Натрий хлоридінен ( ас тұзынан) улану
Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы министрлігі
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
"Ветеринарлық медицина және мал шаруашылығы" институты
"Ветеринария және биоқауіпсіздік" жоғары мектебі
5В120200- Ветеринарлық санитария мамандығы бойынша
Жануарлар патологиясы пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: " Натрий хлоридінен ( ас тұзынан) улану "
Орындаған: ВС-41 тобының студенті Базарбаева С.Қ
Қабылдаған: Аға оқытушы, phD Монтаева Н.С.
Орал 2021 ж
Мазмұны:
Кіріспе
I.Пато-анатомиялық жарып сою мәжіліс хаты
II.Негізгі бөлім
2.1.Аурудың сипаттамасы мен мағынасы
2.2.Ауру этиологиясы
2.3.Ауру патогенезі
2.4.Клиникалық және анатомиялық сипаттама
2.5. Ұқсас аурулардан дифференциалды диагноздеу және емдеу
III. Қорытынды
IV.Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
"Сот" сөзінің ерекше тарихы бар. Ол форумға қатысты латынның "forensis" сөзінен шыққан. Бұл сөз 1659 жылы ағылшын тіліне енген. Сот медицинасы-бұл ғылымды құқық мәселелеріне қолдану, іс жүзінде химия, физика, геология және биология сияқты медицина мен патологияны қамтитын әртүрлі пәндердің жиынтығы. Сот сараптамасы дәл осындай мысал болып табылады, өйткені оның бастапқы мағынасы" заң "соңғы жылдары нақты тергеу немесе тергеу қарастырылған ба, жоқ па, егжей-тегжейлі тергеуге және дәлелдемелер жинауға " дейін кеңейтілді.
Әр түрлі сот патологиясының күрделілігі барлық аспектілерді, барлық түрлерді, көлемді және шатастыратын шолуды жасайды.
Сот-ветеринарлық медицинаны Заңның мақсаттары үшін ветеринарлық білімді қолдану деп анықтауға болады: ол сақтандыру жағдайлары мен кәсіби заңсыздық туралы айыптауларға да қатысты болуы мүмкін.
Малдардың арасында кездесетін аурулар жұқпалы емес аурулар екені белгілі жағдай. Төлдерде жиі кездесетін аурулар ең бастысы аналвқ малдарды буаз кезінде дұрыс күтіп - бағуды қарастырмағандықтан, туылған кезінде уыз сүтін уақытында бермегендіктен болатындығы ғылыми түрде зерттелген. Болашақ төл беретін және де өнім беретін аналық малдардың дұрыс қоңды болуы олалды құнарлы азықпен дұрыс азықтандыруға байланысты. Қоңды, дұрыс жетілген мал мол өнім, дені сау төл берері айдан анық.Малдары күтіп-бағу, қадағалау ереже, міндеттері қарапайым өмірде сақталмай жатады. Барлық жайтты біле тұра сақтауға мүмкіншілік болмайды. Осындай жағдайлар малдың, төлдердің әр түрлі ауруларына әкеліп соқтырады. Осы себептер организмде толық тотығып - тотықсызданып үлгермей улы заттар жиналады. Улы заттар организмде көп мөлшерде жиналған кезде, организмде зат алмасу процесттері бұзылады. Осындай малдағы өзгерістеріне мал иелері және мамандары дұрыс, анық көңіл аударса, олардың еңбектері екі еселеніп, мал өлу жағдайлары болмайды.
Курстық жұмыстың мақсаты.
Менің курстық жұмысты жазуымның мақсаты: натрий хлоридімен ( ас тұзы) улануды зерттеу.Мал қалай уланады? Қандай жағдайда улануы мүмкін? Мал организіміне қалай сіңеді? Оның алдын - алуға,емдеу шараларын жасауға болама? Міне осы сұрақтардың жауабым шешу мақсатында
Курстық жұмыстың міндеті.
Малдың натрий хлоридімен(ас тұзымен) улануын зерттеу;
Уланулардың диагностикасымен танысу;
Патологиялық - анатомиялық өзгерістерін зерттеу;
Алдын - алу шараларын жүргізу, басқа аурулардан ажырату;
Натрий хлоридімен (ас тұзымен) уланған малға клиникалық баға беру.
