Қазақстандағы бейімделген ландшафттық егіншілік жүйесін жобалаудағы жерді агроэкологиялық бағалаудың рөлі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі. "Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті" КЕАҚ. Ветеринария және агроменеджмент факультеті.

ЭССЕ.

Тақырыбы: Қазақстандағы бейімделген ландшафттық егіншілік жүйесін жобалаудағы жерді агроэкологиялық бағалаудың рөлі.

Орындаған : Шалтаева Қ. Е.

Тексерген: Сейлгазина С. М.

Семей, 2021 ж.

Бейімделген ландшафтық егіншілік жүйесі - бұл агроландшафттың орнықтылығын және топырақ құнарлылығын молықтыруды қамтамасыз ететін, қоғамдық (нарықтық) қажеттіліктерге, табиғи және өндірістік ресурстарға сәйкес экономикалық және экологиялық жағынан шартталған мөлшерде және сапада өнім өндіруге бағдарланған белгілі бір агроэкологиялық топтың жерді пайдалану жүйесі.

Әр аймақтың нақты жағдайларын, агроландшафттың әр элементін олардың табиғи ерекшеліктеріне сәйкес ескеру қажет және ландшафттың құрылымы мен оның жұмыс істеу жағдайларын ескере отырып аумақты ұйымдастыруды жүзеге асыру қажет. Қазіргі кезеңде жердің жыл сайынғы өзгеруі және әртүрлі меншік нысандарындағы шаруашылықтардың ұйымдастырылуы орын алады, бұл жерді кадастрлық бағалауды түзетуді талап етеді, соңғысы жерді агроэкологиялық бағалауға негізделген. Ауыл шаруашылығындағы көбеюдің экономикалық процесі табиғи процестермен тығыз байланысты, онда тірі организмдер - өсімдіктер мен жануарлар биологиялық заңдар негізінде дамиды, сондықтан ауылшаруашылық жүйелерінің қалыптасуына, ең алдымен, жер, жер бедері, жылу, су, жарық, ауа сияқты табиғи факторлардың кешені үлкен әсер етеді.

Бүгінгі кезеңде жерді агроэкологиялық бағалау бойынша зерттеу әдіснамасын әзірлеу қажет. Жерді агроэкологиялық бағалау жұмыстары көптеген елдерде жүргізілуде. Топырақ-климаттық және агроландшафттық жағдайлардың әртүрлілігі бойынша Қазақстанды Канада, АҚШ және Ресеймен салыстыруға болады.

Жерді агроэкологиялық бағалау - бұл дақылдардың өсу жағдайларына қойылатын талаптарын белгілі бір аумақтың агроэкологиялық жағдайымен салыстыру, яғни олардың құнарлылығын бағалау, онда белгілі бір аумақта белгілі бір мәдениетті өсірудің қаншалықты тиімді екендігі анықталады.

Жерді агроэкологиялық бағалаудың міндеттері әр түрлі жер учаскелерінің агрономиялық маңызды параметрлерін (ауылшаруашылық дақылдары мен агротехнологиялардың агроэкологиялық талаптарына сәйкес) анықтау, олардың арасындағы ландшафтық байланыстарды, энергия мен масса алмасудың ерекшеліктерін және антропогендік қайта құрулар болуы мүмкін ландшафтық-геохимиялық ағындарды анықтау болып табылады.

Белгілі бір агроэкологиялық топтың жер ресурстарын пайдаланудың әлеуетті мүмкіндіктерін іске асыру негізінен нарықтың қажеттіліктерімен, тауар өндірушінің өндірістік әлеуетімен, қарқындылық деңгейімен және әлеуметтік-экономикалық жағдайлармен айқындалады, ал өсімдік шаруашылығының дақылдардың экологиялық мүмкін жиынтығынан мамандануы түпкілікті реттеледі.

Жерді агроэкологиялық бағалау ауыл шаруашылығы дақылдарының өсу жағдайларына, олардың орта түзуші әсеріне және агротехнологияларына қойылатын биологиялық талаптарға сәйкес жүзеге асырылады. Бұл шарттар бастапқы жер учаскелерінің агроэкологиялық параметрлерімен салыстырылады, соның негізінде олардың белгілі бір мәдениетке пайдалануға жарамдылығы туралы қорытынды жасалады. Агроландшафттың қарапайым аймақтарының нақты ауылшаруашылық өсімдіктерін өсіру жағдайларына жақын агроэкологиялық жер түрлеріне біріктіріледі, олардың ішінде өндірістік учаскелер қалыптасады. Өндірістің интенсификация деңгейі неғұрлым жоғары болса, тиісті бағалар дәлірек болады.

Қазақстанда жерлерді агроэкологиялық бағалау және адаптивті-ландшафтық егіншілік саласындағы зерттеулерді Қазақ егіншілік ҒЗИ жүргізеді, онда осы бағыттағы егіншілікте А. И. Иорганский, С. Б. Кененбаев сияқты ғалымдар жұмыс істейді.

Н. К. Азаров жүргізген эрозиялық процестерге рельеф параметрлерінің әсерін анықтау бойынша зерттеулер жел эрозиясының пайда болуының ықтимал қауіптілігінің дәрежесі едәуір дәрежеде аумақтың рельефіне байланысты екендігі анықталды. Осыған байланысты топырақты рельефтің әртүрлі элементтерінде орналасқан жел эрозиясынан қорғау үшін топырақты топтастыру және баурайлардың көлбеулігі мен олардың экспозицияларын ескере отырып, топырақты агротехникалық қорғау іс-шараларының оңтайлы үйлесімі нақтыланды.

Жерді бағалау ауылшаруашылық дақылдарын агроэкологиялық бағалау жүйесіне сәйкес келеді, олардың талаптары жердің агроэкологиялық түрлерін қалыптастыру процесінде жердің агроэкологиялық параметрлерімен салыстырылады.

Қорытындылай келе айтарым, жерді агроэкологиялық бағалаудың Қазақстандағы бейімделген ландшафттық егіншілік жүйесіндегі рөлі өте зор. Ол агроэкологиялық жағдайлардың кеңістіктік әртүрлілігін анықтауға, өндірісті енгізуге, өндірістік проблемалар мен бір өріс аймағында өнімділікке жаңа мүмкіндіктер ашады. Жерді агроэкологиялық бағалау топырақ құнарлылығының, жылудың, ылғалдың және деградациялық процестердің даму әлеуетінің ресурстары мен шектеуші факторлары бойынша, агроландшафттың табиғатты қорғау инфрақұрылымын қалыптастыру жөніндегі міндеттерді шешуге және табиғи-шаруашылық ресурстарды кешенді талдау және оларды пайдалану тиімділігі базасында шаруашылықтың мамандануын және ауыспалы егісті орналастыру схемаларын нақтылау бойынша мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, экологиялық және экономикалық тұрғыдан тиімдірек болуы мүмкін тыңайтқыштарды саралап енгізу технологияларын қолдану үшін жағдай туғызады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.