Қатты дененің тығыздығын анықтау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Лабораториялық жұмыс

Тақырыбы: Қатты дененің тығыздығын анықтау

Жұмыстың мақсаты: иінді таразы және өлшеуіш цилиндр (мензурка) көмегімен зат тығыздығын анықтауды үйрену.

Құрал-жабдықтар:

Өлшеуіш цилиндр (мензурка)
Химиялық стақан
Жіп
Жез, болат, алюминий цилиндрлер
Дұрыс пішінді ағаш білеуше
Иінді таразы жіне гірлер жиынтығы

Жұмыс барысы:

Тепе-теңдік қалпына келтіріп, таразыны дайындау
Таразы көмегімен әртүрлі денелерді өлшеп, олардың массасын табу
Мензуркаға су құйып, оның V₁ көлемін анықтау
Жіптің көмегімен денені суға батырып, V₂ сұйық көлемін өлшеу
Дененің көлемін анықтау: V= V₂- V₁
Қарастырылатын дененің тығыздығынp=mVp = \frac{m}{V}формуласы бойынша анықтау
Қатты дене тығыздығын анықтау

Зертханалық жұмыс. Қатты дененің массасы мен тығыздығын анықтау

Қысқаша теория

Бізді қоршаған денелердің өздеріне ғана тән пішіні, көлемі, ауданы, массасы болады . Қажет болған жағдайда, денелердің осындай сипаттамаларын өлшеулер мен есептеулер арқылы анықтай аламыз . Мысалы, көлемі 1 м³ темірдің массасы 7800 кг, ал көлемі дәл сон корғасынның массасы 18 000 кг . Демек, денелердің көлемдері бірдей ғанымен, олардың массалары әртүрлі болып шықты . Ендеше, денелердің ер өлшем көлемдеріне келетін массаларын білудің маңызы зор .

Бұдан заттың тағы бір қасиетін сипаттайтын тығыздық деп аталатын физикалык ұғымды енгізу қажеттігі туындайды .

Заттың тығыздығы деп сол заттың бір өлшем көлеміндегі массасын айтады .

Сонымен заттың тығыздығын табу үшін дененің массасын оның көлеміне бөлу керек . Заттың тығыздығын $p$ ( грек әріпі ро » ) , дененің массасын - m, көлемін - V əріптерімен белгілесек, онда заттың тығыздығы мына формуламен анықталады :

$p = \frac{m}{V}$

Зат тығыздығының бірлігі үшін Халықаралық бірліктер жүйесінде көлемі (SI) килограмның метр кубқа қатынасы ( кг/м³ ) алынған . Бұл- көлемі 1 м³, ал массасы 1 килограмға тең біртекті заттың тығыздығы .

Заттардың тығыздығын білу олардың агрегаттық күйлері туралы, массалары жайында және көптеген басқа да қасиеттері жөнінде мол деректер береді . Міне, бұлардың барлығы тығыздықтың физикалық мағынасын түсінуге жәрдемдеседі . Расында да, газ молекулаларының арақашықтығы өте үлкен, ал сұйықтар мен қатты күйдегі денелердің молекулалары өте тығыз орналасқан . Сондықтан газдардың тығыздығы сұйықтар мен қатты денелердің тығыздықтарымен салыстырғанда өте аз . Сұйық зат газ күйіне көшкенде оның тығыздығы шамамен 1000 есеге дейін кемиді .

Заттың тығыздығы және дененің көлемі белгілі болса, онда өлшеулер жүргізбей - ақ оның массасын анықтауға болады:

$m = pV$

Жұмыстың орындалуы

Қорытынды

Қатты дене ретінде алюминий мен мысты мысалға алып, олардың алдымен массасын есептеп, содан соң суға салып, көлемін белгілеп, бастапқы судың мөлшерінен азайта отырып дегенің көлемін таптық. Сол көлем арқылы оның тығыздығын есептедік. Шыққан нәтиже шын мәніндегі нәтижемен сай келді, демек есептеулер нәтижесі дұрыс шықты.

Қосымша ретінде тығыздықты қарапайым су мен тұзды су арқылы есептедік. Ол үшін дене ретінде жұмыртқаны алдық, оны қарапайым суға батырғанда жұмыртқа толығымен батады. Ал егер жұмыртқаны тұзды суға салсақ, жұмыртқа су бетіне қарай шығады. Демек тұзды судың тығыздығы жұмыртқаның тығыздығына қарағанда көбірек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.