Сапалық анализ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Сапалық анализ - органикалық және бейорганикалық химияда химиялық талдаудың негізгі бөлігі болып саналады . Сапалық анализ химиялық қосылыстың сапасы туралы түсінік береді .

Сапалық анализ мақсаты : белгісіз үлгідегі компоненттердің немесе элементтердің құрамын анықтау болып табылады . Аналитикалық химияның бір саласы сандық анализ сияқты сапалық анализ нақты жауап бермейді .

Сапалық анализде реакциялардың сандық емес ақпараттық анықтамасын береді, мысалы : реакция нәтижесінде ерітіндіде тұнба пайда болуы, газ бөлінуі, реакцияның түсі өзгеру сияқты өзгерістер болады . Сандық анализге қарағанда сапалық анализді орындау оңай әрі қарапайым болып келеді .

I топ катиондары .

Бірінші топқа $\mathbf{Li}^{+}\mathbf{Na}^{+}\mathbf{K}^{+}\mathbf{NH}_{4}^{+}$ сілтілік металл катиондары жатады .

Сілтілік металл катиондарында инертті газдардың қабаттарына ұқсас 2- немесе 8-электронды қабаттары болады . Сыртқы электрон деңгейінде 1 электрон, сондықтан да олар күрделі қосылыстарды тек бір ғана тотығу дәрежесін, яғни +1 тотығу дәрежесін көрсетеді және бірінші топ катиондары түссіз болып келеді . Бірінші топ катиондарының тұздары суда жақсы ериді, сондықтан бұл топта топтық реагент жоқ және бірінші топ катиондары арнайы бөлшек реакциялар көмегімен ғана ашылады. Бірінші топ катиондарының ашылуына басқа топ катиондары кедергі келтіреді, бірінші кезекте сол басқа топ катиондарын шөгінді реакциялар арқылы алып тастау керек .

Калий мен натрий KOH және NaOH күшті негіздерін құрайды және бұлар суда жақсы ериді. Олардың тұздары тұрақты және гидролизге ұшырамайды . Ал aммоний гидроксиді NH4OH әлсіз негіз, сондықтанда аммоний тұздары оңай гидрлоизденеді . Аммоний тұздары мен сілтілі металл тұздарының айырмашылығы, аммоний тұздарын тұз қоспаларын қыздырыу және кальцийлеу арқылы оңай алуға болады .

Бірінші топ катиондарының қолданылуы .

Катион

Қолданылуы

Катион:

\mathbf{Na}^{\mathbf{+}}

Қолданылуы:

NaHCO3 aсқaзан сөлінің жоғaры қышқылдығын қалпына келтіру үшін пайдаланады.

Натрий сульфаты Na2SO4 ·H2O (граубер

тұз) ішті айдау үшін қолданылады .

Катион:

\mathbf{K}^{\mathbf{+}}

Қолданылуы:

KI қалқанша безінің ауруларын емдеуде қолданылады .

K2CO3 поташ өсімдік күлінде кездеседі және сұйық сабын жасау да қолданылады .

KMnO4 дезинфекциялаушы зат ретінде.

Катион:

\mathbf{\ \ \ NH}_{\mathbf{4}}^{\mathbf{+}}

Қолданылуы: 10% NH4ОН (аммиак) - науқастын есін жию үшін және медицинада қолды жуу үшін қолданылады.

Бірінші аналитикалық топ катиондыраның сапалық реакциялары .

\mathbf{Na}^{+}

KH2SbO4 Калий дигидроантимонатымен реакция.

NaCl+ KH ₂ SbO ₄ →NaH ₂ SbO ₄ ↓+KCl

Na+ + H2SbO4- = NaH2SbO4

Kh2sbo4 калий дигидроантимонаты na + катиондарымен натрий дигидроантимонатының aқ түсті кристалыды тұнбасы түзіледі .

Реакция жүру барысы:

Натрий тұзын немесе натрий катионының 4-5 тамшысын пробиркаға тамызып, үстіне реагенттің 4-5 тамшысын қосамыз, араластырып арнайы салқын суда салқындата отырып шыңы таяқшамен пробирканың ішкі жақтарын бірнеше минут үйкелейміз, сол кезде бізде ақ түсті кристалды тұнба пайда болады .

Цинкуранилацетатымен реакция HZn(UO2) 3(CH3COO) 9*9H2O .

Na++ HZn(UO2) 3(CH3COO) 9→NaZn(UO2) 3(CH3COO) 9↓+H+

Цинкуранилацетат натрий иондарымен тетраэдрлік және октаэдрлік нысандағы сары тұнбасын түзеді. Тұнбай сілтілер мен қышқылдарда ериді . Литий тұздары реакция жүру барысына кедергі келтіреді .

Реакция жүру барысы :

Шыныға натрий тұзының 1 тамшысын тамызып буландырып аламыз . Шыныны салқындатып құрғақ қалдықтың жанына 1 тамшы цинкуранилацетаты ерiтiндiсiн тамызып . 1-2 минуттан соң микроскоппен кристалдардың түзiлгенiн байқалады.

𝐍𝐚+\mathbf{Na}^{+}:

\mathbf{K}^{+}

KH2SbO4 Калий дигидроантимонатымен реакция.NaCl+ KH2SbO4→NaH2SbO4↓+KClNa+ + H2SbO4- = NaH2SbO4Kh2sbo4 калий дигидроантимонаты na + катиондарымен натрий дигидроантимонатының aқ түсті кристалыды тұнбасы түзіледі .Реакция жүру барысы:Натрий тұзын немесе натрий катионының 4-5 тамшысын пробиркаға тамызып, үстіне реагенттің 4-5 тамшысын қосамыз, араластырып арнайы салқын суда салқындата отырып шыңы таяқшамен пробирканың ішкі жақтарын бірнеше минут үйкелейміз, сол кезде бізде ақ түсті кристалды тұнба пайда болады .Цинкуранилацетатымен реакция HZn(UO2) 3(CH3COO) 9*9H2O .Na++ HZn(UO2) 3(CH3COO) 9→NaZn(UO2) 3(CH3COO) 9↓+H+Цинкуранилацетат натрий иондарымен тетраэдрлік және октаэдрлік нысандағы сары тұнбасын түзеді. Тұнбай сілтілер мен қышқылдарда ериді . Литий тұздары реакция жүру барысына кедергі келтіреді .Реакция жүру барысы:Шыныға натрий тұзының 1 тамшысын тамызып буландырып аламыз . Шыныны салқындатып құрғақ қалдықтың жанына 1 тамшы цинкуранилацетаты ерiтiндiсiн тамызып . 1-2 минуттан соң микроскоппен кристалдардың түзiлгенiн байқалады.:

Натрий гексанитрокобальты мен реакция Na3[Co (NO2) 6] .

2KCl+ Na ₃ [Co(NO ₂ ) ₆ ] →NaK ₂ [Co(NO ₂ ) ₆ ] ↓+3NaCl

2K+ + Na+ + [Co(NO2) 6] 3- → K2Na[Co(NO2) 6] ↓

Реакция нәтижесінже сары түсті тұнба пайда болады . Реакция жүруіне аммоний катиондары кедергі жасайды .

Реакция жүру барысы :

Калий түзы ерiтiндiсiнiң 2-3 тамшысына 2-3 тамшы натрий гексанитрокобальтаты (III) ерiтiндiсiн қосып, араластырамыз. Сол кезде реакция өзгеріске ұшырап сары түсті тұнба түзеді .

Реакцияны жүргізу үшін тек жаңа дайындалған реагент ерітіндісін (қою сары түсті) пайдалану керек; ерітіндінің қызғылт түсі реагенттің ыдырағанын және талдауға жарамсыз екенін көрсетеді.