Ислам тарихындағы алғашқы саяси радикалды ағым

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Күнімізде экстремизм, терроризм, такфишілер ағымы, секталар деген сөздерді жиі естіп жатамыз және бұл сөздерді интернет немес басылымдарда діни ахуал жағдайын дұрыс түсінбегендіктен экстремизм ұғымын Ислам дінімен байланыстырылып,қате ақпараттар жиі беріліп жатады.Асылында Ислам сөзі- амандық, бейбітшілік, жүйе, бағыну мағынасын білдіреді.
Ислам зорлық зомбылыққа қарсы.Бұл асыл діннің құндылықтарына мән бермегеннің,діни сауатсыздықтың белгісі.Әу бастан Исламның ұстанымы тек бейбітшілік.Кейбір ориенталисттердің ислам қылыш арқылы тараған, әйел мәртебесі төмен дегені де негізсіз.Ислам тек отанға,мал жанға қауып төнгенде ғана қаруға рұқсат етіледі ал жәннәттың кілті ананың аяғының астында деп бірақ сөзбен әйел мәртебесін көрсетеді.
Сондықтан қоғамда қандайда бір келіспеушілік не терористік оқиға орын алса оны Исламмен сабақтастырудың еш негізі жоқ екуі керағар ұғым.Яғни,интернет беттеріндегі немесе білгілі бір тәуелсіз ақпараттық басылымдардың саяси құрбаны болмастан бұрын ақпараттың анық қанығына саналы түрде қабылдауымыз керек.
Тәуелсіздік алғалы руханиятқа шөлікіреген халқымыз уақыт өткен сайын имандылыққа бет бұруда.Алла тағаланың рахымымен,халқымыздың талпынысымен Ислам діні емізде қарқынды дамып келеді.Нәтижесінде көптеген мешіт,медресселер мен діни бағытта терең білім беретін PhD докторларымен жасақталған жоғарғы оқу орындары бой көтеріп бәсекеге қабілетті білікті кадрлар дайарлауда.Бұның нәтижесінде жастардың дінге бет бұрушылар артуда бұл біржағынан қуантса,енді бәз біреулер халқымыздың сан ғасырлар бойы ұстанып келе жатқан салт-дәстүрін теріске шығарып,татулыққа сызат түсіргісі келетін қатал көзқарастағы адамдар өз жұмыстарын жүргізуде.Қазіргі таңда олар өздерінің идеологияларын көбінесе ақпараттық құралдар мен сайттар арқылы насихаттауда.Бұл идеологияларын құрығына дәстүрлі имунитет,өзіндік танымы әлә қалыптасып ұлгермеген жастар мен оқушылар.Өздері тар таныммен терең түсіндірмені талап ететін діни мәтіндердің мән мазмұнына ақыл жүгіртпей мән берместен істің тек сыртқы көрінісіне ғана мән беріп буквализмге ұрынып әртүрлі идеологиялар мен жат ағымдырдың жетегіне кетіп жатады.Өкінішке орай,олардың арасында мектеп және ЖОО орнының студенттерінде кездестіруге болады.Отандық бір баспасөзде Жамбыл обылысында 360 оқушы діни сектаның ықпалына бой ұрған деген ақпарат тарады.Бұл дерек обылыстық білім басқармасы жүргізген әлеуметтік сауалнама қортындысы бойынша анықталғал.Аталмыш зерттеуде жасөспірімдерді арбағандар қатарына салафизм ағымы мен протестанттық ілімдер де бар деп көрсеткен.
Бұл мақаламызда Ислам тарихындағы алғашқы саяси радикалды ағымы және оның күнімізге әсері,Харажиликтің қысқаша тарихы,Такфиршілердің тәлкегі және олардың идеологиялары,Тәпсір,Тәуильден теріс айналу неге ұрындырырады,Қазақстан Республикасында ДДА-ға қарсы күрес қалай жүргізілуде,жалындаған жастардын осы ағымның артынан лесіп кетпеуі үшін қандай шаралар жасалуы керек осылар турасында сөз етеміз.
Харажилер-Исламда ең алғашқы пайда болған діни адсқан ағым.Күнімізде орын алып жатқан әртүрлі ланкестік,терорлық оқиғалар осы идеологиядан бастау алады.Бұл ағымға ерушілер қазіргі уақытта Солтүтік Африка,Оман және кейбір араб мемлекеттерінде кездескенімен,олар саяси немесе діни ағым ретінде өз күшін жойған.Дегенімен,тарихта аттары қалған.Аты қалса да заты жойылмаған ағымдар жайлы білу діни тұрақтылықты ізгі тұтқан кез келген мұсылман пендесі үшін қажетті мәлімет.
Бұл ағым тарихы хазіреті Әли дәуірінде 657 жылы Сыффин соғысынан кейін Мағауиямен тахкимді (келісім) қабыл еткен үшін күнә жасады деп ғылымның қақпасы болған хазіреті Әлиді өз әскері күпірлікпен айыптап,Сен Алланың кітабына емес төрешіге жүгіндің,сол себепті кәпір болдың,тәубе ет деп бұйырады.Яғни күпірлікпен айыптаған тәкпіршілдік осыдан бастауалады.Ақыр соңында он екі мың әскер бөлініп,Харура елді мекеніне кетеді.Көпшіліктен бөлініп шыққандығы үшін ол топ бөлініп шықты деген мағынаға келетін харажит атауын алған.
