Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау. Дипломдық жұмыс
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ - ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Нысанов М.М.
Тақырыбы: Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Мамандығы 5В071800 - Электр энергетикасы
Алматы, 2021
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Физикa-тexникaлық фaкyльтeтi
Плазма физикасы, нанотехнология және компьютерлік физика кaфeдpacы
ДИПЛOМДЫҚ ЖҰМЫC
Тaқыpыбы: Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау
5B071800 - Электр энергетикасы мaмaндығы бойынша
Орындаған:
4 курс студенті
_____________________
Нысанов М.М.
Ғылыми жетекші:
Аға оқытушы.
_____________________
Төлеміс М.Т.
Қорғауға жіберілді:
Хаттама №___
___ ______________ 2021 ж.
Кафедра меңгерушісі
ф.-м.ғ.к., профессор
_____________________
Коданова С.К.
Норма бақылаушы:
_____________________
Молдабеков Ж.М.
Aлмaты, 2021 ж
ТҮЙІНДЕМЕ
Дипломдық жұмыс 56 беттен, 35 кестеден, 8 суреттен, 16 қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кілттік сөздер - ЭЖЖ - электр жалғану желісі, ГПП - басты төмендеткіш қосалқы станция, СҚ - синхронды қозғалтқыщ,ТТ - ток трансформаторы.
Зерттеу нысаны - Қызылорда қаласындағы ауқымды ағаш өңдеу цехы.
Зерттеулер мақсаты - ағаш өңдеу цехы үшін экономикалық және технологиялық тұрғыдан қолайлы электрмен жабдықтау схемасын таңдау.
Қойылған мақсатқа жету үшін келесідей тапсырмалар қойылды:
ӨКЭЖ жүйелерін ұтымды құру;
ӨКЭЖ жүйелеріндегі реактивті қуат компенсациясы;
ауыспалы токты, релелік қорғаныс және автоматика үшін пайдалану;
таңдалатын электр жүктемелерін дұрыс табу;
әмбебап, қолдануға ыңғайлы цехтың электр желілерін жобалау мәселелері;
цехтық және жалпы электрмен жабдықтау жүйелері мен қосалқы станция құрылымдарының толық орындалуы.
Ақырғы нәтижелердің қысқаша сипаттамасы - цехты жабдықтау схемасы үшін жасалған барлық есептеулер мен талдауларды ескере отырып, жалпы, ұсынылып отырған электрмен жабдықтау схемасы өмір қауіпсіздігі, пайдалану сенімділігі және тиімділігі талаптарына сәйкес келеді деген қорытынды жасауға болады.
РЕФЕРАТ
Дипломная работа состоит из 56 страниц, 35 таблиц,8 рисунка, 16 источников использованной литературы.
Ключевые слова - линии электропередачи - ЛЭП, ГПП - главная понизительная подстанция, СД - Синхронный двигатель, ТТ - трансформатор тока.
Объект исследования - крупный деревообрабатывающий цех в Кызылорде.
Цель исследования - выбор экономически и технологически целесообразной схемы электроснабжения деревообрабатывающего цеха.
Для достижения поставленной цели были поставлены следующие задачи:
рациональное построение систем ЭПП;
компенсации реактивной мощности в системах ЭПП;
применение переменного тока, оперативного, для РЗА;
корректное нахождение ожидаемых электрических нагрузок;
вопросы конструирования универсальных удобных в использования цеховых электрических сетей;
комплектное исполнение цеховых и общезаводских систем питания и конструкции подстанций.
Краткое описание конечных результатов - принимая во внимание все расчеты и анализ схемы электроснабжения деревообрабатывающего цеха, можно сделать вывод, что в целом предложенная схема электроснабжения соответствует требованиям безопасности жизнедеятельности, надежности и экономичности эксплуатации.
ABSTRACT
Thesis consists of 56 pages, 35 tables, 8 figures, 16 sources of used literature.
Keywords - PL - power lines, MSD - main step-down substation, SM - Synchronous motor, CT - current transformer.
The object of study - large woodworking shop in Kyzylorda.
The purpose of the study - is to select an economically and technologically viable power supply scheme for a woodworking workshop.
To achieve this goal, the following tasks were set:
- rational construction of EPP systems;
- reactive power compensation in EPP systems;
- the use of alternating current, operational, for relay protection and automation;
- correct finding of the expected electrical loads;
- issues of designing universal, easy-to-use workshop electrical networks;
- complete execution of shop and general plant power supply systems and substation structures.
A brief description of the final results - taking into account all the calculations and analysis for the supply scheme of the shop, it can be concluded that, in general, the proposed power supply scheme meets the requirements of life safety, operational reliability and efficiency.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
7
1
АҒАШ ӨҢДЕУ ЦЕХІН ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ
8
1.1 Бастапқы мәліметтер
9
2
ЦЕХ БОЙЫНША ЭЛЕКТР ЖҮКТЕМЕЛЕРІН ЕСЕПТЕУ
10
2.1 Жарықтану жүктемесін есептеу
10
2.2 Цех бойынша электр жүктемелерін есептеу
11
2.3 Кернеуі 0,4 кВ кезіндегі цехтағы трансформаторлар санын таңдау және реактивті қуат компенсациясын анықтау
11
2.4 Цех бойынша нақтыланған электр жүктемелерін есептеу
20
3
СЫРТҚЫ ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ СХЕМАСЫН ТАҢДАУ
25
3.1 Цехтың сыртқы электрмен жабдықтау схемасы бойынша I - нұсқа (110 кВ)
25
3.2 Цехтың сыртқы электрмен жабдықтау схемасы бойынша II - нұсқа (37 кВ)
30
4
КЕРНЕУІ 10 КВ КЕЗІНДЕГІ ЖАБДЫҚТЫ ТАҢДАУ
36
4.1 РП шиналарындағы қысқа тұйықталу тоғын есептеу
36
4.2 Аппаратура таңдау кернеуі 10 кВ (РП)
37
5
ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
49
5.1 Жобаны жасаудың мақсаты
49
5.2 Негізгі жоба туралы ақпарат
49
5.3 Қосалқы станцияның құрылысына күрделі салымдарды анықтау
50
5.4 Іргелес желілер құрылысына күрделі салымдарды анықтау
51
5.5 Электр энергиясын жеткізу құнын және пайданы анықтау
51
5.6 NPV анықтау (таза ағымдағы құн)
53
ҚОРЫТЫНДЫ
55
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
56
КІРІСПЕ
Электр станциялары құрылысын дамыту электрмен жабдықтау жүйелерін жобалау қажеттілігіне әкелді.
Цех желілерін есептеу және жобалау үшін цехтық трансформаторлар мен трансформаторлық подстанциялардың саны мен қуатын таңдау үшін арнайы әдістер жасалды, электр жүктемелерін анықтау әдісі жасалды және т.б.
Бірақ, осыған қарамастан, ӨКЭЖ саласында шешуді қажет ететін проблемалар бар:
* ӨКЭЖ жүйелерін ұтымды құру;
* ӨКЭЖ жүйелеріндегі реактивті қуат компенсациясы;
* ауыспалы токты, релелік қорғаныс және автоматика үшін пайдалану;
* таңдалатын электр жүктемелерін дұрыс табу;
* әмбебап, қолдануға ыңғайлы цехтың электр желілерін жобалау мәселелері;
* цехтық және жалпы электрмен жабдықтау жүйелері мен қосалқы станция құрылымдарының толық орындалуы.
Дипломдық жоба тақырыбы " Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау ".
Жобаның мақсаты: ағаш өңдеу цехы үшін экономикалық және технологиялық тұрғыдан қолайлы электрмен жабдықтау схемасын таңдау.
Электр энергиясын тұтынушылардың санатына және технологиялық процестің сипаттамаларына байланысты электрмен жабдықтау жүйесінің сенімділігі тәуелділігі, технологиялық процестің ерекшеліктерін дұрыс емес бағалау электрмен жабдықтау жүйесінің сенімділігінің төмендеуіне және қажетсіз жағдайларға әкелуі мүмкін .
Жоба мыналарды қамтиды: электр жүктемелерін есептеу, трансформаторлардың қуатын таңдау және олардың орналасуын табу, қоректендіру және тарату қосалқы станцияларын таңдау және есептеу, электр жабдықтарын таңдау, қорғаныс құрылғылары және электр қауіпсіздігі мәселелері, электр жарығы үшін есептеулер. Есептеулер электр қабылдағыштарының сенімділік санатын ескереді және ПУЭ және СНиП талаптарына сәйкес келеді.
1. АҒАШ ӨҢДЕУ ЦЕХЫН ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ
Ағаш өңдеу кәсіпорындары шикізат пен өнім түріне байланысты келесі түрлерге бөлінеді.
Ағаш фабрикалары - бұл дөңгелек ағаш шикізат болып табылатын өндіріс, ал өнімдері тақтайлар, бөренелер немесе штангалар.
Ағаш өндірісі үшін ағаш кесетін жақтаулар қолданыла алады. Екі қабатты, жарты қабатты немесе бір қабатты; таспалы аралар, ағаш кесетін машиналар; дөңгелек ара; ағаш кесетін машиналар.
Ағаш өңдеу кәсіпорындары - бұл шикізат бөлшектер тақтасы, ДВП, кесілген шпон, фанера. Олар өнім ретінде терезе, есік блоктарын, құрылыс бөлшектерін (еден тақталары, іргетастар, рафтерлер, шығанақтар) шығарады.
Жиһаз шығаратын компания дегеніміз - өрескел жиһаз ағашын, дайындамаларды, ДСП, ДВП, лакталған бөлшектер тақтасы, желімдер, әрлеу материалдары (эмальдар, лактар, праймерлер, бояғыштар және т.б.) пайдаланатын компания.
Кез-келген ағаш өңдеу кәсіпорнында келесі құрылымдық бөлімшелер бар:
А) шикізат қоймалары;
B) өндірістік шеберханалар мен учаскелер;
B) елді мекенді жобалау-технологиялық бөлімі;
D) бухгалтерлік және экономикалық.
Өндіріс процесі - бұл шикізатты дайын өнімге айналдыру үшін қолданылатын барлық процестердің жиынтығы.
Өндіріс процесі технологиялық процесстен, өнімді жеткізу және сату процесінен, жобалау-технологиялық оқыту, жөндеу және энергетикалық оқыту, әлеуметтік қызметтер және т.б.
Технологиялық процесс - бұл өндіріс процесінің бөлігі, онда шикізат пен материалдардың мөлшері, формасы немесе қасиеттері өзгереді (кесу, кептіру, жоспарлау, фрезерлеу, желімдеу және қаптау, әрлеу, құрастыру)
Операция дегеніміз - бір машинада, сол құралмен орындалатын технологиялық процестің бөлігі.
Өткізгіштік жұмыс - бұл бөлшек немесе дайындама кескіш құралдың жанынан тоқтаусыз бірдей жылдамдықпен қозғалатын.
Позициялық жұмыс - бұл дайындаманы немесе бөлшекті кескіш құралға қатысты белгілі бір орындарда қозғалыссыз бекітетін әрекет. Ал құрал жұмыс кезінде дайындамаға ауысады.
Бөлшек - бұл өнімнің ең кіші бөлігі, оның пішіні мен өлшемдері егжей-тегжейлі сызбалармен белгіленеді.
Жұмыс орны - бұл өндіріс аймағының машинамен, үстелмен және бір немесе бірнеше операцияны орындауға арналған құралдармен жабдықталған бөлігі.
Ағаш кесу өндірісіндегі шикізат қоймалары ағаш кесу жұмыстарын үздіксіз қамтамасыз ету үшін қажет.
5.1 Бастапқы мәліметтер
Электр қуатын 315 МВА, кернеуі 1103710,5 кВ екі үш орамалы трансформаторы бар электр жүйесінің қосалқы станциясынан алуға болады. Трансформаторлар бөлек жұмыс істейді. Жүйенің қуатына қатысты 110 кВ жағындағы жүйенің реактивтілігі 0,2 құрайды. Энергетикалық жүйе қосалқы станциясынан станцияға дейінгі арақашықтық - 6 км. Цех екі ауысымда жұмыс істейді. Бастапқы мәліметтер 1.1 кестеде келтірілген.
