Артериялық гипертензиялардың анықтамасы мен жіктелуі
МАЗМҰНЫ
1. Қысқартулар тізімі 4
2. Кіріспе 5
3. Артериялықгипертензиялардың анықтамасы мен жіктелуі 7
4. Артериялық гипертензия қауіп қатер стратификациясының белгілері 9
5. Нысана ағзалардың зақымдануының диагностикалық критерилері 11
6. Оқшауланған систолалық артериялық гипертензия 12
7. АГ ассоцирленген ұйқы кезіндегі обструктивті апноэ синдромы 15
8. АГ және метаболикалық синдром 19
9. АГ және өкпенің созылмалы обструктивті ауруы 21
10. Артериялық гипертензияны анықтау мен емдеу бойынша ұсыныстар 23
11. АГ мен ҰОАС, ЖИА, метоболикалық синдромды, СОБА емдеу ерекшеліктері. Оқшауланған систолалық артериялық гипертензия 29
12. Гипертониялық криздердің анықталуы, этиологиясы, патогенетикалық факторлары, патогенезі 44
13. Гипертониялық криздердің жіктелуі 52
14. Гипертониялық криздерді имитация жасайтын жағдайлар 64
15. Гипертониялық криздерді емдеу 64
16. Гипертониялық криз кезінде шақырту дәрігерінің әрекеттері 66
17. Артериялық гипертензия кезінде критикалық жағдайларды емдеу 70
18. Артериялық гипертензия кезінде критикалық емес жағдайлардың емі 71
19. Гипертониялық криздердің асқынулары 82
20. Ауруханаға жатқызу көрсеткіштері 90
21. Үйде қалған науқастар үшін ұсыныстар 90
ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ТІЗІМІ:
АГ артериялық гипертензия
АҚ артериялық қысым
БДҰ Бүкіл Әлемдік Денсаулық сақтау ұйымы
БРҚҒҚ Бүкіл Ресейлік кардиологтардың ғылыми қоғамы
ГК гипертониялық криз
АДЭ ауруханаға дейінгі этап
ДАҚ диастолалық артериялық қысым
ЖИА жүректің ишемиялық ауруы
ОСАГ оқшауланған систолалық артериялық гипертензия
МИ миокард инфаркті
ИР инсультке резистенттілік
ДСИ дене салмағының индексі
ААФИ ангиотензинге айналдырушы ферменттің ингибиторлары
СҚ сол қарынша
ТТЛП төмен тығыздықты липопротенд
ЖКЖ жіті коронарлы жетіспеушілік
ЖМҚАБ жедел ми қан айналым бұзылысы
ЖПҚТҚТҚ жалпы перифериялық қан тамырларының қарсы тұру қабілеті
ӨГ өкпелік гипертензия
ПАҚ пиктік артериялық қысым
МҚКБ миға қанның келуінің бұзылысы
САҚ систолалық артериялы қысым
ҚД қант диабеті
ЖМЖ жедел медициналық жәрдем
ҰҚОАС ұйқы кезіндегі обструктивту апноэ синдромы
ПТЖ пульс толқынының жылдамдығы
ЖҚЖ жүрек қан тамыр жүйесі
ЖЖЖ жүректің жиырылу жиілігі
ӨСОА өкпенің созылмалы обструктивті ауруы
ОЖЖ орталық жүйке жүйесі
ЭГ эссенциалды гипертензия
ЭКГ электрокардиография
КІРІСПЕ
Артериялық гипертензия (АГ) жүрек қантамыр ауруларының өлім-жітімдік құрылымында жетекші орын алатын, адамзат тарихындағы ең үлкен инфекциялық емес пандемия. (ДАГ-1 Бүкіл Ресейлік АГ ғылыми кардиологиялық одағының зерттеуі бойынша ғылыми эксперттік бағдарлама). Қазақстан Республикасындағы АГ ересек адамдар арасында 24,3%, оның жиілігі жасына қарай 10 есе ұлғаяды; 4,5% 20 жасқа дейін, 60-69 жас аралығында 45%-ке дейін (Т.О. Миманалиева, А.А. Ақанов, Б.Х. Махмудов, 1995 ж.) кездеседі
Қазақстан Республикасының статистикалық агенттігінің мәліметтері бойынша жедел жәрдем көмегіне жүгіну көбеюде. Шақыртулардың арасында жүрек қан тамырлар ауруларының жиілігі 18-25% құрайды. Оның ішінде гипертониялық кризбен жүретін АГ жекетші орынды алады.
