Бастауыш мектепте математика сабақтарында үлгермеушілікті болдырмау жолдары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Курстық жұмыс
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021

Қазақстан Республикасының білім жӘне ғылым министрлігі
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ

ҰСТАЗ ИНСТИТУТЫ

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы

КУРСТЫҚ Жұмыс

Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша

Тақырыбы: Мектеп оқушыларының оқу үлгермеушілігін болдырмаудың жолдары

Білімгер:Әбдібек Айнұр Тобы: ПМНО 19-5 _____________
қолы

Жетекші: Сарыбекова Қ.Н. п.ғ.к., доцент
аты-жөні қызметі

Қорғауға жіберілді ____________________2021ж. ____ _________________

қолы

Жұмыс қорғалды __________________2021ж. бағасы __________________

жазбаша

Комиссия мүшелері: _________________________ ____________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы

Тараз 2021

Курстық жұмыс
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БAСТAУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
ПМНО 19-5 тобының білімгеріне Әбдібек Айнұр курстық жоба (жұмыс)
ТАПСЫРМА
МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ пәні бойынша
1. Тақырыбы: Мектеп оқушыларының оқу үлгермеушілігін болдырмаудың жолдары
2. Тапсырманың арнайы нұсқауы - курстық жұмысты университеттің талаптарына сай рәсімдеу
3.Есепке-түсініктеме жазбаларының негізгі тараулары (жұмыстары)
Орындау кестесі

Көлемі, %
Орындау уақыты
Кіріспе
10%
22.09
Мектеп оқушыларының оқу үлгермеушілігін болдырмаудың әдістемелік негіздері
15%
6.10
1.1 Оқушылардың оқуға үлгермеуінің себептерін анықтайтын педагогикалық талдаулар мен себептер
15%
20.10
1.2 Математика сабағынан алған білім деңгейін бағалау критерийі
10%
27.10
Бастауыш мектепте математика пәнінен үлгермейтін оқушыларды оқытудың жолдары.
10%
28.10
2.1 Оқушының білім деңгейін сыныптан тыс сабақ арқылы көтеру жолдары.
10%
3.11
2.2.Педагогикалық тәжірибе және оның нәтижелері
10%
10.11
Қорытынды
10%
17.11
Пaйдaлaнылғaн әдебиеттер
10%
17.11
Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
100%
04.12.2021
Қорғау

Кафедра мәжілісінде бекітілген 27.062021 ж. хаттама № 10
Жетекшісі: п.ғ.к., доцент ___________ Сарыбекова Қ.Н
қызметі қолы аты-жөні
Тапсырманы орындауға қабылдадым 3 09.2021ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
1 МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ОҚУ ҮЛГЕРМЕУШІЛІГІН БОЛДЫРМАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..

6
1.1 Оқушылардың оқуға үлгермеуінің себептерін анықтайтын педагогикалық талдаулар мен себептер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

6
1.2 Математика сабағынан алған білім деңгейін бағалау критерийі ... ... .
8
2 БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН ҮЛГЕРМЕЙТІН ОҚУШЫЛАРДЫ ОҚЫТУДЫҢ ЖОЛДАРЫ ... ... ... .
12
2.1 Оқушының білім деңгейін сыныптан тыс сабақ арқылы көтеру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
12
2.2 Математика пәнін оқыту процесінде үлгермеуші оқушылармен жүргізілетін іс-әрекеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
18
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
20
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..
21

КІРІСПЕ

Көкейтестілігі: Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә.Назарбаев 2015 жылғы халыққа Жолдауында қазіргі заманғы білім беру мен кәсіптік даярлауға қатысты былай делінген: ХХІ ғасырда білімін дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық. Біздің болашақтың жоғары техналогиялық және ғылыми қамтымды өндірістері үшін кадырлар қорын жасақтауымыз қажет. Олай болса, жоғары оқу орындарымен орта мектепткрдің алдында жаңа міндеттер айқындалары сөзсіз. Осындай білім беру жүйесіндегі әлемдік деңгейге жету үшін жасалып жатқан талпыныстар математика пәні мұғалімдерінің де алдына жаңа талаптар қояды. Қазақстан Республикасы білім беру жүйесі қазіргі таңда өзгермелі және өскелең талаптар мен қажеттеліктерді қанағаттандыра отырып, отандық білім саласын әлемдік білім кеңістігіне кіріктіруге бетбұрыс жасауда. Өйткені, ҚР Білім Заңында ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау деп көрсетілген. Бұл білім жүйесін жетілдіру және оны сапалы деңгейге көтеруді алға тартады. Осыған орай, ғылыми зерттеу барысында әлемдік озық тәжірибелер мен отандық білім жүйесіндегі ерекшеліктер зерделенуде. [1,8].
Оқытудың,тәрбиелеудің, білім берудің түрлі мүмкіндіктерінің алдын ала болуын қалайтын, сабақ берудің сапалы деңгейін көрсететін білік пен дағдыларды қалыптастыру, қазіргі мұғалімдердің ең басты міндеттерінің бірі.Сондықтан нашар үлгеретін және үлгермейтін оқушылардың білім мен білік дағдыларының жағдайын және сыныптардағы үлгермеушілікті болдырмау жөніндегі педагогтардың іс-әрекетін талдай отырып, курыстық жұмысымның тақырыбын " Бастауыш сынып математикасын оқытуда оқушылардың үлгермеушілін болдырмау" деп атадым [3,14][3,16].
Зерттеудің нысаны: Бастауыш мектептің оқу-тәрбие үдерісі.
Зерттеу пәні: Бастауыш мектепте математика сабақтарында үлгермеушілікті болдырмау жолдары.
Зерттеудің мақсаты: Оқу-тәрбие процесін жандандыру негізінде оқушылармен жеке жұмыстың түрлі формасын, мұғалімнің оқушылармен жеке жұмыстармен қарым-қатынасын көрсету. Бастауыш мектеп оқушыларының оқуға үлгермеуін анықтау және оны болдырмаудың жолдарын қарастыру, баланың шығармашылық қабілетін дамыту жолдары мен маңыздылығын көрсету.
Зерттеудің міндеттері:1)Зерттеу тақырыбының мазмұнын ашатын оқу-танымдық іс-әрекетіне қажетті білім қорын жинау, түрлі әдебиеттер мен озық тәжірибелі педагогтардың еңбектерімен танысу.2)Озат іс-тәжірибені практикаға ендіру, дидактикалық материал, үлестірме, материалдармен жұмыс істеу.
Зерттеудің болжамы:Егер мұғалім сыныппен жұмысты жақсы өткізсе онда осы мәселеге байланысты жұмыс тиімді ұйымдастырылады да, білім сапасын арттыруға ықпал етеді.
Зерттеудің қойылған мақсаты мен пәні, жасалынған болжамына сәйкес міндеттері анықталады. Заманауи ұстаздың өз іс - әрекеттерін дұрыс ұйымдастыруы,оқушымен атқаратын қызметі, жақсы қарым - қатынаста болуы және осыған қатысты материалды жинақтау.
Зерттеу әдістері:
Зерттеу тақырыбына байланысты әдебиеттерді оқып танысу және пайдалану;
Оқу бағдарламалары мен оқулықтарын талдау;
Әдістемелік құралдаоды зерттеу тақырыбына орай талдау;
Білім беру мәселесіне қатысты құқықтық нормативтік және ресми құжаттармен оқып танысу. Педагогикалық, және әдістемелік әдебиеттерден тақырыпқа сай материалдар жинақтау, бастауыш сыныптарда жүргізілген іс-тәжірибелерді сараптау жұмыстары жүргізілді бақылау және ізденушілік жұмыстары.
Зерттеу жұмысының базасы. Тараз қаласы, Ыбырай Алтынсарин атындағы №49 мектеп гимназиясы.
Курстық жұмысытың кезеңдері: Кіріспе, 2 бөлімнен, әр бөлім 2 бөлімшеден, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кіріспеде алынған жұмыстың өзектілігі, қазіргі таңда сапалы білім беру ғана,жас ұрпақтың білім деңгейін жоғары дәрежеге жеткізу бүгінгі күннің басты талабы екені жайла сөз болады. Сондай-ақ зерттеу жұмысының мақсат, міндеттеріне, нысанасына, пәні жайлы айтылады.
"Бастауыш мектеп оқушыларының оқу үлгермеушілігін болдырмаудың педагогикалық негіздері "атты І тарауда оқушылардың оқуға үлгермеу себептеріне теориялық тұрғыдан жолдаулар мен негіздеулер берілген.
Сондай-ақ, математика пәнінен үлгермейтін оқушылардың оқытылу ерекшеліктері көрсетілген. ІІ тарауда Бастауыш мектепте математика пәнінен үлгермейтін оқушыларды оқытудың әдістемелік негіздері үлгерімі төмен оқушылармен жүргізілетін жұмыстың түрлері, оны ұйымдастырудың ерекшеліктері сөз болды. математика пәнінен үлгермейтін оқушылармен жүргізілетін іс-әрекеттер жайлы айтылады және бір ашық сабақтың үлгі нұсқаулығы келтірілді.
Қортындыды: Үлгермейтін оқушылармен жүргізілген жұмыстардың нәтижесінің қаншалықты деңгейде болғандығы сөз етіледі. Ол балалармен ұстаздың атқаратын жұмыстары қарастырылады.

І. МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ОҚУ ҮЛГЕРМЕУШІЛІГІН БОЛДЫРМАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1.1 Оқушылардың оқуға үлгермеуінің себептерін анықтайтын педагогикалық талдаулар мен себептер
Үлгермеушілік - оқушының білім беру мазмұнын оқу бағдарламасында көзделген деңгейден анағұрлым төмен деңгейде меңгеруі.
Қазіргі кезде білім беру жүйесінде оқушының дамуындағы оның үлгерімінің үлкен мәні бар. Баланың жеке басын жан-жақты дамытуға бүгінгі таңда білім беру саласындағы оқу процесіндегі оның үлгерімі негізгі роль атқарады. Мектепте оқушылардың оқу мен тәрбиелеу бағдарламалары және жағдайлары бірдей болғанмен, білімді игеруде барлығы бірдей емес. Оқушылардың үлгерімінің көрсеткіштері, оқу міндеттеріне қатынасы, тәрбиелері, даму деңгейлері әртүрлі болып келеді. Білім беру орындарында оқушыларды тәрбиелеу мен оқыту бойынша қоғам мен мемлекеттің алдында, олардың үлгермеушіліктерін уақытылы жою міндеттері тұр. Олардың көптеген себептері болуы мүмкін.
Әйгілі психологтар Ю.К.Бабанский және В.С.Цетлин үлгермеушіліктің ішкі - әлеуметтік және сыртқы - оқу орындарындағы оқу процесінің кемеліне жетпеген ұйымдастыру себептерін көрсетеді. Ал, И.В. Дубровина, П.П. Блонский және Н.И.Мурачковскийдің еңбектеріне үлгермеуші оқушылар оқуды білмейтіндігі, олар оқу материалдарының тақырыптарын меңгеруде логикалық өңдеу жасай алмайтындығын көрсетеді.[4,84]
Бастауыш сынып оқушыларының жазу жұмыстарындағы әріптерді қалдырып кету, ережелерді жақсы білуде орфографиялық қателер жіберу, зейінсіздік пен ұмытшақтық, математикалық есептерді шығарудағы, тексті айтудағы қиындықтар, көбейту кестесін нашар білуі, дербес тапсырмаларды орындауда оқу іс - әрекетіндегі қиындықтардың бала үлгерімінің төмендеуіне әсер ететіндігін психолог С.Н.Костромина қарастырған.
Көптеген авторлар үлгермеуші оқушыларды әр түрге топтаудың негізі етіп өздері зерттеп анықтаған үлгермеушілік себептерін алған. Көбінесе, осылайша Л.С.Славина ұсынады: үлгермеуші оқушылардың түрлері Славина бойынша басымырақ себептеріне байланысты бөлінеді. Үлгермеушілердің бір тобын оқуға деген түрткісі жоқ оқушылар құраса, ал екінші тобын оқуға деген қабілеті жоқ балалар, ал үшінші түрін оқу дағдысы дұрыс қалыптаспаған, дұрыс жұмыс істей алмайтын балалар құрайды.
Бастауыш сынып оқушыларының алғашқы мектеп табалдырығын аттауда әлі де болса, жаңа білімдерді қабылдауға зейін қою, естеріне сақтау және ойлау процестері баяу өтеді. Сондықтан бастауыш сынып оқушыларының оқу үлгеріміндегі танымдық мотивациялық қызығушылықтарын арттыру, олардың тұлғалық қалыптасуын қамтамасыз ету - бүгінгі таңда мектептегі психолог жұмысының басты мәселесі болып табылады.
Психолог ғалым А.М.Гельмонт оқудағы үлгермеушілік себептерді оның категорияларына байланысты бөлуді міндет етіп қойған. Ол оқу пәндерінің саны мен үлгермеушілік тұрақтылығына байланысты үлгермеушіліктің 3 түрін бөліп көрсеткен.
Жалпы және тұрақты үлгермеушілік - ұзақ уақыт бойы барлық немесе көптеген пәннен үлгермеу.
Жекелеген, бірақ салыстырмалы тұрақты үлгермеушілік - бұл бір немесе екі үш қиын пәндерден үлгермеу.
Эпизодтық тұрғыдағы үлгермеушілік - бірде жеңіл пәннен бірде екінші пәннен үлгермей қалу.