I.Пато-анатомиялық жарып сою мәжіліс хаты
Натрий хлоридінен ( ас тұзынан) улану салдарынан өлген төлді жарып-сою
ХАТТАМАСЫ
Жәңгір хан атындағы Батыс
Қазақстан аграрлық техникалық
университеті
Ветеринарлық клиниканың
секциялық залы
23.11.2021 жылы
Сағат 13:00-ден 17:00-ге дейін
Мен, ВС-41 тобының студенті, Базарбаева Салтанат Қайырқұлқызы сойып-зерттеуді 2021 жылы 23 қараша күні Орал қаласында орналасқан Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің ветеринарлық клиникасының секциялық залында аға оқытушы Монтаева Н.С. және ВС-41 топ студенттерімен жүргіздім. Өлімнің себебін анықтау және төл өлексесін сойып-зерттеу кезінде қойылған сұрақтар:
Улану қандай удан болды?
Улану қандай жағдайда орын алды?
Төл организіміне қандай түрде және қалай еңгізілген?
Мал иесі: Арманов Али
Мекен-жайы: БҚО, Орал қаласы Жұлдыз ыа Жібек жолы 11
Мал түрі: Бұзау
Тұқымы: Қоңдылығы орташа қара ала
Түсі: Қоңыр қызыл
Лақап аты: Пестренка
Жынысы: Еркек
Жасы: 9 ай
Жеке нөмері: №4855
Өлген жері: Тасқала ауданы, Атамекен шқ 20.11.2021 жылы өлді
23.11.2021 жылы Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық университетінің зертханасына әкелінді.
Жануардың өлген күні: 20.11.2021 ж.
Жарып-сою өткізілді: 23.11.2021 ж.
2021 ж. "23" қарашадан бастап 13:00-17:00 уақыт аралығында мал дәрігерлік зертханада, табиғи жарықта жарып сою секциялық бөлмесінде патанатомиялық тексеруден өтті.
Анамнездік мәліметтер.
Мал иесінің айтуынша бұзау шқ ұсталған. Азықтандыруы - қанағаттанарлық. Яғни, енесінің сүті, пішен,кебек 1 - 2 кг, картоп күніне 3кг.Шамамен қараша айының 10-15-і күндерінде бұзаудың қоңдылығының төмендеуі байқалды. Аурудың бастапқы күндері дене температурасы 41-420С дейін байқалған, тыныс алуы жиіліген. Ауру дамыған сайын әлсіздік басым алған, денесі дірілдеп, орнынан тұрмаған.Іштің жүрмеуі байқалып, қан аралас іші өткен. Емдеу барысы ешқандай нәтиже бермеді, төл 3 күн қиналып 20 қараша күні күні. Бұған дейін шаруа қожалығында ешқандай төл бұлай ауырмаған.
Клиникалық диагноз: улану
Сыртқы көрінісі.
I.Негізгі белгілері:
Дене бітімі: қалыпты Қоңдылығы: Арықтау келген
Салмағы: 95 кг.
Ішінің көлемі: қалыпты, үлкею жоқ, газ жиналмаған.
II.Өліктегі өзгерістер:
1.Өлексенің салқындауы:өлексе салқын.
2.Өлексенің сіресуі: өлекседе сіресу белгілері жоқ.
3.Өлексенің шіруі: аздаған жағымсыз иіс байқалды.
4.Денелерінде ешқандай өзгерістер, жаралар жоқ, тұяғы қалпында.
III.Арнайы бөлім.
5.Еріннің кілегей қабаттарында, қызыл иекте некроздық белгілері бар. 6. Терісінде өзгерістер байқалды, тері асты клечаткасында түйіршіктер болды, аздаған ісіктер байқалды.
7. Қаңқа түсі бозғылт - қоңыр тартқан, еттері былжыраған.
8.Бүйрек лимфа түйіндер, талақ көлемдері қатты ұлғайған. Кесінді беті ылғалды, конденсистенциясы түйіршікті , жұмсақ болып тұрд.
Ішкі қарау кезіндегі өзгерістер:
Құрсақ қуысы:
9. Құрсақ қуысы қанға толғаны байқалды.
10. Құрсақ қуысы органдарының анатомиялық орналасуы қалыпты.
11. Қан тамырларында қан ұйылулар болды.
Кеуде қуысы:
12. Кеуде қуысында қызғылт - қоңыр түсті геморрологиялық экссудат көрінді.
Ауыз қуысының, көкірек және мойын қуыстарының жағдпайы:
13. Өкпесі - іркілмелі гиперемияланған және ісінген, көбік аралас бозғылт сұйық ағады, тығыздығы қамыр сияқты.
14. Үлпершек жүрек тобында - еш өзгеріс жоқ, қалыпты.
15. Плевра - қанталап, мұзды - геморрагиялық іркілімді болды.
