Дәм сезу рецепциясының механизмі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қалыпты және патологиялық физиология кафедрасы

Эссе
Такырыбы: Дәм сезу рецепциясының механизмі. Иіс сезу, дәм сезу, көру талдағыштарының өзара әрекеттесуі.

Орындаған: Амангельдиев О.М.
Тобы: В-ЖМҚА-02-20
Қабылдаған:

Анализатор, яғни талдағыш (сенсорлық жүйе) - ақпараттарды қабылдап, код тап, өткізіп және ми қыртысында талдан құрастыратын күрделі морфофункциялық жүйе Иіс слезу және дәм слезу рецептор лары шете орналасқан (экстерорецепторлар) хеморецепторлар болып табылады. Сыртқы ортамен байланысу түрінен: 1. Дистанттық: иіс слезу; 2. Контакттық: дәм слезу
Иіс талдағышы туралы түсінік Иіс сезім жүйесінің қабылдағыштары жоғарғы мұрын кеңсірігінде орналасқан. Ауданы=5-8 см Иіс беткей тіннің қалыңдығы= мкм Иіс қабылдағыштарының диаметрі=5-6 мкм Адамдарда иіс сезгіштердің саны=10-20 млн Әрбір қабылдағыш ұзындығы=10 мкм Иіс буылтығының жіңішке кірпікшелері=6-12

Иіс кірпікшелері Иіс кірпікшелері арнайы бездер түзетін сұйықтыққа малынып тұрады Бұл кірпікшелер иіс сезім мүшесінің қабылдау ауданын эссе өсіреді Олар аңқыған иісті затратдың ауаға таралған бөлшектерін сезгіш келеді Иіс кірпікшелері үнемі қозғалыста болып, аңқыған иісті затратдың молекулаларымен белсенді түрде жанасады

Электроольфактограмма Иіс қабылдағыштарының бетінен тіркелетін электр көрсеткішін электроольфактограмма деп атайды Ол иісті зат аз уақыт әсер еткен жағдайда да панда болып,бірнеше секундқа созылатын,шайқалу тербелісі 10 мв монофазалық (көбінэссе) теріс толқыннан тұрады Кейде баяу толқындардың үстіне көптеген талдағыштардан шығатын лайықты (синхронды)серпініс шоқтары қабаттасады Жеке қабылдағыштардың серпініс жиілігі тітіркендіргіштің сапасына және қарқынына сәйкес өзгереді

Иіс жүйесі жеке зат қабылдауға арналған әралуан түрлі қабылдағыштардан тұрады Олардың мембранасы бетінде белгілі пішінді ойыс жерлері болады Егер оралдың пішіні иісті зат молекуласының белгілі пішініне (кілт пен құлып сияқты) сәйкес келсе ғана иіс түйсігі туады Оcыған сәйкес иістің бастапқы бірнеше(камфора, жұпар, гүл, жалбыз, эфир, сасық иіс) түрін жіктейді.Олардың нақтылы қабылдағыштармен әрекеттесуі потенциал тудырады Расында,көптеген зерттеулерде иіс буылтығында панда болатын электрлік жауаптың көрсеткіштері оған әсер етуші иісті затратдың қасиеттеріне тәуелді екендігі көрсетілді Бірнеше иістердің әсерінен оның қозған және тежелген жерлерінің кеңістіктік өрнегі өзгереді
Иіс ұзақ әсер эткинде оған қабылдағыштардың бейімделетіндігін бақылауға болады Талдағыштар көптеген исті затратға толық бейімделеді,яғни оралға иіс түйсігі жойылады Бірқатар затратға талдағыштар баяу және ішінара ғана бейімделеді Кейбір жағдайларда бұл тек бір затқа емс,бірнеше ұқсас әртекті иістерге де байқаллоды(гетерогендік бейімделіс) Ол иісті затратдың мөлшеріне және иіс слезу жолдарынан өтетін ауа толынының жылдамдығына тәуелді келеді Иіс талда ғ ыштарыны ң адаптациясы

Иіс сезімталдығының аурулары Гипосмия- иіс слезудегі сезімталдықтың төмендеуі Аносмия- иіс слезудегі сезімталдықтың жойылуы Паросмия -иісті теріс түйсіну Иллюзия- белгілі бір иіс тітіркендіргіштері болмаған жағдайдағы жалған түйсік Галюцинация- елестеушіліктің панда болуы Иіс буылтығынан шығатын талшықтар бірнеше будадан тұрады Олар алдыңғы мидың әртүрлі бөлігіне бағытталлоды Бұл жолдардың ми қыртысындағы жобаланыстары ұласа байланысқан орталықтар қатарына жатады.Өйткені орал иіс жүйесінің басқа сезім жүйелермен байланысын қамтамасыз етіп,осы негізде бірнеше күрделітағамдық,қорғаныс,жыныстық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.