РУХАНИ МӘДЕНИЕТ ТИПТЕРІ



Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:   
РУХАНИ МӘДЕНИЕТ ТИПТЕРІ

Рухани мәдениет -- адам қызметінің әр түрлі жақтарын қамтитын рухани өмір адам мен қоғамның, сондай-ақ білім жүйесі мен дүниетанымдық идеялар, тән нақты мәдени-тарихи бірлігі немесе адамзатқа тұтастай алғанда. Рухани мәдениет нысандарын қамтиды қоғамдық сана мен оларды іске әдеби, сәулет және басқа да ескерткіштер адамзат.
Рухани мәдениет пайда болуының нәтижесінде адам шектемейді өзіне ғана сезімдік-сыртқы тәжірибе және бөлінетін оған басымды маңызы бар деп таниды негізгі және басшы рухани тәжірибесі, ол өмір сүреді, жақсы көреді, сенеді бағалайды және барлық заттар. Осы ішкі рухани тәжірибесі адам анықтайды, оның мәні мен жоғары мақсаты сыртқы, сенсорлық тәжірибесі.
Ұғым "рухани мәдениет" ивриттің тарихи-философиялық идеяларына неміс философ, лингвист және мемлекет қайраткері Вильгельм фон Гумбольдт. Сәйкес өндірілген атындағы тарихи таным теориясы, дүниежүзілік тарихы бар қызмет нәтижесі рухани күш-жігер, орналасқан тыс таным, ол танытады, өзіне арқылы шығармашылық қабілеттерін және жеке күш-жігерін жекелеген индивидтердің. Жемістер осы дронованың құрайды рухани мәдениет адамзат.Духовная культура бір бөлігі ғана болып табылады рухани өмір, оны әбден атауға болады өзегі рухани өмірінде қазіргі заманғы қоғам, ол өзінің көп қырлы және күрделі құрылымы бар философиялық-мировоззренческую, ғылыми, құқықтық, көркем және адамгершілік мәдениеті. Басты рухани мәдениеті бар", - деді. Бірақ что понимается под понятием "Рухани мәдениет"? Тырысамыз негізін анықтау осы ұғымдар.
Бұл рухани мәдениеті?Сөздің кең мағынасында рухани мәдениетін түсінуге болады жиынтығы ретінде материалдық, рухани және саяси, жетістігін сипаттайтын белгілі бір тәсілі, қоғамдық-тәжірибелік қызмет, адамзаттың әрбір жеке алынған тарихи кезеңде тарих, қоғам.
Келісерсіз, бұл әрбір даму кезеңі адамзат тарихындағы өзінің деңгейі, рухани, саяси және материалдық жетістіктерін адамзаттың барлық экономикалық, адамгершілік, саяси, эстетикалық, теориялық аспектілері. Сақтай отырып және туралы ақпаратты бере отырып, өткен өмір ұрпақтың рухани мәдениеті болып табылады және құралы мен дамытудың нәтижесі-қоғам және жеке адам.
Басқаша айтқанда, рухани мәдениет - ол тарихи қалыптасқан және дамыту тәсілі ұйымның тіршілік, әрекет етеді, дамиды және тіркелген өнімдерінде рухани және материалдық. Рухани мәдениеті әрекет жүйесі деп аталатын әлеуметтік құндылықтар мен нормаларды, сондай-ақ тиісті мекемелер мен ұйымдардың көрінетін жиынтық қатысты адамдардың табиғатқа, адамдар адамдар мен өзіне.

Ол өзімен бірге рухани мәдениеті?Рухани мәдениет, негізі бола отырып, қоғамдық болмыстың енеді өмірдің барлық салаларына көрсетеді және күшті әсер етуі бүкіл тыныс-тіршілігін, қоғамның және адам бөлек.
Рухани мәдениет өзі көтереді баспасы сипатты белгілері белгілі бір уақыт және белгілі бір қоғамдық-экономикалық дәуір, қажеттіліктері мен мүдделерін, үлкен әлеуметтік қауымдастықтар мен қоғамның.Егер жинақтап, барлық айтқандары жоғары болса, онда рухани мәдениет қарау керек нәрсе ретінде біртұтас, ол мемлекетке тән, ұлт, аймақтық тобы.
Рухани мәдениет қоғам өмірінде келеді процесі арқылы игеру нормалар мен құндылықтар алдыңғы ұрпақ адамзат, сақтау және пайда болған жаңа рухани құндылықтарды, олар үлкен рөл атқаратын әлеуметтік қызметі, игеру және өзгерту әлем, қызмет неким компаспен осы процесте.
Негізгі мақсаты-рухани мәдениетті қалыптастыру болып табылады қоғам мүддесі үшін белгілі бір типті адам тұлғасын, бақылау кезінде адамның мінез-құлқын, оның қарым-қатынасына байланысты өзіне ұқсас, қатынастарды реттеу, адамның табиғатпен және оны қоршаған әлеммен.