Үлгермеушілік сабақ барысында қалыптасады.Оның алдын алуға әбден болады. Оқушы үлгермеушілігінің себептері оқу-тәрбие жұмысын дұрыс ұйымдастырмауда, санитарлық-гигиеналық нормалардың бұзылуында. Үлгермеушіліктің негізгі мәселелері мыналар;
1) Жекелеген мұғалімдердің сабақтарының сапасыздығы, жаңа материалды толық түсіндіре алмауы,бекіту жұмысының әлсіз жүруі, оқушы білімін есепке алудың болмауы,мұғалімнің тиісті дәрежеде талап етпеуі;
2) Мектепте үлгермеушіліктің алдын алу жөнінде жүйелі жұмыстың болмауы;
3) Тәрбие жұмысындағы олқылықтар оқушылардың тәртібінің төмендігі,өз міндеттерін саналы түрде түсінбеуі,мектеп әкімшілігі тарапынан тәртіп бұзушларға уақытылы және тиісті шара қолданбауы;
4) Бағалаудағы біржақтылық ;
5) Оқыту мен тәрбие үрдісінде сабақтастықтың болмауы;
6) Сабақ босату,оқушының ауырып қалуы;
Оқу- тәрбие ісі меңгерушісініңбұл істегі атқаратын міндеті қандай? Енді аз-кем соған тоқтала кетейін.Ең алдымен,меңгеруші мұғалім мен сынып жетекшісінің жұмысымен танысу керек(үлгермеу себептерін айқндау,біліміндегі олқылықтардың сипаты).Оқушылардың үлгермеушілігінің себептерін зерттеу мақсатындағы мектепте педагогикалық дөңгелек үстелдер,семинар,тренингтер өткізілуі тиіс.Олардың тақырыптары;нашар үлгеретін және үлгермеитін оқушыларға білім беру үрдісін белсендету, Үлгермеушілікті болдырмау және алдын алу жөніндегі ұстаздар қауымының іс-әрекеті, т.т. бұл шараларда оқушыны зерттеудің жалпы бағдарламасы қарастырылып,пікірлер тыңдалып,үлгермеушілік себептерінің айқындалуы және жеке оқушыны оқыту мен тәрбиелеуді жетілдіру шаралары қарастырылу қажет.Бұл жұмыстар оқушы үлгермеушілігінің себептерін білуге,алдын алуға бағыт береді,көмектеседі.Сондықтан біздің мектеп тәжірибесінде қалыптасқан үлгермеушілікпен жұмыс үлгілерін ұсына кеткенді жөн көріп отырмыз[13,56].
1.2 Математика сабағынан алған білім деңгейін бағалау критерийі
Бағалау нормасы
Оқушылардың математикадан алған білімдері, машықтары мен дағдылары күнделікті ауызша сұрау мен қорытынды бақылау жұмыстары арқылы тексеріліп бағаланады.
А) Ауызша жауаптарын бағалау
5 деген баға оқушыға мынадай жағдайларда қойылады:
қойылған сұрақтарға толық және дұрыс жауап берсе;
есептерді дұрыс және барынша тез орындаса;
есеп шығаруда өзіндік жоспар құра алса немесе шығара алса, өзінің амалдарын түсіндіріп және есептің сұрақтарына берген жауаптпрын дәл тұжырымдап бере алса;
практикалық жұмыстарды дұрыс орындаса;
Егер оқушының жауабы негізінен 5 деген баға үшін тағайындалған талаптарға сәйкес болып, мына төмендегі жағдайлар орындалса, 4 деген баға қойылады:
жауап берген кездегі тұжырымдауларда жекелеген дәлсіздіктер (мағынасын бұзбайтын) жіберсе;
есептеу берген кездегі жекелеген ұсақ қателер жіберген болса және оны түзетуге шамалары жететін болса;
есептерді шығарған кезде дәлдігі жеткіліксіз (шешу жолы дұрыс) түсініктемелер болса;
өлшеулер мен сызуларды орындаған кезде дәлсіздік жіберілген болса;
Мұғалім аздап көмектессе, оқушы бұл кемшіліктердің барлығын да оп - оңай түзете алады.