16. Жүрегі - қоңыр түсті қанға толы ұйымаған, эндокард қанталаған, эпикард астында қан кетулер көп.
17. Жүрек қабы- перикард беті жылтыр,тегіс, 3 мл мөлдір сары түсті сұйықтық ақты.
18. Тілдің кілегей қабығы қызғылт реңді, еттері серпімді. Таңдай, қызыл иек,тісі өз деңгейінде қалыпты.
19. Жұтқыншақ және жұтқыншақ бездері- ақшыл түсті, тегіс, жылтыр.
20.Өңеш - кілегейлі қабығы тегіс, көкшіл реңді.
21Көмей - аса қатты өзгерістер жоқ.
22.Қолқа мен өкпе артериясы- көбікті сұйықтыққа лық толы, нүктелік қабаттарына қан құйылған.
23. Бронхтары және аралық лимфа түйіндерінде
Алдыңғы шажырқайлы артериясында аса қатты өзгеріс байқалмады.
Құрсақ және жамбас қуыстарының мүшелері:
24.Көкбауыр - көлемі үлкейген, өлі еттенген, ұсақ түйіншектер байқалды,түсі қоңыр түсті, қыры шамалы көрінді.
25.Қарын - кілегей қабығы ісінген,диффузды қызарған, қызғылт түсті, тегіс.
26.Аш ішек - ішек ішіндегі заттар сұйық, түсі қаралау келген,ішек қуысы кеңейген, шажырқайы былжыраған, лимфа түйін көлемі кішірейген.
27.Тоқ ішек - әр жерлері қанталаған.
28.Тік ішек - кілегей қабықтары катаральды қабынған.
30.Бауыр - көлемі 3-4 есе ұлғайған, өлі еттеу, тығыздығы қамыр тәрізді, тілік бетінен қан мол ағып тұр, өт қабы кеңейген, түсі қоңыр - қызыл түсті, тары дәніндей түйіншектер қалыптасқан.
31.Ұйқы безі - өзгеріссіз.
32.Бүйрек үсті безі - ашық қызыл түсті, нығыздалған.
33.Бүйрек - қабығы оңай алынды,қыртыс қабатының түсі қара түсті,қабаттарының шекарасы айқын көрінбеді.
34.Қуығы - ішінде қалған несеп түсі қызғылт түсті, кілегей қабығы қоңырқай, тегіс жылтыр, ұманың ісінуі байқалды.
Бас сүйегі қуысы, сезім мүшелері, орталық нерв жүйелеріндегі өзгерістер:
35.Бас сүйегі, қосалқы бөлшектері - қалыпты деңгейде
36.Көзі- қызару белгілері байқалды,Конъюктива.
37.Құлақтары - құлақ есту жолдары зақымдалмаған, ластанулар болды.
38. Бас миы - өзгермеген
39. Мұрын - мұрынның ішкі қуыстары жабысққан,сарғылт сұйықтық ақты.
Патологиялық анатомиялық диагноз.
Гастроэнтерит;
Нефрит;
Іріңді эгцефалит;
Пеританит;
Атаксия;
Полидепсия.
Қорытынды(нозологиялық диагноз). Патологиялық - анатомиялық жарып сою жұмысын жүргізу барсында төлдәі уланудан өлгенін анықтадық.Бұл ауруға нақты және дәл диагноз қою үшін қосымша зерттеулерге жіберуді ұсынамыз.
Қосымша.Зерттеулерге ішкі органдарын, қан, несеп және асқазан - ішек жолдары қалдықтарын жібердік. Бұл пат - материалдар Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық бактериологиялық зертханасына жіберілді.
Жарып-союды жүргізген: Базарбаева С.Қ
Қатысқандар: ВС-41 топ студенттері.
2.1.Аурудың сипаттамасы мен мағынасы
Ас тұзы (натрий хлориді, NACL) суда жақсы еритін ақ кристалды ұнтақ болып табылады. Азықтандыру мақсатында ірі-кристалды тұз, брикет түрінде, кейде жалаңаш тұз қолданылады. Жануарлардың ас тұзына қажеттілігі әртүрлі және түрге, физиологиялық жағдайға, жоспарлы жүктемеге және басқа факторларға байланысты. Жануарлардың әртүрлі түрлері үшін натрий хлоридінің шамамен тәуліктік қажеттілігі (g):
- ірі қара мал 15-30 100 кг м f.
- жылқылар 5-10 100 кг м.ф.
- қой 7-15
- шошқа 5-10; буаз және емізетін аналықтар үшін 20-30.