Басқа аспектісі рухани мәдениет қалыптастыру болып табылады танымдық қабілетін адам. Рухани мәдениет-адамзаттың табады көрсету, қоғамдық сана-сезім және байыту, игеру, әлемнің рухани құндылықтар.Мәні еңбек рухани мәдениеті болып саналады ғана емес, табиғат, оның заттары мен қоғамдық прогресс, өмір жолын және адамның ойлауы. Өте своеобразен және субъект-рухани өндірістің, сондай-ақ құралдар. Қоғамда қалыптасады жеке құрамы кәсіби маман, ол бәрін жасауға және дамытуға рухани құндылықтар. Көпшілігінде бұл интеллигенция. Бірақ құру рухани құндылықтар және рухани мәдениет емес, құрылуы мүмкін тыс халықтың, ол болып табылады негізгі жасаушысы және тұтынушы. Осылайша, деп айтуға болады рухани мәдениет дамып, тек бірге халықпен. Үздік үлгілері рухани даму алады белгілі бір әлеуметтік бағалау кіреді қоры рухани мәдениет адамзаттың немесе жекелеген социумның, становясь осылайша жұртшылықтың игілігі. Потребляя рухани құндылықтар, адам болып, тұлға, сөз сөйлеген, бұл ретте объект және субъект ретінде рухани өндіріс.
Рухани мәдениетін қалыптастыру адамҮшін адам рухани қалыптасты қолданылады тәрбие жүйесі, білім беру құралдары, коммуникативтік әсер және т. б. рөл және өз бетінше өз білімін жетілдіру және өз-өзін тəрбиелеу, меңгеру адамның рухани құндылықтар.
Қалыптасуы адамның жеке тұлға ретінде бар емес, нәтижесі ретінде оның мәдени эволюция. Тек усваивая және біріктіре белгілі бір бөлігі қоғамдық мәдениет, адам болуы мүмкін тұлға және қабылдауға обретенную мәдени құндылығы ретінде өз әлемі. Басқаша айтқанда, тек игере отырып сыртқы материализованное көрінісі-рухани мәдениет, адам бекітіліп, адами сапасын және өзі көтеретін мәдениет массасы.

Мәдениет - бұл даму процесі адами қабілетін, сипаттамасы даму сияқты адами мәнін көрсеткіші адамзатқа адам, үдеріс, ол сыртқы көрінісін байлық және көптүрлілігі құратын адамзат болмысының жиынтығы және нәтижелерін адамзат ой.
Мәдениет - тарихи құбылыс, дамушы процесінде эволюция адамзат қоғамының. Материалдық және рухани мәдениет өзара байланысты және взаимообусловлены. Олардың арасында ешқандай айқын шекара бар, өйткені процесс, олардың даму жүріп жатыр параллель және көптеген жанасу нүктелері. Өндірісі материалдық игіліктер мен құндылықтарды негіз болып табылады көзі мен дамыту үшін рухани мәдениет. Рухани мәдениет игеруге бағытталған внематериального мұра-адамзат тарихының дамуы жеке тұлғаның сана (ғылым, өнер, мораль, ағарту және т. б.).
Рухани мәдениеті көшпелі тайпалардың өз ерекшеліктері бар және ерекшелігін дамыту.
Ерекшелігі көшпелі әлем болып табылады, оның жақындығы, табиғи ортада. Көшпенді мал өсірушілер шығарып, өз өмір лоне шексіз дала, көркем тау бөктерінің және ана сүтімен впитывали өзіне олардың могучую күші мен сұлулығын. Бола тұра, көп бос уақыт, олар желіні дамытып, өзіне бейімділік философиялық-созерцательному қабылдауға шындыққа, шығармашылық ойлауға, және поэтико-романтическому тәсілі білдіру эмоциялар мен ойлар.
Өзінің белгілері мен даму ерекшеліктеріне көшпелі мәдениеті болып табылады синкретичной, т. е сипатталады слитностью, нерасчлененностью кезде өнердің жекелеген түрлері (мысалы, ән айту мен музыка, би) болды және дамыды бірлікте, бір-бірімен.