3 деген баға оқушыға мынадай жағдайларда қойылады:
есептеулерде жекелеген өрескел қателер жіберсе, бірақ оларды мұғалімнің көмегімен түзете алса;
есепті мұғалімнің көмегімен ғана шығара алса;
Егер оқушы өздеріне қойылған сұрақтардың көпшілігіне жауап бере алса, есептерді тіпті, мұғалімнің көмегімен де шығара білмесе және есептеулерді жүргізе алмаса, онда 2 деген баға қойылады.
Егер оқушы бағдарламалық материалды түгел білмейтін болса, онда 1 деген баға қойылады.
Үлгермеушілікті тудыратын факторлардың бірі - мұғалімнің оқушы білімін тексерудің және бағалаудың әр түрлі әдістерін орынды пайдалана білмеуінде. Күнделікті сабақ барысында 3-4 оқушыдан ғана сұрап, сол бағалардың негізінде тоқсандық қорытынды шығару оқушы білімінің дәрежесін толық көрсетпейді. Оқушылардың ауызша жауаптары мен жазбаша жұмыстары үшін күнделікті бағалардың негізінде тоқсандық баға қойылады.
Баға қойғанда оқушылардың жазбаша жұмыстарының сауаттылық дәрежесі еске алынуы тиіс. Окушылардың ауызша жауаптарын бағалауда мына негіздерге сүйенеміз:
1) Оқушы білімінің толықтығы, яғни оқып жүрген сыныбының
бағдарламалық материалын толық меңгеруі.
2) Оқушының білім сапасы:
а) оқушы анықтамалар мен ережелерді жете түсіне ме, оны мысалдар келтіріп, дәлелдеп айтып бере ала ма? Жауаптарында қандай қателер жіберді, олардың сипаты қандай, қателерін оқушы өздігінен түзей ала ма? ә) Оқушының алған білімін практикада дүрыс қолдана білуі, берілген тапсырманы өздігінен толық орындай алуы.
3) Оқушы оқу материалын стильдік жағынан жатық тілмен толық айтып бере алуы қажет. Баланы оқыту, білім беру, бағалау үлкен тәрбиелік міндетті де қамтитыны белгілі. Сабақтың тәрбиелік сапасына жету алуан түрліжолдармен іске асады. Солардың бірі - сұралған оқушының білім дәрежесін әділ бағалау, қойылған бағаны жариялау.
Біздің ойымызша, әр бағаның сұралған балаға ғана емес, бүкіл сынып оқушыларына қатысы бар.
Бағаны жариялау сапасы белгілі тақырып немесе бөлім материалдарын түгел меңгеруге сынып оқушыларын толық ұмтылдыратындай болсын. Ол үшін оқушыға қойылған баға жай айтыла салмай, жариялана түсіндірілуі қажет. Бұл әдіс бойынша екі түрлі мақсат жүзеге асады. Біріншіден, қойылған бағаның әділдігі дәлелденеді, екіншіден мүғалімнің ескертпесі бойынша оқушы олқы білетін материалдарын келешекте қайталап жете білуіне нақты тапсырма алғандай жауапкершілік сезінеді.[1,354]
Қазіргі кезде білім сапасын бағалау жүйесін жаңарту өзекті мәселелердің біріне айналды. Бес балдық бағалау қазіргі заманға сай білім жүйесін қанағаттандырмайды.Озық технологияларын қолданып, білімді меңгерту әдістері жетілдіргенімен бағалау бұрынғы жүйеде қалды. Сондықтан оқушы танымындағы өзгерістер мен жетістіктерді бағалау сипаты арасында қайшылықтар қалыптасты. Әлеуметтік сұраныстардың өзгеруі білім сапасын бағалау жүйесін жаңартуды талап етіп отыр.Осыған байланысты оқушылар арасында өзара түсіністік және ұжымды қарым - қатынасты орнату, оқушылардың өздеріне деген сенімсіздіктерін жою, мүмкіндіктерін арттыруға жол ашу үшін критериалды бағалауды қолдану керек.