1.1 - кесте.Цех бойынша электр жүктемелері
Атауы
Саны,
ЭҚ
Орнатылған қуаты, кВт
Бір ЭҚ, Рн
Қосынды, Pн
1
2
3
4
1 Аралау фабрикасы
100
1-100
2500
2 Кептіру цехы
50
10-80
950
3 Механикалық шеберхана
39
4-40
400
4 Бос (кесу)
44
1-85
1000
5 №1 ағаш шеберханасы
40
3-40
1200
6 №2 ағаш шеберханасы
50
1-50
1400
7 Жиһаз шеберханасы
30
1-28
550
8 Материалдық қойма
8
1-10
60
9 Компрессор:
а) 0,4 кВ
8
10-20
100
б) SD 6 кВ
4
800
3200
10 Шикізат алмасу
30
10-40
700
11 Құрастыру цехы
60
1-20
1720
12 Престелген тақтайша
10
1-10
60
13 Фабрика басшылығы
20
0,5-14
100
14 Электр жөндеу шеберханасы
66
10-80
1800
15 Сорғы
8
40-100
560
16 Гараж
20
5-28
280
17 Асхана
30
1-40
320
1. ЦЕХ БОЙЫНША ЭЛЕКТР ЖҮКТЕМЕЛЕРІН ЕСЕПТЕУ
2.1 жарықтандыру жүктемесін есептеу
Кәсіпорынның жүктемесін анықтаған кезде жарықтандыру жүктемесін есептеу өндіріс алаңының бір шаршы метріндегі жарықтандыру жүктемесінің меншікті тығыздығына және сұраныс коэффициентіне сәйкес жасалуы ұсынылады [8].
Осы әдіске сәйкес жарықтың есептелген жүктемесі ең тығыз ауысым үшін орташа жарықтандыру қуатына тең қабылданады және келесі формулалармен анықталады:
Рр 0 = К0∙Ру0, кВт; (2.1)
Qр 0 = tgφ∙Рp0, кВАр, (2.2)
мұндағы К0 - сандық мәндері кестелер бойынша алынған жарықтандыру жүктемесінің белсенді қуатына сұраныс коэффициенті;
tgφ - жарықтандыру қондырғысының белгілі cosφ-мен анықталатын реактивті қуат коэффициенті;
Py0 - цехтағы, бөлімдегі жарық қабылдағыштардың орнатылған қуаты және т.б. 1 м[2] еден бетінің меншікті жарықтандыру жүктемесімен және белгілі өндіріс аймағымен анықталады, кВт.
Жарық қабылдағыштарының белгіленген қуаты келесі формула бойынша анықталады:
Ру0 = ρ0∙F, кВт, (2.3)
мұндағы ρ0 - меншікті есептік қуат, кВт м2;
F - өндірістік объектінің алаңы, м2.
ρ0 мәні үй-жай түріне байланысты және анықтамалыққа сәйкес таңдалады.
Кәсіпорынның жарықтандыру жүктемесін есептеу 2.1-кестеде келесі ретпен келтірілген:
Кәсіпорынның бас жоспары бойынша әр өндірістік объектінің және кәсіпорын аумағының ұзындығы мен ені метрмен өлшенеді және бас жоспар масштабын ескере отырып есептеледі;
R-жарықтандырылған бетінің ауданы әр өндірістік бөлмеге есептеледі, аумақтың сыртқы жарықтандыру аумағы кәсіпорынның бүкіл аумағының ауданы мен алып жатқан аудандардың қосындысының айырмасы ретінде есептеледі өндірістік бөлмелер;
Кәсіпорынның әр цехы мен аумағы үшін жарықтандыру жүктемесінің меншікті тығыздығы 1 м[2] таңдалады және жарық қабылдағыштардың орнатылған қуаты (2.3) формула бойынша есептеледі;
Кестеге сәйкес жарықтандыру объектісіне байланысты жарықтандыру жүктемесіне сұраныс коэффициенті анықталады және есептелген жарық жүктемесі (2.1) формула бойынша есептеледі.
2.2 Цех үшін электр жүктемелерін есептеу
Цехтағы кернеуі 1 кВ дейінгі электр жүктемелерін есептеу бұйрықталған диаграммалар әдісімен жеңілдетілген тәсілмен жүзеге асырылады [8]. Цехтағы қуат пен жарықтандыру жүктемелерін есептеу нәтижелері 2.2 кестеде келтірілген.
2.3 Цехтың трансформаторларының санын және 0,4 кВ кернеуге реактивті қуат компенсациясын таңдау
Цех трансформаторларының саны мен қуатын дұрыс анықтау техникалық-экономикалық есептеулерді жүргізе отырып және келесі факторларды ескере отырып жүзеге асады:
* тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенімділігінің санаттары;
* 1 кВ дейінгі кернеудегі реактивті жүктемелерді өтеу;
* трансформаторлардың қалыпты және апаттық режимдердегі шамадан тыс жүктеме сыйымдылығы;
* стандартты қуаттылықтың қадамы;
* жүктеме қисығына байланысты трансформаторлардың үнемді жұмыс режимдері.
2.1-суретте көрсетілген орынбасу сұлбасын құрайық.
2.1 сурет - орынбасу сұлбасы реактивті қуат 0,4 кВ шиналарда
Өндірістік үй-жайдың атауы
Үй-жайдың өлшемі
Үй-жайдың алаңы, м[2]
Меншікті жар.жүкт.Py0, кВтм[2]
Сұраныс коэфф.Кс
Есептелген жар. жүкт.,кВт
Есептік жарықтандыру жүктемесі
cosφ
tanφ
Рро, кВт
Qро, кВт
1 Аралау фабрикасы
190x30
5700
0,015
0,8
85,5
68,4
34,2
0,9
0,5
2 Кептіру цехы
160x30
4800
0,015
0,8
72,0
57,6
28,8
0,9
0,5
3 Механикалық шеберхана
105x22,5
2362,5
0,015
0,8
35,4
28,35
14,2
0,9
0,5
4 Бос (кесу)
70x30
2100
0,015
0,8
31,5
25,2
12,6
0,9
0,5
5 №1 ағаш шеберінің дүкені
75x22,5
1687,5
0,015
0,8
25,3
20,25
10,1
0,9
0,5
6 № 2 ағаш шеберханасы
45x22,5
1012,5
0,015
0,8
15,19
12,15
6,1
0,9
0,5
7 Жиһаз шеберханасы
225x40
9000
0,015
0,8
135,00
108
54
0,9
0,5
8 Материалдық қойма
65x55
3575
0,01
0,6
35,8
21,45
0
1
0
9 Компрессор
80x25
2000
0,012
0,7
24,0
16,8
0
1
0
10 Шикізат алмасу
220x65
14300
0,015
0,8
214,5
171,6
85,8
0,9
0,5
11 Құрастыру цехы
235x57,5
13512,5
0,015
0,8
202,7
162,2
81,1
0,9
0,5
12 Престелген тақтайша
200x22,5
4500
0,015
0,8
67,50
54
27
0,9
0,5
13 Фабрика басшылығы
(100x55)-(35x25)
4750
0,02
0,9
95,0
85,5
42,8
0,9
0,5
14 Электр жөндеу шеберханасы
80x80
6400
0,015
0,8
96,0
76,8
38,4
0,9
0,5
15 Сорғы
(65x32,5)-(30x10)
1812,5
0,012
0,7
21,75
15,2
0
1
0
16 Гараж
(80x32,5)-(45x10)-(15x10)
2000
0,01
0,6
20,00
12
0
1
0
17 Асхана
(90x47,5)-(42,5x10)-(25x25)
3225
0,02
0,9
64,50
58,05
0
1
0
18 Аумағы
246487,5
0,002
1
492,98
492,98
246,49
0,9
0,5
2.1 - кесте. Жарықтану жүктемесінің мәндері
Кесте 2.2 - Жүктемелерді есептеу , U=0,4 кВ
Цехтар атауы мен топтары
Саны Эп, n
Номиналды қуаты,
кВт
m
Ки
cosφ
tanφ
Орташа жүктеме
nэ
Км
Есептік қуаты
Ip, A
Рmin Pmax
∑Рн
Рсм, кВт
Qсм, кВАр
Рр, кВт
Qр,
кВАр
Ѕр,
1
2
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
1 Аралау фабрикасы
күш
120
5-50
2000
3
0,7
0,8
0,75
1400
1050
80
1,06
1484
1053
жарық-ру
68,4
34,2
68,4
34,2
Барлығы
1468,4
1084,2
1552,4
1087,2
1895,2
2879,5
2 Кептіру цехы
күш
225
1-55
3600
3
0,3
0,65
1,17
1080
1262,6
131
1,08
1166,4
1262,7
жарық-ру
144,3
72,15
144,3
72,2
Барлығы
1224,3
1334,8
1310,7
1334,8
1870,7
2842,3
3 Мех-қ шеберхана
күш
130
2-45
2000
3
0,3
0,65
1,17
600
701,5
89
1,1
660
701,5
жарық-ру
57,6
28,8
57,6
28,8
Барлығы
657,6
730,3
717,6
730,3
1023,9
1555,6
4 Бос (кесу)
күш
44
1-85
1000
3
0,3
0,65
1,17
300
350,74
24
1,28
384
350,74
жарық-ру
28,4
14,2
28,4
14,18
Барлығы
328,4
364,9
412,4
364,9
550,6
836,6
Кесте 2.2 - Жалғасы
5 №1 ағаш шеб. дүкені
күш
1-55
900
3
0,3
0,7
1,02
270
275,46
33
1,24
334,8
275,46
жарықтандыру
20,3
10,1
20,25
10,13
Барлығы
290,3
285,5
355,05
285,59
455,66
692,3
6 №2 ағаш шеберінің дүкені
күш
60
1-25
70
3
0,2
0,6
1,33
54
72
22
1,4
75,6
72
жарықтандыру
12,15
6,08
12,15
6,08
Барлығы
66,15
78,08
87,75
78,08
117,46
178,4
7Жиһаз шеберханасы
күш
56
1-70
1600
3
0,3
0,65
1,17
480
561,18
46
1,16
556,8
561,18
жарықтандыру
108
54
108
54
Барлығы
588
615,18
664,8
615,18
905,76
1376,2
8 Материалдық қойма
күш
8
1-20
70
3
0,3
0,8
0,75
21
15,75
7
1,8
37,8
17,325
жарықтандыру
21,45
0
21,45
0
Барлығы
42,45
15,75
59,25
17,325
61,73
93,8
9 Компрессор
күш
10
8-25
200
3
0,6
0,7
1,02
120
122,42
10
1,26
141,6
122,42
жарықтандыру
16,8
8,4
16,8
8,4
Барлығы
136,8
130,82
158,4
130,82
205,44
312,1
Кесте 2.2 - Жалғасы
10 Шикізат алмасу
күш
60
1-60
3000
3
0,5
0,7
1,02
1500
1530,3
60
1,11
1620
1530,3
жарықтандыру
171,6
85,8
171,6
85,8
Барлығы
1671,6
1616,1
1791,6
1616,1
2412,8
3665,9
11 Құрастыру цехы
күш
100
2-50
2200
3
0,3
0,65
1,17
660
771,63
88
1,1
726
771,63
жарықтандыру
162,15
81,08
162,15
81,08
Барлығы
822,1
852,71
888,15
852,71
1231,2
1870,7
12 Престелген тақтайша
күш
52
3-50
1600
3
0,6
0,8
0,75
960
720
52
1,1
1046,4
720
жарықтандыру
54
27
54
27
Барлығы
1014
747
1100,4
747
1330
2020,7
13 Фабрика басшылығы
күш
32
1-20
300
3
0,4
0,7
1,02
120
122,4
30
1,19
142,8
122,42
жарықтандыру
85,5
0
85,5
0
Барлығы
205,5
122,4
228,3
122,42
259,05
393,6
14 Электр жөндеу шеберханасы
жарықтандыру
76,8
38,4
76,8
38,4
Барлығы
796,8
673,38
897,6
673,38
1122,11
1704,9
Кесте 2.2 - Жалғасы
15Сорғы
күш
10
50-100
800
3
0,6
0,7
1,02
480
489,7
10
1,26
604,8
538,67
жарықтандыру
15,23
0
15,23
0
Барлығы
495,2
489,7
620,03
538,67
821,34
1247,9
16 гараж
күш
25
1-120
1700
3
0,2
0,7
1,02
340
346,87
25
1,34
455,6
346,87
жарықтандыру
12
0
12
0
Барлығы
352
346,87
467,6
346,87
582,21
884,6
17 Асхана
жарықтандыру
58,05
0
58,05
0
Барлығы
58,05
0
58,05
0
Аумақты жарықтандыру
492,98
246,49
551,17
837,4
Барлығы 0,4 кВ кернеуде
13173
10789,7
17093
25970
Есептеу деректері:
Рp0,4 = 13173,41 кВт, Q0,4 = 10789,69 кВАр; Sp0,4 = 17093,04 кВА.
Цех тұтынушылардың II санатына жатады және екі ауысымда жұмыс істейді, сондықтан Kзтр = 0,8 трансформаторларының жүктеме коэффициенті. Біз қуаттылығы Sнт = 1000 кВА трансформаторды қабылдаймыз.
Бір қуаттылықтағы цехтық трансформаторлардың технологиялық шоғырланған тобының әрбір p үшін олардың есептелген ең үлкен белсенді жүктемені беру үшін қажетті минималды саны [8] формула бойынша есептеледі:
Nт min=Pp 0,4Kз∙Sнт+∆N=13173,410,8∙1000=16,47 +0,53=17
мұндағы Рр 0,4 - жиынтық есептік активті жүктеме;
Кз - трансформатордың жүктеу коэффициенті;
Sнт - қабылданған номиналды қуаты трансформатор;
∆N - бүтін санға дейінгі қоспа.
Трансформаторлардың экономикалық мақсаттағы саны формула бойынша анықталады:
N т..э = N min + m (2.4)
мұндағы m - трансформаторлардың қосымша саны;
N т..э - күрделі шығындардың тұрақты компоненттерін ескере отырып, реактивті қуатты берудің бірлік шығындарымен анықталады З *п ст.
З*пст= 0,5; Кз = 0,8; N min = 17; ∆N = 0,53.
Содан кейін қисықтар бойынша анықтамалықтан m анықтаймыз, біздің жағдайымыз үшін m = 1, яғни:
N т..э = 17 + 1 = 18 трансформатор.
Трансформаторлардың таңдалған санына сәйкес, трансформаторлар арқылы кернеуі 1 кВ дейінгі желіге беру керек болатын Q1 реактивті қуаттылығы, келесі формула бойынша анықталады:
Q1=Nтэ∙Sнт∙Кз2-P2p0,4 (2.5)
Q1=18∙1000∙0,822-13173,412=5815,61 кВАр.
0,4 кВ шиналардағы реактивті қуат балансының жағдайынан Qнбк1, кВАр мәнін анықтаймыз:
Qнбк1+Q1=Qp0,4, (2.6)
Qнбк1=Qp0,4-Q1=10789,69-5815,61=497 4,08 кВАр.
Қосымша қуат Qнбк2 көп жағдайда 0-ден аз болады, содан кейін есептеу Qнбк1 бірінші компоненті бойынша жүзеге асырылады.
Әр трансформатор үшін бір конденсатор банкінің қуатын анықтайық:
Qнбк тп=QнбкNт з (2.7)
Qнбк тп=4974,0818≈276,34 кВАр
Біз НБК конденсатор банкін таңдаймыз: УКБН-0.38-300-150У30.
Осы тармақта алынған есептеулер негізінде ТП шеберханасында төмен вольтты жүктеменің таралуын көрсететін 2.3-кесте құрылады.
Біз Qнбк-ны трансформаторға олардың қуатына пропорционалды түрде таратамыз.
Бастапқы мәліметтер:
Qp0,4= 10789,69 кВАр;
Qнбк= 4974,08 кВАр.
Деректер үшін ТП1, ТП2, ТП3:
Qр ТП1,2,3=2807,4 кВАр;
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептік реактивті қуаты, кВАр, мына формула бойынша анықталады:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp0,4 (2.8)
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТП1,2,3Qp0,4=4974,08∙2807,410789,69 =1294,22 кВАр.
Кесте 2.3 - ТП бойынша жүктеме цехын бөлу
№ ТП
Ѕнт, кВА
Qнбк, кВАр
№, цехтардың
Рp0,4 ,кВт
Qp 0,4, кВАр
Sp 0,4
Кз
ТП1 2x1000
2x(2x1000)+1x1000
5x300= 1500
1
1552,4
1087,2
кВА -
ТП2 2x1000
1а
529,2
359,1
ТП3 1x1000
4
412,35
364,92
5
355,05
285,59
6
87,75
78,08
7
664,8
615,18
8
59,25
17,325
Жиыны
3660,8
2807,395
Qвбк
0
min1500
Жиыны'
3660,8
1307,395
3887,2
0,78
ТП4 2x1000
2x(2x1000)++1x1000
5x300=1500
2
1310,7
1334,81
ТП5 2x1000
13
228,3
122,42
ТП6 1x1000
3
717,6
730,28
9
158,4
130,82
Кесте 2.3 - Жалғасы
14
897,6
673,38
492,98
246,49
Жиыны
3805,58
3238,2
Qвбк
0
min 1500
Жиыны'
3805,58
1738,2
4183,7
0,84
ТП7 2x1000
2x1000++1x1000
3x300=900
11
888,15
852,71
ТП8 1x1000
16
467,6
346,87
17
839,25
642,73
Жиыны
2195
1842,31
Qвбк
0
-900
Жиыны'
2195
942,31
2388,7
0,8
ТП9 2x1000
2x(2x1000)++1x1000
5*300=1500
12
1100,4
747
ТП10 2x1000
10
1791,6
1616,11
ТП11 1x1000
15
620,03
538,67
Жиыны
3512,03
2901,78
Qвбк
0
min 1500
Жиыны'
3512,03
1401,78
3781,4
0,7
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП1,2,3=4x300+1х50 =1250 кВАр.
Компенсацияланбаған реактивті қуат келесі формула бойынша анықталады:
Qнеск= Qр ТП1 - Qф ТП, (2.9)
Qнеск= Qр ТП123 - Qф ТП123= 2807,4-1250=1557,4 кВАр
Деректер үшін ТП4, ТП5, ТП6:
Qр ТП4,5,6=3238,2 кВАр,
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты:
Qр нбк=Qнбк-Qр ТПQp 0,4=4974,08∙3238,210789,69=1492,82 кВАр
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП4,5,6 = 4∙300+1∙250= 1450 кВАр
Компенсацияланбаған реактивті қуат келесі формула бойынша анықталады , кВАр:
Qнеск= Qр ТП4,5,6 - Qф ТП4,5,6= 3238,2-1450=1788,2
Деректер үшін ТП7, ТП8:
Qр ТП7,8,9= 1842,31 кВАр,
Qр нбк= х..
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты, кВАр:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp 0,4=4974,08∙1842,3110789,69=849,31
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП7,8=3∙300=900 кВАр
Компенсацияланбаған реактивті қуат, келесі формула бойынша анықталады,кВАр:
Qнеск= Qр ТП7,8,9 - Qф ТП7,8,9= 1842,31-900=942,31
Деректер үшін ТП9, ТП10, ТП1:
Qр ТП10,11,12= 2901,78 кВАр,
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp 0,4=4974,08∙2901,7810789,69=1337,73
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП10,11,12=4∙300+1∙100=1300 кВАр,
Компенсацияланбаған реактивті қуат, келесі формула бойынша анықталады, кВАр:
Qнеск= Qр ТП9,10,11 - Qф ТП9,10,11= 2901,78-1300=1601,78
Кесте 2.4 - ТП бойынша нақтыланған бөлу Qнбк
№ ТП
Qр тп, кВАр
Qр нбк, кВАр
Qф.РП, кВАр
Qнеск., кВАр
ТП1,ТП2,ТП3
2807,40
1294,22
1250
1557,40
ТП4,ТП5,ТП6
3238,2
1492,82
1450
1788,2
ТП7,ТП8,
1842,31
849,31
900
942,31
ТП9,ТП10,ТП11
2901,78
1337,73
1300
1601,78
Жиыны
10789,69
4974,08
4900
5889,69
2.4 Цех үшін электр жүктемелерінің нақтыланған есебі
2.4.1 Орталық жылыту пунктіндегі электр қуатының шығынын анықтау
Орталық жылыту пункті үшін біз ТМЗ-1000-60,4 таңдаймыз:
Параметрлері:
Sн=1000 кВА,
ΔPхх=2,45 кВт,
ΔPкз=12,2 кВт ,
Iхх=1,4% ,
Uкз=5,5 %.
Қуат шығындары келесі формулалар бойынша есептейміз:
ΔР=ΔРхх+к[2]з∙ΔРкз кВт (2.10)
∆Q=∆Ixx∙Sн100+Кз2∙∆U∙Sн100,кВАр (2.11)
∆P=n∙∆P, кВт (2.12)
∆Q=n∙∆Q, кВАр (2.13)
Есептеулер нәтижелерін кестеге жазамыз, кесте 2.5
Кесте 2.5 - ТП бойынша қуат шығыны
ТП1,ТП2,
ТП3
ТП4,ТП5,
ТП6
ТП7,
ТП8
ТП9,ТП10,
ТП11
Жиыны
ΔPт, кВт
9,87
11,06
10,26
9,5
40,69
ΔQт,
кВАр
47,46
52,81
49,2
45,77
195,24
∑Рт, кВт
49,35
55,3
51,3
47,5
203,45
∑Qт,
кВАр
237,3
264,05
246
228,85
976,2
2.4.2 Синхронды қозғалтқыштардың есептік қуаты:
СҚ-ты компенсациялық реактивті күш үшін ВН қолданамыз [9].
СҚ деректері:
Рн сқ =1250 кВт;
cos φ = 0,9;
Nсқ = 4;
Кз = 0,85.
СҚ үшін есептелген қуатты келесі формулалар бойынша анықтайық:
Р р сқ = Рн сқ∙Nсқ Кз=1250∙4∙0,85 = 4250 кВт,
Q р сқ = Р р сқ∙tg φ = 4250∙0,48 =2040 кВАр.
2.4.3 ДСП-ның жобалық қуатын анықтау
ДСП-12M2 берілген, ол үшін ЭТЦПК-250010-74У3 трансформаторын таңдаймыз, жұлдызша-үшбұрыш жалғануы 11топ, ∆ (Ү) ∆-0 (11).
Трансформатор туралы мәліметтер:
Sн=5 кВА;
cos φ=0,82;
Кз=0,6;
U1=10 кВ;
N=2.
ДСП есептік қуатын келесі формула бойынша анықтаймыз:
РрДСП=Sн∙cosφ∙N∙Кз=5000∙0,82∙2∙0,6= 4920 кВт,
QрДСП= РрДСП ∙tgφ=4920∙0,7=3444 кВАр.
Пеш трансформаторларындағы шығындар, ∆Pтр = 2% ,∆Qтр=10% екенін ескере отырып,келесі формулалармен анықталады:
∆РтрДСП=0,02∙5000=100 кВт; ∆QтрДСП=0,1∙5000=500 кВАр,
∑∆РтрДСП=2∙100=200 кВт; σ∆QтрДСП=2∙500=1000 кВАр.
2.4.4 ЖТ 10 кВ автобустарда реактивті қуат компенсациясын есептеу
2.2-суретте көрсетілген эквивалентті схеманы құрайық.
2.2 сурет - 10 кВ шиналардағы реактивті жүктеме эквивалентті схемасы
10 кВ ГПП үшін реактивті қуат балансы келесі формула бойынша анықталады:
∑Q=0,
∑Qпотр=∑Qист,
Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП+Qрез-Qэ-QНБ К -QДК-QВБК=0, (2.14)
∑Qр= Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП=10789,69+97 6,2+3444+500=15710.
Резервтік қуаты мына формула бойынша анықталады:
Qрез=0,1∙ΣQр =0,1∙15710=1571 кВАр
Энергетикалық жүйеден алынатын қуат келесі формула бойынша анықталады , кВАр:
Qэ=tgφэ∙ΣPрзав=(0,23-0,25) ∙ΣPрзав (2.15)
Цехтің жалпы жобалық қуаты келесі формула бойынша анықталады:
ΣPрзав=Рр0,4+∆Рк+РрДСП+∆РтрДСП+РрСД =13173,41+203,45+4920+
+100+4250 =22647 кВт,
Демек, энергия жүйесінен берілетін қуат:
Qэ =0,23∙22647=5209 кВАр
ВБК қуаты, реактивті қуаттың тепе-теңдік шартынан анықталады:
QВБК=Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП+Qрез-Qэ-QНБ К-QДК=10789,69+195,24+3444+ +500+1571-4974,08-5209-2040 = 4278 кВАр
Есептелген реактивті қуат QрДСП = 3444 кВАр болғандықтан, бір пештің қуаты 1722 кВАр болады. Біз қуаттылығы 1500 кВ болатын конденсатор банктерін ДСП реактивті қуатын жеке өтеу үшін қабылдаймыз. Шиналарға 2 x УКЛ (P) 56M-6.3-1500 және 2 x УКЛ (P) 56M-6.3-600 таңдаймыз.
Цех үшін электр жүктемелерінің жаңартылған есебі 2.6-кестеде көрсетілген.
