Бюреткалық қондырғыны қолданып сұйық дәрілік түрлерді дайындау
Дәрілер технологиясы кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: Сұйық дәрілік түрлерді бюреткалық жүйені қолданып дайындау бойынша нұсқаудың негізгі ережелері.
Орындаған:Сапарова Әсем
Тобы:ТФПКА-03-20
Қабылдаған: Жарылқасын А.Н
Шымкент 2022
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Бюреткалық қондырғыны қолданып сұйық дәрілік түрлерді дайындау
2.2 Сұйық дәрілік түрлерді дайындаудың салмақ-көлемдік әдісі
2.3 Бюреткалық қондырғы үшін концентрлі ерітінділер дайындау
2.4 Концентрлі ерітінділерді қанықтыру және сұйылту
2.5 Микстураларды концентрлі ерітінділерді қолданып дайындау технологиясы
Қорытынды
III. Әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Сұйык дәрілік түрлер - суда, спиртте, майда және басқа еріткіштерде дәрілік заттарды араластыру немесе еріту арқылы алынатын дәрілік түр. Дисперсологиялық жіктелуі бойынша сұйық дәрілік түрлер еркін дисперстік жүйеге жатады. Бүл түрде дәрілік зат барлық үш агрегаттық қатты, сұйық газ тәрізді күйде бола алады. Сұйық дәрілік түрлер дәріхананың жалпы экстемпоральды рецептурасының шамамен 50% құрайды.Сұйық дәрілік түрлерге суспензиялар,эмульсиялар,ЖМҚ(жоғары молекулалы қосылыстар) ерітінділері,коллоидты ерітінділер т.б. жатады. Суспензиялар (Suspensiones) - ерімейтін, ұсақ бөлшектелінген қатты дәрілік заттардың қандайда бір сұйықтықта қалқымалы жағдайда болатын сұйық дәрілік түр. Микстура - бірнеше қатты дәрілер мен сұйық дәрілерді немесе бірнеше сұйық дәрілерді, бір-бірімен араластыру арқылы дайындайтын сұйық дәрілік түр. Эмульсия дегеніміз - суда ерімейтін сұйықтықтар ( бальзам,майлар ) сулы ортада өте ұсақ тамшы күйінде байқалатын дәрілік түр.
II.Негізгі бөлім
3.1 Бюреткалық қондырғыны қолданып сұйық дәрілік түрлерді дайындау
Бюрет жүйесінің көмегімен сұйық дәрілік нысандарды дайындау кезінде дәрілік препараттың жалпы көлемін, концентрацияланған ерітінділер мен судың көлемін дұрыс анықтау қажет.
Сұйық дәрілік түрдің жалпы көлемін анықтау жалпы ережелер бойынша жүргізіледі. Концентрацияланған ерітіндінің мөлшерін есептеу, егер ерітіндінің концентрациясы 1:20 (5% ерітінді), 1:10 (10% ерітінді); 1:5 (20% ерітінді); 1:2 (50% ерітінді) және т. б. қатынасымен көрсетілсе, ыңғайлы болады. Рецептте көрсетілген тазартылған су мөлшері тиісінше пайдаланылған концентрацияланған ерітінділер көлемінің сомасына азаяды.
Сұйық дәрілік түрлерді дайындау кезінде концентраттары жоқ құрғақ заттарды еріту концентрацияланған ерітінділерді пайдаланумен қатар жүргізіледі, олардың пайыздық құрамына (3% - дан астам немесе одан кем) назар аударылады.
Концентрацияланған ерітінділер тазартылған судың есептелген және өлшенген мөлшеріне қосылады. Алдымен-Б тізіміне жататын заттардың концентраттары, содан кейін қалғандары оларды рецепт бойынша тағайындау тәртібімен.
Сұйық дәрілік нысанның құрамында хош иісті сулар (жалбыз, аскөк және т.б.) жазылған жағдайларда дәрілік заттардың концентрацияланған ерітінділерін пайдалануға рұқсат етілмейді.
Бюреткалык жүйелер көмегімен сұйық дәрілік түрлерді дайындау концентрлі ерітінділер қолданылады. Концентрацияланған ерітінділерді пайдалана отырып, сұйық дәрілік нысандарды дайындау мынадай жүйелі операциялардан құралады:
- су мен концентрацияланған ерітінділердің мөлшерін есептеу;
- құтыны босатуға және тығынға дайындау;
- суды, концентрацияланған ерітінділерді өлшеу және оларды араластыру;
- тығындау және сандық сапалық талдау;
- сұйық дәрілік түрдің сапасын бағалау.
Концентрацияланған ерітінділерді пайдалана отырып дайындалған сұйық дәрілік нысандарды дәріханалардан тиісті сыйымдылықтағы түссіз немесе қызғылт сары шыныдан жасалған құтыларға жібереді және жалпы ережелер бойынша тығындайды. Дайын дәрілік нысанды ресімдеу кіретін дәрілік заттардың физикалық-химиялық қасиеттерін қолдануды ескере отырып жүргізіледі.
Дайындалған дәрілік препараттың сапасын бағалау ерітінділердегідей көрсеткіштер бойынша жүргізіледі: Құжаттаманы талдау, буып-түю мен ресімдеудің дұрыстығы, органолептикалық бақылау, механикалық қоспалардың болмауы, көлемде ауытқулар.
1.2 Сұйық дәрілік түрлерді дайындаудың салмақ-көлемдік әдісі
Ішуге және сырт тәнге қолданылатын сұйық дәрілік түрлерді дайындау тәсілі дәрілік түрге және дисперстік ортаның табиғатына байланысты. Сұйық дәрілік түрлерді дайындау салмақтық және салмақтық-көлемдік тәсілдерімен жүргізіледі.
Салмақтық тәсілмен:
-қатты және сұйық дәрілік заттардың, салмақпен дозаланатын тұтқыр және ұшқыш еріткіштердегі ерітінділері;
-дисперстік орта табиғатына байланыссыз (сулы, спиртті-сулы, бейсу), дисперстік фаза концентрациясы 3% және одан жоғары суспензиялар;
-дисперстік фазасының концентрациясына байланыссыз эмульсиялар;
-сұйық гомеопатиялық дәрілік құралдар.
Салмақтық-көлемдік тәсілмен:
-сулы ерітінділер;
-сулы-спиртті ерітінділер;
-галенді, жаңа галенді дәрілік құралдар (тұндырмалар, сұйық экстрактылар, адонизид және басқалар) дайындалады.
Салмақтық-көлемдік тәсілмен дәріханада сұйық дәрілік түрлерді (микстураларды) дайындау үшін: өлшегіш құралдар комплектісі; бюреткалық қондырғылар үшін арнайы концентрлі ерітінділер; микстураларды дайындау үшін арнайы есептеулер жүргізу қажет.
1.3 Бюреткалық қондырғы үшін концентрлі ерітінділер дайындау
Концентрлі ерітінділер - дәрілік заттың мөлшері рецептіде жазылған мөлшерінен әлдекайда жоғары, белгілі концентрациядағы жұмысшы ерітінділер. Дәріханаларда концентрлі ерітінділердің қоры дайындалады және олар жартылай фабрикат рөлін атқарады. Қажет болған жағдайда осы жартылай фабрикатары еріткіштің сәйкес мөлшерімен сұйылтып, дәрілік түр құрамында қолданылатын қарапайым ерітіндіге айналдырады.
Бюреткалық қондырғыларда жұмыс істеу үшін концентрацияланған ерітінділер қажет, олар рецептілерде жазылғаннан өзгеше белгілі бір концентрациядағы дәрілік заттардың жұмыс ерітінділерін білдіреді. Концентрацияланған ерітінділер асептикалық жағдайда жаңадан алынған дистилденген суда массалық әдіспен дайындалады және сүзіледі. Оларды дайындауға және сақтауға арналған қосалқы материалдар мен ыдыстарды алдын ала стерильдейді.