Қазіргі қазақ мәдениетіндегі негізгі мәдени-әлеуметтік типтерге көшейік. Мәселенің бұрын зерттелмегенін аңғару қиын емес. Мәдени-әлеуметтік тип ғылымда қалыптасқан қағидаларды талдаудың нәтижесінен гөрі, өмір идеяларын жалпылаудың тәжірибесіне жақын.
Архаикалық тип
Мәдени идентификация (теңестіру) адамның, белгілі бір нақтылы мәдени ортада өзін-өзі сезіну деңгейіне байланысты. Адам туғанынан құндылықтар жүйесін, әдетте, сол күйінде дайын қабылдайды (отбасылық, топтық, этностық, мемлекеттік, өркениеттік тағы басқа). Еркін таңдау қабілеті тек шығармашылық типтегі адамдарға тән. Бұл ретте, әсіресе этникалық сананың тұрақтылығын, рәміздері (мифтері, аңыздары, мұраттары, қасиетті символдары, салттары тағы басқа) мен дүниетанымының өткен кезден сусындап тұратынын ескерген жөн. Этномәдени сана біз және біз емес деген ажыратушылық оппозицияға негізделген. Бұл сана адамды өткен тарихқа басты назар аударып, этностың түп-тамырларын құрметтеуге шақырады. Бұл -- жағымды әрі қажетті талап. Өзін сыйламаған, басқаны да сыйлай алмайды.
Архаизм
Алайда, этномәдени ментальдықтың әсіре бейнеленген типтері бар. Олардың бірі -- архаизм. Архаизм -- мәдениеттің өтіп кеткен сатыларын қайтадан қалпына келтіруге бағытталған талпыныс. Бұл типке зерттеушілер кейде дәстүршілдік, ортодокстық, фундаменталиста, партикулярлық сияқты белгілерді де қосады. Шынында да, мәдени жүйе өзін өзі сақтап қалғысы келеді, тұрақты бастауларынан алыс болмауды қалайды. Екінші жағынан алғанда, адамның шығармашылдығы, жасампаздығы, жаңашылдығы белгілі. Осы екі тенденция бір-бірімен тайталаста болады. Архаистік бағдар туралы бірнеше деректер келтірейік.
Бұл мәселені А. Тойнби жан-жақты қарастырған. Оның пікірі бойынша, архаистік мәдени бағдар мінез-құлық бітімдерінде, өнерде, тілде, дінде, экономика мен саясатта байқалады. Мысалы, Алмания тарихындағы тевтонизм, таза қанды арийлік идеялары мен фашистік-корпоративтік мемлекет құру тәжірибесі, Израильдегі өлі тіл ивритті тірілту әрекеті, Үндістандағы санскритті қалпына келтіру талпыныстары, Рим императоры Августың христиандықты көне тайпалық діндермен алмастыруға тырысуы осы архаизмнің көріністері болып табылады.
Фундаменталистік дүниетаным тіршіліктің негізгі принциптеріне сәйкес келмейді. Дж. Холденнің эволюциялық ілімі бойынша табиғи сұрыптаудың нәтижесіңде ішкі өзгерістерге бейімделмеген жүйе дегенарцияға ұшырайды. Ал кибернетик Росс Эшби жабық және кесімді ұйымдастырылған жүйелерде энтропия артып, коллапстық қалып туады дейді. Мұның мәдениетке не қатысы бар деушілердің де табылуы мүмкін. Алайда мәдениет бүкіл әлемдік заңдылықтардан тыс болатын мәңгі двигатель емес.
Архаистік мәдени тип заман өзгеріп, қалыптасқан өмір салты шайқалған өтпелі кезеңдерде ерекше байқалады. Ескі құндылықтар жүйесін қирату әр кезде уақыт сынынан өткен үйлесімді құндылықтарға жеткізе бермейді. Бұрынғыдан бас тарту кейде болашаққа емес, оның да алдында болған мәдени бітімдерді жаңғыртуға бағытталуы мүмкін.
Қазіргі Қазақстан Республикасын алып қарайық. Отаршылық және тоталитарлық мәдени құндылықтардың жалғандығы айқындалды және төл мәдениетті жаңғырту ниетіндегі заңды әрі түсінікті ұмтылыс қалыптаса бастады. Бірақ азаматтық қоғамның орнына жеті аталық үрдіске, рулық-тайпалық басқару жүйесіне, исламның орнына тәңіршілік пен шаманизмге қайтып келу, дүниежүзілік тарихты шежірешілдікпен ауыстыру және тағы басқалары осы архаизмнің көріністеріне жатады. Тағы бір мысал келтірейік. Әрине жеті атасын білмейтін ұл жетесіз. Бірақ қазіргі ақпараттық әлемде, экрандық мәдениетте, өркениеттердің тоғысу заманында Бұл мәселе тәрбиелік-жадылық мағынаға ие болып, басқа өркениеттілік құндылықтарға орнын береді.
Қазіргі кезде өркениетті елдерде мәдени тұтастанудың төмендегідей жүйесі қалыптасқан: адам -- отбасы -- мәдени шағын топ -- этномәдениет -- үлкен өркениет -- адамзат. Бұл жерде формалдық логикадағы ұғымның мазмұны мен кәлемінің кері қатынасы заңды әрекет етеді. Яғни, ең мағыналы мәдени тұлға адам болып табылады. Ұғымдардың көлемі кеңейе берген сайын комплиментарлықтың (басқаға деген жылылық) деңгейі де азайта түседі. Енді архаистік нұсқаны келтірейік: қауым мүшесі -- ата баласы -- ру -- тайпа -- жүз -- ұлт. Ары қарай байланыстың ықтималдық дәрежесі төмен. Бұл жүйенің басқа адамдарды ассимиляциялау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мәдениет морфологиясы туралы
Технология мен мәдениеттің байланысы
Саясат тарихы туралы ақпарат
Педагогика тарихы курсының мазмұны
Қазақ мәдениетінің бастаулары жайлы
Әлеуметтану пәнінен дәрістер комплексі
Мәдениет және өркениет: өзара байланысы мен ерекшелігі
Тарихқа өркениеттік көзқарас
Рухани мәдениет
Саяси мәдениет типтері. Мәдениеттегі саясаттың орны
Пәндер