Қазақ және корей мәдениетіндегі Сыпайылық концептісі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті
Шығыстану факультеті, Шығыс филологиясы кафедрасы

Бекітілді
Кафедра отырысында
Протокол №2 30.09.2021ж.

Аралық бақылау №1
Пән: Лингвистика теориясының салыстырмалы-тарихи эволюциялық дамуы және қазіргі танымдық-концептологиялық негізді қалыптастырудағы оның рөлі.

ОП, курс: ШФ (корей тілі) 1 курс қаз.б
Оқытушы: фғк., асс.проф Кожабекова Ш.Б.

Тапсырма АБ1:
Жобалық жұмыс:Қазақ және корей мәдениетіндегі Сыпайылық концептісі

Орындаған: 103- топ: Мухамбетжан Жансая;
Бақытбекова Сабина;
Базарбай Гаухар;
Жұмағали Мадина;
Камалбекқызы Әсем;

Алматы,2021

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

I ТАРАУ. Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық ұғымына салғастырмалы талдау
1.1 Қазіргі тіл білімінің лингвомәдени негіздеріне сипаттама (қазақ және корей тіліндегі сыпайылық ұғымдары) ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1.2 Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық концептісінің жалпы сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5

1.3 Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық концептісінің лексико-грамматикалық ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5

II ТАРАУ. Сыпайылық концептісінің қоғамдық ортадағы рөлі
2.1 Бұрыңғы және қазіргі корей еліндегі Сыпайылық концептісінің өзгерістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9

КІРІСПЕ
Жобаның өзектілігі: Бұл жобада қазақ және корей тіліндегі сыпайылық концептісі салыстырыла отырып талданады. Сыпайылық концептісінің екі елде де өзекті болуымен қатар, мәдениетаралық қарым-қатынас пен лингвомәдени қауымдастық өкілдерінің өзара әрекеттесуі аясында өзінің маңыздылығын жоғалтпаған мәселе.
Жобаның мақсаты: Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық ұғымына сипаттама беріп, екі елдегі мәдени айырмашылықтарды талдау.
Жобаның міндеті:
- Сыпайылық ұғымына жалпы түсінік беру;
- Сыпайылық ұғымының этимологиялық мағынасын беру;
- Қазақ және корей тіліндегі сыпайылық ұғымына салыстырмалы-салғастырмалы талдау жасау.

I ТАРАУ. Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық ұғымына салғастырмалы талдау
1.1 Қазіргі тіл білімінің лингвомәдени негіздеріне сипаттама (қазақ және корей тіліндегі сыпайылық ұғымдары)
Қазақ және корей тілінде сыпайылық концептісі әр түрлі мағынаға ие, яғни бұл ұғым екі елде де әр түрлі көзқараста орын алады. Қазақ мәдениетінде сыпайылық концептісі әдептілік ережелерін сақтау деген мағынаны білдіреді, мүмкінсол себептен осы концептті зерттеу нәтижесінде сыпайылықты қазақ тілінің сөйлеу этикеті және сөйлеу мәдениеті ретінде қарастырған. Орыс немесе ағылшын тілінде сөйлейтіндерге қарағанда, корей тілінде сыпайылық концептісі кең мағынаға ие. Бұл корей тіліндегі сыпайылық сөзінің көптеген лексикалық нұсқаларының көптігімен дәлелденеді.Олар,

Кесте-1

Корей тіліндегі сөз

Дыбысталуы

Аудармасы

공손함
Гоңсонхам
әдепті, қарапайым, сыйластықпен қарау
존댓(말)
Чондэ(маль)
сыйластықпен қарау, әдепті сөйлеу
높임(말)
Нопим(маль)
әңгімелескенде адамды жоғары қою
예의

Еый

Тәрбие

경어

Кёңо

әңгімелескенде адамды жоғары қою
예의범절
Еый бамчоль
сыпайылықтың барлық ережесін ұстану
예절
Ечоль
этикет
존중
Чончуң
әңгімелесушіні жоғары қою және маңыздылығын көрсету
존경함
Чонкёңхам
құрмет
겸손
Кёмсон
қарапайымдылық
교양
Кёяң
тәрбиелік, білімділік
버릇
Борыт
әдет, мінез-құлық ережелері[1,12]

Барлық лексикалық бірліктер сыпайылық пен құрмет көрсетуге, сондай-ақ өз позициямызды түсіріп әңгімелесуші адамның позициясын жоғарырақ қоюға тікелей байланысты.Ал қазақ тіліндегі сыпайылық келесі синонимдерге ие:

Кесте-2
Синонимдер

Түсінігі

Әдептілік
ортада өзін дұрыс ұстай білу
Ізеттілік
сыпайылықпен қарау
Сыпайылық
басқаға ізет көрсету
Тәрбие
бойымыздағы қасиет
Амандық
қал-жағдай сұрасу
Құрмет
басқаны бағалау
Мәдениеттілік

ортада өзін талапқа сай ұстау

1.2 Қазақ және корей тіліндегі Сыпайылық концептісінің жалпы сипаттамасы
Сыпайлық концептісі қазақ және корей тілінде әр түрлі түсінікке ие.Корей тілінде сыпайы болу-бұл өзін қарапайым ұстау және басқаларға құрметпен қарау,сыпайылық ережелерін сақтау және белгілі бір дәрежеде сөйлеу, яғни адамның әлеуметтік қажеттілігіне сәйкес келетін сыпайылық формасымен сөйлеу.Корей тілінде сыпайылық ережелерін сақтау мәдениеті корей қоғамындағы коммуникацияларда табыстыболудың негізгі шарттарының бірі болып табылады. Корей зерттеушісі Ким Джонтхэк Қарапайым жұмысшы (немесе жасы кіші адам) басшылықпенүлкендермен өзін өте сыпайы түрде ұстауы керек,жұмсақ сөйлеп, сөйлескенде артық сұрақтар қоймай, кінәлі емес жағдайда өзін ақтамай, тез жауап беріп, басшылықтың сөзін бұлжытпай орындауға тиісті деп айтқан
(군자의몸가지는태도는발걸음은무겁게하고손놀림은공손하게하고눈의태 도는단정하게하고입의태도는고용하게하고말소리는조용하게하고낯빛은장중하 게할것이다).
Ал қазақ тіліндегі сыпайылық түсінігі тек әдептілікті сақтаумен шектеледі. Қазақ тілінде кез келген адам өз ойын ашық түрде жеткізе отырып, сыпайылықты толығымен сақтай алады. Бұдан бөлек, қазақ тілінде адамның жасына қарай сыпайы сөйлейді. Корей тіліндегідей адамның әлеуметтік жағдайына көп мән бере бермейді. Сондықтан, қазақ тіліндегі сыпайылық концептісі көбінесеүлкенге деген құрметті, әдептілікті білдіреді. Қазақ және корей тіліндегі сыпайылық концептісін көре отырып, корей тілінде сыпайылық тікелей адамға, адамның әлеуметтік статусына байланысты екенінін байқаймыз. Сонымен қатар, корей тілінде және қоғамында сыпайы сөйлеудің өзіне тән міндетті түрде ұстанатын ережелері бар. Қазақ тілінде сыпайылық негізінен сөйлеушімен қатысты. Яғни, қазақтардың түсінігінде сыпайы болу ол сыпайылық ережелерін сақтап, сыпайы сөздер айтып, әдепті сөйлей білумен ғанашектеледі. Бұл екі тіл мен мәдениеттегі сыпайылық концептісінің ерекшелігі олардың лексика-грамматикалық жағынан айырмашылықтарын айқын көрсетеді.
1.3 Қазақ және корей ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.