ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РУХАНИ-АДАМГЕРШІЛІК ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫҢ МАҢЫЗЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РУХАНИ-АДАМГЕРШІЛІК ҚҰНДЫЛЫҚТАРДЫҢ МАҢЫЗЫ

ЗНАЧЕНИЕ ДУХОВНО-ГУМАНИСТИЧЕСКИХ ЦЕННОСТЕЙ В СТАНОВЛЕНИИ ЛИЧНОСТИ

THE IMPORTANCE OF SPIRITUAL AND MORAL VALUES IN THE FORMATION OF THE INDIVIDUAL

Агишева Алмагуль Абилкаировна

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті,

Химия және химиялық технология кафедрасысының доценті,

Химия ғылымдарының кандидаты

alma76@bk. ru

Сағитжанқызы Үмітжан

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті,

Химия мамандығының 4-курс студенті

baldai_92n@mail. ru

Аннотация

Мақалада рухани-адамгершілік құндылықтардың маңызы, тұлғаның даму мәні қарастырылады

Аннотация

В статье рассматриваются значение духовно-нравственных ценностей, сущность развития личности

Annotation

The article examines the meaning of spiritual and moral values, the essence of personal development

Кілт сөздер: Тұлға, қоғам, рухани, құндылық, дүниетаным, тәрбие.

Ключевые слова: Личность, общество, духовный, ценность, мировоззрение, воспитание.

Keywords: Individual, society, spiritual, value, worldview, education.

Тұлға - жеке адамның өзіндік адамгершілік, әлеуметтік, психологиялық қырларын ашып, адамды саналы іс-әрекет иесі және қоғам мүшесі ретінде жан-жақты сипаттайтын ұғым.

Жеке тұлғаның қоғамдағы рөлі қандай? Қоғам дегеніміз - адамдардың жиынтығы болып шығады. Шын мәнісінде адамдар қоғамдасу арқылы өзіне тән қасиеттерге ие болып, жеке тұлғалық бейнесін танытады. Адам өмірде белгілі бір әлеуметтік ортаға тән болып, өзіндік тұлғасын қалыптастырады және өзіне тән мінез-құлық ерекшелігін ашып көрсетуге мүмкіндік алады.

Жеке тұлғаның ерекшелігі дегеніміз - ол оның өзіне тән мінез-құлқындағы, іс - әрекетіндегі, көзқарасындағы ерекшелігімен даралануы.

Өкінішке орай, барлық адамдар өздерінің ұмтылыстары мен ерік жігерлерінің әлсіздігінен, соңына дейін күресуге қабілетті емес. Көптеген адамдар өздеріне деген сенімділігін жоғалтып алып жатады. Мысалы: Бір істі бастаған жағдайдың өзінде аяғына дейін жеткізе алмайды. Мұның бірден бір себебі, кедергілерден қорқады және жауапкершілікті сезінбейді. Михайловтың пікірінше, адамдар тез арада бас тартады, өйткені олар өздеріне берілген өмірдің құндылығын түсінбейді немесе оған жеңіл қарайды. Жазушы өмірдің керемет екеніне сенімді, ал өмірдің мәні - "

от - бұл оның сөнуіне жол бермеу", ал от-Бұл қандай болмасын, өз армандарына сүйене отырып өмір сүруге деген ұмтылыс. Борис Полевойдың "Нағыз адам туралы әңгіме" шығармасында ұшқыш Алексей Мересьевтің аяқтары ампутацияланды, өйткені олар аязға ұшырады. Алайда, ұшқыш өз эскадрильясына оралды, бірақ бұл мүмкін емес болып көрінді. Мересьев мүмкін емес нәрсеге қабілетті болды, өйткені ол өзін аспансыз елестете алмады және жаулары туған жерін таптап жатқанда шетте қала алмады. Екимовтың "велосипедтегі бала" шығармасында кейіпкерлердің бірі адамның тірі жаны бар екенін өмірдің мәнін көреді. Нан, су және тірі тіршілік иесінен басқа ештеңе қажет емес деп саналады. Қорытындылай келе, өмірдің мәні жай өмір сүру, өміріңізді бағалау, арманыңызды жүзеге асыру және басқаларға көмектесу деп айтқым келеді. Сонымен қатар жеке тұлғаны қалыптастырудағы сенімділік, ең басты қасиеттердің бірі екенін ұмытпаған абзал.

Балаға білім беру-бұл болашақ өмірге дайындық емес, өмірдің өзі, оның толықтығы, ал тәрбиеші үшін тәрбие - бұл баламен бірге өмір. Бұл өмірдегі әрбір адам өзін-өзі өмір сүруді үйренеді, ал ақылды ересек адам баланы қолдаса, бұл басқа мәселе. Әр мұғалім мен ата-ана біздің балаларымызды әлемге адал және сауатты адамдармен жеткізуіміз керек екенін есте ұстауы керек. Бұл біздің ортақ ісіміз, ортақ қамқорлық, бұл біздің әлеуметтік тапсырысымыз. Бала өмірге қонақ ретінде келеді-ол бізге белгісіз басқа адам, біз оған қуаныштымыз, біз оған дайынбыз, біз оны жақсы көреміз, оны сол қалпында көруге қуаныштымыз. Бірақ өсіп келе жатқанда ол бізге тең болады, ол біздің серіктесіміз болады. Осылайша, біздің педагогикаға ең маңызды және ең күрделі сөз - ынтымақтастық педагогикасы кіреді. Тәрбиедегі ынтымақтастық-бұл адамның рухымен бірдей. Ынтымақтастық-бұл бір сөз, бірақ егер сіз бұл туралы ойласаңыз, барлық жоғары моральдық қасиеттер бар. Тек ынтымақтастықта ғана адамды адам үшін тәрбиелеуге болады-демек, бұл біздің ортақ ісіміз! Мұны растау, Л. Н. Толстойдың сөздері: "тәрбие де, білім де бөлінбейді. Білімді бермей тәрбиелеу мүмкін емес, кез-келген білім тәрбиелік тұрғыдан әрекет етеді". Сонымен, тәрбиеге кім қатыса алады? Балаларына басты үлгі көрсететін ата-аналар? Балаларға адал қарайтын әжелер, аталар, туыстар оларды еркелетеді ме? Немесе "тәтелер". Әрине, бәрі баланың тәрбиесіне әсер етеді, және, әрине, анам мен әкем. Балаларды тәрбиелеу кезінде, ең алдымен, өзіңді тәрбиелеу туралы ұмытпау керек. Бала сіздің мінез-құлқыңызда күнделікті көретін және сізден еститін барлық нәрсені сіңіреді. Балаларды сөзбен ғана емес, мысалмен де тәрбиелеу керек. Ата - аналар қандай болса да, балалардың кейіпкерлері, олардың қоршаған ортасы және баланың әлемді түсінуіне әсер етуі мүмкін барлық нәрсе-біз, тәрбиешілер, болашақ тұлғаны қалыптастыруды шешетін үлкен үлес қажет және күтіледі. Мұғалім-көптеген шағын мамандықтардан тұратын адам. Ол психолог, музыкант, мұғалім және ата - ана-бұл тізім ұзақ уақытқа созылуы мүмкін. Бір сөзбен айтқанда, бұл өте талантты және жан-жақты адам, ол үнемі білімін толықтырады. Бірақ ең бастысы-мұғалім бас әріппен жазылған адам болуы керек. Үлкен мейірімді жұмсақ жүрек, ашық жан, жағымды көрініс және жарқын күлімсіреу. В. И. Даль айтқандай:"тәрбиешінің өзі тәрбиеленушіні жасағысы келетін нәрсе болуы керек". Сондықтан, мен кез-келген тәрбиешіде, ата-анада немесе мұғалімде, бала тәрбиесіндегі негізгі ережелер келесідей ұғымдар болуы керек деп санаймын: ·мұғалім балалардың оны түсінуіне және қабылдауына тырысуы керек. Сондықтан мен балаларды түсінуге және қабылдауға, оқушыларымның кішкентай жетістіктеріне қуануға, олардың сәтсіздіктеріне жанашырлық танытуға тырысамын. Сонда оқушылар оны жақсы көреді және тәрбиешіні өзі сияқты қабылдайды. Тәрбиеші-адам, сондықтан ол қателесуге бейім. Сондықтан тәрбиешілер балалардың қателіктеріне шыдамды болуы керек. Еш қорықпай, кешірім сұрау, егер сіздікі дұрыс емес. Тәрбиешілердің бәрін дерлік олар өз тәжірибелерінен білді. Сондықтан олар балаларға өз тәжірибелерін алуға мүмкіндік беруі керек. Кез-келген мұғалім өз ішіндегі өмірге деген үміт пен ерік-жігерді тартады. Сондықтан олар баланың Тәуелсіздік сезімін мойындауы және растауы керек. Қиындықтар қабілеттерді дамытатындығын есте ұстаған жөн, бірақ бұл қиындықты төмендету немесе асыра бағалау қажет емес. Махаббатсыз тәрбие мүмкін емес! Жиі қызығушылықпен балаларға сұрақ қою керек: "олар не оқиды? Не сәнді? Бұл жаңа сөз нені білдіреді?"Біз" олардың тілінде " сөйлей білуіміз керек. Мәдени Адам, тәрбиеші болып қалу, сәл жоғары тұру, бірақ балалар көтерілгісі келетін етіп, қолыңызбен сізге жетіңіз. Біз оларға қол жеткізуді ұмытпаймыз . . . сондықтан біз тәрбие үшін жауапкершілікті бірге көтереміз. Біз бәріміз, ата-аналар да, мұғалімдер де балаларымыз бен керемет, ақылды және табысты адамдар болып өскенін армандаймыз.

Мен бұл жолдың қаншалықты қиын болатынын білсем де, мұғалім болғым келді. Бірақ менде әрдайым өзіме деген сенімділік басым болды. Сондықтан жеке тұлға ретінде өзіміздің тұлғалық қасиеттерімізді әрдайым бірінші орынға қоямын. Мен үшін мұғалім - жеке тұлғаны қалыптастырушы. Қарқынды XXI ғасыр. Жаңа ашылымдар. Жаңа технологиялар. Жаңа білім. "Жаңа мектеп". Мектепте-ХХІ ғасырдың мұғалімі: балаларға жаңа нәрсені әкеліп қана қоймай, уақыт пен ұрпақ байланысын жүзеге асыратын адам - онсыз болашақ мүмкін емес. Әр мамандықтың, әрине, өзіндік ерекшеліктері бар. Бірақ барлық шеберлердің өзіндік ерекшеліктері бар: әлемді жақсы жаққа өзгертуге деген ұмтылыс, студенттерге деген сенім, идея үшін көп жұмыс істеуге деген ұмтылыс, өз қателіктерін мойындаудан қорқудың болмауы. Мен ХХІ ғасырдың мұғалімімін өз ісімнің шебері ретінде көремін. Білім беруде көп нәрсе өзгерді, бірақ мұғалім әлі де шебер. Нағыз шебер олардың күшіне сенеді, алға ұмтылуға көмектеседі, жетілдіруге үйретеді. Бүгінгі таңда Қоғам Мұғалімге жаңа талаптар қояды. Қазіргі мұғалім-сабақтағы іс-әрекетті ұйымдастырушы.

Қазіргі заман мұғалімі-зерттеуші-мұғалім, оқушылардың ғылыми жетекшісі. Балаларды үйрету және сонымен бірге өзін-өзі үйрену, сондықтан жаңа ұрпақ мұғалімде уақыт, олардың мүдделері өмір сүретін адамды сезінеді. ХХІ ғасыр мұғалімі-бұл қозғалысты ұйымдастырушы, бұл жас ақыл-ойды білімге, өсуге, дамуға деген құштарлықты оятатын күш. ХХІ ғасыр мұғалімі білім беру реформаларына қатысып, өз ұстанымын, қоғам дамуына көзқарасын қорғай отырып, белсенді азаматтық ұстанымға ие болуы керек. ХХІ ғасыр мұғалімі қоғамда мемлекеттік саясат пен ата-аналар қоғамы қолдайтын беделге ие болуы керек. Мұғалім жеке тұлға болуы керек. "Тек адам ғана адамды тәрбиелей алады" - деген Ушинскийдің қанатты сөздері бәріне үлкен ой салары сөзсіз. Меніңше, тұлғалық адамгершілік қасиеттер жағынан адамдар бір-бірін тәрбиелейді. Мысалы қасындағы адамның жақсы қасиеттері біртіндеп сенде де пайда болуы мүмкін. Біз қазір заман дейміз, алайда адамдардың бір-біріне деген ыстық ықыластары жойылып барады. Адамдардың дүниеге көзқарастары өзгеріп, бір-біріне деген сатқындықтары көбейіп кетті. Біз әрқайсысымыз өзіміздің санамызды, ойымызды өзгертсек. Бәлкім, бауырмашыл, жанашырлық деген адам бойындағы қасиеттер қайтадан орнына келер. Меніңше пандемия барлық адамзатқа үлкен өзгерістер әкелді. Адамдардың бір-біріне қаншалықты керек екендігін ұғынды. Адамгершілік асыл қасиеттеріміздің әлі да жоғалмағанын түсіндім.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.