ХХІ ғасырда шет тілі мұғалімінің рөлі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

Кіріспе
ХХІ ғасыр мұғалімі

Негізгі бөлім
ХХІ ғасырда шет тілі мұғалімінің рөлі
Заманауи шет тілі мұғалімінің кәсіби шеберлігі

Қорытынды
Табысты мұғалім - табысты оқушы

КІРІСПЕ

Жаңару жолындағы Қазақстанға жаңаша ойлайтын, өмірге көзқарасы тың, ақыл-ой және шығармашылық әлеуеті қалыптасқан, рухани-адамгершілік мәдениеті жоғары шығармашыл ұстаз қажет. ХХІ ғасыр жаһандық жаңалықтардың ғана емес, білімнің дәуірлеу ғасыры. Ол қазіргі кезеңде мемлекеттің тұрақты дамуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуде, әлемдік қоғамдастықтағы орнын анықтап, халықтың өмір сүру сапасы мен деңгейін көрсетуде маңызды рөл атқарады. Жаһандану дәуірі - әлемдегі елдердің бәсекелестік жағдайында халықаралық деңгейде өзара кірігу үрдістерінің жандану дәуірі, сондықтан, білім - пайдалы инвестиция саласы ретінде еліміздің экономикалық, әлеуметтік және саяси даму тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Білім беруді дамыта алмаған ел ХХІ ғасырда күйреуге ұшырайды деп Елбасы Н. Назарбаев Қазақстан халқына жолдаған Қазақстан жеделдетілген экономикалық, әлеуметтік және саяси жаңару жолында Жолдауында атап көрсетті.
Қазақстан Республикасының білім жүйесі дүниежүзілік білім жүйесіне сәйкес болуы тиіс. Біз соған ұмтылуымыз керек. Қазақстан Республикасының білім туралы заңы да осыны меңзеген.
Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы бүгінгі басты міндеттерінің бірі - жастарға терең білім беру және білім сапасын көтеру. Сондықтан да осы салада батыл қадамдар жасалып, өзгерістер енгізілуде. Ал, оның негізі жалпы білім беретін мектептердің оқыту үрдісін жақсартуға жаңа технологияларды енгізу болып табылады. Жаңа бастамалардың бірі - Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін педагогтар біліктілігін арттырудың деңгейлік курстары. Бұл курс бағдарламасында оқытудың 7 модулі төңірегінде, яғни білім беру мен білім алудағы жаңа тәсілдер, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау, білім беруде АКТ-ны пайдалану, талантты және дарынды балаларды оқыту оқыту, оқушыларды жас ерекшелеріне сәйкес білім беру, білім берудегі басқару және көшбасшылық жүйеленген. Оқу-тәрбие үрдісіне жаңа инновациялық әдіс тәсілдерді енгізу оқушылардың білімге деген қызығушылығын, талпынысын арттырып өз бетімен ізденуге шығармашылық еңбек етуге жол салады. Оқушыларға терең де жүйелі білім беруде мұғалімнің жан - жақты білімді және әдістемелік тәсілдерді жетік меңгерген болуы тиіс. Пәндерді оқытуда тиімді әдіс - тәсілдерді пайдалана отырып, сабақты қызғылықты да тартымды өткізу мұғалімнің шеберлігіне байланысты.
Ғұлама ғалым әл-Фараби Тәрбиесіз берілген білім - адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның өміріне апат әкеледі, - деп ең алдымен, балаға тәрбие берілуі керектігін алға тартады. Демек, тәрбие мен оқыту - біртұтас үрдіс. Олай болса, жаңашыл ХХІ ғасыр ұстазының басты міндеті - оқушыларды тәрбиелей отырып, сапалы білім беру.
ХХІ ғасыр - ғылым ғасыры. Сондықтан жас ұрпаққа, жас буынға жаңаша білім беру жолында түбегейлі өзгерістер жүріп жатыр. Жеке тұлға, яғни, дарынды, шығармашылық тұлға қалыптастыру білім мен тәрбие берудегі мемлекеттік істің ең маңыздысы. Мақсатты білім беру - тұлға дамуын жүзеге асыратын мәселе. Адамзат баласының өз ұрпағын оқыту тәрбиелеудегі ең озық тиімді ізденістерін, тәжірибелерін жалғастырып, тың жолдар іздеу педагогиканың озық үлгілерін жаңашылдықпен дамыту жалғаса бермек.
Сапалы білім беру үздіксіз ізденумен тығыз байланысты. Үздіксіз іздену - бүгінгі таңда барша ұстаздарға қойылып отырған басты талаптардың бірі. Барлық ізденімпаз мұғалім өз сабағында жаңаны көрсетуге, танытуға тырысуы қажет. Яғни, бүгінгі сабақ кешегі өтілген сабақтан өзгеше, ал ертеңгі берілетін сабақ бүгінгі сабақтан деңгейі жоғары деңгейде өтілуі тиіс.
Қандай да болмасын әдіс-тәсіл қолданған мұғалім үздіксіз іздену үстінде болса, сол мұғалімнің жаңашылдыққа деген талпынысы. Әрбір мұғалім Л.Толстойдың: ... мұғалімнің өзі неғұрлым көп оқитын болса, әр сабақты жан-жақты ойластыра және оны оқушының шама-шарқымен салыстыра алатын болса, оқушының ой-өрісін көбірек қадағалайтын болса, жауаптар мен сұрақтар беруге көбірек шақырып отыратын болса, онда оқушыға оқу соғұрлым жеңіл соғады деген сөзінің мәні жойылмағанын түсіну керек. Оқушыны оқыта отырып, қабілетсіз оқушы болмайтынын, оқушылардың дара қасиеттерін танып-білуде мүмкіндігі шектеулі әдістеме барын жаңашыл ұстаз түсінеді және ұстаз өзінің жас ұрпақ бағбаны болатындығын сезеді. Сондықтан, ұрпақ болашағы - ұстазға байланысты. Жүсіпбек Аймауытов: Сабақ беру - үйреншікті жәй ғана шеберлік емес, ол - жаңадан жаңаны табатын өнер - деген болатын. Сондықтан мұғалім педагогтік, психологиялық білімін жетілдіріп, үйренумен қатар, сол білімді күнделікті ісінде шебер пайдалана білетін болуы керек. Дүние жүзінде ғаламдану үрдісі жүріп жатқандықтан, ақпараттар ағыны көбейеді. Мұғалім қай пәннен бермесін ол баланың өмірдің әр саласына қатысты кез келген сұрағына жауап беруге даяр болуы керек.

ХХІ ғасырда шет тілі мұғалімінің рөлі

Жаһандық әлемде қарым-қатынастың басым бөлігі ағылшын тілінде жүргізіледі. Барлығымыз білетіндей қазіргі таңда ағылшын тілі әлемдік тілге айналды және басқа тілдермен бірге жақсы қарым қатынас жасауға мүдделі. Ағылшын тілін үйретуде, әсіресе мектеп оқушыларын оқытуда олардың барлық зейінін тілге бұру маңызды рөл атқарады.
Браун мен Х. Дуглас "Мұғалімдер оқыту процесінде көп рөл атқара алады және бұл оқуды жеңілдетеді. Олардың өз рөлдерін тиімді орындау қабілеті олардың өз оқушыларымен қарым-қатынас орнатуына және, әрине, олардың білім мен дағдыларының деңгейіне байланысты болады" деген. Ағылшын тілі мұғалімдерінің сыныптағы ең танымал рөлдерінің кейбірін атап өтейік.
Бақылаушы: оқушылардың іс әрекетін, сөйлеуін және олардың қалай сөйлейтінін мұғалім толық бақылауда ұстайды. Мұғалім бұл рөлді ағылшын тілін жаңадан үйрете бастағанда және оны үйретуде сөздің дыбысталуы мен оны қайталауда нақты тиімді әдістер қолдану керек болғанда атқарады. Бұндай сабақта мұғалім басты назарда болады. Мұғалім тілді оқытуда өзінің білімі мен тәжірибесі арқылы оқушыларды шабыттандыра алуы мүмкін, бірақ бұл оқушылардың сөйлеу дағдысын дамыту үшін жеткіліксіз.
Суфлер немесе сыбырлаушы: мұғалім оқушыларды сабаққа белсенді қатысуға ынталандырады және оларға тілді үйренудің тиімді жолдарын ұсынады. Оқушылар кейде сөйлеу барысында сөзден шатасып немесе айтар сөздерін ұмытады сондай жағдайларда мұғалім сыбырлаушы рөлінде оқушыларға демеу беріп, көтермелеуі мүмкін. Оқушылар кейде қалай әрекет ету керектігін білмей, өз өзіне сенімсіз болады, сол кезде мұғалім әрқашан қолдау мақсатында кеңестер айта алады.
Ресурс: мұғалім - бұл қажет болған жағдайда көмек ұсынуға немесе қарым қатынас жасау кезінде оқушыларға білмей тұрған жерін жеткізуге дайын жүретін ресурстық орталық іспетті. Мұғалім оқушыларға қажет болған кез келген уақытта қасынан табылуы керек. Ресурс орталығы ретінде мұғалім оқушыларды қол жетімді ресурстарды мысалға, интернетті пайдалануға бағыттай алады, алайда оқушыларды қасықпен тамақтандырған сиякты дайын нәрсеге үйретудің қажеті жоқ, себебі мұның кері жағы болуы мүмкін.
Бағалаушы: мұғалім бұл рөлді оқушылардың тапсырманы қаншалықты жақсы орындағанын байқау үшін атқарады. Ол үшін кері байланыс және түзету жұмыстарын ұйымдастырады. Оқушыларды бағалаудың көптеген тәсілдері бар. Бағалаушының рөлі мұғалімдерге оқушыларды түзету мүмкіндігін береді. Алайда, оқушыларға баға қоюда оған түсіністікпен қарамай, қолдау білдірілмесе, онда ол оқушының өзін-өзі бағалауына кері әсер етіп, мақсатты түрде тілді үйренуде сенімділігін жоғалтуы мүмкін.
Ұйымдастырушы: мұғалім атқаратын ең күрделі және маңызды рөл. Көптеген іс-әрекеттердің табысты болуы оның жақсы ұйымдастырылуы мен оқушылардың не істеу керектігін дәл білетіндігіне байланысты. Бұл рөлді атқаруда нақты нұсқау беру - іс-әрекеттерді ұйымдастыру секілді өте маңызды. Бұл рөл мұғалімге сөйлеу, оқу іс әрекеттеріне немесе ойынға оқушылармен бірге қатысуға мүмкіндік береді. Мұғалім, сондай-ақ жүргізілген іс әрекетке кері байланыс береді.
Қатысушы: бұл рөлде мұғалім сабақ барысында тапсырмалар орындауға, ойынға қатысады және бұл сынып атмосферасын жақсартуға септігін тигізеді. Бірақ осы рөлді атқару барысында мұғалімнің басымдылық (доминанттық) таныту қауіпі бар. Ал егер мұғалім өзі шетке шығып, өзіне көп назар аудартпай іс әрекетке қатысса, мұғалім сыныпты жандандыра алады және бұл оқушылармен өзара әрекеттесудің тамаша тәсілі болуы мүмкін.
Жетекші: оқушылар өзіндік жұмыс жасағанда немесе жобалық жұмысқа қатысқан кезде мұғалім жаттықтырушы ретінде әрекет етеді. Мұғалім оқушыларға кеңес мен ұсыныстар береді, оларға негізгі ойды (идеяларды) анықтауға көмектеседі. Бұл рөл оқушыға ерекше көңіл бөлудің тамаша жолы болуы мүмкін. Бұл сондай-ақ мұғалімге оқушыға ағылшын тілін үйретуді оның нақты қажеттіліктеріне қарай бейімдеуге мүмкіндік береді. Алайда, бұл оқушыны бір мұғалімге тәуелді болуына және бір ғана әдіске немесе бір ғана оқыту стиліне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.