Тұлғаның және жүйке жүйесінің ерекшеліктері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

№ 10 СОӨЖ тақырыбы.

Тұлғаның және жүйке жүйесінің ерекшеліктері. Жүйке жүйесінің типтері және іс әрекет стилі.

Әр адамның психологиялық келбетінің қайталанбастығы - біздің психикамыздың ең көп зерттелінетін көріністі феномендерінің бірі. Ерте заманнан бүгінгі күнге дейін дербестілікті жіктеу, оның типологиясын құру тәсілдері шыққан. Психологияда дербестілікті зерттеу үшін орасан зор әдіс-тәсілдер қолданылады, онымен болмай олар тек қана дербестілікке ғана-ақ емес, сонымен қатар адамның мотивациялық аумағына, қажеттіліктеріне, жүйке жүйелік ерекшеліктеріне, бағыттылығына, қабілеттеріне, психикалық процестеріне де талдау жасауға мүмкіндік береді.

Жүйке жүйесі жүйке импульстарының дәл бағытталуымен, ақпараттың жоғары жылдамдығымен сипатталады. Бұл адамның психикалық белсенділігі, оның ойлауы, сөйлеуі, мінез-құлқының күрделі формалары үшін негіз болатын осы жүйенің жұмысы.

Жүйке жүйесінің даму ерекшеліктері:

Мидың жұлын сұйықтығының мөлшері ересектерге қарағанда аз және жаңа туған нәрестеде 30-40 мл - ден 12 айда 40-60 мл-ге дейін, ал кейінірек 150 мл-ге дейін (ересектер сияқты) біртіндеп артады.
Бес бөліктен тұратын баланың миының анатомиялық құрылымы ересек адамның құрылымына ұқсас. жаңа туған нәрестеде ең жетілмеген ми қыртысы. ол жоғары жүйке қызметінің қалыптасуын қамтамасыз етеді және барлық бөлімдерден кешірек - 5-6 жаста жетіледі.
Сұр және ақ заттардың әлсіз дифференциациясы;
Жүйке талшықтарының толық емес миелинациясы;
Әлсіз бұлшықет тонусы;
Физиологиялық рефлекстер мен қозғалыс белсенділігі төмендеуі;

Жүйке жүйесінің қасиеттері жүйке жүйесінің туа біткен ерекшеліктері деп аталады, олар жеке мінез-құлық ерекшеліктерін және адамның қабілеттері мен мінезіндегі (жылу) кейбір жеке айырмашылықтарды қалыптастыруға әсер етеді.

Кеңес физиологы В. М. Русалов жүйке жүйесі қасиеттерінің жаңа концепциясына тіреліп, соның негізінде неғұрлым жаңа классификациясын көрсетті.

Русалов 4 темперамент қасиеттерін жасап шығарды:

афференттік синтездің кең немесе тар болуы,
әрекет-қылықтың бір программасынан екіншісіне оңай ауысу,
әрекет-қылықтың өтіп жатқан программасының орындалуы,
әрекет нәтижесінің оның акцепторымен сәйкессіздігі.

П. К. Анохиннің функционалдық жүйе теориясына арқа сүйеп сақтаудың 4 блогы:

программалау,
шешім қабылдау,
жүзеге асыру,
кері байланыс.

Н. И. Красногорский шартты және шартсыз рефлекс және сөздік реакцияларды зерттеп, жүйке жүйесінің 4 негізгі типін көрсетеді. Бұнда ми қабығы және қабықасты деңгейдегі қозу тепе-теңдігінің критерийі қолданады. Рефлекторлық әрекет, сөздік реакция және жалпы әрекет-қылықты зерттеудің аяғында ол жүйке жүйесі типтерінің темпераментке байланысын сипаттады. Бірақ ол ақырғысын тек психологиялық құбылыс ретінде ұқты, ал шын мәнінде темпераменттің әрбір қасиеті жүйке жүйесінің бірнеше қасиеттерінен тәуелді болып келеді. Бұған қарамастан Красногорскийдің сипаттамасы жүйелі түрде келтірілген және практикалық маңызы бар.

Жүйке жүйесінің типтері - жүйке жүйесінің жекедара ерекшеліктерінің жалпыланған сипаттамалары. Көптеген физиологтардың көзқарасы бойынша, жүйке жүйесінің типтері туа бітеді және тұқым арқылы беріле алады. Тіршілік іс-әрекеті барысында ол жасырын да болуы мүмкін, сондай-ақ өмір сүру, тәрбие жағдайларына байланысты ол өзгеріп те, күшейіп немесе әлсізденуі де мүмкін. Ол нәсілдік ерекшеліктер мен өмірлік тәжірибелер арқылы қалыптасады. И. П. Павлов бойынша, жүйке жүйесінің типтері негізінде қыртыстық физиологиялық процестердің - қозу мен тежелудің қасиеттері жатады: күштілік, икемділік, тепе-теңдік немесе оларға қарама-қарсы процестер - әлсіздік, икемсіздік, тепе-теңсіздік. Осы жүйке процестерінің қасиеттері үйлесе келіп, жүйке жүйесі типтерін құрады. Қозу мен тежелудің күптті процестеріңде қозу тежелуге қарағанда, басым болады да, бірінен екіншісіне ауысу тез жүреді. Бұл қатты қозғыш жүйке жүйесінің типтері Егер екі процесс те әлсіз болса, онда тежелу қозуға қарағанда, басым түседі - бұл әлсіз жүйке жүйесінің типтеріне тән.

Бірінен екіншісінен ауысқандағы қозу мен тежелудің күшті процестерінің тепе-теңдігі - тек күшті, тепе-тең жүйке жүйесінің типтері сәйкес келеді. Қозудан тежелуге және тежелуден қозуға баяу өту (екі процесс те күшті болған жағдайында) күшті инертті жүйке жүйесінің типтері көрсетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.