Тестілеудің диагностикалық функциясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Тест қандай функцияларды атқарады? Ғылыми негіздемелерге сүйеніңіз.

Бәрімізге белгілі, қазіргі XXI ғасырда жалпы білім беру сапасын диагностикалау тәжірибесінде бағалауды объективті етуге бағытталған тестілеу, диагностика, емтихан, мониторинг және педагогикалық квалиметрия сияқты технологиялар кеңінен таралуда.

Ғылыми негіздемелерге және ғалымдардың зерттеуіне сүйенетін болсақ, тесттің мынадай функциялары, яғни қызметтері бар:

Тестілеудің диагностикалық функциясы - кез келген бақылаудың негізгі әрі басты мәнінен тікелей туындайды, бірақ тестпен бірге ол тестіленушілердің білім сапасы, қабілеттері мен дағдылары, психологиялық сапалары туралы дұрыс ақпарат алу талаптарын қоюынан да көрінеді; тестіленушілердің дайындық деңгейлерін білуге, білімдерін надандықтан ажыратуға, білімнің алуан түрін анықтауға ықпал етеді. Нақты айтатын болсам, ұсынылған, алынған, тексерілген, қолданбалы, тұрақты және ұмытылған, осы секілді білім түрлерін анықтауға мүмкіндік береді. Оқу материалын игеруді мазмұнды талдаудың арқасында, педагогикалық диагностика жеке қиындықтарды, олардың себептерін және студенттер мен мұғалімдердің оқу іс-әрекетін түзету бағыттарын анықтауға арналған.
Бақылау арқылы бағалау функциясы - тест түрінде аралық немесе қорытынды бақылауды жүргізу арқылы оқу және білім нәтижелерін қорытындылауды қамтамасыз етеді және аттестатталушының оқу жетістіктерінің көрсеткіштерін сандық түрде өлшеуге мүмкіндік береді. Тестілеудің оқу тәжірибесінде жүйелі түрде қолданылуы білім алушы тұлғасының дамуындағы оң жетістіктерге алып келеді, өзін-өзі тәрбиелеуге және өзін-өзі бағалауға деген көзқарастардың тууына ықпал етеді. Тесттік және компьютерлік технологиялар дамуының заманауи деңгейінде, тестілеудің мақсаты, білім берушінің оқуға мәжбүрлеуі емес, дамыта оқытуға тән өзін-өзі жетілдіруге үгіттеуі, осының барысында тесттің дамыту және оқыту функциялары туындайды.
Оқыту функциясы - білім алушылардың оқу материалын игеруі бойынша жұмысты жандандыруға ынталандыруға әкеледі. Тестілеудің оқыту функциясын күшейту үшін студенттерді ынталандырудың қосымша шараларын қолдануға болады, мысалы: оқытушы алдын ала білім алушыларға дайындалуы үшін бірнеше сұрақтардың болжамды тізімін беруі, сол тесттің өзінде жетекші сұрақтар мен кеңестердің болуы, тест нәтижелерін бірлесіп талдау.
Дамыту функциясы - тест тапсырмаларына жауап берген соң қате және дұрыс жауаптар анықталған кезде, есте сақтау қабілетін дамыту, білімді практикада қолдану дағдыларын игеру, нәтижені жақсартуға ұмтылу және келесі тестілеуге тұрақты білім алу, жауап дайындау тәжірибесін алу және басқа білім беру салаларынан білімді беру кезінде тест нәтижелеріне әсер етуден көрінеді. Бұл қасиеттердің қалыптасуына дәстүрлі бақылау технологиялары да ықпал етеді. Тесттік бақылаудың оқыту және дамыту функцияларының үстемдігін анықтайтын маңызды белгісі - әр білім алушының дайындық деңгейі мен сапасына қатысты тест тапсырмаларының қиындықтарын оңтайландыру.
Мотивация бере отырып ынталандыру функциясы тестілеуді өткізу барысында оқу процесінің барлық субъектілеріне әсері арқылы көрінеді. Біріншіден, студенттер үшін:

- бағалаудың объективтілігіне және жақсы нәтижеге қол жеткізу мүмкіндігіне сенімділікті қалыптастыру;

- оқу мотивациясын және жақсы нәтиже алуға ұмтылысын арттыру;

- бәсекелестік атмосферасын құру және тәрбие жұмысының нәтижелеріне жауапкершілікті арттыру;

- мұғаліммен ынтымақтастыққа бағыт-бағдар беру;

- өзін-өзі бағалау және өзін-өзі дайындау.

Екіншіден, мұғалімдерге:

- оқу қызметінің нәтижелеріне жауапкершілікті арттыру;

- білім беру бағдарламаларын жетілдіру және қосымша оқу әдебиеттерін пайдалану;

- оқыту кезінде неғұрлым қолайлы жағдай жасау және тестілеу нәтижелерін талдау кезінде психологиялық көмек жасау.

Тесттік бақылаудың тәрбиелік функциясы білімге деген қызығушылықтың артуына, табандылық пен жүйелі жұмыс істеу қабілетінің дамуына, өзін-өзі бақылау, өзін-өзі бағалау және өзін-өзі түзету дағдыларын меңгеруге, білім алушылардың бір-бірімен өзара әрекеттесу қажеттілігінің туындауына себеп болады. Бұл функция білім алушы әрекетінің мотивациялық негізін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады.
Ақпараттық функция білім беру технологияларының кең таралуы мен дамуына, білім беру статистикасының ашық федералды банкін құруға және білім сапасына көп деңгейлі квалиметриялық мониторинг жүйесін қалыптастыруға, білім беру саласындағы статистикалық стандарттарды алу мүмкіндігіне байланысты жүзеге асады. Оқу жетістіктерінің сапасы және қол жеткізілген нәтиже деңгейі бойынша білім беру ұйымдарының рейтингі, пайдаланушылардың кең ауқымына интеграцияланған білім беру ақпаратының қолжетімділігі және т. б. осы функция арқылы іске асады.

Жоғарыда аталған функцияларды жүзеге асыру тестіленушілерді тестілеуге дайындаудың міндеттері мен әдістеріне, сондай-ақ оны ұйымдастыру және өткізу принциптеріне байланысты, яғни, ғылыми сипаты, тиімділігі, объективтілігі, негізділігі мен сенімділігін алсақ болады.

21. Оқылым субтестіне арналған тест тапсырмаларын жасаудағы мәтін таңдау қағидалары

Жалпы оқылым субтесті өзіндік рөлі бар және маңызды субтестінің бірі болып табылады. Тестіленуші тек қана граматикалық және лексикалық деңгейін ғана көтеріп қоймай, мәтіннің мағынасын түсініп, семантикалық деңгейін де сынай алады. Жалпылай айтқанда, оқылым субтестіне кез келген мәтінді таңдауға болмайды, мәтін тандаудың да өзіндік қағидалары бар.

Мәтін таңдау қағидаларын негізгі үш топқа бөлуімізге болады. Олар: мағыналық, формальды құрылымдық және функционалды тілдік.

Мәтінді таңдаудың мағыналық критерийлеріне мәтіннің тақырыбы, мәтіннің мағынасы және ішіндегі сөйлемдердің өзінара мағынасының с»йкес болуы, мәтіннің күрделілігі жатады. Мәтіннің тақырыбын дұрыс таңдай білу оқуды түсінуге және оқу тестінің ұпайларына әсер ететін маңызды факторлардың бірі болып саналады. Тестілеу үшін мәтінді таңдаған кезде тестілеуден өткен адамдардың білім деңгейін ескеру керек, яғни мәтіннің мазмұны тестілеушіге мәтіннің өзін оқымай-ақ тесттің кейбір сұрақтарына жауап бере алатындай таныс болмауы керек.

Мәтін таңдаудағы мағыналық критерийлер:

- тестке өлім, табиғи апаттар, психикалық күйзеліс және т. б. туралы мәтіндерді қосуға болмайды;

- әртүрлі гендерлік құндылықтары бар спорт туралы мәтіндерді қолдануға болмайды

- дін туралы мәтіндерден аулақ болу керек;

- мәдениетті, тарихты, этнографияны, ұлттық психология мен менталитетті терең білуді талап ететін мәдени-тарихи жәдігерлерге арналған мәтіндерді енгізбеу.

формальды құрылымдық қағидалар

Бұл қағидаларға мәтін ұзындығы, түсініктілігі (қаріп, жол ұзындығы, жол аралығы және т. б. ) және көріну (баспа сапасы, қағаз, қаріп түсі) жатады.

Негізгі қағидалар:

- мәтіннің түпнұсқалығы және дереккөздің міндетті түрде көрсетілуі;

- басып шығару сапасы (шрифт өлшемі, анықтығы / бұлыңғырлығы) ;

- мәтіннің көлемі немесе ұзындығы (абзацтар, сөйлемдер, сөздер саны) ;

- тақырыптың болуы/болмауы;

- мәтінде ерекшелеудің болмауы (астын сызу, қою, курсив) ;

- суреттердің, кестелердің, диаграммалардың, диаграммалардың, сызбалардың және т. б. болмауы;

Мәтіннің функционалдық және тілдік критерийлеріне бірқатар шектеулерді белгілейтін мәтіннің сөйлеу стилі, жанры және түрі жатады.

- мәтін стилі (сіз арнайы ғылыми мәтіндерді пайдалана алмайсыз, монографиялардан, мақалалардан, ғылыми баяндамалардан, ресми саяси мәтіндерден үзінділер, конституциялар, коммюникелер, халықаралық келісімдер, ресми іскерлік мәтіндер, жарлықтар, қаулылар, тапсырыстар) ;

- жарнама, хабарландыру, шағын газет мақаласы, ғылыми-көпшілік мәтіндер, өмірбаяндар, естеліктер, жаңалықтар (жергілікті) сияқты жанрларды пайдалануға болады;

- сөйлеу түрлеріне шектеулер жоқ (бұл сипаттау, баяндау, пайымдау, түсіндіру, оның ішінде диалогтар мен монологтар және т. б. болуы мүмкін) .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.