Кесте 2.6 - Электр жүктемелерінің нақтыланған есебі
№ ТП
№ цех
Саны ЭП
Орнатылған қуаты, кВт
Ки
Орташа жүктемесі үшін
э
Км
Есептік қуат
Кз
n
РміпPmax
∑Рн
Рсм
кВт
Qсм,
кВАр
Рр, кВт
Qр, кВАр
Ѕр,
кВА
ТП1,ТП2,
ТП3
1
120
2-50
2000
400
1050
5*1000
1а
31
8-150
600
420
315
4
44
1-85
1000
300
350,74
5
56
2-55
900
270
275,46
6
33
1-25
270
54
72
8
8
1-20
70
21
15,75
7
56
1-70
1600
480
561,18
күш
348
8-150
6440
0,46
2945
2640,13
86
1,1
3239,5
2640,13
жарық-ру
283,8
131,19
Qнбк
0
-1250
Жиыны
3523,3
1521,32
3837,7
0,77
ТП4,ТП5,
ТП6
2
225
1-55
3600
1080
1262,66
5*1000
3
130
2-45
2000
600
701,48
9
10
8-25
200
120
122,42
13
32
1-20
300
120
122,42
14
66
10-80
1800
720
634,98
күш
463
1-80
7900
0,33
2640
2843,96
198
1,09
877,6
2843,96
жарық-ру
381
182,1
аумағын жарық-ру
492,98
246,49
Qнбк
0
-1450
Кесте 2.6 - Жалғасы
Жиыны
3751,58
1576,06
4069,2
0,81
ТП7,ТП8
11
100
2-50
2200
660
771,63
3*1000
16
25
1-120
1700
340
346,87
17
32
1-160
2100
630
642,73
күш
157
1-160
6000-нан
0,27
1630
1761,23
75
1,16
1890,8
1761,23
жарық-ру
Qнбк
232,2
81,08
Жиыны
0
-900
2123
942,31
2322,7
0,77
ТП9,ТП10,ТП11
10
60
1-60
3000
1500
1530,31
5*1000
12
52
3-50
1600
960
720
15
10
50-100
800
480
489,7
күш
122
1-100
5400
0,54
2940
2740,01
108
1,08
3175,2
2740,01
жарық-ру
240,83
112,8
Qнбк
0
-1300
Жиыны
3416,03
1552,81
3752,4
0,75
Барлығы 0,4 кВ
12813,91
5592,5
∑Р∑Qт
204,35
980,4
Жүктеме келт-н жиынтығы,шина 6кВ
13018,2
6572,9
Жүктеме 10 кВ
Компрессор
9
4
1250
5000
4250
-2040
Цехы престелген плиталарды
10
2
5000
10000
4920
3444
ДСП трансформаторлар
100
500
Qвбк
0
-4200
Бүкіл цех бойынша
22188,2
3776,9
22507,4
3. СЫРТҚЫ ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ СХЕМАСЫН ТАҢДАУ
Өнеркәсіптік электрмен жабдықтауды оңтайландыру мәселелерін шешу кезінде көптеген нұсқаларды салыстыру қажет болады [9].
Өнеркәсіптік энергетикадағы мәселелердің көптігі техникалық-экономикалық негіздемені анықтайды, оның мақсаты тізбектің оңтайлы нұсқасын, электр желісінің параметрлері мен оның элементтерін анықтау болып табылады. Цехтың электрмен жабдықтау схемасы 3.1 суретте көрсетілген.
3.1 сурет - Энергетикалық жүйенің қосалқы станцияларынан қондырғыны электрмен жабдықтау схемасы.
Цехтың электрмен жабдықтау нұсқаларын техникалық-экономикалық салыстыру үшін біз екі нұсқаны қарастырамыз:
I нұсқа - 110 кВ электр жеткізу желілері,
II нұсқа - 37 кВ әуе желісі.
3.1 Станцияны электрмен жабдықтаудың схемасының I нұсқасы (110 кВ)
Бұл нұсқа үшін сыртқы қуат көзінің электр тізбегі 3.2 суретте көрсетілген.
Жылдық төмендетілген шығындар, мына формула бойынша анықталады:
Зг=Ек+И (3.1)
Капиталды шығындар, келесі формула бойынша анықталады:
КI=КВ1,В2+КЛЭП+КтрГПП+КВ3,В4+Краз+К ОПН (3.2)
3.2-сурет - Электрмен жабдықтау сехмасының I-нұсқасы
Жылдық өндірістік шығындар, келесі формула бойынша анықталады:
ИI=Иа+Ипот.эн+Иэкспл (3.3)
Біз электр жабдықтарын І нұсқа бойынша таңдаймыз.
ГПП трансформаторларын таңдау. ЖЭС-тің жалпы жобалық қуаты, мына формула бойынша анықталады, кВА:
Sрасч=Рр2+Qэ2=22188,32+52092=22791, 5
Біз қуаты 10 МВА болатын екі трансформаторды таңдаймыз.
Жүктеме коэффициентін келесі формула бойынша анықтаймыз:
Кз=Sр2∙Sн=22791,52∙16000=0,71
Трансформатордың паспорттық деректері:
Типі -ТДН -16000110;
Sн, кВА-16000;
ΔPхх, кВт-26;
ΔPкз, кВт-85;
Uкз,%.-10,5;
Iхх,%- 0,85.
Трансформаторлардағы қуат шығыны.Активті қуаттың жоғалуы, келесі формула бойынша анықталады, кВт:
∆Pтгпп=2∙∆Pxx+∆Pкз∙Кз2=2∙26+86∙0,71 2=137,7
Қуаттылықтың реактивті шығыны,формула бойынша анықталады,кВАр:
∆Qтгпп=2∙0,9100∙16000+10,5100∙16000 ∙0,712=1965,78
Екі ауысымдық жұмыс кезінде трансформаторлардағы энергия шығыны Твкл = 4000 сағ,Тmax=3000 сағ. Содан кейін максималды шығындар τ уақыт бойынша келесі формула бойынша анықталады:
τ=0,124+Tm∙10-42∙8760=0,124+3000∙10 -42∙8760=1575
Трансформаторлардағы активті қуаттың жоғалуы , келесі формула бойынша анықталады, кВт∙сағ:
ΔW=2∙(ΔPxx∙Tвкл+ΔPкз∙τ∙Kкз2) (3.4 )
ΔW=2(26∙4000+85∙1575∙0,712)=342972, 78.
Есептеу ЭЖЖ-110 кВ.
ЭЖЖ толық қуаты, келесі формула бойынша анықталады,кВА:
Sэжж=Pp+∆Pтгнн2+Qэ2=22188,3+137,72+ 52092=22925,6
А сызығының бойымен өтетін ток мәні келесі формула бойынша есептеледі:
Ip=Sэжж2∙3∙Uн=22925,62∙3∙115=57,6
Авариялық ток, A,келесі формула бойынша табылған:
Iав=2∙Iр=2∙57,6=115,2
Экономикалық ток тығыздығына байланысты сымның көлденең қимасын келесідей анықтаймыз,мм2:
Fэ=IрJэ=57,61,1=52,36,
Мұндағы j =1.1 сымдардағы экономикалық ток тығыздығы,Tm = 3000сағ болғанда және алюминийде, Aмм2.
Iдоп =265 A болатын AC-70 сымын қабылдаймыз.
Таңдалған сымдарды рұқсат етілген токқа тексерейік:
а) номиналды ток кезінде: Iдоп = 265 A Iр = 57,6 A;
б) апаттық режимде: Iдоп ав = 1.3 ∙ Iдоп= 1.3∙265 = 344.5 A Iав = 115.2 A.
Соңында, біз AC-70 сымын таңдаймыз.
Электр энергиясының 110кВт∙сағ шығындарын формула бойынша анықтайық:
∆Wлэп=2∙3∙Iр2∙R∙10-3∙τ=2∙3∙57,62∙2, 3∙10-3∙1575=72111,51
мұндағы R=r0∙L=0,46∙5=2,3 Ом;
r0=0,46 Омкм;
l=5 - желінің ұзындығы, км.
U = 110 кВ үшін ажыратқыштарды, айырғыштарды және кернеу бөлгіштерді таңдау.
Құрылғыларды таңдамас бұрын біз эквивалентті схема құрамыз (3.3-сурет) және қысқа тұйықталу тогын есептейміз.
3.3 сурет - Қысқа тұйықталу токтарын есептеуге арналған эквиваленттік схема.
Эквиваленттік схеманың параметрлерін табайық:Sб=1000 МВА;
Uб=115 кВ;
Хс= 0,4 о. е.
Iб=Sб3∙Uн=10003∙115=5,03кА,
ХЭБЖ=Х0∙L∙SбUср2=0,34∙5∙10001152=0. 13о.е.
Қысқа тұйықталу токтары мен қуаттарын формулалар бойынша
анықтайық:
Ik1=IбXc=5,030,4=12,58кA,
Iyk-1=2Ky∙Ik1=2∙1,8∙12,58=31,93 кА,
Sk1=3∙Uб∙Ik1=3∙115∙12,58=2502,79МВА ,
Ik2=IбХс+ХЛ=5,030,4+0,13=9,49кА,
Iyk-2=2Ky∙Ik2=2∙1,8∙9,49=24,09кА,
Sk2=3∙Uб∙Ik2=3∙115∙9,49=1888,04МВА,
Тоқтарды есептегеннен кейін жабдықты таңдаймыз.
B1, B2, B3 және B4 ажыратқыштарын орнатамыз. Оның параметрлері 3.1 кестеде жинақталған.
Кесте 3.1 - Ажыратқыш-айырғыштың сипаттамалары
Түрі
LTB 145
HPL 170-245
HPL 362-420
HPL 550
Номиналды кернеу, кВ
110
160220
330
500
Номиналды ток, А
3150
4000
4000
4000
Номиналды ток отключе - лар, кА
40
50
63
63
Номиналды жиілігі, Гц
5060
5050
5060
50
Асқын кернеулер: ОПНп-110420 56-10 III УХЛ1.
Таңдалған жабдыққа күрделі шығындарды анықтайық:
а) Ажыратқыштардың шығындары - B1, B2, B3, B4 ажыратқыштар:
КВ1В4=4x19,88= 79,532 мың.е.
б) ЭБЖ арналған екі шыңжырлы темірбетон тіректің шығындары:
Куд=13500 бар.е.км.
КЭБЖ=L∙Куд=5∙13,5=67,5 мың у.е.
в) ОПН трансформатор шығындары::
Ктр ГПП=2∙53=106 мың у.е.
г) ОПН шығындары:
КОПН=2∙1,01 =2,02 мың у.е.
Бірінші нұсқаның барлық шығыны келесі формула бойынша анықталады:
КΣ1=КВ1-В4-разъед+К ЭБЖ+КОПНп+ Кт гпп, (3.5)
КΣ1=79,532 +67,5+106+2,02=255,02 мың.у.е.
Жиынтық шығындар, мың.е., келесі формула бойынша есептеледі:
ИI=Иа+Ипот+Иэ (3.6)
Амортизациялық аударымдар, мың текше, келесі формула бойынша анықталады:
Иа: Иа=Еа. К (3.7)
Темірбетон тіректеріндегі 115 кВ әуе желілері үшін - Ea = 0,028.
Тарату құрылғылары мен қосалқы станциялар үшін - Ea = 0,063.
Шығындарды есептейік:
а) электр беру желілерін пайдалануға кеткен шығындар:
Иэкс ЛЭП=0,028∙КЛЭП=0,028∙67,5=1,89 мың.е.
б) ЭБЖ Амортизациясы:
Иа ЛЭП=0,028∙КЛЭП=0,028∙67,5=1,89 мың.е.
в) жабдықтың пайдалану құны:
Иэкс об=0,03∙Коб=5,41 мың.е.
г) жабдықтардың тозуы:
Иа об=0,063∙Коб=11,36 мың.е.
д) электр энергиясының шығындары Co = 0,08 теңге кВт екенін ескере отырып, электр энергиясының шығындарын анықтаймыз:
Ипот.=Сo∙ ( Wтргпп+ Wэбж)=0,08∙ (342973+72161,6)=33,21 мың.e.
Жиынтық шығындар:
ИΣ1=Иа+Ипот+Иэ=11,36+1,89+5,41+1,89 +33,21=53,76 мың.е.,
ИΣ1=53,76 мың.y.e.
Шығынның өлшемі болып ... жалғасы
ӘЛ - ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Нысанов М.М.
