Алкендердің классификациясы және алу жолдары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Алкендердің классификациясы және алу жолдары

Орындаған:111К-ТФП
Тексерген:Кипчакбаева А.К.

Алматы 2022ж

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
Классификация ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
Алкенннің алынуы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10

Кіріспе
Бәріміз білетіндей органика ашық және тұйық тізбек болып бөлінеді.
Осы бойынша ашық тізбек ациклды(алифатты) болады.Ациклды қаныққан және қанықпаған деп екіге бөлінеді.Қаныққан көмірсутек жәй байланыс екеннін және оның өкілі ретінде алканды өткен болатынбыз.Енді қанықпаған көмірсутекке келсек ол құрылысында қос және үштік байланыстар бар көмірсутектік байланыс.Бүгін сол қос байланысы бойынша қанықпаған көмірсутектер өкілінің бірі алкенмен танысатын боламыз.

3

Негізгі бөлім
Жалпы формуласы:СnH2n.Жалпы формулалары бірдей болғандықтан циклоалкандармен изомер.
Ең бірінші өкілі-этилен С2Н4.
Алкендердің формуласында көміртек атомы(С=C) sp2 гибридтелген күйде.
Қос байланысқан көміртек атомдарының арасындағы байланыстың ұзындығы 0,134нм және валенттілік бұрышы 120°.
Құрамында σ және PI байланыстары бар.

4

Классификация
Алкендер-молекулада бір байланыстан басқа, көміртек атомдары арасында бір қос байланыс бар және CnH2, n=2 жалпы формуласына сәйкес келетін ациклді көмірсутектер.

Екінші атауы -- "олефиндер" -- алкендер майлы қанықпаған қышқылдарға (олеин, линол) ұқсас болды, олардың қалдықтары сұйық май -- майлардың құрамына кіреді (ағылшын тілінен. oil-май).

Олардың арасында қос байланыс бар көміртек атомдары, өздеріңіз білетіндей, sp2 будандастыру күйінде. Бұл будандастыруға бір S - және екі Р-орбиталь қатысады, ал бір Р-орбиталь будандастырылмаған күйінде қалады дегенді білдіреді. Гибридті орбитальдардың қабаттасуы а-байланыстың пайда болуына әкеледі, ал көршілес этилен молекуласының гибридті емес орбитальдарының арқасында екінші, p-байланыс пайда болады. Осылайша, қос байланыс бір σ - және бір PI -байланыстан тұрады.

Қос байланыс түзетін атомдардың гибридті орбиталдары бір жазықтықта, ал л -байланысын құрайтын орбитальдар молекуланың жазықтығына перпендикуляр орналасқан.

5

Алкеннің алыну жолдары
1.Алканды дегидрлеу(-Н2↑)
Өнеркәсіпте алкендерді жоғары температурада сутек бөле отырып, сәйкес алкандарды айырып алады. Мысалы, этаннан этилен алуды қарастырайық:
Алкан -- Алкен+Сутек
Мысал:
Ni, t=500C
Н3С-СН3--Н2С=СН2+Н2↑
этан этен(этилен)
Сутек бөліне журетін айырылу реакциялары дегидрлену деп аталады.
2.Алканды крекингдеу
Крекинг-бұл ұзын көміртегі тізбегі бар алкандардың қысқа көміртегі тізбегі бар алкандар мен алкендерге ыдырау реакциясы.
Крекинг- термиялық және каталитикалық деп бөлінеді.
Термиялық крекинг ауаға қол жеткізбестен қатты қызған кезде пайда болады.
Бұл көміртегі тізбегінің әртүрлі ұзындығы мен әртүрлі молекулалық салмағы бар алкандар мен алкендердің қоспасын алады.
Каталитикалық крекинг катализаторлардың қатысуымен төмен температурада жүзеге асырылады. Процесс изомеризация және дегидрация реакцияларымен бірге жүреді. Каталитикалық крекинг катализаторлары-цеолиттер (кальций, натрий алюмосиликаттары).
Мысал:
С6Н14--С3Н8+С3Н6
гексан пропен
6
3.Зертханада.Спирттерді дегидратациялау(-Н2О)
Алкендер Зертханада деструкция (құрылысының бұзылуы) арқылы,Спирттердің дегидратациясы (сусыздануы) арқылы алынады.
Спирттерді дегидраттау. Өршіткі ретінде концентрлі күкірт қышқылы, фосфор қышқылы, алюминий оксиді сияқты су сорғыш заттар қолданылады.
Су бөліне жүретін айырылу реакциялары дегидратациялану деп аталады.
Спирт --Алкен+Су
Мысал:

этил спирті этен(этилен)
4.Дегидрогалогендену(-НГ)
Молекулаларында екі галоген атомы көрші көміртек атомдарында орналасқан дигалогеналкандар алкендерді қалыптастыру үшін белсенді металдармен әрекеттеседі.Әдетте, бөлу үшін екі валентті белсенді металдар қолданылады-мырыш немесе магний.
Мысалы: 1,2-дихлорпропан пропилен түзу үшін мырышпен әрекеттеседі.

Сутек пен галоген шығуы бойынша:
C2H5Cl --C2H4+HCl
7

Қорытынды
Алкендер алкандарға қарағанда үлкен реактивтілікке ие. Бұл олардың молекулаларында қос байланыстың болуына байланысты. PI-байланыс σ-байланысқа қарағанда аз күшті. Ол әртүрлі реагенттердің әсерінен оңай жойылады.
Жылжымалы, оңай полярланатын PI-байланыстың болуы алкендердің қосылу реакцияларына оңай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.