Хазіреті Әли сахабаның пәрменәмен Абдуллаһ ибн Аббасты харажиттерге назсихат айтып райларынан қайтаруға Харураға аттандырады,кейін өзі барып насихат айтады.Өз қателіктерін түсініп,төрт мыңдайы қайтадан Алиге (р.а) әскеріне қосылады.
Бөлініп шыққан Харажилер өздері тұрып жатқан аймақтарына өз ұстанымдарымен идеологияларын уағыздады,өз көзқарастарына қосылмайтын өзге мұсылмандарды кәпірге шығарып тіпті өлтіруге дейін барды.Бұдан Халиф хазіреті Алиге халықтан шағым түсіп 658 жылы олармен соғысуға мәжбүр болды. Хазіреті Алидің бұйрығымен сегіз мың харажит өлтірілді.
Олардың бүліктері Әлидің халифатынан кейін де Омаяттардың кезеңінде де жалғасты,олардың атақты бесінші халиф атына лайық болған Омар ибн Абдул Әзиз кезеңінде Харажилерге қарсы күрес жүргізіліп,біраз жыл оларды басып отырды.Алайда,халйфаттың көп аймақтарына тарап үлгерген Харажилер Аббасилер кезінде әлемге өздерін паш етті.Аббасия халифаты алғашқы кезеңдерінен бастап,қиян-кескі соғыстар жүргізді,онда он мыңдаған адам жазым болды.
Тарихшылыр Харажилердің жиырмадан астам ағымдары болғанын айтады.Белгілі ағымдарын айтар болсақ,олар алтау:
1)Мухакима 2)Әзариқа 3)Нәждат 4)Суфрия 5)Ажарида 6)Ибадия.
Бұлардың қазіргі заманда барлығы жойылып тек Ибадия ағымы өзін сақтап қала алды.
Ибадия ағымының негізгі ұстанымдары:
1)Олардың ұстанымына қайшы келетін кез келген басқару жүйесі-кәпәр жұйе.
2)Үлкен күнә жасағанды кәпірге шығару.
3)Иман ауызбен айту,жүрекпен бекіту,амалмен дәлелдеу.
4)Зинқор адам жазаға тартылмайды.
5)Етеккірі келген әйелге намаз оқуды мінттеттейді.
6)Құран кәрәмдегі Юсуф сүресін жоққа шығарады,олардың ойынша Құранда ғашықтар жыры келмеуі тиіс.
7)Осман мен Әлиді Алла оларға разы болсын және оларды қолдағандарды кәпірге шығарады.
Пайғамбарымыздың хадис шәріптерінде харажилердің сипаты жайлы былай баяндаған
Олардан бір қауым шығады,Құран оқиды,алайда оны толық түсінбейді,жебеден шыққан садақ оғы секілді Исламнан шығады (Бұхари хадистер жинағы) деген.Алдағы сөздерімізде осы хадисті ашықтайтын боламыз.

Енді сол Тәкпіршілердің ұстанымдары мен сипаттарына қысқаша тоқтала кетсек.
Ұлттық құндылықтарды жоққа шығару:Әрбірі ұлттың ертеңі мен бүгініні,салт дәстүрімен мәдениеті және сол ұлттың терең тарихын жоққа шығару-сол елді бағыт-бағдарынан адастырудың басты шарты Бір ұлтты жойғын келсе,ол ұлттың тарихын өшір деген.Ата-бабамыз сан мың ғасырлар бойы Исламды өзінің тұрмыс тіршілігіне сабақтастырып,өнер мәдениетін,қисса, жыр дастандарды шариғатпен көмкере білген.Бәрімізге белгілі елімізде отбасы тәрбиесінде ақсап тұрғаны жасырын емес Отан-отбасынан басталады демекші жастардың адасуының бірденбір себебі қалыптасқан ұлттық тәрбиеден қол үзіп балуымыз,осы тұста Жүсіп Баласағұн бабамызбен сөзімізді нығайтсақ Кімде-кім халқынан алмаса тәләм,оны үйрете алмас ешбір мұғалім.Салафилік ағым өкілдері және идеологиясын ұстанған ата жолын тәрк етіп,мұсылманшылыққа жаңа бетбұрғандарған түркілік әдет-ғұрыпты мүмкіндігінше дінге кереғар етіп көрсетіп,қасиеттті ана тіліннен ауытқып басқа бір құлаққа тұрпы естілетін өзге елдің сөзін ахи, ухти сөздермен алмастырып,халық арасында түсінбеушілік пен қақтығыс тудыртып,Ислам дінінің негізгі мақсатынан ауытқып соңы үлкен қақтығысқа апарады,ал бейбіт дініміз бұндайға қарсы.Сөзімізді түркі әлеміне белгілі ғұламаның Шиһабуддин Марджанидің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.