Тақырыбы: Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Мамандығы 5В071800 - Электр энергетикасы
Алматы, 2021
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Физикa-тexникaлық фaкyльтeтi
Плазма физикасы, нанотехнология және компьютерлік физика кaфeдpacы
ДИПЛOМДЫҚ ЖҰМЫC
Тaқыpыбы: Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау
5B071800 - Электр энергетикасы мaмaндығы бойынша
Орындаған:
4 курс студенті
_____________________
Нысанов М.М.
Ғылыми жетекші:
Аға оқытушы.
_____________________
Төлеміс М.Т.
Қорғауға жіберілді:
Хаттама №___
___ ______________ 2021 ж.
Кафедра меңгерушісі
ф.-м.ғ.к., профессор
_____________________
Коданова С.К.
Норма бақылаушы:
_____________________
Молдабеков Ж.М.
Aлмaты, 2021 ж
ТҮЙІНДЕМЕ
Дипломдық жұмыс 56 беттен, 35 кестеден, 8 суреттен, 16 қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кілттік сөздер - ЭЖЖ - электр жалғану желісі, ГПП - басты төмендеткіш қосалқы станция, СҚ - синхронды қозғалтқыщ,ТТ - ток трансформаторы.
Зерттеу нысаны - Қызылорда қаласындағы ауқымды ағаш өңдеу цехы.
Зерттеулер мақсаты - ағаш өңдеу цехы үшін экономикалық және технологиялық тұрғыдан қолайлы электрмен жабдықтау схемасын таңдау.
Қойылған мақсатқа жету үшін келесідей тапсырмалар қойылды:
ӨКЭЖ жүйелерін ұтымды құру;
ӨКЭЖ жүйелеріндегі реактивті қуат компенсациясы;
ауыспалы токты, релелік қорғаныс және автоматика үшін пайдалану;
таңдалатын электр жүктемелерін дұрыс табу;
әмбебап, қолдануға ыңғайлы цехтың электр желілерін жобалау мәселелері;
цехтық және жалпы электрмен жабдықтау жүйелері мен қосалқы станция құрылымдарының толық орындалуы.
Ақырғы нәтижелердің қысқаша сипаттамасы - цехты жабдықтау схемасы үшін жасалған барлық есептеулер мен талдауларды ескере отырып, жалпы, ұсынылып отырған электрмен жабдықтау схемасы өмір қауіпсіздігі, пайдалану сенімділігі және тиімділігі талаптарына сәйкес келеді деген қорытынды жасауға болады.
РЕФЕРАТ
Дипломная работа состоит из 56 страниц, 35 таблиц,8 рисунка, 16 источников использованной литературы.
Ключевые слова - линии электропередачи - ЛЭП, ГПП - главная понизительная подстанция, СД - Синхронный двигатель, ТТ - трансформатор тока.
Объект исследования - крупный деревообрабатывающий цех в Кызылорде.
Цель исследования - выбор экономически и технологически целесообразной схемы электроснабжения деревообрабатывающего цеха.
Для достижения поставленной цели были поставлены следующие задачи:
рациональное построение систем ЭПП;
компенсации реактивной мощности в системах ЭПП;
применение переменного тока, оперативного, для РЗА;
корректное нахождение ожидаемых электрических нагрузок;
вопросы конструирования универсальных удобных в использования цеховых электрических сетей;
комплектное исполнение цеховых и общезаводских систем питания и конструкции подстанций.
Краткое описание конечных результатов - принимая во внимание все расчеты и анализ схемы электроснабжения деревообрабатывающего цеха, можно сделать вывод, что в целом предложенная схема электроснабжения соответствует требованиям безопасности жизнедеятельности, надежности и экономичности эксплуатации.
ABSTRACT
Thesis consists of 56 pages, 35 tables, 8 figures, 16 sources of used literature.
Keywords - PL - power lines, MSD - main step-down substation, SM - Synchronous motor, CT - current transformer.
The object of study - large woodworking shop in Kyzylorda.
The purpose of the study - is to select an economically and technologically viable power supply scheme for a woodworking workshop.
To achieve this goal, the following tasks were set:
- rational construction of EPP systems;
- reactive power compensation in EPP systems;
- the use of alternating current, operational, for relay protection and automation;
- correct finding of the expected electrical loads;
- issues of designing universal, easy-to-use workshop electrical networks;
- complete execution of shop and general plant power supply systems and substation structures.
A brief description of the final results - taking into account all the calculations and analysis for the supply scheme of the shop, it can be concluded that, in general, the proposed power supply scheme meets the requirements of life safety, operational reliability and efficiency.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
7
1
АҒАШ ӨҢДЕУ ЦЕХІН ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ
8
1.1 Бастапқы мәліметтер
9
2
ЦЕХ БОЙЫНША ЭЛЕКТР ЖҮКТЕМЕЛЕРІН ЕСЕПТЕУ
10
2.1 Жарықтану жүктемесін есептеу
10
2.2 Цех бойынша электр жүктемелерін есептеу
11
2.3 Кернеуі 0,4 кВ кезіндегі цехтағы трансформаторлар санын таңдау және реактивті қуат компенсациясын анықтау
11
2.4 Цех бойынша нақтыланған электр жүктемелерін есептеу
20
3
СЫРТҚЫ ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ СХЕМАСЫН ТАҢДАУ
25
3.1 Цехтың сыртқы электрмен жабдықтау схемасы бойынша I - нұсқа (110 кВ)
25
3.2 Цехтың сыртқы электрмен жабдықтау схемасы бойынша II - нұсқа (37 кВ)
30
4
КЕРНЕУІ 10 КВ КЕЗІНДЕГІ ЖАБДЫҚТЫ ТАҢДАУ
36
4.1 РП шиналарындағы қысқа тұйықталу тоғын есептеу
36
4.2 Аппаратура таңдау кернеуі 10 кВ (РП)
37
5
ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
49
5.1 Жобаны жасаудың мақсаты
49
5.2 Негізгі жоба туралы ақпарат
49
5.3 Қосалқы станцияның құрылысына күрделі салымдарды анықтау
50
5.4 Іргелес желілер құрылысына күрделі салымдарды анықтау
51
5.5 Электр энергиясын жеткізу құнын және пайданы анықтау
51
5.6 NPV анықтау (таза ағымдағы құн)
53
ҚОРЫТЫНДЫ
55
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
56
КІРІСПЕ
Электр станциялары құрылысын дамыту электрмен жабдықтау жүйелерін жобалау қажеттілігіне әкелді.
Цех желілерін есептеу және жобалау үшін цехтық трансформаторлар мен трансформаторлық подстанциялардың саны мен қуатын таңдау үшін арнайы әдістер жасалды, электр жүктемелерін анықтау әдісі жасалды және т.б.
Бірақ, осыған қарамастан, ӨКЭЖ саласында шешуді қажет ететін проблемалар бар:
* ӨКЭЖ жүйелерін ұтымды құру;
* ӨКЭЖ жүйелеріндегі реактивті қуат компенсациясы;
* ауыспалы токты, релелік қорғаныс және автоматика үшін пайдалану;
* таңдалатын электр жүктемелерін дұрыс табу;
* әмбебап, қолдануға ыңғайлы цехтың электр желілерін жобалау мәселелері;
* цехтық және жалпы электрмен жабдықтау жүйелері мен қосалқы станция құрылымдарының толық орындалуы.
Дипломдық жоба тақырыбы " Ағаш өңдеу цехын электрмен жабдықтау ".
Жобаның мақсаты: ағаш өңдеу цехы үшін экономикалық және технологиялық тұрғыдан қолайлы электрмен жабдықтау схемасын таңдау.
Электр энергиясын тұтынушылардың санатына және технологиялық процестің сипаттамаларына байланысты электрмен жабдықтау жүйесінің сенімділігі тәуелділігі, технологиялық процестің ерекшеліктерін дұрыс емес бағалау электрмен жабдықтау жүйесінің сенімділігінің төмендеуіне және қажетсіз жағдайларға әкелуі мүмкін .
Жоба мыналарды қамтиды: электр жүктемелерін есептеу, трансформаторлардың қуатын таңдау және олардың орналасуын табу, қоректендіру және тарату қосалқы станцияларын таңдау және есептеу, электр жабдықтарын таңдау, қорғаныс құрылғылары және электр қауіпсіздігі мәселелері, электр жарығы үшін есептеулер. Есептеулер электр қабылдағыштарының сенімділік санатын ескереді және ПУЭ және СНиП талаптарына сәйкес келеді.
1. АҒАШ ӨҢДЕУ ЦЕХЫН ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ
Ағаш өңдеу кәсіпорындары шикізат пен өнім түріне байланысты келесі түрлерге бөлінеді.
Ағаш фабрикалары - бұл дөңгелек ағаш шикізат болып табылатын өндіріс, ал өнімдері тақтайлар, бөренелер немесе штангалар.
Ағаш өндірісі үшін ағаш кесетін жақтаулар қолданыла алады. Екі қабатты, жарты қабатты немесе бір қабатты; таспалы аралар, ағаш кесетін машиналар; дөңгелек ара; ағаш кесетін машиналар.
Ағаш өңдеу кәсіпорындары - бұл шикізат бөлшектер тақтасы, ДВП, кесілген шпон, фанера. Олар өнім ретінде терезе, есік блоктарын, құрылыс бөлшектерін (еден тақталары, іргетастар, рафтерлер, шығанақтар) шығарады.
Жиһаз шығаратын компания дегеніміз - өрескел жиһаз ағашын, дайындамаларды, ДСП, ДВП, лакталған бөлшектер тақтасы, желімдер, әрлеу материалдары (эмальдар, лактар, праймерлер, бояғыштар және т.б.) пайдаланатын компания.
Кез-келген ағаш өңдеу кәсіпорнында келесі құрылымдық бөлімшелер бар:
А) шикізат қоймалары;
B) өндірістік шеберханалар мен учаскелер;
B) елді мекенді жобалау-технологиялық бөлімі;
D) бухгалтерлік және экономикалық.
Өндіріс процесі - бұл шикізатты дайын өнімге айналдыру үшін қолданылатын барлық процестердің жиынтығы.
Өндіріс процесі технологиялық процесстен, өнімді жеткізу және сату процесінен, жобалау-технологиялық оқыту, жөндеу және энергетикалық оқыту, әлеуметтік қызметтер және т.б.
Технологиялық процесс - бұл өндіріс процесінің бөлігі, онда шикізат пен материалдардың мөлшері, формасы немесе қасиеттері өзгереді (кесу, кептіру, жоспарлау, фрезерлеу, желімдеу және қаптау, әрлеу, құрастыру)
Операция дегеніміз - бір машинада, сол құралмен орындалатын технологиялық процестің бөлігі.
Өткізгіштік жұмыс - бұл бөлшек немесе дайындама кескіш құралдың жанынан тоқтаусыз бірдей жылдамдықпен қозғалатын.
Позициялық жұмыс - бұл дайындаманы немесе бөлшекті кескіш құралға қатысты белгілі бір орындарда қозғалыссыз бекітетін әрекет. Ал құрал жұмыс кезінде дайындамаға ауысады.
Бөлшек - бұл өнімнің ең кіші бөлігі, оның пішіні мен өлшемдері егжей-тегжейлі сызбалармен белгіленеді.
Жұмыс орны - бұл өндіріс аймағының машинамен, үстелмен және бір немесе бірнеше операцияны орындауға арналған құралдармен жабдықталған бөлігі.
Ағаш кесу өндірісіндегі шикізат қоймалары ағаш кесу жұмыстарын үздіксіз қамтамасыз ету үшін қажет.
5.1 Бастапқы мәліметтер
Электр қуатын 315 МВА, кернеуі 1103710,5 кВ екі үш орамалы трансформаторы бар электр жүйесінің қосалқы станциясынан алуға болады. Трансформаторлар бөлек жұмыс істейді. Жүйенің қуатына қатысты 110 кВ жағындағы жүйенің реактивтілігі 0,2 құрайды. Энергетикалық жүйе қосалқы станциясынан станцияға дейінгі арақашықтық - 6 км. Цех екі ауысымда жұмыс істейді. Бастапқы мәліметтер 1.1 кестеде келтірілген.
1.1 - кесте.Цех бойынша электр жүктемелері
Атауы
Саны,
ЭҚ
Орнатылған қуаты, кВт
Бір ЭҚ, Рн
Қосынды, Pн
1
2
3
4
1 Аралау фабрикасы
100
1-100
2500
2 Кептіру цехы
50
10-80
950
3 Механикалық шеберхана
39
4-40
400
4 Бос (кесу)
44
1-85
1000
5 №1 ағаш шеберханасы
40
3-40
1200
6 №2 ағаш шеберханасы
50
1-50
1400
7 Жиһаз шеберханасы
30
1-28
550
8 Материалдық қойма
8
1-10
60
9 Компрессор:
а) 0,4 кВ
8
10-20
100
б) SD 6 кВ
4
800
3200
10 Шикізат алмасу
30
10-40
700
11 Құрастыру цехы
60
1-20
1720
12 Престелген тақтайша
10
1-10
60
13 Фабрика басшылығы
20
0,5-14
100
14 Электр жөндеу шеберханасы
66
10-80
1800
15 Сорғы
8
40-100
560
16 Гараж
20
5-28
280
17 Асхана
30
1-40
320
1. ЦЕХ БОЙЫНША ЭЛЕКТР ЖҮКТЕМЕЛЕРІН ЕСЕПТЕУ
2.1 жарықтандыру жүктемесін есептеу
Кәсіпорынның жүктемесін анықтаған кезде жарықтандыру жүктемесін есептеу өндіріс алаңының бір шаршы метріндегі жарықтандыру жүктемесінің меншікті тығыздығына және сұраныс коэффициентіне сәйкес жасалуы ұсынылады [8].
Осы әдіске сәйкес жарықтың есептелген жүктемесі ең тығыз ауысым үшін орташа жарықтандыру қуатына тең қабылданады және келесі формулалармен анықталады:
Рр 0 = К0∙Ру0, кВт; (2.1)
Qр 0 = tgφ∙Рp0, кВАр, (2.2)
мұндағы К0 - сандық мәндері кестелер бойынша алынған жарықтандыру жүктемесінің белсенді қуатына сұраныс коэффициенті;
tgφ - жарықтандыру қондырғысының белгілі cosφ-мен анықталатын реактивті қуат коэффициенті;
Py0 - цехтағы, бөлімдегі жарық қабылдағыштардың орнатылған қуаты және т.б. 1 м[2] еден бетінің меншікті жарықтандыру жүктемесімен және белгілі өндіріс аймағымен анықталады, кВт.
Жарық қабылдағыштарының белгіленген қуаты келесі формула бойынша анықталады:
Ру0 = ρ0∙F, кВт, (2.3)
мұндағы ρ0 - меншікті есептік қуат, кВт м2;
F - өндірістік объектінің алаңы, м2.
ρ0 мәні үй-жай түріне байланысты және анықтамалыққа сәйкес таңдалады.
Кәсіпорынның жарықтандыру жүктемесін есептеу 2.1-кестеде келесі ретпен келтірілген:
Кәсіпорынның бас жоспары бойынша әр өндірістік объектінің және кәсіпорын аумағының ұзындығы мен ені метрмен өлшенеді және бас жоспар масштабын ескере отырып есептеледі;
R-жарықтандырылған бетінің ауданы әр өндірістік бөлмеге есептеледі, аумақтың сыртқы жарықтандыру аумағы кәсіпорынның бүкіл аумағының ауданы мен алып жатқан аудандардың қосындысының айырмасы ретінде есептеледі өндірістік бөлмелер;
Кәсіпорынның әр цехы мен аумағы үшін жарықтандыру жүктемесінің меншікті тығыздығы 1 м[2] таңдалады және жарық қабылдағыштардың орнатылған қуаты (2.3) формула бойынша есептеледі;
Кестеге сәйкес жарықтандыру объектісіне байланысты жарықтандыру жүктемесіне сұраныс коэффициенті анықталады және есептелген жарық жүктемесі (2.1) формула бойынша есептеледі.
2.2 Цех үшін электр жүктемелерін есептеу
Цехтағы кернеуі 1 кВ дейінгі электр жүктемелерін есептеу бұйрықталған диаграммалар әдісімен жеңілдетілген тәсілмен жүзеге асырылады [8]. Цехтағы қуат пен жарықтандыру жүктемелерін есептеу нәтижелері 2.2 кестеде келтірілген.
2.3 Цехтың трансформаторларының санын және 0,4 кВ кернеуге реактивті қуат компенсациясын таңдау
Цех трансформаторларының саны мен қуатын дұрыс анықтау техникалық-экономикалық есептеулерді жүргізе отырып және келесі факторларды ескере отырып жүзеге асады:
* тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенімділігінің санаттары;
* 1 кВ дейінгі кернеудегі реактивті жүктемелерді өтеу;
* трансформаторлардың қалыпты және апаттық режимдердегі шамадан тыс жүктеме сыйымдылығы;
* стандартты қуаттылықтың қадамы;
* жүктеме қисығына байланысты трансформаторлардың үнемді жұмыс режимдері.
2.1-суретте көрсетілген орынбасу сұлбасын құрайық.
2.1 сурет - орынбасу сұлбасы реактивті қуат 0,4 кВ шиналарда
Өндірістік үй-жайдың атауы
Үй-жайдың өлшемі
Үй-жайдың алаңы, м[2]
Меншікті жар.жүкт.Py0, кВтм[2]
Сұраныс коэфф.Кс
Есептелген жар. жүкт.,кВт
Есептік жарықтандыру жүктемесі
cosφ
tanφ
Рро, кВт
Qро, кВт
1 Аралау фабрикасы
190x30
5700
0,015
0,8
85,5
68,4
34,2
0,9
0,5
2 Кептіру цехы
160x30
4800
0,015
0,8
72,0
57,6
28,8
0,9
0,5
3 Механикалық шеберхана
105x22,5
2362,5
0,015
0,8
35,4
28,35
14,2
0,9
0,5
4 Бос (кесу)
70x30
2100
0,015
0,8
31,5
25,2
12,6
0,9
0,5
5 №1 ағаш шеберінің дүкені
75x22,5
1687,5
0,015
0,8
25,3
20,25
10,1
0,9
0,5
6 № 2 ағаш шеберханасы
45x22,5
1012,5
0,015
0,8
15,19
12,15
6,1
0,9
0,5
7 Жиһаз шеберханасы
225x40
9000
0,015
0,8
135,00
108
54
0,9
0,5
8 Материалдық қойма
65x55
3575
0,01
0,6
35,8
21,45
0
1
0
9 Компрессор
80x25
2000
0,012
0,7
24,0
16,8
0
1
0
10 Шикізат алмасу
220x65
14300
0,015
0,8
214,5
171,6
85,8
0,9
0,5
11 Құрастыру цехы
235x57,5
13512,5
0,015
0,8
202,7
162,2
81,1
0,9
0,5
12 Престелген тақтайша
200x22,5
4500
0,015
0,8
67,50
54
27
0,9
0,5
13 Фабрика басшылығы
(100x55)-(35x25)
4750
0,02
0,9
95,0
85,5
42,8
0,9
0,5
14 Электр жөндеу шеберханасы
80x80
6400
0,015
0,8
96,0
76,8
38,4
0,9
0,5
15 Сорғы
(65x32,5)-(30x10)
1812,5
0,012
0,7
21,75
15,2
0
1
0
16 Гараж
(80x32,5)-(45x10)-(15x10)
2000
0,01
0,6
20,00
12
0
1
0
17 Асхана
(90x47,5)-(42,5x10)-(25x25)
3225
0,02
0,9
64,50
58,05
0
1
0
18 Аумағы
246487,5
0,002
1
492,98
492,98
246,49
0,9
0,5
2.1 - кесте. Жарықтану жүктемесінің мәндері
Кесте 2.2 - Жүктемелерді есептеу , U=0,4 кВ
Цехтар атауы мен топтары
Саны Эп, n
Номиналды қуаты,
кВт
m
Ки
cosφ
tanφ
Орташа жүктеме
nэ
Км
Есептік қуаты
Ip, A
Рmin Pmax
∑Рн
Рсм, кВт
Qсм, кВАр
Рр, кВт
Qр,
кВАр
Ѕр,
1
2
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
1 Аралау фабрикасы
күш
120
5-50
2000
3
0,7
0,8
0,75
1400
1050
80
1,06
1484
1053
жарық-ру
68,4
34,2
68,4
34,2
Барлығы
1468,4
1084,2
1552,4
1087,2
1895,2
2879,5
2 Кептіру цехы
күш
225
1-55
3600
3
0,3
0,65
1,17
1080
1262,6
131
1,08
1166,4
1262,7
жарық-ру
144,3
72,15
144,3
72,2
Барлығы
1224,3
1334,8
1310,7
1334,8
1870,7
2842,3
3 Мех-қ шеберхана
күш
130
2-45
2000
3
0,3
0,65
1,17
600
701,5
89
1,1
660
701,5
жарық-ру
57,6
28,8
57,6
28,8
Барлығы
657,6
730,3
717,6
730,3
1023,9
1555,6
4 Бос (кесу)
күш
44
1-85
1000
3
0,3
0,65
1,17
300
350,74
24
1,28
384
350,74
жарық-ру
28,4
14,2
28,4
14,18
Барлығы
328,4
364,9
412,4
364,9
550,6
836,6
Кесте 2.2 - Жалғасы
5 №1 ағаш шеб. дүкені
күш
1-55
900
3
0,3
0,7
1,02
270
275,46
33
1,24
334,8
275,46
жарықтандыру
20,3
10,1
20,25
10,13
Барлығы
290,3
285,5
355,05
285,59
455,66
692,3
6 №2 ағаш шеберінің дүкені
күш
60
1-25
70
3
0,2
0,6
1,33
54
72
22
1,4
75,6
72
жарықтандыру
12,15
6,08
12,15
6,08
Барлығы
66,15
78,08
87,75
78,08
117,46
178,4
7Жиһаз шеберханасы
күш
56
1-70
1600
3
0,3
0,65
1,17
480
561,18
46
1,16
556,8
561,18
жарықтандыру
108
54
108
54
Барлығы
588
615,18
664,8
615,18
905,76
1376,2
8 Материалдық қойма
күш
8
1-20
70
3
0,3
0,8
0,75
21
15,75
7
1,8
37,8
17,325
жарықтандыру
21,45
0
21,45
0
Барлығы
42,45
15,75
59,25
17,325
61,73
93,8
9 Компрессор
күш
10
8-25
200
3
0,6
0,7
1,02
120
122,42
10
1,26
141,6
122,42
жарықтандыру
16,8
8,4
16,8
8,4
Барлығы
136,8
130,82
158,4
130,82
205,44
312,1
Кесте 2.2 - Жалғасы
10 Шикізат алмасу
күш
60
1-60
3000
3
0,5
0,7
1,02
1500
1530,3
60
1,11
1620
1530,3
жарықтандыру
171,6
85,8
171,6
85,8
Барлығы
1671,6
1616,1
1791,6
1616,1
2412,8
3665,9
11 Құрастыру цехы
күш
100
2-50
2200
3
0,3
0,65
1,17
660
771,63
88
1,1
726
771,63
жарықтандыру
162,15
81,08
162,15
81,08
Барлығы
822,1
852,71
888,15
852,71
1231,2
1870,7
12 Престелген тақтайша
күш
52
3-50
1600
3
0,6
0,8
0,75
960
720
52
1,1
1046,4
720
жарықтандыру
54
27
54
27
Барлығы
1014
747
1100,4
747
1330
2020,7
13 Фабрика басшылығы
күш
32
1-20
300
3
0,4
0,7
1,02
120
122,4
30
1,19
142,8
122,42
жарықтандыру
85,5
0
85,5
0
Барлығы
205,5
122,4
228,3
122,42
259,05
393,6
14 Электр жөндеу шеберханасы
жарықтандыру
76,8
38,4
76,8
38,4
Барлығы
796,8
673,38
897,6
673,38
1122,11
1704,9
Кесте 2.2 - Жалғасы
15Сорғы
күш
10
50-100
800
3
0,6
0,7
1,02
480
489,7
10
1,26
604,8
538,67
жарықтандыру
15,23
0
15,23
0
Барлығы
495,2
489,7
620,03
538,67
821,34
1247,9
16 гараж
күш
25
1-120
1700
3
0,2
0,7
1,02
340
346,87
25
1,34
455,6
346,87
жарықтандыру
12
0
12
0
Барлығы
352
346,87
467,6
346,87
582,21
884,6
17 Асхана
жарықтандыру
58,05
0
58,05
0
Барлығы
58,05
0
58,05
0
Аумақты жарықтандыру
492,98
246,49
551,17
837,4
Барлығы 0,4 кВ кернеуде
13173
10789,7
17093
25970
Есептеу деректері:
Рp0,4 = 13173,41 кВт, Q0,4 = 10789,69 кВАр; Sp0,4 = 17093,04 кВА.
Цех тұтынушылардың II санатына жатады және екі ауысымда жұмыс істейді, сондықтан Kзтр = 0,8 трансформаторларының жүктеме коэффициенті. Біз қуаттылығы Sнт = 1000 кВА трансформаторды қабылдаймыз.
Бір қуаттылықтағы цехтық трансформаторлардың технологиялық шоғырланған тобының әрбір p үшін олардың есептелген ең үлкен белсенді жүктемені беру үшін қажетті минималды саны [8] формула бойынша есептеледі:
Nт min=Pp 0,4Kз∙Sнт+∆N=13173,410,8∙1000=16,47 +0,53=17
мұндағы Рр 0,4 - жиынтық есептік активті жүктеме;
Кз - трансформатордың жүктеу коэффициенті;
Sнт - қабылданған номиналды қуаты трансформатор;
∆N - бүтін санға дейінгі қоспа.
Трансформаторлардың экономикалық мақсаттағы саны формула бойынша анықталады:
N т..э = N min + m (2.4)
мұндағы m - трансформаторлардың қосымша саны;
N т..э - күрделі шығындардың тұрақты компоненттерін ескере отырып, реактивті қуатты берудің бірлік шығындарымен анықталады З *п ст.
З*пст= 0,5; Кз = 0,8; N min = 17; ∆N = 0,53.
Содан кейін қисықтар бойынша анықтамалықтан m анықтаймыз, біздің жағдайымыз үшін m = 1, яғни:
N т..э = 17 + 1 = 18 трансформатор.
Трансформаторлардың таңдалған санына сәйкес, трансформаторлар арқылы кернеуі 1 кВ дейінгі желіге беру керек болатын Q1 реактивті қуаттылығы, келесі формула бойынша анықталады:
Q1=Nтэ∙Sнт∙Кз2-P2p0,4 (2.5)
Q1=18∙1000∙0,822-13173,412=5815,61 кВАр.
0,4 кВ шиналардағы реактивті қуат балансының жағдайынан Qнбк1, кВАр мәнін анықтаймыз:
Qнбк1+Q1=Qp0,4, (2.6)
Qнбк1=Qp0,4-Q1=10789,69-5815,61=497 4,08 кВАр.
Қосымша қуат Qнбк2 көп жағдайда 0-ден аз болады, содан кейін есептеу Qнбк1 бірінші компоненті бойынша жүзеге асырылады.
Әр трансформатор үшін бір конденсатор банкінің қуатын анықтайық:
Qнбк тп=QнбкNт з (2.7)
Qнбк тп=4974,0818≈276,34 кВАр
Біз НБК конденсатор банкін таңдаймыз: УКБН-0.38-300-150У30.
Осы тармақта алынған есептеулер негізінде ТП шеберханасында төмен вольтты жүктеменің таралуын көрсететін 2.3-кесте құрылады.
Біз Qнбк-ны трансформаторға олардың қуатына пропорционалды түрде таратамыз.
Бастапқы мәліметтер:
Qp0,4= 10789,69 кВАр;
Qнбк= 4974,08 кВАр.
Деректер үшін ТП1, ТП2, ТП3:
Qр ТП1,2,3=2807,4 кВАр;
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептік реактивті қуаты, кВАр, мына формула бойынша анықталады:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp0,4 (2.8)
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТП1,2,3Qp0,4=4974,08∙2807,410789,69 =1294,22 кВАр.
Кесте 2.3 - ТП бойынша жүктеме цехын бөлу
№ ТП
Ѕнт, кВА
Qнбк, кВАр
№, цехтардың
Рp0,4 ,кВт
Qp 0,4, кВАр
Sp 0,4
Кз
ТП1 2x1000
2x(2x1000)+1x1000
5x300= 1500
1
1552,4
1087,2
кВА -
ТП2 2x1000
1а
529,2
359,1
ТП3 1x1000
4
412,35
364,92
5
355,05
285,59
6
87,75
78,08
7
664,8
615,18
8
59,25
17,325
Жиыны
3660,8
2807,395
Qвбк
0
min1500
Жиыны'
3660,8
1307,395
3887,2
0,78
ТП4 2x1000
2x(2x1000)++1x1000
5x300=1500
2
1310,7
1334,81
ТП5 2x1000
13
228,3
122,42
ТП6 1x1000
3
717,6
730,28
9
158,4
130,82
Кесте 2.3 - Жалғасы
14
897,6
673,38
492,98
246,49
Жиыны
3805,58
3238,2
Qвбк
0
min 1500
Жиыны'
3805,58
1738,2
4183,7
0,84
ТП7 2x1000
2x1000++1x1000
3x300=900
11
888,15
852,71
ТП8 1x1000
16
467,6
346,87
17
839,25
642,73
Жиыны
2195
1842,31
Qвбк
0
-900
Жиыны'
2195
942,31
2388,7
0,8
ТП9 2x1000
2x(2x1000)++1x1000
5*300=1500
12
1100,4
747
ТП10 2x1000
10
1791,6
1616,11
ТП11 1x1000
15
620,03
538,67
Жиыны
3512,03
2901,78
Qвбк
0
min 1500
Жиыны'
3512,03
1401,78
3781,4
0,7
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП1,2,3=4x300+1х50 =1250 кВАр.
Компенсацияланбаған реактивті қуат келесі формула бойынша анықталады:
Qнеск= Qр ТП1 - Qф ТП, (2.9)
Qнеск= Qр ТП123 - Qф ТП123= 2807,4-1250=1557,4 кВАр
Деректер үшін ТП4, ТП5, ТП6:
Qр ТП4,5,6=3238,2 кВАр,
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты:
Qр нбк=Qнбк-Qр ТПQp 0,4=4974,08∙3238,210789,69=1492,82 кВАр
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП4,5,6 = 4∙300+1∙250= 1450 кВАр
Компенсацияланбаған реактивті қуат келесі формула бойынша анықталады , кВАр:
Qнеск= Qр ТП4,5,6 - Qф ТП4,5,6= 3238,2-1450=1788,2
Деректер үшін ТП7, ТП8:
Qр ТП7,8,9= 1842,31 кВАр,
Qр нбк= х..
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты, кВАр:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp 0,4=4974,08∙1842,3110789,69=849,31
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП7,8=3∙300=900 кВАр
Компенсацияланбаған реактивті қуат, келесі формула бойынша анықталады,кВАр:
Qнеск= Qр ТП7,8,9 - Qф ТП7,8,9= 1842,31-900=942,31
Деректер үшін ТП9, ТП10, ТП1:
Qр ТП10,11,12= 2901,78 кВАр,
Qр нбк= х.
Конденсатор батареяларының есептелген реактивті қуаты:
Qр нбк=Qнбк∙Qр ТПQp 0,4=4974,08∙2901,7810789,69=1337,73
Нақты реактивті қуаты:
Qф ТП10,11,12=4∙300+1∙100=1300 кВАр,
Компенсацияланбаған реактивті қуат, келесі формула бойынша анықталады, кВАр:
Qнеск= Qр ТП9,10,11 - Qф ТП9,10,11= 2901,78-1300=1601,78
Кесте 2.4 - ТП бойынша нақтыланған бөлу Qнбк
№ ТП
Qр тп, кВАр
Qр нбк, кВАр
Qф.РП, кВАр
Qнеск., кВАр
ТП1,ТП2,ТП3
2807,40
1294,22
1250
1557,40
ТП4,ТП5,ТП6
3238,2
1492,82
1450
1788,2
ТП7,ТП8,
1842,31
849,31
900
942,31
ТП9,ТП10,ТП11
2901,78
1337,73
1300
1601,78
Жиыны
10789,69
4974,08
4900
5889,69
2.4 Цех үшін электр жүктемелерінің нақтыланған есебі
2.4.1 Орталық жылыту пунктіндегі электр қуатының шығынын анықтау
Орталық жылыту пункті үшін біз ТМЗ-1000-60,4 таңдаймыз:
Параметрлері:
Sн=1000 кВА,
ΔPхх=2,45 кВт,
ΔPкз=12,2 кВт ,
Iхх=1,4% ,
Uкз=5,5 %.
Қуат шығындары келесі формулалар бойынша есептейміз:
ΔР=ΔРхх+к[2]з∙ΔРкз кВт (2.10)
∆Q=∆Ixx∙Sн100+Кз2∙∆U∙Sн100,кВАр (2.11)
∆P=n∙∆P, кВт (2.12)
∆Q=n∙∆Q, кВАр (2.13)
Есептеулер нәтижелерін кестеге жазамыз, кесте 2.5
Кесте 2.5 - ТП бойынша қуат шығыны
ТП1,ТП2,
ТП3
ТП4,ТП5,
ТП6
ТП7,
ТП8
ТП9,ТП10,
ТП11
Жиыны
ΔPт, кВт
9,87
11,06
10,26
9,5
40,69
ΔQт,
кВАр
47,46
52,81
49,2
45,77
195,24
∑Рт, кВт
49,35
55,3
51,3
47,5
203,45
∑Qт,
кВАр
237,3
264,05
246
228,85
976,2
2.4.2 Синхронды қозғалтқыштардың есептік қуаты:
СҚ-ты компенсациялық реактивті күш үшін ВН қолданамыз [9].
СҚ деректері:
Рн сқ =1250 кВт;
cos φ = 0,9;
Nсқ = 4;
Кз = 0,85.
СҚ үшін есептелген қуатты келесі формулалар бойынша анықтайық:
Р р сқ = Рн сқ∙Nсқ Кз=1250∙4∙0,85 = 4250 кВт,
Q р сқ = Р р сқ∙tg φ = 4250∙0,48 =2040 кВАр.
2.4.3 ДСП-ның жобалық қуатын анықтау
ДСП-12M2 берілген, ол үшін ЭТЦПК-250010-74У3 трансформаторын таңдаймыз, жұлдызша-үшбұрыш жалғануы 11топ, ∆ (Ү) ∆-0 (11).
Трансформатор туралы мәліметтер:
Sн=5 кВА;
cos φ=0,82;
Кз=0,6;
U1=10 кВ;
N=2.
ДСП есептік қуатын келесі формула бойынша анықтаймыз:
РрДСП=Sн∙cosφ∙N∙Кз=5000∙0,82∙2∙0,6= 4920 кВт,
QрДСП= РрДСП ∙tgφ=4920∙0,7=3444 кВАр.
Пеш трансформаторларындағы шығындар, ∆Pтр = 2% ,∆Qтр=10% екенін ескере отырып,келесі формулалармен анықталады:
∆РтрДСП=0,02∙5000=100 кВт; ∆QтрДСП=0,1∙5000=500 кВАр,
∑∆РтрДСП=2∙100=200 кВт; σ∆QтрДСП=2∙500=1000 кВАр.
2.4.4 ЖТ 10 кВ автобустарда реактивті қуат компенсациясын есептеу
2.2-суретте көрсетілген эквивалентті схеманы құрайық.
2.2 сурет - 10 кВ шиналардағы реактивті жүктеме эквивалентті схемасы
10 кВ ГПП үшін реактивті қуат балансы келесі формула бойынша анықталады:
∑Q=0,
∑Qпотр=∑Qист,
Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП+Qрез-Qэ-QНБ К -QДК-QВБК=0, (2.14)
∑Qр= Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП=10789,69+97 6,2+3444+500=15710.
Резервтік қуаты мына формула бойынша анықталады:
Qрез=0,1∙ΣQр =0,1∙15710=1571 кВАр
Энергетикалық жүйеден алынатын қуат келесі формула бойынша анықталады , кВАр:
Qэ=tgφэ∙ΣPрзав=(0,23-0,25) ∙ΣPрзав (2.15)
Цехтің жалпы жобалық қуаты келесі формула бойынша анықталады:
ΣPрзав=Рр0,4+∆Рк+РрДСП+∆РтрДСП+РрСД =13173,41+203,45+4920+
+100+4250 =22647 кВт,
Демек, энергия жүйесінен берілетін қуат:
Qэ =0,23∙22647=5209 кВАр
ВБК қуаты, реактивті қуаттың тепе-теңдік шартынан анықталады:
QВБК=Qр0,4+∆Qк+QрДСП+∆QтрДСП+Qрез-Qэ-QНБ К-QДК=10789,69+195,24+3444+ +500+1571-4974,08-5209-2040 = 4278 кВАр
Есептелген реактивті қуат QрДСП = 3444 кВАр болғандықтан, бір пештің қуаты 1722 кВАр болады. Біз қуаттылығы 1500 кВ болатын конденсатор банктерін ДСП реактивті қуатын жеке өтеу үшін қабылдаймыз. Шиналарға 2 x УКЛ (P) 56M-6.3-1500 және 2 x УКЛ (P) 56M-6.3-600 таңдаймыз.
Цех үшін электр жүктемелерінің жаңартылған есебі 2.6-кестеде көрсетілген.
Кесте 2.6 - Электр жүктемелерінің нақтыланған есебі
№ ТП
№ цех
Саны ЭП
Орнатылған қуаты, кВт
Ки
Орташа жүктемесі үшін
э
Км
Есептік қуат
Кз
n
РміпPmax
∑Рн
Рсм
кВт
Qсм,
кВАр
Рр, кВт
Qр, кВАр
Ѕр,
кВА
ТП1,ТП2,
ТП3
1
120
2-50
2000
400
1050
5*1000
1а
31
8-150
600
420
315
4
44
1-85
1000
300
350,74
5
56
2-55
900
270
275,46
6
33
1-25
270
54
72
8
8
1-20
70
21
15,75
7
56
1-70
1600
480
561,18
күш
348
8-150
6440
0,46
2945
2640,13
86
1,1
3239,5
2640,13
жарық-ру
283,8
131,19
Qнбк
0
-1250
Жиыны
3523,3
1521,32
3837,7
0,77
ТП4,ТП5,
ТП6
2
225
1-55
3600
1080
1262,66
5*1000
3
130
2-45
2000
600
701,48
9
10
8-25
200
120
122,42
13
32
1-20
300
120
122,42
14
66
10-80
1800
720
634,98
күш
463
1-80
7900
0,33
2640
2843,96
198
1,09
877,6
2843,96
жарық-ру
381
182,1
аумағын жарық-ру
492,98
246,49
Qнбк
0
-1450
Кесте 2.6 - Жалғасы
Жиыны
3751,58
1576,06
4069,2
0,81
ТП7,ТП8
11
100
2-50
2200
660
771,63
3*1000
16
25
1-120
1700
340
346,87
17
32
1-160
2100
630
642,73
күш
157
1-160
6000-нан
0,27
1630
1761,23
75
1,16
1890,8
1761,23
жарық-ру
Qнбк
232,2
81,08
Жиыны
0
-900
2123
942,31
2322,7
0,77
ТП9,ТП10,ТП11
10
60
1-60
3000
1500
1530,31
5*1000
12
52
3-50
1600
960
720
15
10
50-100
800
480
489,7
күш
122
1-100
5400
0,54
2940
2740,01
108
1,08
3175,2
2740,01
жарық-ру
240,83
112,8
Qнбк
0
-1300
Жиыны
3416,03
1552,81
3752,4
0,75
Барлығы 0,4 кВ
12813,91
5592,5
∑Р∑Qт
204,35
980,4
Жүктеме келт-н жиынтығы,шина 6кВ
13018,2
6572,9
Жүктеме 10 кВ
Компрессор
9
4
1250
5000
4250
-2040
Цехы престелген плиталарды
10
2
5000
10000
4920
3444
ДСП трансформаторлар
100
500
Qвбк
0
-4200
Бүкіл цех бойынша
22188,2
3776,9
22507,4
3. СЫРТҚЫ ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ СХЕМАСЫН ТАҢДАУ
Өнеркәсіптік электрмен жабдықтауды оңтайландыру мәселелерін шешу кезінде көптеген нұсқаларды салыстыру қажет болады [9].
Өнеркәсіптік энергетикадағы мәселелердің көптігі техникалық-экономикалық негіздемені анықтайды, оның мақсаты тізбектің оңтайлы нұсқасын, электр желісінің параметрлері мен оның элементтерін анықтау болып табылады. Цехтың электрмен жабдықтау схемасы 3.1 суретте көрсетілген.
3.1 сурет - Энергетикалық жүйенің қосалқы станцияларынан қондырғыны электрмен жабдықтау схемасы.
Цехтың электрмен жабдықтау нұсқаларын техникалық-экономикалық салыстыру үшін біз екі нұсқаны қарастырамыз:
I нұсқа - 110 кВ электр жеткізу желілері,
II нұсқа - 37 кВ әуе желісі.
3.1 Станцияны электрмен жабдықтаудың схемасының I нұсқасы (110 кВ)
Бұл нұсқа үшін сыртқы қуат көзінің электр тізбегі 3.2 суретте көрсетілген.
Жылдық төмендетілген шығындар, мына формула бойынша анықталады:
Зг=Ек+И (3.1)
Капиталды шығындар, келесі формула бойынша анықталады:
КI=КВ1,В2+КЛЭП+КтрГПП+КВ3,В4+Краз+К ОПН (3.2)
3.2-сурет - Электрмен жабдықтау сехмасының I-нұсқасы
Жылдық өндірістік шығындар, келесі формула бойынша анықталады:
ИI=Иа+Ипот.эн+Иэкспл (3.3)
Біз электр жабдықтарын І нұсқа бойынша таңдаймыз.
ГПП трансформаторларын таңдау. ЖЭС-тің жалпы жобалық қуаты, мына формула бойынша анықталады, кВА:
Sрасч=Рр2+Qэ2=22188,32+52092=22791, 5
Біз қуаты 10 МВА болатын екі трансформаторды таңдаймыз.
Жүктеме коэффициентін келесі формула бойынша анықтаймыз:
Кз=Sр2∙Sн=22791,52∙16000=0,71
Трансформатордың паспорттық деректері:
Типі -ТДН -16000110;
Sн, кВА-16000;
ΔPхх, кВт-26;
ΔPкз, кВт-85;
Uкз,%.-10,5;
Iхх,%- 0,85.
Трансформаторлардағы қуат шығыны.Активті қуаттың жоғалуы, келесі формула бойынша анықталады, кВт:
∆Pтгпп=2∙∆Pxx+∆Pкз∙Кз2=2∙26+86∙0,71 2=137,7
Қуаттылықтың реактивті шығыны,формула бойынша анықталады,кВАр:
∆Qтгпп=2∙0,9100∙16000+10,5100∙16000 ∙0,712=1965,78
Екі ауысымдық жұмыс кезінде трансформаторлардағы энергия шығыны Твкл = 4000 сағ,Тmax=3000 сағ. Содан кейін максималды шығындар τ уақыт бойынша келесі формула бойынша анықталады:
τ=0,124+Tm∙10-42∙8760=0,124+3000∙10 -42∙8760=1575
Трансформаторлардағы активті қуаттың жоғалуы , келесі формула бойынша анықталады, кВт∙сағ:
ΔW=2∙(ΔPxx∙Tвкл+ΔPкз∙τ∙Kкз2) (3.4 )
ΔW=2(26∙4000+85∙1575∙0,712)=342972, 78.
Есептеу ЭЖЖ-110 кВ.
ЭЖЖ толық қуаты, келесі формула бойынша анықталады,кВА:
Sэжж=Pp+∆Pтгнн2+Qэ2=22188,3+137,72+ 52092=22925,6
А сызығының бойымен өтетін ток мәні келесі формула бойынша есептеледі:
Ip=Sэжж2∙3∙Uн=22925,62∙3∙115=57,6
Авариялық ток, A,келесі формула бойынша табылған:
Iав=2∙Iр=2∙57,6=115,2
Экономикалық ток тығыздығына байланысты сымның көлденең қимасын келесідей анықтаймыз,мм2:
Fэ=IрJэ=57,61,1=52,36,
Мұндағы j =1.1 сымдардағы экономикалық ток тығыздығы,Tm = 3000сағ болғанда және алюминийде, Aмм2.
Iдоп =265 A болатын AC-70 сымын қабылдаймыз.
Таңдалған сымдарды рұқсат етілген токқа тексерейік:
а) номиналды ток кезінде: Iдоп = 265 A Iр = 57,6 A;
б) апаттық режимде: Iдоп ав = 1.3 ∙ Iдоп= 1.3∙265 = 344.5 A Iав = 115.2 A.
Соңында, біз AC-70 сымын таңдаймыз.
Электр энергиясының 110кВт∙сағ шығындарын формула бойынша анықтайық:
∆Wлэп=2∙3∙Iр2∙R∙10-3∙τ=2∙3∙57,62∙2, 3∙10-3∙1575=72111,51
мұндағы R=r0∙L=0,46∙5=2,3 Ом;
r0=0,46 Омкм;
l=5 - желінің ұзындығы, км.
U = 110 кВ үшін ажыратқыштарды, айырғыштарды және кернеу бөлгіштерді таңдау.
Құрылғыларды таңдамас бұрын біз эквивалентті схема құрамыз (3.3-сурет) және қысқа тұйықталу тогын есептейміз.
3.3 сурет - Қысқа тұйықталу токтарын есептеуге арналған эквиваленттік схема.
Эквиваленттік схеманың параметрлерін табайық:Sб=1000 МВА;
Uб=115 кВ;
Хс= 0,4 о. е.
Iб=Sб3∙Uн=10003∙115=5,03кА,
ХЭБЖ=Х0∙L∙SбUср2=0,34∙5∙10001152=0. 13о.е.
Қысқа тұйықталу токтары мен қуаттарын формулалар бойынша
анықтайық:
Ik1=IбXc=5,030,4=12,58кA,
Iyk-1=2Ky∙Ik1=2∙1,8∙12,58=31,93 кА,
Sk1=3∙Uб∙Ik1=3∙115∙12,58=2502,79МВА ,
Ik2=IбХс+ХЛ=5,030,4+0,13=9,49кА,
Iyk-2=2Ky∙Ik2=2∙1,8∙9,49=24,09кА,
Sk2=3∙Uб∙Ik2=3∙115∙9,49=1888,04МВА,
Тоқтарды есептегеннен кейін жабдықты таңдаймыз.
B1, B2, B3 және B4 ажыратқыштарын орнатамыз. Оның параметрлері 3.1 кестеде жинақталған.
Кесте 3.1 - Ажыратқыш-айырғыштың сипаттамалары
Түрі
LTB 145
HPL 170-245
HPL 362-420
HPL 550
Номиналды кернеу, кВ
110
160220
330
500
Номиналды ток, А
3150
4000
4000
4000
Номиналды ток отключе - лар, кА
40
50
63
63
Номиналды жиілігі, Гц
5060
5050
5060
50
Асқын кернеулер: ОПНп-110420 56-10 III УХЛ1.
Таңдалған жабдыққа күрделі шығындарды анықтайық:
а) Ажыратқыштардың шығындары - B1, B2, B3, B4 ажыратқыштар:
КВ1В4=4x19,88= 79,532 мың.е.
б) ЭБЖ арналған екі шыңжырлы темірбетон тіректің шығындары:
Куд=13500 бар.е.км.
КЭБЖ=L∙Куд=5∙13,5=67,5 мың у.е.
в) ОПН трансформатор шығындары::
Ктр ГПП=2∙53=106 мың у.е.
г) ОПН шығындары:
КОПН=2∙1,01 =2,02 мың у.е.
Бірінші нұсқаның барлық шығыны келесі формула бойынша анықталады:
КΣ1=КВ1-В4-разъед+К ЭБЖ+КОПНп+ Кт гпп, (3.5)
КΣ1=79,532 +67,5+106+2,02=255,02 мың.у.е.
Жиынтық шығындар, мың.е., келесі формула бойынша есептеледі:
ИI=Иа+Ипот+Иэ (3.6)
Амортизациялық аударымдар, мың текше, келесі формула бойынша анықталады:
Иа: Иа=Еа. К (3.7)
Темірбетон тіректеріндегі 115 кВ әуе желілері үшін - Ea = 0,028.
Тарату құрылғылары мен қосалқы станциялар үшін - Ea = 0,063.
Шығындарды есептейік:
а) электр беру желілерін пайдалануға кеткен шығындар:
Иэкс ЛЭП=0,028∙КЛЭП=0,028∙67,5=1,89 мың.е.
б) ЭБЖ Амортизациясы:
Иа ЛЭП=0,028∙КЛЭП=0,028∙67,5=1,89 мың.е.
в) жабдықтың пайдалану құны:
Иэкс об=0,03∙Коб=5,41 мың.е.
г) жабдықтардың тозуы:
Иа об=0,063∙Коб=11,36 мың.е.
д) электр энергиясының шығындары Co = 0,08 теңге кВт екенін ескере отырып, электр энергиясының шығындарын анықтаймыз:
Ипот.=Сo∙ ( Wтргпп+ Wэбж)=0,08∙ (342973+72161,6)=33,21 мың.e.
Жиынтық шығындар:
ИΣ1=Иа+Ипот+Иэ=11,36+1,89+5,41+1,89 +33,21=53,76 мың.е.,
ИΣ1=53,76 мың.y.e.
Шығынның өлшемі болып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz