Ислам діні



Ислам діні - Алла тағаланың Мұхаммед пайғамбар салла-л-лаһу ғалейһи уа салам арқылы жіберген ақиқат жолы, пендені құтқарар тура жол, дүние жүзіндегі ең ықпалды, әрі кеңінен тараған дін.
Ислам діні бес қазыққа негізделген: шаһадат айту, намаз оқу, ораза ұстау, садақа беру, қажыға бару. Мұсылманның бұл бес парызын арабтар <<аркан ад-дин>> деп атайды.
Ал енді бес парыздың бірі – намаз оқу жайында ерекше тоқталып өткіміз келеді. Намаз оқитын мұсылман адамды салауатты мұсылман деп атайды.
Ислам дінінің негіздерінің бірі – намаз оқу. Алланың бар және бір екеніне, Хз. Мұхаммедтің Оның құлы және расулы екеніне иман еткен мұсылман Алла үшін ғибадат жасауға міндетті.Ғибадат Құран аяттарымен тікелей Алла тарапынан парыз қылынған. Хз. Мұхаммед пен алғашқы мұсылмандар тарапынан жасалған сүннет, ижма және қияс арқылы тұрақты болады. Ғибадаттардың парыз қылынуында әйел мен ерлер арасында айырмашылық болмаған.
Намаздың жауапкер мұсылмандарға парыз болғандығы Құран Кәрімде көрсетілген: «Намаз мүміндерге белгілі уақытта парыз қылынды.» (Ниса сүресі, 103).
Намаз туралы жүздеген аят бар;олардың біразының мағынасы төмендегідей: «(Мұхаммед САУ) күндіздің екі жағында, (таң және екінті намазы) Түннің күндізге таяу кезінде, (ақшам, жамыйық) намазын толық орында. Шынында жақсылықтар, жамандықтарды жояды. Бұл түсінушілер үшін бір насихат». (һұд сүресі, 114) «Намазды толық орындаңдар да зекет беріңдер. Әрі Пайғамбарға бой ұсыныңдар. Әрине мәрхаметке бөленесіңдер» (Нұр сүресі, 56). «Намаздарға сондай-ақ орта намазға сақтық істеңдер.

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:   
Ислам діні
Ислам діні - Алла тағаланың Мұхаммед пайғамбар салла-л-
лаһу ғалейһи уа салам арқылы жіберген ақиқат жолы, пендені
құтқарар тура жол, дүние жүзіндегі ең ықпалды, әрі кеңінен
тараған дін.
Ислам діні бес қазыққа негізделген: шаһадат айту, намаз
оқу, ораза ұстау, садақа беру, қажыға бару. Мұсылманның бұл бес
парызын арабтар аркан ад-дин деп атайды.
Ал енді бес парыздың бірі – намаз оқу жайында
ерекше тоқталып өткіміз келеді. Намаз оқитын мұсылман адамды
салауатты мұсылман деп атайды.
Ислам дінінің негіздерінің бірі – намаз оқу. Алланың
бар және бір екеніне, Хз. Мұхаммедтің Оның құлы және расулы
екеніне иман еткен мұсылман Алла үшін ғибадат жасауға
міндетті.Ғибадат Құран аяттарымен тікелей Алла тарапынан парыз
қылынған. Хз. Мұхаммед пен алғашқы мұсылмандар тарапынан
жасалған сүннет, ижма және қияс арқылы тұрақты болады.
Ғибадаттардың парыз қылынуында әйел мен ерлер арасында
айырмашылық болмаған.
Намаздың жауапкер мұсылмандарға парыз болғандығы
Құран Кәрімде көрсетілген: Намаз мүміндерге белгілі уақытта
парыз қылынды. (Ниса сүресі, 103).
Намаз туралы жүздеген аят бар;олардың біразының
мағынасы төмендегідей: (Мұхаммед САУ) күндіздің екі жағында, (таң
және екінті намазы) Түннің күндізге таяу кезінде, (ақшам,
жамыйық) намазын толық орында. Шынында жақсылықтар, жамандықтарды
жояды. Бұл түсінушілер үшін бір насихат. (һұд сүресі, 114)
Намазды толық орындаңдар да зекет беріңдер. Әрі Пайғамбарға
бой ұсыныңдар. Әрине мәрхаметке бөленесіңдер (Нұр сүресі, 56).
Намаздарға сондай-ақ орта намазға сақтық істеңдер. Аллаға бой
ұсынған түрде тұрыңдар (Бақара сүресі, 238)
Намаздың мүміндерге парыз ғибадат екендігі
көптеген хадиспен де түсіндірілген:
Алланың парыз қылған намазы бесеу. Кімде-кім осы
намаздардың дәреттерін,сүннеттерін орындап, нұқсансыз және
оларды дәл уақытында оқып, рукуғ және сәжделерін толығымен
жасаса, Алла ол адамды кешіретініне уәде берген. Бұларды
орындамаған адамға ешқандай сөз бермеген.
Ислам бес нәрседен құралған: Шахадат сөзін
(яғни мен Алладан басқа илаһ жоқ екеніне, Хз. Мұхаммедтің
Оның құлы мен елшісі екеніне куәлік етемін сөзін айту,
намаз оқу, ораза тұту, зекет беру, қажылыққа бару.
Намаз – мүмін мен Алла арасындағы қатынас
құралы.Намаз оқыған адам құралсыз Алламен сөйлеседі, Оның Раб
екендігін танығанын, өзінің құл екенін айтады.
Намаз оқыған мұсылман Алланың бұйрығын
орындаған және бір парызын атқарған, құлдық борышын өтеген, осы
арқылы ақыретте өзіне уәде етілген сыйлықты алған мұсылман
болып табылады.
Намаз ғибадаты – Исламның Мекке дәуірінде
парыз қылынған.

Намаздың парыздары.
Намаз ғибадатының бірнеше шарттары мен
парыздары бар.Намазды бастаудан бұрын жасалуы міндетті
қағидаларды намаздың шарттары
дейді.Олар төмендегідей:
1. Хадестен тахарет: Рухани кірлерден тазалану
деген сөз.Яғни, жүніп болған адамның дәрет алуы, дәретсіз
адамның дәрет алуы;
2. Нежасеттен тахарет: Намаз оқитын адамның
денесін, киімін, намаз оқитын жерін кірлерден тазартуы.
3. Сетр-і Әурет: Әурет жерлерін жабу.
4. Истиқбал-и Қыбле: Құбылаға, яғни Меккедегі
Қағбаға бет бұру.
5. Уақыт: Намаз уақытының басталуы. Ғибадат
жасалатын уақыттың келуі керек. Әр намаздың өзінің уақыты
бар. Намазды уақытынан бұрын оқу дұрыс емес.
Қазіргі кезде намаз уақыттары сағатпен белгіленіп, осы
уақыттарды көрсететін арнайы күнтізбелер бар.
1. Ниет. Адамның қандай намазды оқитынына ниет
етуі. Ниет - намаз үшін қажетті. Намаз оқудың бірнеше қажетті
қағидалары бар.Бұларды намаздың парыздары (рүкүн) дейді.Олар
төмендегідей:
1) Ифтитах тәкбірі: Намазды бастау тәкбірі. Қолдарды құлақтарға
апарған кезде Аллаһу Әкбәр деу.
2) Қиям: Түрегеп тұру. Түрегеп тұрып намаз оқи алмайтындар
отырып оқиды.
3) Қираат: Қиямда Құраннан аят және сүрелер оқу,яғни
Фатиха сүресін және қосымша бір сүре оқу.
4) Рүкуғ: Қиямда қираат аяқталған соң Аллаһу Әкбәр деп
еңкею және үш рет Субханә раббиәл азим деп айтқанға
дейін тұру.
5) Сужуд: Рүкуғдан кейін сәждеге бару.Әр рекаттың соңында
сәждеге бас ұрады.
6) Қағида-и ахире: Намаздың соңында әттахиәту-ді оқитындай
уақытта отыру.
Парыз намаздары міндетті түрде оқылу
керек. Өйткені намаз – діннің тірегі. Ықыласпен және парыздарына
сай оқылған намаз ақыретте шапағат етеді.

Азан.
Азан - намаз уақытының болғандығын салауатты
мұсылмандарға хабарлау. Бағзы заманда азаншы мұнара басына
шығып азан шақырған. Ал қазір мұсылман елдерінде азаншы
мешіттің ішіндегі микрофон алдында тұрып азан шақырады. Азаншы
дауысын әдемі созылыңқы әнге салып, былай деп азан шақырады:
Аллаһу акбар, Аллаһу акбар, Аллаһу акбар, Аллаһу акбар!
Әшһәду ән лә илаһа илла-л-ла,
Әшһәду ән лә илаәа илла-л-ла.
Әшһәду әннә Мухаммадан расулу-л-ла,
Әшһәду әннә Мухаммадан расулу-л-ла.
Хаййа ғала-с-сала,
Хаййа ғала-с-сала.
Хаййа ғала-л-фалах,
Хаййа ғала-л-фалах.
Аллаһу акбар, Аллаһу акбар!
Лә илаһа илла-л-ла!
Азанға байланысты айта кететін мына бір-екі жәйт бар:
Азаншы таң намазына шақырғанда соңғы сөйлемнен кейін
былай дейді: Ас-салату хейрун мин ан-наум, ас-салату хейрун
мин ан-наум. Яғни азаншы Намаз – ұйқыдан қайырлы деп екі
мәрте айтады.

Дәрет алу.
Дәрет алуды арабтар таһарат деп атайды. Араб
тілінде таһарат деген сөз адалдық; сүндетке отарғызу; дәрет
алу, тазару, жуыну деген мағына береді.
Мұсылман адам тән тазалығына, намаз оқылатын орынның
тазалығына ерекше көңіл бөлу керек. Дененің тазалығы сумен
келеді. Денені таһарат алудың екі жолы бар: кіші дәрет алу,
арабшасы - әл-хадасу-л-асғар және үлкен дәрет алу, арабшасы -
әл-хадасу-л-әкбәр.
Ал енді кіші дәрет алу тәртібіне тоқтайық.
Дәрет алардың алдында айт: Би-исми-и-лаһи-р-рахмани-
р-рахим ( Қайырымды, рақымды Алла атымен ) . Екі қолыңды білегіңе
дейін үш мәрте жу. Саусақтарыңның арасын жууды ұмытпа.
Үш мәрте оң қолыңмен су алып, оны ұрттап, аузыңды
шай.Ауыз шайғанда тіс тазалағышты пайдалануға болады.
Үш мәрте оң қолыңмен су алып, оны мұрныңа жібер
де, сол қолыңмен сіңбір.
Үш рет бетіңді жу. Бетті маңдайдан иекке дейін жуу
керек.
Оң қолды шынтаққа дейін үш мәрте жу.
Сол қолды шынтаққа дейін үш мәрте жу.
Қос алақанда қалған сумен шашты маңдайдан
қарақұсқа қарай сипа.
Сұқ саусақтағы қалған ылғалмен құлақтың іші-сыртын
бір рет тазала. Ортан саусақ, атсыз саусақ және шынашақтың сырт
жағында қалған ылғалмен құлақтың артын ала мойынды бұғанаға
дейін сүрт.
Сол қолыңмен оң аяғыңды тобыққа дейін үш мәрте
жу. Бармақтарыңның арасын жууды ұмытпа.
Сол қолыңмен сол аяғыңды тобыққа дейін үш мәрте
жу. Қолыңды жуып, дәрет алуды аяқта.
Дәрет алу тамам болғанда Әшһәду ән лә илаһа
илла-л-ла уа әшһәду әннә Мухаммадан абдуһу уа расулуһ деп
айт. Одан кейін Аллаһумма ажғалани мин ат-таууабин уа ажғалани
мин әл-мутаһһарин деп ниеттен.
Осы айтылған тәртіппен дене мүшелерін тазалаған
салауатты мұсылман адам таһарат алған болып саналады.
Намаз мерзімдері.
Мұсылман адам күніне бес уақыт намаз оқиды. Әр
намаз белгілі бір уақытта оқылады. Қазақ тіліндегі намаз атаулары
парсы тілінен енген.
1 – Памдат намазы, арабшасы салату-с- субх - ( таң намазы )
, күншығыс жақ ағараңдағаннан бастап күн шыққанға дейінгі уақыт
аралығында оқылады.
2 – Бесін намазы, арабшасы салату-з-зуһр- ( түс намазы ),
күн аспан төрінен қисайғаннан бастап күн батуға тақалған
уақытқа дейін оқылады.
3 – Намаздыгер намазы, арабшасы салату-л-аср- ( түстен
кейінгі намаз ) , күн батуға тақалған кезден күн батқанша
оқылады.
4 – Намазшам намазы , арабшасы салату-л-мағриб - ( кеш
намазы ) , күн батқан бойдан ымырт үйірілгенше оқылады.
5 – Құтпан намазы, арабшасы салату-лғаша - ( түн намазы )
, ымырт үйірілгеннен бастап таң арайланғанға дейінгі уақыт
аралығында оқылады.

Иқамат.
Иқамат – намазға тұру деген сөз. Азаншы азан
шақырғаннан кейін біраз үзіліс жасайды. Бұл уақытта салауатты
мұсылмандар намаз оқу алдындағы шарттарды орындайды. Сосын
азаншы иқаматты оқиды:
Аллаһу акбар, Аллаһу акбар!
Әшһәду ән лә илаһа илла-л-ла.
Әшһәду әннә Мухаммадан расулу-л-ла.
Хаййа ғала-с-сала.
Хаййа ғала-л-фалах.
Қад қамати-с-сала,
Қад қамати-с-сала.
Аллаһу акбар, Аллаһу акбар!
Лә илаһа илла-л-ла!

Құбыла.
Құбыла – мұсылмандардың намаз оқығанда бет
бұратын жағы, арабтың қибла деген сөзінен шыққан. Салауатты
мұсылман адам мешіттен тысқары жерде намаз оқыса , алдымен
құбыла жақты анықтап алу керек.
Жайнамаздың үстінде тік тұрып, намаз оқуға
ниет ет. Екі қолыңды құлақ деңгейіне дейін көтеріп, Аллаһу
акбар (Алла – ең ұлы) деп айт.
Екі қолыңды төмен түсіріп, кіндіктен сәл
жоғары ұста.Яғни оң қолдың алақанын сол қолдың үстіне
қойып, оң қолдың бас бармағы мен шынашағы сол қолдың
буынын шеңберлеп ұстап тұру қажет.Осы күйде тұрып, намаз ашар
дұға оқы: Сүбханака аллаһумма уа бихамдика уа табарака исмака уа
тағала жаддука уа ла илаһа ғейрук
Дұғаны аяқтаған соң Ағузу биллаһи мин аш-шайтани-
р-ражим деп айт. Одан кейін Фатиха сүресін оқы, Фатиха
сүресін оқып болғасын, қысқа сүрелердің біреуін оқы.
Қысқа сүрені оқып болғасын екі қолды көтеріп,
Аллаһу акбар деп тәкбір айт. Одан кейін тізелерге қолдарыңды
қойып, еңкей де, Сүбхана рабби-л-азым ( Барлық мақтау – зор
мәртебелі Иеме) деп үш рет айт. Арабтар мұны рукуғ дейді.
Бойыңды түзеп, Самиға аллаһу лимен хамидаһу,
раббуна уа ләкә-л-хамду (Алла кім оны мақтаса, соны тыңдайды,
Иеміз, саған мақтау айтамыз) деп айт.
Аллаһу акбар деп тәкбір айтып, сәждеге
басыңды сал да, Сүбхана рабби-л-ағла ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ислам діні қазақ жерінде таралуы.Ислам дінінің әлеуметтік және негізгі бағыттары
Қазақ жеріндегі ислам діні және шаман діні
Қазақстандағы жаңа діни ағымдардың таралуы, себептері мен салдары
Діни сананы қалыптастыру мәселелері
Ислам діні туралы мәліметтер
«Қазіргі діни лаңкестік білдірушілік ахуал әрекеттерінің насихат жұмыстарына тигізер зардаптары»
Діни басқармаға филиал
Қазіргі қазақ қоғамындағы ислам діні
Қазақ еліне ислам дінінің келуі
ҚАЗАҚ ЖЕРІНЕ ИСЛАМНЫҢ ТАРАЛУЫ
Пәндер