Натрий хлориді (натрий хлориді, ас тұзы) ағзаның қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет.Оның жетіспеушілігімен иондық тепе-теңдіктің бұзылуына байланысты ауыр патологиялық процестер дамиды. Жас малды және ересек малды бордақылау үшін құрама жемде 0,5% тұздың болуы рұқсат етіледі. Шошқаларды ірі қара малға арналған құрама жеммен, ас үй қалдықтарымен, тұздалған өнімдердің қалдықтарымен азықтандыру кезінде жөнелтілімдер тіркеледі. Ас тұзының улы әсері әртүрлі химиялық консерванттар (селитра және т.б.) болғанда күшейеді. Минералды аштық, рационда тұздың ұзақ болмауы (тұзды аштық) да интоксикацияның дамуына ықпал етеді. Сонымен қатар, малдар тұзды тағамды көп жеп, ішуге жеткілікті су болмаған кезде пайда болуы мүмкін. Тұздың уыттылығы суды тұтынумен тікелей байланысты және таза ауыз су болған кездеде, тұздың болмауы екі талай.
Жануарлардың ас тұзын көп мөлшерде жеуі олардың қатты улануларын тудыруы мүмкін.Әсіресе шошқалар тұзға өте сезімтал болып келеді, бірақта тұз жануарлардың басқа түрлерінеде әсер етеді. Жануарлардың уланулары жиі ерімеген немесе суда нашар еріген ірі ақ кристалды тұзбен азықтандырудан болады. Уланудың басты себебі тұздалған балық ұнын, тұзды балықты және де т.б тұзды азықтармер жануарды азықтандырудан болады. Э.Фринердің есептеуінше тұз ағзаға еніп, қанға сіңгеннен кейін жүйке жүйесінің сал ауруына әкеледі. Оны жедел есіркілік у десекте болады. Тұздың жоғары концентрациясы, ас қорыту жолындағы асқазан мен ішекті тітіркендіреді, бұл қабынуға,кей жағдайда некрозға әкеледі.
Тұзбен улану құбылыстары - құсумен,жүйке жүйесінің бұзылуымен сипатталады.Тұздың жоғары уыттылығы бүйректен артық суды шығара алмауына әкеледі деген болжас бар. Натрий хлоридің артық болуы, қандағы эритроциттердің жоғарлауымен бірге жүреді, соның нәтижесінде гемоглобин қызметі бұзылады және асфиксияға әкеліп соғады.
2.2.Ауру этиологиясы
Ас тұзымен уланудың басты себебі - сапасы төмен жеп беру, азық құрамына қосылатын қоспаларың шамадан тыс көп болуы сонымен қатар улы заттарды сумен жұтуы. Организмге минералды қоспалардың жетіспеушілігі көп жағдайда улануға әкеліп соқтырады. Натрий хлоридінің өлімге әкелетін мөлшері ірі қара мал үшін 4-7 гкг салмақ, жылқы үшін 3-4 гкг, шошқа 1,8-3 гкг болатыны анықталды. Натрий хлоридінің тәуліктік дозасы жануардың 1 кг салмағына 3,32 улы болып саналады. Нашар азықтандырылған шошқалар үшін жануардың 1 кг салмағына 1 г болады. Тәжірибе жүзінде ас тұзы жетіспесе, жануарларда физиологиялық ауытқулар көптеп кездеседі. Жануарлр заманға сай қораларда, өндіріс кешендерін ұсталып сыртқы ортаға, таза ауаға шықпаса, онда олардың ағзаларында тұз жетіспеушілігі болады. Малдар құрама жемдермен азықтандырылса олардың құрамында натрий хлориді мөлшері құстар үшін 0,3%, жаңа туылған шошқалар үшін 0,2%, есейген шошқалар үшін 0,7-0,9%, сиырларға 1 -1,2% болуы қажет. Жылқылар үшін оның жұмыс істеу қарқындылығы мен салмағына байланысты болады, шамамен 20-60г болуы қажет Натрий хлоридінің артық болуына ең сезімтал құрлық құстары, суда жүзетін құстар аз; емізетін шошқалар, ересек шошқалар, иттер, жылқылар, ірі қара малдар, ұсақ күйіс малдар. Натрий хлоридінің өлімге әкелетін дозалары гкг б.б: ірі қара мал 5-6; қойлар мен тауықтар 3-4; 2-3 жылқы; шошқа 1,5-2,5. Жас және жаңа туған төлдер ас тұзының артық мөлшеріне сезімтал келеді. Минералды және сумен еңсе улану айқын және тез көрінеді.Жануарлар үшін ... жалғасы
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті
"Ветеринарлық медицина және мал шаруашылығы" институты
"Ветеринария және биоқауіпсіздік" жоғары мектебі
5В120200- Ветеринарлық санитария мамандығы бойынша
Жануарлар патологиясы пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: " Натрий хлоридінен ( ас тұзынан) улану "
Орындаған: ВС-41 тобының студенті Базарбаева С.Қ
Қабылдаған: Аға оқытушы, phD Монтаева Н.С.
Орал 2021 ж
Мазмұны:
Кіріспе
I.Пато-анатомиялық жарып сою мәжіліс хаты
II.Негізгі бөлім
2.1.Аурудың сипаттамасы мен мағынасы
2.2.Ауру этиологиясы
2.3.Ауру патогенезі
2.4.Клиникалық және анатомиялық сипаттама
2.5. Ұқсас аурулардан дифференциалды диагноздеу және емдеу
III. Қорытынды
IV.Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
"Сот" сөзінің ерекше тарихы бар. Ол форумға қатысты латынның "forensis" сөзінен шыққан. Бұл сөз 1659 жылы ағылшын тіліне енген. Сот медицинасы-бұл ғылымды құқық мәселелеріне қолдану, іс жүзінде химия, физика, геология және биология сияқты медицина мен патологияны қамтитын әртүрлі пәндердің жиынтығы. Сот сараптамасы дәл осындай мысал болып табылады, өйткені оның бастапқы мағынасы" заң "соңғы жылдары нақты тергеу немесе тергеу қарастырылған ба, жоқ па, егжей-тегжейлі тергеуге және дәлелдемелер жинауға " дейін кеңейтілді.
Әр түрлі сот патологиясының күрделілігі барлық аспектілерді, барлық түрлерді, көлемді және шатастыратын шолуды жасайды.
Сот-ветеринарлық медицинаны Заңның мақсаттары үшін ветеринарлық білімді қолдану деп анықтауға болады: ол сақтандыру жағдайлары мен кәсіби заңсыздық туралы айыптауларға да қатысты болуы мүмкін.
Малдардың арасында кездесетін аурулар жұқпалы емес аурулар екені белгілі жағдай. Төлдерде жиі кездесетін аурулар ең бастысы аналвқ малдарды буаз кезінде дұрыс күтіп - бағуды қарастырмағандықтан, туылған кезінде уыз сүтін уақытында бермегендіктен болатындығы ғылыми түрде зерттелген. Болашақ төл беретін және де өнім беретін аналық малдардың дұрыс қоңды болуы олалды құнарлы азықпен дұрыс азықтандыруға байланысты. Қоңды, дұрыс жетілген мал мол өнім, дені сау төл берері айдан анық.Малдары күтіп-бағу, қадағалау ереже, міндеттері қарапайым өмірде сақталмай жатады. Барлық жайтты біле тұра сақтауға мүмкіншілік болмайды. Осындай жағдайлар малдың, төлдердің әр түрлі ауруларына әкеліп соқтырады. Осы себептер организмде толық тотығып - тотықсызданып үлгермей улы заттар жиналады. Улы заттар организмде көп мөлшерде жиналған кезде, организмде зат алмасу процесттері бұзылады. Осындай малдағы өзгерістеріне мал иелері және мамандары дұрыс, анық көңіл аударса, олардың еңбектері екі еселеніп, мал өлу жағдайлары болмайды.
Курстық жұмыстың мақсаты.
Менің курстық жұмысты жазуымның мақсаты: натрий хлоридімен ( ас тұзы) улануды зерттеу.Мал қалай уланады? Қандай жағдайда улануы мүмкін? Мал организіміне қалай сіңеді? Оның алдын - алуға,емдеу шараларын жасауға болама? Міне осы сұрақтардың жауабым шешу мақсатында
Курстық жұмыстың міндеті.
Малдың натрий хлоридімен(ас тұзымен) улануын зерттеу;
Уланулардың диагностикасымен танысу;
Патологиялық - анатомиялық өзгерістерін зерттеу;
Алдын - алу шараларын жүргізу, басқа аурулардан ажырату;
Натрий хлоридімен (ас тұзымен) уланған малға клиникалық баға беру.
I.Пато-анатомиялық жарып сою мәжіліс хаты
Натрий хлоридінен ( ас тұзынан) улану салдарынан өлген төлді жарып-сою
ХАТТАМАСЫ
Жәңгір хан атындағы Батыс
Қазақстан аграрлық техникалық
университеті
Ветеринарлық клиниканың
секциялық залы
23.11.2021 жылы
Сағат 13:00-ден 17:00-ге дейін
Мен, ВС-41 тобының студенті, Базарбаева Салтанат Қайырқұлқызы сойып-зерттеуді 2021 жылы 23 қараша күні Орал қаласында орналасқан Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің ветеринарлық клиникасының секциялық залында аға оқытушы Монтаева Н.С. және ВС-41 топ студенттерімен жүргіздім. Өлімнің себебін анықтау және төл өлексесін сойып-зерттеу кезінде қойылған сұрақтар:
Улану қандай удан болды?
Улану қандай жағдайда орын алды?
Төл организіміне қандай түрде және қалай еңгізілген?
Мал иесі: Арманов Али
Мекен-жайы: БҚО, Орал қаласы Жұлдыз ыа Жібек жолы 11
Мал түрі: Бұзау
Тұқымы: Қоңдылығы орташа қара ала
Түсі: Қоңыр қызыл
Лақап аты: Пестренка
Жынысы: Еркек
Жасы: 9 ай
Жеке нөмері: №4855
Өлген жері: Тасқала ауданы, Атамекен шқ 20.11.2021 жылы өлді
23.11.2021 жылы Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық университетінің зертханасына әкелінді.
Жануардың өлген күні: 20.11.2021 ж.
Жарып-сою өткізілді: 23.11.2021 ж.
2021 ж. "23" қарашадан бастап 13:00-17:00 уақыт аралығында мал дәрігерлік зертханада, табиғи жарықта жарып сою секциялық бөлмесінде патанатомиялық тексеруден өтті.
Анамнездік мәліметтер.
Мал иесінің айтуынша бұзау шқ ұсталған. Азықтандыруы - қанағаттанарлық. Яғни, енесінің сүті, пішен,кебек 1 - 2 кг, картоп күніне 3кг.Шамамен қараша айының 10-15-і күндерінде бұзаудың қоңдылығының төмендеуі байқалды. Аурудың бастапқы күндері дене температурасы 41-420С дейін байқалған, тыныс алуы жиіліген. Ауру дамыған сайын әлсіздік басым алған, денесі дірілдеп, орнынан тұрмаған.Іштің жүрмеуі байқалып, қан аралас іші өткен. Емдеу барысы ешқандай нәтиже бермеді, төл 3 күн қиналып 20 қараша күні күні. Бұған дейін шаруа қожалығында ешқандай төл бұлай ауырмаған.
Клиникалық диагноз: улану
Сыртқы көрінісі.
I.Негізгі белгілері:
Дене бітімі: қалыпты Қоңдылығы: Арықтау келген
Салмағы: 95 кг.
Ішінің көлемі: қалыпты, үлкею жоқ, газ жиналмаған.
II.Өліктегі өзгерістер:
1.Өлексенің салқындауы:өлексе салқын.
2.Өлексенің сіресуі: өлекседе сіресу белгілері жоқ.
3.Өлексенің шіруі: аздаған жағымсыз иіс байқалды.
4.Денелерінде ешқандай өзгерістер, жаралар жоқ, тұяғы қалпында.
III.Арнайы бөлім.
5.Еріннің кілегей қабаттарында, қызыл иекте некроздық белгілері бар. 6. Терісінде өзгерістер байқалды, тері асты клечаткасында түйіршіктер болды, аздаған ісіктер байқалды.
7. Қаңқа түсі бозғылт - қоңыр тартқан, еттері былжыраған.
8.Бүйрек лимфа түйіндер, талақ көлемдері қатты ұлғайған. Кесінді беті ылғалды, конденсистенциясы түйіршікті , жұмсақ болып тұрд.
Ішкі қарау кезіндегі өзгерістер:
Құрсақ қуысы:
9. Құрсақ қуысы қанға толғаны байқалды.
10. Құрсақ қуысы органдарының анатомиялық орналасуы қалыпты.
11. Қан тамырларында қан ұйылулар болды.
Кеуде қуысы:
12. Кеуде қуысында қызғылт - қоңыр түсті геморрологиялық экссудат көрінді.
Ауыз қуысының, көкірек және мойын қуыстарының жағдпайы:
13. Өкпесі - іркілмелі гиперемияланған және ісінген, көбік аралас бозғылт сұйық ағады, тығыздығы қамыр сияқты.
14. Үлпершек жүрек тобында - еш өзгеріс жоқ, қалыпты.
15. Плевра - қанталап, мұзды - геморрагиялық іркілімді болды.
16. Жүрегі - қоңыр түсті қанға толы ұйымаған, эндокард қанталаған, эпикард астында қан кетулер көп.
17. Жүрек қабы- перикард беті жылтыр,тегіс, 3 мл мөлдір сары түсті сұйықтық ақты.
18. Тілдің кілегей қабығы қызғылт реңді, еттері серпімді. Таңдай, қызыл иек,тісі өз деңгейінде қалыпты.
19. Жұтқыншақ және жұтқыншақ бездері- ақшыл түсті, тегіс, жылтыр.
20.Өңеш - кілегейлі қабығы тегіс, көкшіл реңді.
21Көмей - аса қатты өзгерістер жоқ.
22.Қолқа мен өкпе артериясы- көбікті сұйықтыққа лық толы, нүктелік қабаттарына қан құйылған.
23. Бронхтары және аралық лимфа түйіндерінде
Алдыңғы шажырқайлы артериясында аса қатты өзгеріс байқалмады.
Құрсақ және жамбас қуыстарының мүшелері:
24.Көкбауыр - көлемі үлкейген, өлі еттенген, ұсақ түйіншектер байқалды,түсі қоңыр түсті, қыры шамалы көрінді.
25.Қарын - кілегей қабығы ісінген,диффузды қызарған, қызғылт түсті, тегіс.
26.Аш ішек - ішек ішіндегі заттар сұйық, түсі қаралау келген,ішек қуысы кеңейген, шажырқайы былжыраған, лимфа түйін көлемі кішірейген.
27.Тоқ ішек - әр жерлері қанталаған.
28.Тік ішек - кілегей қабықтары катаральды қабынған.
30.Бауыр - көлемі 3-4 есе ұлғайған, өлі еттеу, тығыздығы қамыр тәрізді, тілік бетінен қан мол ағып тұр, өт қабы кеңейген, түсі қоңыр - қызыл түсті, тары дәніндей түйіншектер қалыптасқан.
31.Ұйқы безі - өзгеріссіз.
32.Бүйрек үсті безі - ашық қызыл түсті, нығыздалған.
33.Бүйрек - қабығы оңай алынды,қыртыс қабатының түсі қара түсті,қабаттарының шекарасы айқын көрінбеді.
34.Қуығы - ішінде қалған несеп түсі қызғылт түсті, кілегей қабығы қоңырқай, тегіс жылтыр, ұманың ісінуі байқалды.
Бас сүйегі қуысы, сезім мүшелері, орталық нерв жүйелеріндегі өзгерістер:
35.Бас сүйегі, қосалқы бөлшектері - қалыпты деңгейде
36.Көзі- қызару белгілері байқалды,Конъюктива.
37.Құлақтары - құлақ есту жолдары зақымдалмаған, ластанулар болды.
38. Бас миы - өзгермеген
39. Мұрын - мұрынның ішкі қуыстары жабысққан,сарғылт сұйықтық ақты.
Патологиялық анатомиялық диагноз.
Гастроэнтерит;
Нефрит;
Іріңді эгцефалит;
Пеританит;
Атаксия;
Полидепсия.
Қорытынды(нозологиялық диагноз). Патологиялық - анатомиялық жарып сою жұмысын жүргізу барсында төлдәі уланудан өлгенін анықтадық.Бұл ауруға нақты және дәл диагноз қою үшін қосымша зерттеулерге жіберуді ұсынамыз.
Қосымша.Зерттеулерге ішкі органдарын, қан, несеп және асқазан - ішек жолдары қалдықтарын жібердік. Бұл пат - материалдар Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық бактериологиялық зертханасына жіберілді.
Жарып-союды жүргізген: Базарбаева С.Қ
Қатысқандар: ВС-41 топ студенттері.
2.1.Аурудың сипаттамасы мен мағынасы
Ас тұзы (натрий хлориді, NACL) суда жақсы еритін ақ кристалды ұнтақ болып табылады. Азықтандыру мақсатында ірі-кристалды тұз, брикет түрінде, кейде жалаңаш тұз қолданылады. Жануарлардың ас тұзына қажеттілігі әртүрлі және түрге, физиологиялық жағдайға, жоспарлы жүктемеге және басқа факторларға байланысты. Жануарлардың әртүрлі түрлері үшін натрий хлоридінің шамамен тәуліктік қажеттілігі (g):
- ірі қара мал 15-30 100 кг м f.
- жылқылар 5-10 100 кг м.ф.
- қой 7-15
- шошқа 5-10; буаз және емізетін аналықтар үшін 20-30.
Натрий хлориді (натрий хлориді, ас тұзы) ағзаның қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет.Оның жетіспеушілігімен иондық тепе-теңдіктің бұзылуына байланысты ауыр патологиялық процестер дамиды. Жас малды және ересек малды бордақылау үшін құрама жемде 0,5% тұздың болуы рұқсат етіледі. Шошқаларды ірі қара малға арналған құрама жеммен, ас үй қалдықтарымен, тұздалған өнімдердің қалдықтарымен азықтандыру кезінде жөнелтілімдер тіркеледі. Ас тұзының улы әсері әртүрлі химиялық консерванттар (селитра және т.б.) болғанда күшейеді. Минералды аштық, рационда тұздың ұзақ болмауы (тұзды аштық) да интоксикацияның дамуына ықпал етеді. Сонымен қатар, малдар тұзды тағамды көп жеп, ішуге жеткілікті су болмаған кезде пайда болуы мүмкін. Тұздың уыттылығы суды тұтынумен тікелей байланысты және таза ауыз су болған кездеде, тұздың болмауы екі талай.
Жануарлардың ас тұзын көп мөлшерде жеуі олардың қатты улануларын тудыруы мүмкін.Әсіресе шошқалар тұзға өте сезімтал болып келеді, бірақта тұз жануарлардың басқа түрлерінеде әсер етеді. Жануарлардың уланулары жиі ерімеген немесе суда нашар еріген ірі ақ кристалды тұзбен азықтандырудан болады. Уланудың басты себебі тұздалған балық ұнын, тұзды балықты және де т.б тұзды азықтармер жануарды азықтандырудан болады. Э.Фринердің есептеуінше тұз ағзаға еніп, қанға сіңгеннен кейін жүйке жүйесінің сал ауруына әкеледі. Оны жедел есіркілік у десекте болады. Тұздың жоғары концентрациясы, ас қорыту жолындағы асқазан мен ішекті тітіркендіреді, бұл қабынуға,кей жағдайда некрозға әкеледі.
Тұзбен улану құбылыстары - құсумен,жүйке жүйесінің бұзылуымен сипатталады.Тұздың жоғары уыттылығы бүйректен артық суды шығара алмауына әкеледі деген болжас бар. Натрий хлоридің артық болуы, қандағы эритроциттердің жоғарлауымен бірге жүреді, соның нәтижесінде гемоглобин қызметі бұзылады және асфиксияға әкеліп соғады.
2.2.Ауру этиологиясы
Ас тұзымен уланудың басты себебі - сапасы төмен жеп беру, азық құрамына қосылатын қоспаларың шамадан тыс көп болуы сонымен қатар улы заттарды сумен жұтуы. Организмге минералды қоспалардың жетіспеушілігі көп жағдайда улануға әкеліп соқтырады. Натрий хлоридінің өлімге әкелетін мөлшері ірі қара мал үшін 4-7 гкг салмақ, жылқы үшін 3-4 гкг, шошқа 1,8-3 гкг болатыны анықталды. Натрий хлоридінің тәуліктік дозасы жануардың 1 кг салмағына 3,32 улы болып саналады. Нашар азықтандырылған шошқалар үшін жануардың 1 кг салмағына 1 г болады. Тәжірибе жүзінде ас тұзы жетіспесе, жануарларда физиологиялық ауытқулар көптеп кездеседі. Жануарлр заманға сай қораларда, өндіріс кешендерін ұсталып сыртқы ортаға, таза ауаға шықпаса, онда олардың ағзаларында тұз жетіспеушілігі болады. Малдар құрама жемдермен азықтандырылса олардың құрамында натрий хлориді мөлшері құстар үшін 0,3%, жаңа туылған шошқалар үшін 0,2%, есейген шошқалар үшін 0,7-0,9%, сиырларға 1 -1,2% болуы қажет. Жылқылар үшін оның жұмыс істеу қарқындылығы мен салмағына байланысты болады, шамамен 20-60г болуы қажет Натрий хлоридінің артық болуына ең сезімтал құрлық құстары, суда жүзетін құстар аз; емізетін шошқалар, ересек шошқалар, иттер, жылқылар, ірі қара малдар, ұсақ күйіс малдар. Натрий хлоридінің өлімге әкелетін дозалары гкг б.б: ірі қара мал 5-6; қойлар мен тауықтар 3-4; 2-3 жылқы; шошқа 1,5-2,5. Жас және жаңа туған төлдер ас тұзының артық мөлшеріне сезімтал келеді. Минералды және сумен еңсе улану айқын және тез көрінеді.Жануарлар үшін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz