Банктің шетел валютасымен операциясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

1. Банктің шетел валютасымен операциясы
2. Валюталық позиция

Банктің шетел валютасымен операциясы

Қазақстан экономикасының халықаралық қатынастарға көшуі жағдайында валюталық операцияларды жүзеге асыру қажеттілігі туындады. Осындай мақсатта еліміз реттеудің тура (заңдылық актілерін шығару), сондай-ақ жанама (валюталық нарықтың субъектілеріне экономикалық әрекет) әдістерді қолданады.
Валюталық қатынастардың субъектілеріне Қазақстан Республикасының резидент және резидент емес тұлғалары жатады.
Валюталық реттеулердің объектілері валюталық құндылықтармен жүргізілетін операциялар болып табылады. Оларға шетел валютасы және бағалы қағаздар (акция, облигация, төлем құжаттары, қарыздық міндеттеме, қымбат металдар) жатады.
Валюталық құндылықтармен жүргізілетін операциялар екі түрге бөлінеді: ағымдағы валюталық операциялар, яғни елден валюта аудару және валюта қабылдау, саудалық сипатқа жатпайтын аударымдар және тура инвестициялар, қаржылық несиелер және капитал қозғалысымен байланысты операциялар жатады.
Шетел валютасында банктік операциялар жүргізуге лицензияларды Ұлттық банк шексіз мерзімге береді және атаулы болып табылады, яғни үшінші тұлғаларға берілмейді. Банк валюталық операциялардың лицензияда көрсетілген жағдайда және келесілерге сәйкес жүргізуге құқысы бар:
* шетел валютасындағы қаражаттарды заңды және жеке тұлғалардың шотына және салымына орналастыруға және қабылдауға;
* банктер мен ұйымдарға шетел валютасында несие және қарыздарды тарту және ұсыну;
* заңды және жеке тұлғалардан шетел валютасындағы төлем құжаттарын сатып алу және сатуды жүзеге асыру;
* валюталарды сатып-алу және сатуды жүргізу;
* шетел мемлекеттерінің банктерімен корреспонденттік қатынастарды белгілеу;
* өз клиенттеріне шетел валютасында кассалық қызмет көрсету;
* шетел валютасында саудалық және саудалық емес операциялар бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру;
* халықаралық банктік тәжірибеге сәйкес басқа да опеарцияларды жүзеге асыру.
Валюталық операцияларды жүзеге асыруға құқық беретін банктер уәкілетті деп аталады.
Валюталық реттеудің негізін құраушы жүйе валюталық бақылау болып табылады. Валюталық бақылаудың мақсаты - Қазақстан Республикасының резидент және резидент емес тұлғаларының валюталық операция жүргізу кезінде заңдылықтарды сақтауын қамтамасыз ету.
Шетел серіктестігімен есеп айырысуды жүзеге асыру үшін заңды және жеке тұлғалар банктен валюталық шот ашады. Шот ашу үшін өтініш жазылып, тиісті құжаттар ұсынылуы керек.
Елуінші жылдардың соңынан бастап өнеркәсібі дамыған елдерде валютаны жедел ұсыну ("спот") және мерзімді (форвардтық) мәмілелер кеңінен қолданыла бастады. Жетпісінші жылдардан бері биржада фъючерстік және опционды валюталық мәмілелер дамыды.
Шетел валютасындағы мерзімді мәмілелер (форвардтық, фъючерстік) - шарт жасаған кезде тіркелген бағам бойынша шетел валютасының сомасын белгіленген уақыттан кейін алып келуі туралы екі жақтың келісуі арқылы жасалынатын валюталық мәміле.
Валюталық опцион сатып алу- сату - келісілген мерзім аяқталғанға дейін мәмілені жасау кезінде белгіленген бағам бойынша белгілі бір валюта көлемін тараптардың бір жағы сатып алу-сату мәмілесі кезінде сатып алу немесе сату құқығын таңдауға мүмкіндік беретін белгіленген комиссияны төлеу шарты кезіндегі келісім.
Валюталық фъючерс - мәмілеге отыру кезінде алдын ала белгіленген бағам бойынша белгілі бір мерзімге белгілі бір валютаның стандарттық көлемін сатып алу немесе сату міндеттемесін білдіретін келісім.
"Своп" - бұл белгілі бір мерзімге сол валюталармен бір уақыты шартты мәміле бойынша жедел жеткізу жағдайындағы екі валюталық сатылу - сатып алуын қарастыратын валюталық опеарция болып табылады.
Шетелдік валютадағы сауда операцияларының және қайта бағалау бойынша операциялар есебі.
Валюталық операциялармен байланысты неарықтық қызметтің белгілі бір түрі - бұл төрелік - пайда табу мақсатында валютаны бір нарықтан сатып алу және сол нарықта оны сату. Төреліктің айтарлықтай маңызды нысаны - олардың қамтамасыз етілу икемділігін жоғарылату үшін пайыздық мөлшерлеме мен форвардтық сыйақы немесе дисконт айырмасы арасындағы қатынастарды банктер пайдаланатын және валюталық айырбас тәуекеліне ұшырамаған пайданы алу жағдайы кезіндегі пайыздық арбитраж.
Спот немесе Форвард жағдайында шетел валюталарын немесе бағалы металдарды сатып алу шартына банк қол қойған кезде келесідей шоттар корреспонденциясы жасалады:
* Дебет 6405 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты талаптары
* Кредит 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы.
Және бір уақытта осы өткізбеден теңге эквивалентінде келесідей жазба жасалады:
* Дебет 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы
* Кредит 6905 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты міндеттемелер.
Спот немесе Форвард жағдайында шетел валюталарын бағалы металдарды сату шартына банк қол қойған кезде, шоттар корреспонденциясы келесі түрде болады:
* Дебет 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы
* Кредит 6905 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты міндеттемелер.
Және бір уақытта теңгеде:
* Дебет 6405 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты талаптары
* Кредит 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы.
Одан әрі валюта бойынша дербес шот ашылады. Валюталау күні есебінде нарықтық Валюталық күні - валюталық белгілеудің өзгеруі кезінде талаптар мен міндеттемелерді қайта бағалау жүргізіледі. Қайта бағалаудан пайда алу кезінде баланстан тыс шотта мынадай жазу жасалады:
* Дебет 6405 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты талаптары
* Кредит 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы.
Шығын болған кезде:
* Дебет 6999 Банктің шетел валютасымен жасалған мәмілелер бойынша позициясы
* Кредит 6405 Банктің шетел валютасын сатып алу- сату бойынша шартты талаптары.
Баланстық шотта бір уақытта қайта бағалау сомасына келесідей жазбалар жасалады:
пайда сомасына:
* Дебет 3560 Мерзімді мәміле бойынша қаржылық құраларды қайта ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.