Кестеде. 16.1 дәріханалық тәжірибеде жиі қолданылатын кейбір концентрацияланған ерітінділер мен сұйық препараттардың болжамды тізімі келтірілген.
Концентрацияланған ерітінділерді жақсы тығындалған сауыттарда жарықтан қорғалған жерде 18-22 °С температурада сақтайды, жарамдылық мерзімі "фармацевт анықтамалығында" (1981) көрсетілген. Түстердің өзгеруі, бұлдырлық, қабыршақтардың, бляшкалардың пайда болуы концентрацияланған ерітінділердің жарамсыздығының белгісі болып табылады. Бірқатар концентрацияланған ерітінділер мен сұйық препараттар дәріхана тамшуырымен өлшенеді (кестені қараңыз. 16.2).
КР дайындау процесі келесі негізгі кезеңдерден тұрады:
- судың көлемі мен дәрілік заттың массасын есептеуді жүргізу;
- концентрацияланған ерітінді дайындау;
- ерітіндіні сүзу;
- ерітіндіні өлшеп-орау және орау - сапаны бағалау. ол келесі операцияларды қамтиды: ерітіндінің сандық құрамына талдау; ерітіндіні нығайту немесе сұйылту (қанағаттанарлықсыз талдау жағдайында)
-қайта талдау; механикалық қосылулардың болмауын тексеру; - қолдануға ресімдеу, сақтау, есепке алу. Концентраттарды дайындау кезінде өлшеуіш ыдысты (колбаларды) пайдаланады.
Өлшегіш ыдыс болмаған жағдайда концентрат дайындау үшін су көлемін есептеу 2 тәсілмен жүргізіледі: концентрацияланған ерітіндінің тығыздығын пайдалана отырып; заттың 1 г (КҰҚ) ерігенде мл ерітінді көлемінің өсуін көрсететін зат көлемінің ұлғаю коэффициентін ескере отырып.
Мысал: 1 литр 20% калий бромидінің ерітіндісін дайындаңыз.
1 литр 20% ерітінді жасау үшін ... жалғасы
Реферат
Тақырыбы: Сұйық дәрілік түрлерді бюреткалық жүйені қолданып дайындау бойынша нұсқаудың негізгі ережелері.
Орындаған:Сапарова Әсем
Тобы:ТФПКА-03-20
Қабылдаған: Жарылқасын А.Н
Шымкент 2022
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Бюреткалық қондырғыны қолданып сұйық дәрілік түрлерді дайындау
2.2 Сұйық дәрілік түрлерді дайындаудың салмақ-көлемдік әдісі
2.3 Бюреткалық қондырғы үшін концентрлі ерітінділер дайындау
2.4 Концентрлі ерітінділерді қанықтыру және сұйылту
2.5 Микстураларды концентрлі ерітінділерді қолданып дайындау технологиясы
Қорытынды
III. Әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Сұйык дәрілік түрлер - суда, спиртте, майда және басқа еріткіштерде дәрілік заттарды араластыру немесе еріту арқылы алынатын дәрілік түр. Дисперсологиялық жіктелуі бойынша сұйық дәрілік түрлер еркін дисперстік жүйеге жатады. Бүл түрде дәрілік зат барлық үш агрегаттық қатты, сұйық газ тәрізді күйде бола алады. Сұйық дәрілік түрлер дәріхананың жалпы экстемпоральды рецептурасының шамамен 50% құрайды.Сұйық дәрілік түрлерге суспензиялар,эмульсиялар,ЖМҚ(жоғары молекулалы қосылыстар) ерітінділері,коллоидты ерітінділер т.б. жатады. Суспензиялар (Suspensiones) - ерімейтін, ұсақ бөлшектелінген қатты дәрілік заттардың қандайда бір сұйықтықта қалқымалы жағдайда болатын сұйық дәрілік түр. Микстура - бірнеше қатты дәрілер мен сұйық дәрілерді немесе бірнеше сұйық дәрілерді, бір-бірімен араластыру арқылы дайындайтын сұйық дәрілік түр. Эмульсия дегеніміз - суда ерімейтін сұйықтықтар ( бальзам,майлар ) сулы ортада өте ұсақ тамшы күйінде байқалатын дәрілік түр.
II.Негізгі бөлім
3.1 Бюреткалық қондырғыны қолданып сұйық дәрілік түрлерді дайындау
Бюрет жүйесінің көмегімен сұйық дәрілік нысандарды дайындау кезінде дәрілік препараттың жалпы көлемін, концентрацияланған ерітінділер мен судың көлемін дұрыс анықтау қажет.
Сұйық дәрілік түрдің жалпы көлемін анықтау жалпы ережелер бойынша жүргізіледі. Концентрацияланған ерітіндінің мөлшерін есептеу, егер ерітіндінің концентрациясы 1:20 (5% ерітінді), 1:10 (10% ерітінді); 1:5 (20% ерітінді); 1:2 (50% ерітінді) және т. б. қатынасымен көрсетілсе, ыңғайлы болады. Рецептте көрсетілген тазартылған су мөлшері тиісінше пайдаланылған концентрацияланған ерітінділер көлемінің сомасына азаяды.
Сұйық дәрілік түрлерді дайындау кезінде концентраттары жоқ құрғақ заттарды еріту концентрацияланған ерітінділерді пайдаланумен қатар жүргізіледі, олардың пайыздық құрамына (3% - дан астам немесе одан кем) назар аударылады.
Концентрацияланған ерітінділер тазартылған судың есептелген және өлшенген мөлшеріне қосылады. Алдымен-Б тізіміне жататын заттардың концентраттары, содан кейін қалғандары оларды рецепт бойынша тағайындау тәртібімен.
Сұйық дәрілік нысанның құрамында хош иісті сулар (жалбыз, аскөк және т.б.) жазылған жағдайларда дәрілік заттардың концентрацияланған ерітінділерін пайдалануға рұқсат етілмейді.
Бюреткалык жүйелер көмегімен сұйық дәрілік түрлерді дайындау концентрлі ерітінділер қолданылады. Концентрацияланған ерітінділерді пайдалана отырып, сұйық дәрілік нысандарды дайындау мынадай жүйелі операциялардан құралады:
- су мен концентрацияланған ерітінділердің мөлшерін есептеу;
- құтыны босатуға және тығынға дайындау;
- суды, концентрацияланған ерітінділерді өлшеу және оларды араластыру;
- тығындау және сандық сапалық талдау;
- сұйық дәрілік түрдің сапасын бағалау.
Концентрацияланған ерітінділерді пайдалана отырып дайындалған сұйық дәрілік нысандарды дәріханалардан тиісті сыйымдылықтағы түссіз немесе қызғылт сары шыныдан жасалған құтыларға жібереді және жалпы ережелер бойынша тығындайды. Дайын дәрілік нысанды ресімдеу кіретін дәрілік заттардың физикалық-химиялық қасиеттерін қолдануды ескере отырып жүргізіледі.
Дайындалған дәрілік препараттың сапасын бағалау ерітінділердегідей көрсеткіштер бойынша жүргізіледі: Құжаттаманы талдау, буып-түю мен ресімдеудің дұрыстығы, органолептикалық бақылау, механикалық қоспалардың болмауы, көлемде ауытқулар.
1.2 Сұйық дәрілік түрлерді дайындаудың салмақ-көлемдік әдісі
Ішуге және сырт тәнге қолданылатын сұйық дәрілік түрлерді дайындау тәсілі дәрілік түрге және дисперстік ортаның табиғатына байланысты. Сұйық дәрілік түрлерді дайындау салмақтық және салмақтық-көлемдік тәсілдерімен жүргізіледі.
Салмақтық тәсілмен:
-қатты және сұйық дәрілік заттардың, салмақпен дозаланатын тұтқыр және ұшқыш еріткіштердегі ерітінділері;
-дисперстік орта табиғатына байланыссыз (сулы, спиртті-сулы, бейсу), дисперстік фаза концентрациясы 3% және одан жоғары суспензиялар;
-дисперстік фазасының концентрациясына байланыссыз эмульсиялар;
-сұйық гомеопатиялық дәрілік құралдар.
Салмақтық-көлемдік тәсілмен:
-сулы ерітінділер;
-сулы-спиртті ерітінділер;
-галенді, жаңа галенді дәрілік құралдар (тұндырмалар, сұйық экстрактылар, адонизид және басқалар) дайындалады.
Салмақтық-көлемдік тәсілмен дәріханада сұйық дәрілік түрлерді (микстураларды) дайындау үшін: өлшегіш құралдар комплектісі; бюреткалық қондырғылар үшін арнайы концентрлі ерітінділер; микстураларды дайындау үшін арнайы есептеулер жүргізу қажет.
1.3 Бюреткалық қондырғы үшін концентрлі ерітінділер дайындау
Концентрлі ерітінділер - дәрілік заттың мөлшері рецептіде жазылған мөлшерінен әлдекайда жоғары, белгілі концентрациядағы жұмысшы ерітінділер. Дәріханаларда концентрлі ерітінділердің қоры дайындалады және олар жартылай фабрикат рөлін атқарады. Қажет болған жағдайда осы жартылай фабрикатары еріткіштің сәйкес мөлшерімен сұйылтып, дәрілік түр құрамында қолданылатын қарапайым ерітіндіге айналдырады.
Бюреткалық қондырғыларда жұмыс істеу үшін концентрацияланған ерітінділер қажет, олар рецептілерде жазылғаннан өзгеше белгілі бір концентрациядағы дәрілік заттардың жұмыс ерітінділерін білдіреді. Концентрацияланған ерітінділер асептикалық жағдайда жаңадан алынған дистилденген суда массалық әдіспен дайындалады және сүзіледі. Оларды дайындауға және сақтауға арналған қосалқы материалдар мен ыдыстарды алдын ала стерильдейді.
Кестеде. 16.1 дәріханалық тәжірибеде жиі қолданылатын кейбір концентрацияланған ерітінділер мен сұйық препараттардың болжамды тізімі келтірілген.
Концентрацияланған ерітінділерді жақсы тығындалған сауыттарда жарықтан қорғалған жерде 18-22 °С температурада сақтайды, жарамдылық мерзімі "фармацевт анықтамалығында" (1981) көрсетілген. Түстердің өзгеруі, бұлдырлық, қабыршақтардың, бляшкалардың пайда болуы концентрацияланған ерітінділердің жарамсыздығының белгісі болып табылады. Бірқатар концентрацияланған ерітінділер мен сұйық препараттар дәріхана тамшуырымен өлшенеді (кестені қараңыз. 16.2).
КР дайындау процесі келесі негізгі кезеңдерден тұрады:
- судың көлемі мен дәрілік заттың массасын есептеуді жүргізу;
- концентрацияланған ерітінді дайындау;
- ерітіндіні сүзу;
- ерітіндіні өлшеп-орау және орау - сапаны бағалау. ол келесі операцияларды қамтиды: ерітіндінің сандық құрамына талдау; ерітіндіні нығайту немесе сұйылту (қанағаттанарлықсыз талдау жағдайында)
-қайта талдау; механикалық қосылулардың болмауын тексеру; - қолдануға ресімдеу, сақтау, есепке алу. Концентраттарды дайындау кезінде өлшеуіш ыдысты (колбаларды) пайдаланады.
Өлшегіш ыдыс болмаған жағдайда концентрат дайындау үшін су көлемін есептеу 2 тәсілмен жүргізіледі: концентрацияланған ерітіндінің тығыздығын пайдалана отырып; заттың 1 г (КҰҚ) ерігенде мл ерітінді көлемінің өсуін көрсететін зат көлемінің ұлғаю коэффициентін ескере отырып.
Мысал: 1 литр 20% калий бромидінің ерітіндісін дайындаңыз.
1 литр 20% ерітінді жасау үшін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz