Латынграфикалы жаңа қазақ әліпбиі бойынша кірме сөздер орфограммасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
«Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» КЕАҚ

СӨЖ:

Латынграфикалы жаңа қазақ әліпбиі бойынша кірие сөздер орфограммасы:

Ағылшын және орыс тілінен енген сөздер орфограммасы.

Орындаған:Cерикова. Э. Ж

Тобы ПХ-001

Тексерген: Касымова. А. А

Семей 2021

Басқа тілдерден келген кірме сөздер- табиғи және тұрақты үдеріс. Халықтар, елдер, мемлекеттер әрқашан бір-бірімен байланыста болғандықтан басқа тілдерден кірме сөздердің келуі заман талабы. Ақпараттық тасқынның күшейюі-ғаламдық интернет желісінің пайда болуы, дүниежүзілік экономикалық нарықтың дамуы, халықаралық туризм, мәдениет байланыстары, ақпараттық технологиялар, халықаралық олимпиадалар, фестивальдер - осының барлығы ағылшын тілінен енген кірме сөздерінің келуіне себеп болды.

Мысалы:

ноутбук, сканер, интернет, сайт т. б.

Ағылшын тілінен енген кейбір сөздердің аудармасы біздің тілде жоқ.

Мысалы: чипсы, видеоклип.

Мындай сөздер ағылшын тілінен енген кірме сөздердің көмегімен түсіндіріледі. Мысалы:

[термопот - термо және шәйнек, пиллинг-крем - бетті тазартатын крем]

Бұны көп түсіндіру қажет емес, бірақ сөзбен айтылады.

Мысалы: клубқа кірер алдындағы тексеріс - face-контроль, имидж -, шоу - қойылым.

Бір жағынан ағылшын тілінен енген кірме сөздер сөздік қорын кеңейтеді, екінші жағынан өз тіліміздің әдеби көркемдік мағынасын жояды.

Қазіргі жағдай туралы көптеген филологтар мен лингвистардың ойынша,

ағылшын тілінен енген кірме сөздердің көптігі сонша, өз тіліміздің қасиеті жойылып барады.

Бізді қобалжытатын жағдай, күнделікті өмірде қазіргі жастар ағылшын тілінен енген кірме сөздерің жиі пайдаланады. Жастарға өз ойын, сезімін ағылшын тілінің кірме сөздер арқылы білдіру оңайырақ көрінеді. Нақтырақ айтатын болсақ, жастардың күнделікті өмірде ағылшын тілінен енген кірме сөздері табиғи тілдік үдеріспен, әлеуметтік-идеологиялық себептерге байланысты. Аталмыш қайшы сұрақтар ағылшын тілінен енген кірме сөздер тақырыбының өзектілігі бізге осы тақырыпта зерттеу жұмыстар жүргізуге ой салды.

Бүгінгі күні жер шарынының төрттен бір бөлігі ағылшын тілінде сөйлейді, ал миллиардтаған халық оны оқиды. Жаңа ақпараттық технологиялар халықаралық ғылыми конференцияларда айтылады, барлық баяндамалар ағылшын тілінде оқылады, халықаралық байланыс та ағылшын тілінде жүргізіледі.

Кірме сөздерін бірнеше топқа бөлуге болады:

Тура аударылымдар.

Біздің тілде бұл сөздер өзгертілмей дәл солай айтылады.

Бүл сөздер:уик-энд - демалыс, мани - ақша.

Шата аударымдар. Бұл сөздерге спикер [to speak - сөйлеуші], [busy - беймаза, мазасыз]

Өз қалпында сақталған. Шетел тілінен пайда болған сөздер, бұл сөздердің фонетикалық, графикалық түрі сақталған.

Бұл сөздер меню, пароль, диск, вирус, клуб.

Өзіндік ерекшеліктік.

Ағылшындардың ұлттық салтын бейнелейтін сөздер.

Бұл сөздердің ерекшелігі олардың синонимдері жоқ. Мысалы: чипсы [chips], хот-дог [hot-dog], чизбургер [cheeseburger]

Шетел тілі туындысының жүрнақтары. Бұл сөздердің лексикалық эквиваленттері бар, бірақ стилистика жағынан ерекшелігі көп.

Мысалы: о’кей [ок], вау [wow]

Құрамдары. Екі ағылшын тілі сөзінен құрастырылған сөздер, мысалы: секонд-хэнд - пайдаланған киімдерді сататын дүкен; видео-салон - фильм көретін бөлме

Епкінділігі. Бұл сөздерде кейбір дыбыстар өзгертіліп айтылады, .

мысалы: [crazy] -крейзи, есінен адасқан.

Қорытынды бойынша, жастар арасында ағылшын тілінен енген кірме сөздері жиі пайдаланылады. Осының барлығын назарға ала отырып, кірме сөздерді пайдалануға апаратын жолдарының бірі жасөспірімдер арасында бір біріне еліктеуі, бәсекелестік, өзін-өзі бір қырлы қылып көрсетуі заман талабы.

Бұқаралық ақпараттың, теледидардың жасөспірімдердің тіл байлығына тигізетін әсері.

Кірме сөздер жарнамада, теледидарда пайдалануы психологиялық факторға байланысты:көрермендер мен сатып алушыларды сөздердің айтылу ерекшелігі арқылы өздеріне тарту.

Теледидарда көбіне коммерциялық бағдарламалардың аттары шетел тілі туындысының жүрнақтары 20%. Бұл бағдарламаның рейтингісін көтеру мақсатында жасалады.

Ағылшын тілінен енген кірме сөздерінің көбі компьютерлік технологиялардың көбейюіне байланысты, компьютер, дисплей, интернет, сайт.

Бұл сөздер қазіргі заманда тез орын алуда, тіпті бұл сөздерсіз өмір сүру мүмкін емес сияқты.

«Файл» - дискте сақталған ақпараттан басқа, құжаттарды сақтайтын орын.

«EXEL, Wordта жұмыс істеп отырмын»-деп те айтамыз. Кірме сөздер ешқандай қауіп төндіріп тұрған жоқ, қайта біздің техникалық сөздік қорымыз толықтырылады. Ағылшын тілін білу заман талабы.

Қазіргі заман талабы қазақ тіліне қарағанда ағылшын тілінің әсері көп.

Бұл ағынды тоқтату мүмкін емес. Бірақ ағылшын тілінен енген кірме сөздердің келуі бізге зиян келтірмейді, есесіне сөздік қоры молаяды.

Қорытындылай келе айтарым әр елдін өз туған тілінің. құндылығы бар. Өз тіліміздің мәртебесін де әрқашан жоғары ұстауымыз керек. Бірақ заманның ағынынан қалмай, экономика, саясат, мәдениет салаларын әрі қарай дамыту үшін біз халықаралық тілді де меңгеруіміз керек.

Пайдаланған әдебиеттер:

1. Брейтер М. А. Ағылшын тілінен келген кірме сөздерінің тарихы. Владивосток, 2004.

2. Ваулина Е. Ю., Скляревская Г. Н. «Көп пайдаланатын ағылшын тілінен келген кірме сөздер»- М. 2005.

3. Крысин Л. П. Шетел тілінің сөздері. - М., 2008.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.