Түркілердің мәдени мұрасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Түркілердің мәдени мұрасы
1.Қазақ халқының дәстүрлері, рәсімдері, салттары.
Әр халықтың атадан мирас болып келе жатқан мұрасы ,салт дәстүрі,әдет ғұрпы бар. Қазақ халқының да өзіне сай ерекшеліктернің бейнесі секілді салт-дәстүрі бар. Олардың мән-мағынасы, берер тәрбиесі мол. Қазақ халқында ежелден келе жатқан салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары: дәстүрлі қонақжайлылық, дәм ауыз тию, ерулік беру, ұнаған затын қалау, жұртшылықтың көмек беруі, асар жасау, аман-саулық сұрасу, әдептілік пен сыпайылық белгісі ретінде үлкен кісінің есіміне әке(еке) сияқты жұрнақ сөз қосып айту. Келіндер ер азаматты ерекше құрметтеудің белгісі ретінде күйеуінің жақын туыстарының атын атамау, күйеуінен үлкен ер адамдарға сәлем салу арқылы амандасу. Жасы үлкен адамның, ер баланың және екіқабат әйелдің алдын кесіп өтпеу. Сыйлықтар - базарлық ала келу. Тойдан сарқыт алау. Сүйінші сұрау сынды өзіндік ерекшеліктері бар.
Мысалы: Той малы дәстүр.Келін алуға келген қадірлі құдалар ел дәстүр салты бойынша сән салтанатымен, жөн жосығымен келіп түседі. Бұл жолдың кәде жоралары да көп болады. Соның ішінде ең басты кәдесінің бірі осы топқа арнайы әкелген той малы деп аталатын жолды дәстүр. Бұған әр құда өз дәулеті мен шамасына қарай жылқы немесе бірнеше қой әкеледі.
Дәмету. Дәметудің әр түрі бар Ал ырымда жас келіншектердің дәметуінің жөні бөлек. Жас балалар мен келіндер ата енелері қонақтан келсе, олардан тәтті дәмететтін әдеті бар. Әсіресе, балалы жас келіндер дәметсе оның меселін қайтаруға болмайды. Өйткені, дәметіп отырып ойындағысы болмаса оның емшегі ісіп кетеді. Бұл өмір шындығы. Ал үлкен кісілер, аналар, әжелер жас келіншегі бар үйге дәметіп қалар деп қашанда қалтасына дәм тұзын сала жүреді. Бұл әркім ескере жүретін ескіден келе жатқан ырым.
Қалың мал (дәстүр, кәде). Құда түсу рәсімі келісілген соң дала заңы бойынша күеу жағы қалың мал төлеуге тиіс. Бұл қазақ, қазақ болғалы бұлжымаған ежелгі дәстүр. Оның мөлшері құдалардың дәрежесі мен дәулетіне байланысты екі жақ келісе отырып шешеді.
Сыңсу (салт). Халқымызда тұрмыс салт жырларының ең көп тарағандарының бірі сыңсу. Ұзатылған қыз өз босағасынан аттанр алдында ағайын туғандарын аралайды. Былайша айтқанда қоштасады (Бірақ бұл дәстүрлі қоштасу емес). Жеңгесін ертіп ағайындарын аралап жүрген ол өзінің балалық дәуренінің, бақытты күндерінің өткендігін, аяулы ата анасының, туысқандарының өзін мәпелеп өсірудегі еңбегін өлеңмен айта жүріп өксиді. Ондай өлең жырды сыңсу дейді.
Үй көрсету (дәстүр). Жаңа түскен келінді туыс туған, көрші көлем, ілік жекжаттар үй көрсетуге яғни есік ашарға шақырады. Мұның мағынасы келін отбасымен танысып, үйге келіп жүрсін деген сөз.
2. Қазақ халқының мифтері мен аңыздары.
Мифтер - адамдардың дүниетанымының көрінісі. Солар арқылы жер бетіндегі тіршіліктің пайда болуы жөніндегі мыңдаған жылдар бұрынғы түсінік, көзқарастар бізге жетіп отыр. Ертедегі адамның санасы мифологиялық сипаттаболған. Сол замандарда табиғат құбылыстарын түсіндіру үшін абыздар мифтерді пайдаланған, мифтік бейнелер арқылыжаратылыстың сырлары мен шығу тегін ұғуға тырысқан.
Қазақтар жақсылық істерді басқаратындарын аруақ, періште перизат т. б. десе, жамандық істерді басқаратындарын пері, шайтан, жын албасты, жезтырнақ т. б. деп атайды. Қазақ - ежелден ма шаруашылығымен айналысқан халық. Төрт түлікті аса қадірлеп, қасиет тұтып, оларды барынша дәріптеп, әдет-ғұрпын солармен байланыстырады. Ерте замандарда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.