Критериалды бағалау кезінде оқушылардың үлгерімі алдын ала белгіленген критерийлердің ( Глейзердің енгізген ұғымы, 1963) нақты жиынтығының көмегімен өлшенеді. Бұл бағалау түрі оқушылардың үлгерімі сыныптастарының үлгерімімен салыстырмалы түрде бағаланатын нормаға негізделген бағалаудан ерекшеленеді.
Оқушылардың пән бойынша үлгерімі екі тәсілмен бағаланады: қалыптастырушы бағалау (ҚБ) және жиынтық бағалау (ЖБ).
Қалыптастырушы бағалау:
оқу үрдісі кезінде жүргізіледі (шағын өз беттік жұмыс, тест т.б.);
оқушыларға өзінің жұмысын түзетуге, үлкен жетістіктерге жетуге көмектеседі;
мұғалімге әр оқушының материалды меңгеруі туралы ақпарат жинайды, талдау жүргізіп алдағы жұмысты жоспарлайды, оқу үрдісін сапалы жүргізді.
Қалыптастырушы бағалау күнделікті оқу мен оқу үдерісінің ажырамас бөлігі болып табылады және тоқсан бойы жүйелі түрде өткізіледі. Қалыптастырушы бағалау үздіксіз жүргізіле отырып оқушылар мен мұғалім арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және балл не баға қоймастан оқу үдерісін түзетіп отыруға мүмкіндік береді. Мұғалімдер оны оқуды өлшеу үшін және алдағы сабақтарын жоспарлау үшін қолданады.
Қалыптастырушы бағалау оқушылардың оқуда жетістіктерге жетуіне және алға ілгерлеуіне тікелей ықпал ететін және оқушы мен мұғалімнің арасындағы кері байланысты қамтамасыз ететін оқыту мен оқытудың бөлінбейтін құрамдас бөлігі болып табылады.
Тиімді оқыту және оқыту мақматында оқушылардың түсіну деңгейін анықтау мақсатында оқу мақсаттарына жеткендігінің нгемесе алға ілгерлеуінің деңгейі қадағалануы тиіс. Әрбір оқушы үшін оқу мақсатына жетудегі оқушының үлгерімін көрсететін портфолио жинақталып, ол қалыптастырушы бағалау үшін өолданылуы мүмкін. Портфолиода көптеген деректер қамтылуы мүмкін, соның ішінде:
жазбаша жұмыстар (мысалы, жұмыс дәптерлері, бағалау журналы, үй тапсырмалары, оқушылар жазбалары);
фотосуреттер немесе бейне дәлелдемелер (мысалы көркем сурет жұмыстары, сыныптағы көрме, модельдер, таныстырылым, оқушылар қатысқанмузыкалық көрсетілім және оқушылар қатысқан іс - шаралар);
электронды жазбалар (мысалы, таныстырылымдар, құжаттар анимациялар);
мұғалімнің жазбалары немесе сабақты қадағалау жазбалары;
ата-аналарының пікірлері.
Жиналған дәлелдердің сипаты дәстүрлі тест көмегімен анықтау қиынға түсетін дағдыларды бағалауға мүмкіндік беретінін байқатады.
Жинақтаушы бағалау:
тақырыптық немесе бөлімінің оқытуды аяқтау кезінде жүргізілді (бақылау жұмыстары немесе зачеттар).
оқушыларға оқылған тақырып бойынша жетістіктерін көрсетуге мүмкіндік береді.
мұғалімге оқушылардың жетістігі туралы қорытынды баға қоюға мүмкіндік береді.
Жиынтық бағалау оқу бағдарламасының бөлімдерін ортақ тақырыптарын және белгілі бір оқу кезеңінің (тоқсан, оқу жылы, орта білім деігейі) аяқталған оқушының үлгерімі туралы ақпарат алу мақсатында балл және баға қою арқылы өткізіледі.
Жиынтық бағалау бөлім ортақ тақырыптар және тоқсан бойынша оқу мақсаттарына сәйкес оқушылардың алған білімдері мен жинағын дағдыларының нәтижесін бағалай отырып, қалыптастырушы бағалау нәтижелерін толықтырады.
Нақты бағалау критерийлері болған күннің өзінде де қалыптастырушы бағалау кезінде баға қою әлі де күрделі ұдеріс болып табылады және мұғалімдер олар бойынша түсініктеме бере алады. Мұғалімдер қойған бағаның сенімділігі мен дәлелділігін арттыру мақсатында модерация қолданылады. Блэк және басқалао (2011) бұл үдеріс екі қадамнан, стандарттау және модерациядан тұрады деп сипаттайды.
Стандарттау мысалдардың жалпы жиынтығының негізінде оқытуды көздейді, одан кейін мектептер өз жұмысында жалпы стандарттар мен критерийлерді қолдануға құзіретті болады деп болжанады. Модерацияның талаптары анағұрлым қатал, ол жыл сайын ағымдағы шынайы деректерді белгілей отырып, мектепшілік және мектепаралық кездесу өткізуді талап етеді.
Қалыптастырушы және жиынтық бағалау барлық пәндер бойынша қолданылады, алайда бағалау тәсілдері пәннің мазмұны мен ерекшеліктеріне байланысты ерекшеленуі мүмкін.
Критерийлер-оқытудың міндеттерін жүзеге асыратын өлшемдер, атап айтқанда, оқушылар жұмыс барысында орындайтын іс-әрекеттер тізбесі.
Критериалдық бағалау - бұл білімнің мақсаты мен мазмұнына сәйкес келетін, оқушылардың оқу-танымдық біліктілігін қалыптастыруға себепші болатын, айқын анықталған, ұжым мен шығарылған, білім процесінің барлық қатысушыларына алдын ала белгілі критериялар мен оқушылардың оқу жетістіктерін салыстыруға негізделген процесс.Критериалды бағалаудың басты ерекшелігі: алдын ала ұсынылған бағалау шкаласының ұсынылуы, оның анық айқындылығы, бағаның әділ қойылуы, өзін бағалауға мүмкіндіктердің берілуі. Критерий оқыған бағдарламаға сай алынады. Әрбір жетістік балмен және дескриптор арқылы белгіленеді.Математика сабақтарында критериалды бағалауды қолдану, оқушылардың танымдық қабілеті мен ойлау деңгейін арттыруға көмектеседі. Оларды табысқа жетелейтін жол көрсетеді, өзін және өзгелерді бағалауды үйретеді, оқушыларды сыни ойлауға өз ойын айтуға өзінің білімін көрсетуге мүмкіндік береді. Мұғалімдер сапалы нәтижеге әкелетін критерийлер құрастыру арқылы оқушылардың білім алу барысындағы қателіктері мен олқылықтарын айқындауға, бағдарламаға сәйкес оқушының дайындық деңгейін анықтауға мүмкіндік алады. Оқушы білім алу барысында алған өз бағасының әділдігіне көз жеткізеді. Білімнің меңгерілуі туралы оқушы мен мұғалім мен ата-ана арасында кері байланыс орнайды. Критериалды бағалауда тек оқушының жұмысы бағаланды. Оқушы орындаған жұмысын алдын-ала белгілі үлгімен салыстырды. Оқушы өзінің жұмысын бағалауға мүмкіндік беретін нақты бағалау алгоритімін біледі. Жіберілген қателермен жұмыс істеп оқушы өзінің даму жетістігін бақылап отырады.
Критериалды бағалау жүйесінің тиімділігі:
заман талабына сай бәсекеге қабілетті, білімді, іскер, ойлау жүйесі дамыған, логикалық тұжырым жасауға бейім, еркін ойлай алатын жеке тұлғаны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.