Медицинада кардиология саласындағы жетістіктерге қарамастан, гипертониялық криз жүрек қан тамыр ауруларының асқынуларына әкелетін себепші ретінде халықтың жұмысқа қабілетін төмендетуде. АГ кезінде шұғыл жағдайлардың ең қауіптісі асқынған гипертониялық криз, ол 3% құрайды. Бұл кезде АҚ жоғары деңгейге, әсіресе диастолалық АҚ (120 мм.сын.бағ жоғары) көтерілуі байқалады да, көбінесе милық және жүректік клиникалық белгілермен қоса жүреді.
ГК асқынуларының ішінде 24% - миокард инфаркті, 22% - өкпе ісінуі, 17% - гипертензивті энцефалопатия, 12% - миокард инфаркті және тұрақсыз стенокардия, 4,6% - эклампсия және 1,9% қолқа қатпарлану түрінде кездеседі.
Гипертониялық кризбен асқынған сырқаттардың 40% 3 жыл ішінде бүйрек жеткіліксіздігінен немесе инсульттен көз жұмады, әсіресе көрсеткіштердің басымын креатинин және сарысулық несеп қышқылы деңгейінін жоғарылауымен, эссенциалдық АГ ұзақ ағымы мен гипертензивті ретинопатиясы байқалатын егде жастағы науқастар құрайды.
Аталған статистикалық мәліметтерден, ГК пациенттердің (көбіне егде және қарт жастағы науқастар) алдымен жедел медициналық жәрдемге қаралатынын ескере отырып, шұғыл емдеу-диагностикалық тактиканы жетілдіру мен науқастарды салыстырмалы түрде емдеу қажеттілігі туып отыр.
АРТЕРИЯЛЫҚ ГИПЕРТЕНЗИЯЛАРДЫҢ АНЫҚТАМАСЫ МЕН ЖІКТЕЛУІ
Артериялық гипертензия - бұл артериялық қан қысымының көтерілуімен, ағзаларда (бүйрек, жүрек, ОЖЖ) функционалдық және органикалық өзгерістерді тудыратын жүрек қан тамыр жүйесінің созылмалы ауруы. Систолалық және диастолалық АҚ деңгейіне байланысты ДДСҰ (1999 ж) ұсынысы бойынша АГ-ның дәрежесін ажыратады.
АҚ жіктелуі ДДСҰХҰАГ (1999 ж)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Оптималды
120
80
Қалыпты
130
85
Жоғарылаған қалыпты
130-139
85-89
Гипертензия
Бірінші дәрежелі
140-159
90-99
Шекарасы
140-49
90-94
Екінші дәрежелі
160-179
100-109
Үшінші дәрежелі
=180
=110
Систолалық гипертензия
140
90
Шекара
140-149
90
ДДСҰХҰАГ (1999 ж) және ДАГ бойынша біріншілік, екіншілік, үшіншілік дәрежелері, ДДСҰХҰАГ(1993ж) ескірген жіктемесі бойынша жұмсақ, айқын, ауыр гипертензия терминдеріне сәйкес келеді, және қазіргі медициналық әдебиеттерде жиі қолданылады.
АҚ анықтамасы және жіктелуі (ДАГ-1; ЕОК - ЕОГ)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Оптималды
120
80
Қалыпты
120-129
80-84
Жоғарылаған қалыпты
130-139
90-94
Гипертензия
І дәрежелі
140-159
90-99
ІІ дәрежелі
160-179
100-109
ІІІ дәрежелі
=180
=110
Оқшауланған систолалық АГ (ОСАГ)
140
90
Еуропада ескірген терминдер әр дәрежеге сәйкес жанына жақшаның ішіне алынып жазылады. ДАГ және ЕОГЕОК ұсынысы бойынша АҚ жіктелуімен анықтамасы толығымен сәйкес келеді. ДДСҰХҰАГ жіктелуімен біршама ерекшеленеді.
АҚ жіктелуі (ОНК VII,АҚШ)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Қалыпты
120
80
Гипертонияға дейін
120-139
Немесе 80-89
Гипертензия
І дәрежелі
140-159
Немесе 90-99
ІІ дәрежелі
=160
Немесе =100
Жоғарыда аталып өткен жіктемелерден ОНК VII, (АҚШ) баяндамадағы жіктеме біршама ерекшеленеді. Мұнда қалыптан жоғарылаған немесе жоғары қалыпты деген ұғым жоқ. Бірақ осы ұғымға сәйкес келетін систолалық АҚ 120-139 мм.сын.бағ және диастолалық 80-89 мм.сын.бағ гипертония алды термині сақталған. 2-3 сатылары 2 сатыға біріктірелген. АҚ көрсеткіштері: САҚ ... жалғасы
1. Қысқартулар тізімі 4
2. Кіріспе 5
3. Артериялықгипертензиялардың анықтамасы мен жіктелуі 7
4. Артериялық гипертензия қауіп қатер стратификациясының белгілері 9
5. Нысана ағзалардың зақымдануының диагностикалық критерилері 11
6. Оқшауланған систолалық артериялық гипертензия 12
7. АГ ассоцирленген ұйқы кезіндегі обструктивті апноэ синдромы 15
8. АГ және метаболикалық синдром 19
9. АГ және өкпенің созылмалы обструктивті ауруы 21
10. Артериялық гипертензияны анықтау мен емдеу бойынша ұсыныстар 23
11. АГ мен ҰОАС, ЖИА, метоболикалық синдромды, СОБА емдеу ерекшеліктері. Оқшауланған систолалық артериялық гипертензия 29
12. Гипертониялық криздердің анықталуы, этиологиясы, патогенетикалық факторлары, патогенезі 44
13. Гипертониялық криздердің жіктелуі 52
14. Гипертониялық криздерді имитация жасайтын жағдайлар 64
15. Гипертониялық криздерді емдеу 64
16. Гипертониялық криз кезінде шақырту дәрігерінің әрекеттері 66
17. Артериялық гипертензия кезінде критикалық жағдайларды емдеу 70
18. Артериялық гипертензия кезінде критикалық емес жағдайлардың емі 71
19. Гипертониялық криздердің асқынулары 82
20. Ауруханаға жатқызу көрсеткіштері 90
21. Үйде қалған науқастар үшін ұсыныстар 90
ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ТІЗІМІ:
АГ артериялық гипертензия
АҚ артериялық қысым
БДҰ Бүкіл Әлемдік Денсаулық сақтау ұйымы
БРҚҒҚ Бүкіл Ресейлік кардиологтардың ғылыми қоғамы
ГК гипертониялық криз
АДЭ ауруханаға дейінгі этап
ДАҚ диастолалық артериялық қысым
ЖИА жүректің ишемиялық ауруы
ОСАГ оқшауланған систолалық артериялық гипертензия
МИ миокард инфаркті
ИР инсультке резистенттілік
ДСИ дене салмағының индексі
ААФИ ангиотензинге айналдырушы ферменттің ингибиторлары
СҚ сол қарынша
ТТЛП төмен тығыздықты липопротенд
ЖКЖ жіті коронарлы жетіспеушілік
ЖМҚАБ жедел ми қан айналым бұзылысы
ЖПҚТҚТҚ жалпы перифериялық қан тамырларының қарсы тұру қабілеті
ӨГ өкпелік гипертензия
ПАҚ пиктік артериялық қысым
МҚКБ миға қанның келуінің бұзылысы
САҚ систолалық артериялы қысым
ҚД қант диабеті
ЖМЖ жедел медициналық жәрдем
ҰҚОАС ұйқы кезіндегі обструктивту апноэ синдромы
ПТЖ пульс толқынының жылдамдығы
ЖҚЖ жүрек қан тамыр жүйесі
ЖЖЖ жүректің жиырылу жиілігі
ӨСОА өкпенің созылмалы обструктивті ауруы
ОЖЖ орталық жүйке жүйесі
ЭГ эссенциалды гипертензия
ЭКГ электрокардиография
КІРІСПЕ
Артериялық гипертензия (АГ) жүрек қантамыр ауруларының өлім-жітімдік құрылымында жетекші орын алатын, адамзат тарихындағы ең үлкен инфекциялық емес пандемия. (ДАГ-1 Бүкіл Ресейлік АГ ғылыми кардиологиялық одағының зерттеуі бойынша ғылыми эксперттік бағдарлама). Қазақстан Республикасындағы АГ ересек адамдар арасында 24,3%, оның жиілігі жасына қарай 10 есе ұлғаяды; 4,5% 20 жасқа дейін, 60-69 жас аралығында 45%-ке дейін (Т.О. Миманалиева, А.А. Ақанов, Б.Х. Махмудов, 1995 ж.) кездеседі
Қазақстан Республикасының статистикалық агенттігінің мәліметтері бойынша жедел жәрдем көмегіне жүгіну көбеюде. Шақыртулардың арасында жүрек қан тамырлар ауруларының жиілігі 18-25% құрайды. Оның ішінде гипертониялық кризбен жүретін АГ жекетші орынды алады.
Медицинада кардиология саласындағы жетістіктерге қарамастан, гипертониялық криз жүрек қан тамыр ауруларының асқынуларына әкелетін себепші ретінде халықтың жұмысқа қабілетін төмендетуде. АГ кезінде шұғыл жағдайлардың ең қауіптісі асқынған гипертониялық криз, ол 3% құрайды. Бұл кезде АҚ жоғары деңгейге, әсіресе диастолалық АҚ (120 мм.сын.бағ жоғары) көтерілуі байқалады да, көбінесе милық және жүректік клиникалық белгілермен қоса жүреді.
ГК асқынуларының ішінде 24% - миокард инфаркті, 22% - өкпе ісінуі, 17% - гипертензивті энцефалопатия, 12% - миокард инфаркті және тұрақсыз стенокардия, 4,6% - эклампсия және 1,9% қолқа қатпарлану түрінде кездеседі.
Гипертониялық кризбен асқынған сырқаттардың 40% 3 жыл ішінде бүйрек жеткіліксіздігінен немесе инсульттен көз жұмады, әсіресе көрсеткіштердің басымын креатинин және сарысулық несеп қышқылы деңгейінін жоғарылауымен, эссенциалдық АГ ұзақ ағымы мен гипертензивті ретинопатиясы байқалатын егде жастағы науқастар құрайды.
Аталған статистикалық мәліметтерден, ГК пациенттердің (көбіне егде және қарт жастағы науқастар) алдымен жедел медициналық жәрдемге қаралатынын ескере отырып, шұғыл емдеу-диагностикалық тактиканы жетілдіру мен науқастарды салыстырмалы түрде емдеу қажеттілігі туып отыр.
АРТЕРИЯЛЫҚ ГИПЕРТЕНЗИЯЛАРДЫҢ АНЫҚТАМАСЫ МЕН ЖІКТЕЛУІ
Артериялық гипертензия - бұл артериялық қан қысымының көтерілуімен, ағзаларда (бүйрек, жүрек, ОЖЖ) функционалдық және органикалық өзгерістерді тудыратын жүрек қан тамыр жүйесінің созылмалы ауруы. Систолалық және диастолалық АҚ деңгейіне байланысты ДДСҰ (1999 ж) ұсынысы бойынша АГ-ның дәрежесін ажыратады.
АҚ жіктелуі ДДСҰХҰАГ (1999 ж)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Оптималды
120
80
Қалыпты
130
85
Жоғарылаған қалыпты
130-139
85-89
Гипертензия
Бірінші дәрежелі
140-159
90-99
Шекарасы
140-49
90-94
Екінші дәрежелі
160-179
100-109
Үшінші дәрежелі
=180
=110
Систолалық гипертензия
140
90
Шекара
140-149
90
ДДСҰХҰАГ (1999 ж) және ДАГ бойынша біріншілік, екіншілік, үшіншілік дәрежелері, ДДСҰХҰАГ(1993ж) ескірген жіктемесі бойынша жұмсақ, айқын, ауыр гипертензия терминдеріне сәйкес келеді, және қазіргі медициналық әдебиеттерде жиі қолданылады.
АҚ анықтамасы және жіктелуі (ДАГ-1; ЕОК - ЕОГ)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Оптималды
120
80
Қалыпты
120-129
80-84
Жоғарылаған қалыпты
130-139
90-94
Гипертензия
І дәрежелі
140-159
90-99
ІІ дәрежелі
160-179
100-109
ІІІ дәрежелі
=180
=110
Оқшауланған систолалық АГ (ОСАГ)
140
90
Еуропада ескірген терминдер әр дәрежеге сәйкес жанына жақшаның ішіне алынып жазылады. ДАГ және ЕОГЕОК ұсынысы бойынша АҚ жіктелуімен анықтамасы толығымен сәйкес келеді. ДДСҰХҰАГ жіктелуімен біршама ерекшеленеді.
АҚ жіктелуі (ОНК VII,АҚШ)
АҚ жіктелуі
Систолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Диастолалық АҚ
(мм.сын.бағ)
Қалыпты
120
80
Гипертонияға дейін
120-139
Немесе 80-89
Гипертензия
І дәрежелі
140-159
Немесе 90-99
ІІ дәрежелі
=160
Немесе =100
Жоғарыда аталып өткен жіктемелерден ОНК VII, (АҚШ) баяндамадағы жіктеме біршама ерекшеленеді. Мұнда қалыптан жоғарылаған немесе жоғары қалыпты деген ұғым жоқ. Бірақ осы ұғымға сәйкес келетін систолалық АҚ 120-139 мм.сын.бағ және диастолалық 80-89 мм.сын.бағ гипертония алды термині сақталған. 2-3 сатылары 2 сатыға біріктірелген. АҚ көрсеткіштері: САҚ ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz