.
Енді суперпозиция принципін электр дипольдың өріс кернеулігін табу үшін қолданамыз.
Электр диполь деп шамалары жағынан тең, жүйе өрісі анықталатын нүктеге қарағанда ара қашықтығы ℓ едәуір аз әр аттас екі нүктелік зарядтан құралған жүйені айтады. Зарядтар арқылы жүргізілген түзу диполь осі деп аталады. Дипольдер осі бойынша теріс зарядтан оң зарядқа қарай бағытталған және зарядтың ара қашықтығы ℓ тең вектор диполь иіні деп аталады.
Диполь моменті деп оң заряд шамасының зарядтар ара қашықтығына көбейтіндісі және диполь иінінің бағытымен бағыттас векторды айтады.
Әрбір нүктедегі өріс нүктелік зарядтар (+ q, ... жалғасы
Ceмeй қaлacының Шәкәpiм aтындaғы yнивepcитeтi
кoммepциялық eмec aкциoнepлiк қoғaм
Бiлiм aлyды жaлғacтыpy фaкyльтeтi
СӨЖ №2
Тaқыpыбы: Электростатика тарауы бойынша есептер шығару әдістемесі.
Opындaғaн: Советханов Ә.М.
Тeкcepгeн: п.ғ.к. дoцeнт м.a. Жeлдiбaeвa Б.C.
Тoп: МФЗ-002
Ceмeй 2021 жыл
Электростатика тарауы бойынша есептер шығару әдістемесі.
Ағылшын физигі У. Гильберттің (1544-1603) пікірі бойынша кейбір денелерде үйкелгеннен кейін ұсақ бөлшектердің өзіне тарту қасиеті байқалған, ол электрлену құбылысы деп аталады. Француз ғалымы Дюфе электр заряды екі түрлі болатынын тұжырымдаса, американ ғалымы Франклин шартты түрде оң және теріс деп аталатын екі түрлі электр зарядтарының бар екенін айтты. Ағылшын ғалымы Грей 1729 жылы бірінші рет электрленген денелердің өткізгіш және өткізбейтін болып бөлінетінін тапқан. Көптеген тәжірибелердің қорытындыларынан ағылшын физигі М.Фарадей табиғаттың негізгі бір заңы - зарядтардың сақталу заңын ашты. Кез келген тұйықталған жүйеде электр зарядтарының алгебралық қосындысы әруақытта өзгеріссіз қалып отырады, яғни
Электростатика тарауы бойынша негізгі терминдер:
Электр заряды - денелердің немесе бөлшектердің электромагниттік әрекеттесу қабілетін сипаттайтын физикалық шама.
Элементар заряд шамасы электронның зарядына тең кішкентай оң немесе тең заряд (e = 1,6∙10 -19 Кл).
Электр зарядтарының қасиеттері:
Электр зарядының екі түрі бар, оң және теріс. Аттас зарядтар бір-бірінен тебіледі, әр аттас зарядтар бір-біріне тартылады.
Электр заряды инвариантты, яғни санақ жүйесінен тәуелсіз.
Электр заряды дискретті, яғни кез келген дененің немесе элементар бөлшектің заряды элементар зарядқа бүтін еселі болады.
Электр заряды аддитивті, яғни денелердің (бөлшектердің) кез келген тұйық жүйесінің заряды осы жүйеге кіретін бөлшектердің зарядтарының алгебралық қосындысымен анықталады.
ХVIII ғасырдаға дейін электр құбылыстары тек сапалық тұрғыдан ғана зерттеліп келді. 1875 жылы Ш.Кулон нүктелік зарядт·ардың өз ара әсер күші бағынатын заңды ашты. Нүктелік заряд деп осы дененің электр зарядтарын тасымалдайтын басқа денелерге дейінгі қашықтықпен салыстырғанда өлшемін ескермеуге болатын зарядталған денені айтады.
Ε0 =8.85·10 12 Фм (10.2)
Зарядқа әсер етуші күштің сол зарядтың шамасына қатынасы электростатикалық өрістің кернеулігі деп аталады. Оны Е әріпімен белгілейді, сонда
E = F q0 (10.3)
Егер электростатикалық өрісте бірнеше нүктелік заряд берілсе, онда олардың бір нүктедегі қорытқы кернеулігі жеке зарядтардың сол нүктеде тудыратын кернеуліктерінің векторлық қосындысы болып табылады.
E = E 1 + E 2 +...+E n = ∑ E i (10.4)
Бұл электр өрісітерінің суперпозиция принципі деп аталады.
Енді суперпозиция принципін электр дипольдың өріс кернеулігін табу үшін қолданамыз.
Электр диполь деп шамалары жағынан тең, жүйе өрісі анықталатын нүктеге қарағанда ара қашықтығы ℓ едәуір аз әр аттас екі нүктелік зарядтан құралған жүйені айтады. Зарядтар арқылы жүргізілген түзу диполь осі деп аталады. Дипольдер осі бойынша теріс зарядтан оң зарядқа қарай бағытталған және зарядтың ара қашықтығы ℓ тең вектор диполь иіні деп аталады.
Диполь моменті деп оң заряд шамасының зарядтар ара қашықтығына көбейтіндісі және диполь иінінің бағытымен бағыттас векторды айтады.
Әрбір нүктедегі өріс нүктелік зарядтар (+ q, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz