ДІНМҰХАМЕД АХМЕТҰЛЫ ҚОНАЕВ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДӘУІРІ
ДІНМҰХАМЕД АХМЕТҰЛЫ ҚОНАЕВ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДӘУІРІ
Нурлыбаева Меруерт, Алматы қаласы
Алматы қаласы Заң коледжі
Бүгін көрнекті қайраткер, ғалым, академик Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың туғанына 110 жыл толып отыр. Ол көзі тірісінде-ақ халық көсемі болды. Бүкіл жұртшылық оны Димекен, Димаш аға деп еркелетуінен-ақ оған деген қызығушылықтың зор екенін, көптің Димаш атамызға арқа сүйейтінін аңғаруға болады.
Дінмұхаммед Ахметұлы ел басқарған жылдары кең байтақ қазақ жерінде 68 жұмысшылар кенті мен 43 қала пайда болды. Оның ішінде, өнеркәсіп орталығы болып саналған Рудный, Екібастұз, Шевченко (қазіргі Ақтау), Никольский, Степногорск, Теміртау, Жаңатас, Кентау, Арқалық қалалары салынды.
Дінмұхаммед Ахметұлы Қонаев 1912 ж 12 қаңтарда Алматыда дүниеге келген. Анасы Зәуре қарапайым, еңбекқор адам болған. Әкесі Меңілахмет ақын кісі болған. Дінмұхаммед деп есімін атасы Жұмабай ақсақалдың өзі қойған. Қажылықтан қайтып келе жатқанында, параходтан қалып қойып, жолда көзі ілініп кетсе, әкесі Азынабай ақсақал қолына қосауыз мылтық ұстатыпты. Апырмай, жаман болмаспын, елге аман жетеді екенмін, бұйыртса, бір ел сұрайтын ұл дүниеге келеді екен. Ұл дүниеге келсе атын Дінмұхаммед қоярмын деп түсін жориды.
Өмірлік ұстанымы:
Әкесі Меңілахмет Жұмабайұлының Сырым да, жырым да осы менің деген өсиет өлеңдерін Дінмұхаммед әкесінің ұлағатты өсиет сөздерін жадында мәңгі ұстап:
Артыңнан адаспайтын жол тастап кет,
Ескеріп сөйлеп жүрер сөз тастап кет
өзіңнен кейінгілер үлгі алатын,
Көрнекті көзге түсер жол бастап кет,- деген ойын өмірлік ұстанымына арқау еткен.
Д.А.Қонаевтың нақылға айналған сөздері:
1. Бүгінгі күн - кешегі күннің шәкірті.
2. Жалада шыңдық болмайды.
3. Сатыға аяқ салмай жатып, баспалдақтан аттама.
4. Қанмен сіңгенді қасиеттемесең, қадірің болмайды.
5. Өмірдің екі тірегі: үйренуден жалықпау, үйретуден аянбау.
6. Ақиқаттан аттап кету - арға сын.
7. Орынды сын ойлантпай қоймайды.
8. Адамға жазаны ең үлкені - жұмыссыз қалдыру
9. Адам айнасы - адам
10. Тәуелсіздіктің жүгі ауыр
11. Қараң қалған билік қайтіп оңалмайды.
12. Бітімі қисық ағаштың көлеңкесі де өзіндей болады.
Димекең деген екен ...
І. Жібі түзу, жаны таза адам кез - келген жағдайда, қандай қызметте істемесін қашан да ар-ожданын - биік ұстап қалады.
ІІ. Өмірге, қоғамдық құбылысқа бір түспен - тек қара бояумен жараспайды. Әділдік іздесек.Аттауға болмайды.
ІІІ. Тарих боямалауды көтермейді. Бары да шыны да осы ... Әр кездің өз әні бар ғой, оған орындаушы кінәлі болмаса керек.
ІV. Мырзалар, бір ұртыңмен май шайнап, бір ұртыңмен қан жұтуға болмайды. Атқа мінген әкімнің үзенгісін. Тең баспағанын бетіне бассаң бас, бірақ тарихқа, тарихпен тағдырлас халыққа қиянат жасама.
V. Әлбетте, жұмыстың аты - жұмыс, барлық уақытта майдан қыл суырғандай мінсіз тірлік кештік дей алмаймын. Бәрін өзің ойлағандай бола берсе, онда өмір өмір ме?
Д.А. Қонаевтың тұсында Қазақ КСР-інде айтарлықтай экономикалық өрлеу болды, республиканың өнеркәсіптік әлеуеті едәуір өсті (негізінен тау-кен, шикізат өнеркәсібі және оларға қызмет көрсететін энергетика есебінен) және ауыл шаруашылығы (жылдық атақты миллиард фунт) астық бірнеше рет өндірілген). Қонаев өзінің Сталиннен Горбачевке дейін (1994 ж.) Кітабында КСРО Мемлекеттік статистика комитетінің мәліметтеріне жүгінеді және ол өзінің өмір сүру деңгейі мен Қазақ КСР экономикасының көтерілуіне қосқан үлесін егжей-тегжейлі сипаттайды. Қонаевтың биліктегі уақытының соңына қарай, 1955 жылмен салыстырғанда, экономикалық әлеуеті Қазақ КСР жеті есеге өсті, тұрмыс деңгейі, өнеркәсіп, өндіріс тарихи максимумға көтерілді, ал Қазақ КСР-і Кеңес Одағында экономикасы бойынша үшінші орынға ие болды ( Ресей СФСР және Украина КСР). Елдегі экономика мен өмір деңгейінің дамуына қосқан зор қызметі үшін ол қазақ халқына өте танымал болды және көптеген адамдар осы күнге дейін Қонаев дәуірін Қазақстанның алтын ғасыры деп атайды.
Сындар
Қазақстан басшысының аты ұлттық газеттер республиканы сынға алған сыбайлас жемқорлық пен экономикалық мәселелермен байланысты ... жалғасы
Нурлыбаева Меруерт, Алматы қаласы
Алматы қаласы Заң коледжі
Бүгін көрнекті қайраткер, ғалым, академик Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың туғанына 110 жыл толып отыр. Ол көзі тірісінде-ақ халық көсемі болды. Бүкіл жұртшылық оны Димекен, Димаш аға деп еркелетуінен-ақ оған деген қызығушылықтың зор екенін, көптің Димаш атамызға арқа сүйейтінін аңғаруға болады.
Дінмұхаммед Ахметұлы ел басқарған жылдары кең байтақ қазақ жерінде 68 жұмысшылар кенті мен 43 қала пайда болды. Оның ішінде, өнеркәсіп орталығы болып саналған Рудный, Екібастұз, Шевченко (қазіргі Ақтау), Никольский, Степногорск, Теміртау, Жаңатас, Кентау, Арқалық қалалары салынды.
Дінмұхаммед Ахметұлы Қонаев 1912 ж 12 қаңтарда Алматыда дүниеге келген. Анасы Зәуре қарапайым, еңбекқор адам болған. Әкесі Меңілахмет ақын кісі болған. Дінмұхаммед деп есімін атасы Жұмабай ақсақалдың өзі қойған. Қажылықтан қайтып келе жатқанында, параходтан қалып қойып, жолда көзі ілініп кетсе, әкесі Азынабай ақсақал қолына қосауыз мылтық ұстатыпты. Апырмай, жаман болмаспын, елге аман жетеді екенмін, бұйыртса, бір ел сұрайтын ұл дүниеге келеді екен. Ұл дүниеге келсе атын Дінмұхаммед қоярмын деп түсін жориды.
Өмірлік ұстанымы:
Әкесі Меңілахмет Жұмабайұлының Сырым да, жырым да осы менің деген өсиет өлеңдерін Дінмұхаммед әкесінің ұлағатты өсиет сөздерін жадында мәңгі ұстап:
Артыңнан адаспайтын жол тастап кет,
Ескеріп сөйлеп жүрер сөз тастап кет
өзіңнен кейінгілер үлгі алатын,
Көрнекті көзге түсер жол бастап кет,- деген ойын өмірлік ұстанымына арқау еткен.
Д.А.Қонаевтың нақылға айналған сөздері:
1. Бүгінгі күн - кешегі күннің шәкірті.
2. Жалада шыңдық болмайды.
3. Сатыға аяқ салмай жатып, баспалдақтан аттама.
4. Қанмен сіңгенді қасиеттемесең, қадірің болмайды.
5. Өмірдің екі тірегі: үйренуден жалықпау, үйретуден аянбау.
6. Ақиқаттан аттап кету - арға сын.
7. Орынды сын ойлантпай қоймайды.
8. Адамға жазаны ең үлкені - жұмыссыз қалдыру
9. Адам айнасы - адам
10. Тәуелсіздіктің жүгі ауыр
11. Қараң қалған билік қайтіп оңалмайды.
12. Бітімі қисық ағаштың көлеңкесі де өзіндей болады.
Димекең деген екен ...
І. Жібі түзу, жаны таза адам кез - келген жағдайда, қандай қызметте істемесін қашан да ар-ожданын - биік ұстап қалады.
ІІ. Өмірге, қоғамдық құбылысқа бір түспен - тек қара бояумен жараспайды. Әділдік іздесек.Аттауға болмайды.
ІІІ. Тарих боямалауды көтермейді. Бары да шыны да осы ... Әр кездің өз әні бар ғой, оған орындаушы кінәлі болмаса керек.
ІV. Мырзалар, бір ұртыңмен май шайнап, бір ұртыңмен қан жұтуға болмайды. Атқа мінген әкімнің үзенгісін. Тең баспағанын бетіне бассаң бас, бірақ тарихқа, тарихпен тағдырлас халыққа қиянат жасама.
V. Әлбетте, жұмыстың аты - жұмыс, барлық уақытта майдан қыл суырғандай мінсіз тірлік кештік дей алмаймын. Бәрін өзің ойлағандай бола берсе, онда өмір өмір ме?
Д.А. Қонаевтың тұсында Қазақ КСР-інде айтарлықтай экономикалық өрлеу болды, республиканың өнеркәсіптік әлеуеті едәуір өсті (негізінен тау-кен, шикізат өнеркәсібі және оларға қызмет көрсететін энергетика есебінен) және ауыл шаруашылығы (жылдық атақты миллиард фунт) астық бірнеше рет өндірілген). Қонаев өзінің Сталиннен Горбачевке дейін (1994 ж.) Кітабында КСРО Мемлекеттік статистика комитетінің мәліметтеріне жүгінеді және ол өзінің өмір сүру деңгейі мен Қазақ КСР экономикасының көтерілуіне қосқан үлесін егжей-тегжейлі сипаттайды. Қонаевтың биліктегі уақытының соңына қарай, 1955 жылмен салыстырғанда, экономикалық әлеуеті Қазақ КСР жеті есеге өсті, тұрмыс деңгейі, өнеркәсіп, өндіріс тарихи максимумға көтерілді, ал Қазақ КСР-і Кеңес Одағында экономикасы бойынша үшінші орынға ие болды ( Ресей СФСР және Украина КСР). Елдегі экономика мен өмір деңгейінің дамуына қосқан зор қызметі үшін ол қазақ халқына өте танымал болды және көптеген адамдар осы күнге дейін Қонаев дәуірін Қазақстанның алтын ғасыры деп атайды.
Сындар
Қазақстан басшысының аты ұлттық газеттер республиканы сынға алған сыбайлас жемқорлық пен экономикалық мәселелермен байланысты ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz