Кәсіби технологияны таңдауы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім жӘне ғылым министрлігі
М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

Ұстаз институт________факультетіинститут ы

Химия және биология __________кафедрасы

КУРСТЫҚ Жұмыс

Биологияны оқыту әдістемесі_________________________ ____пәні бойынша

Тақырыбы: Мектептің оқу-тәрбие үрдісінде педагогикалық технологияларды
қолданудың теориялық негіздері

Білімгер_Оразбаева А ___ХБ-19-5 __________
аты-жөні қолы
Жетекші Султанаев Ердос Бахытович __________________________
қызметі аты-жөні
Қорғауға жіберілді ____________________20____ж. _______________________
қолы

Жұмысқорғалды __________________20__ж. бағасы
____________________
жазбаша
Комиссия мүшелері: ______________________________
______________________
аты-жөні қолы

______________________________ ______________________
аты-жөні қолы

Тараз 2021

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

Химия және биология кафедрасы

_ХБ-19-5_тобының білімгеріне Оразбаева А курстық жоба (жұмыс)

аты-жөні

Биологияны оқыту әдістемесі__________ пәні бойынша

ТАПСЫРМА

1. Тақырыбы Мектептің оқу-тәрбие үрдісінде педагогикалық технологияларды
қолданудың теориялық негіздері
___________________________________ _________________________________

2. Тапсырманың арнайы нұсқауы
___________________________________ ________________
___________________________________ _________________________________
____________
3. Есепке-түсініктеме жазбаларының Орындау кестесі
негізгі тараулары (жұмыстары)
Көлемі, % Орындау уақыты

4. Графикалық материалдарының тізімі
(сызулардың масштабы келтіріледі)
5. Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
6. Қорғау

Кафедра мәжілісінде бекітілген ___________________20___ ж. хаттама №
______

Жетекшісі:Султанаев Ердос Бахытович

_______________________ _____________________
____________________________

қызметі қолы аты-жөні

Тапсырманы орындауға қабылдадым _______________20___ж.
_____________білімгердің қолы

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
I-бөлім. Мектептің оқу-тәрбие үрдісінде педагогикалық технологияларды
қолданудың теориялық негіздері
1.1. Педагогикалық технологияларды қолданудың психо-педагогикалық
мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
1.2. Педагогикалық технологияларды оқу үрдісіне ендіру
жолдары ... ... ...11

II-бөлім. Мектептің оқу үрдісінде оқушылардың танымдық қызығушылығын
арттыруда педагогикалық технологияларды қолдану
2.1. Педагогикалық технологияларды пайдалану негізінде оқушылардың
танымдық қызығушылықтарын
арттыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

Кіріспе
Адамзат дамуының жаңа кезеңіне жаңа білім беру жүйесі, жаңа білім беру
философиясы және білім үлгісі сай келуі тиіс. Бұл үшін білім үлгісінің
мүмкін болатын даму бағыттары жөніндегі білім керек.
Психологиялық, пеадгогикалық және әдістемелік әдебиеттерде жеке
тұлғаның қабілетінің іс-әрекетке ұмтылысын оның өзіндік атқаратын іс-
әрекеті ретінде қарастырады. Мұнда жеке тұлғаның өздігінен атқаратын іс-
әрекеті, оның белсенділіктерімен, тұрақтылығымен, өзіндік сынау мен бақылау
және өз-өзіне сенімділік қасиеттерімен сипатталады.
Білім берудің негізгі бөлігі- оқушының өз бетінше жұмыс жүргізе алуында
болып отыр. Бірақ мұның өзі оқу үрдісінің ұйымдастырылуы мен оқыту
әдістемесінің жетістіктерімен сабақтас болмақ.
Көрнекті ғалымдар В.В.Давыдов, П.Я.Гальперин, А.Н.Леонтьев,
Н.Ф.Талызина, М.А.Данилов, Л.В.Занков, И.Я.Лернер, М.Н.Скаткин, Т.И.Шамова,
Г.И.Щукина, Л.А.Иванова және басқалар, өздерінің ғылыми зерттеулері арқылы,
оқушының білімге деген ынта-жігерін, танымдық қызығушылығын, шығармашылық
қабілетін арттырудың мол мүмкіндіктерін ашып берді.
Жүргізілген зерттеулер негізінде оқушылардың танымдық қызығушылығы-
мұғалімнің тек дайын материалдарды ұсынып, оны түсіндірмей, оқушының
өзіндік жұмыс істеу қабілетін ұйымдастыруда ғана жүзеге асатынын дәлелдей
аламыз.
Мақсаты: Жалпы білім беретін мектептің оқу-тәрбие үрдісінде оқушылардың
танымдық қызығушылығын арттырудың педагогикалдық шарттарын анықтап, оны
ғылыми-теориялық жағынан негіздеу, талдау және оның пайдалану жолдарын
айқындау.

I-бөлім. Мектептің оқу-тәрбие үрдісінде педагогикалық технологияларды
қолданудың теориялық негіздері
1.1. Педагогикалық технологияларды қолданудың психо-педагогикалық мәні

Қазіргі уақытта еліміздің мектептері жаңа оқыту парадигмасына көшкелі
отыр және де білім беру саласында сөз жоқ көптеген реформалар орын алады.
Бұның өзі оқыту технологияларының жетілуіне өз әсерін тигізетіні сөзсіз.
Қоғамның қазіргі даму деңгейі жоғары дәрежелі мамандарды керек етеді.
Педагогикалық технология – оқытушының оқушымен қатынасындағы әсер ету
түрінің ғылыми негізделген таңдауы. Тұлғаны дара етіп тәрбиелеу, оны
ақпараттандыру, әлеуметтендіру педагогикалық жүйелерде жүргізіледі. Қазіргі
уақытта орта мектепте сабақтарды жаңа инновациялық технология әдістерін
пайдалана отырып өткізу көптеп қолданылуда. [1]
Қазақстан Республикасының тәуелсіз мемлекет мәртебесіне жетуі, қазақ
тілінің мемлекеттік тіл құқығына ие болуы және Білім беру заңының
қабылдануы жастар тәрбиесі мәселесіне жаңаша көзқараспен қарауды талап
етеді.
Жаңа қоғамның тізгінін берік ұстайтын еркін елдің ертеңі кемеңгерлерін
оқыту, тәрбиелеу бесіктен баланың нәрестелік шағынан басталып, ұдайы
үздіксіз даму барысында қалыптасатыны белгілі. Баланы оқыту мен тәрбиелеуде
мектепке дейінгі мекемелер мен бастауыш буынның алар орны ерекше. Бірақ,
бұларды негізгі тәрбие беру мен оқыту негізі деуге болмайды, себебі орта
мектеп білімі мен жоғары білім бұл үрдісте негізгі орындарға ие болып
табылады.
Оқыту мен оқу әрекетінің тығыз байланыста болып, баланың ақыл-ойының
дамуында зор роль атқаратындығы белгілі. Ал оқыту барысында ақыл –ойдың
дамуы, бүгінгі күннің басты талабы. [2]
Қазіргі мектеп жағдайындағы білім берудің ұлттық моделіне өту оқыту мен
тәрбие берудің соңғы әдіс – тәсілдерін, инновациялық технологияны игерген,
психологиялы, педагогикалық жұмыста қалыптасқан ескі сүрлеуден тез арада
арылуға қабілетті және нақты тәжірибелік іс - әрекет үстінде, өзіндік
даңғыл жол салуға икемді, шығармашылық педагогикалық зерттеуші болу, ал
зерттеуші педагог өз кезінде ізденуші шәкіртті тәрбиелеуге талап етеді.
Қазіргі кезде Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалынып,
әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл педагогика теориясы
мен оқу – тәрбие үрдісіндегі елеулі өзгерістерге байлнысты болып отыр,
білім беру парадигмасы өзгерді, білім берудің мазмұны жаңарып жаңа бағыт
пайда болды.
Қазіргі кезеңде республиканың білім жүйесінің ең басты мәселесі- қазақ
мектебі түлегінің білім сапасының деңгейін халықаралық дәрежеге жуықтату.
Ол үшін мектепке заман талабына сай мемлекеттік білім стандартын енгізу,
соған сәйкес кәсіби шеберлігі дамыған кадрлармен қамтамасыз ету, өркениетті
ғылыми-әдістемелік бағытқа ынталандыру, жаңа базистік оқу жоспары мен жаңа
буын оқулықтарына көшу, орта білімді ақпараттандыру, тағы сол сияқты білім
беру саласында жүйелі жұмыстар атқару- еліміздегі ең маңызды әрі кезек
күттірмейтін ауқымды істері болып табылады. [1]
Оқушы тұлғасының дамуына максималды себептер болу үшін педагогикалық
технологиялар негізінде оқыту идеясы бойынша ұстанымдар жүйесі қалыптасқан.
Соның ішінен сабақ беруде басшылыққа алып, қолдануға ыңғайлысын келтірейік.
1. Мектеп пәндерін оқыту үрдісінде танып-білуге арналған материалға
және оны игеру уәжіне оқушының қызығуын тудыру.
2. Мұғалім білім беру мазмұнын өңдеп жоспарлағанда оқыту үрдісін оқушы
есептің шешуін табу, не басқа оқу мәселесін шешу барысында өзінің өзекті
даму аймағына сүйенетіндей етіп, ал нәтижесі оның жақын даму аймағына
әкелетіндей етіп жасау керек. Басқаша айтқанда, оқыту үрдісі оқушының өзіне
берілген тапсырманы шешу барысында оны шешуге қабілеті, білімі жеткендіктен
оны ұжымдық талқылап, ойланып, гипотеза ұсынып, оны тексеруіне, қосымша
әдебиеттермен жұмыс істеуіне негізделуі керек.
3. Оқушының тиімді даму жолдарын ашу үшін олардың әрқайсысының
жеңістік жағдаятын алдын ала ескеру қажеттігі туады, яғни, оларға өз
күштерімен шеше алатын тапсрмалар мен атқара алатын міндеттемелерді беру
керек. Сонда бала өзін жеңімпаз, қиын шыңның басына өтуші, меншікті жеңісті
иеленуші ретінде сезінеді.
4. Жұмысты тексеруде баға оқушының жеткен нәтижесіне емес, оның
еңбегінің мөлшеріне сәйкес қойылуы керек.
5. Сырттағы білімді іштегі білімге алмастыруға арналған іс-
әрекеттер тізбектерін алдын-ала болжау керек. Бұл нәтижеге топтық талдау,
пікірталастар және т.б. жеткізеді.
6. Педагогикалық технологияларды пайдалану үрдісінде білім дайын
берілмеуі тиіс, оқушы білім тереңіне қарқынды ой еңбегін керек ететін
тапсырманы орындау арқасында өзі жетуі керек.
Мектепке заман талабына сай мемлекеттік білім стандартын енгізу, соған
сәйкес кәсіби шеберлігі дамыған кадрлармен қамтамасыз ету, өркениетті
ғылыми-әдістемелік бағытқа ынталандыру, жаңа базистік оқу жоспары мен жаңа
буын оқулықтарына көшу, орта білімді ақпараттандыру, тағы сол сияқты білім
беру саласында жүйелі жұмыстар атқару- еліміздегі ең маңызды әрі кезек
күттірмейтін ауқымды істері болып табылады. [2]

1.2. Педагогикалық технологияларды оқу үрдісіне ендіру жолдары

Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие мен білім беруде болашақ
мұғалімдердің инновациялық іс-әрекеттің ғылыми-педагогикалық негіздерін
меңгеруі маңызды мәселелердің бірі.
XXI ғасырда болашақ мамандарды даярлау, олардың кәсіби бейімделуін
қалыптастыру мәселелері – кезек күттірмейтін өзекті қоғам талабы. Сондықтан
болашақ мұғалімдердің жаңа педагогикалық технологияларды қолдануға
даярлығын қалыптастырудың құрылымдық мазмұндық моделі жасалды. Ол мына
төмендегі кестеде беріліп отыр. [8]
Болашақ мұғалімдердің жаңа педагогикалық технологияларды қолдануға
даярлықтарын қалыптастырудың құрылымдық-мазмұндық моделі
Кесте №1

№ Бөліктер Өлшемдер Көрсеткіштер
1. Мотивациялық Мұғалім мамандығына Мұғалім мамандығын сүюі.
қызығуы. Өзінің кәсіби Ұрпақ тәрбиесінде мұғалімнің
шеберлігін дамытуға жетекші орнын сезінуі. Кәсіби
талпынуы. Құндылық және біліктілік деңгейін
қарым-қатынас. көтеруге бағыттылығы.
Инновациялық іс-әрекетке
ұмтылуы.
2. Мазмұндық Таңдаған кәсіби Біртұтас педагогикалық
мамандығын меңгеруі. үрдістің теориялық негіздерін
Таңдаған пәнін қызығып меңгеру.
оқуы. Жеке тұлға теориясының ғылыми
негіздерін меңгеру.
Педагогикалық іс-әрекет
теориясының негіздерін білу.
Оқушылардың барлық
мүмкіндіктерін пайдаланғанда
инновациялық іс-әрекеттің
көбіне нәтижелі болатындығын
сезінуі.
3. Бейімділік Бейімділік жағдаятына Білімгер мәртебесінен мұғалім
бағдарлана алуы. мәртебесіне ауысуының
Микроорта өзгерістерінеерекшелігін сезіне білуі.
сай өз іс-әрекеттерін Бейімділікке тән
өзгерту. Микроортаға қиыншылықтарды білу және
сай қолайлы оларды жеңудің жолдарын
инновациялық қарастыруы. Кәсіби
технологияны таңдауы. іс-әрекетті жүзеге асырудың
инновациялық әдіс-тәсілдерін
білу және пайдалана алуы.
4. Танымдылық Әлеуметтік кәсіби Әлеуметтік кәсіби қоршаған
қоршаған ортаны жедел ортаны тани алуы.
тани алуы. Кәсіптік білімін өз
Өзін кәсіби жүзеге тәжірибесінде қолдана білу.
асырудың нәтижелі Инновациялық педагогикалық
әдіс-тәсілдерді технологияларды оқып
пайдалануы. меңгеруі, үйренуі.
Инновациялық
технологияларға
қызығуын танытуы.
5. Іс-әрекеттілік Өзінің кәсіби Өз пәнін жете меңгеруі.
іс-әрекетінің мақсаты Біртұтас оқу-тәрбие үрдісінің
мен міндетін анықтай психо-педагогикалық
алуы. негіздерін білу.
Педагогикалық Педагогикалық үрдісті
қарым-қатынастық жоспарланған түрде жүзеге
үрдісті тиімді жүзеге асыра білу.
асыруы.
6. Технологиялық Біртұтас педагогикалық Біртұтас педагогикалық
үрдісті жүзеге асырудыңүрдісті диагностикалай алуы.
әдіс-тәсілдерін, Біртұтас оқу-тәрбие үрдісінде
технологияларын сабақты тиімді жоспарлай
меңгеруі. алуы.
Оқушылардың оқу-таныдық
іс-әрекеттерін тиімді
ұйымдастыра алуы.
Оқушылармен ынтымақтастық
қарым-қатынасты жүзеге асыра
алуы.
Сабақтың нәтижесі жоғары
болатындай ең тиімді
педагогикалық технологияны
таңдай алуы.
7. Шығармашылық Әдіс-тәсілдерді Ғылыми-зерттеу жұмыстарына
жетілдірудегі өзіндік талдау жасай алуы.
ізденістік Өз білімін көтеруге
белсенділіктің болуы. жетілдіруге талпыныс.
Инновациялық Инновациялық әдіс-тәсілдерді
әдіс-тәсілдерді қолдануға өзіндік (авторлық)
меңгерудегі жаңа жаңалықтар, өзгерістер енгізе
идеяның пайда болуы. алуы.
Жаңалықты шығармашылықпен
қолдануы.

Мотивациялық өлшемдеріне танымдық қызығуды қалыптастыру бейнесі жатады.
Оған болашақ мамандарды қалыптастыру, құндылық қарым-қатынас, болашақ
маманның өзінің кәсіби шеберлігін дамытуға талпынуы, болашақ мамандығын
ерекше жақсы көруі, ұрпақ тәрбиесінде мұғалімнің жетекші орнын сезінуі,
кәсіби және біліктілік деңгейін көтеруге бағыттылығы, инновациялық іс-
әрекетке ұмтылу әрекеттері кіреді.
Мазмұндық өлшемдеріне болашақ маманның жалпы мәдениеттілік дайындығы
мен пәндік әдіснамалық дайындығының деңгейі, мамандығы бойынша білімі,
педагогикалық біртұтас білім жүйесі, біртұтас педагогикалық үрдістің
заңдылықтары мен қозғаушы күштерінің жалпы теориялық білім негіздерімен
қарулануы кіреді.
Оған біртұтас педагогикалық үрдістің теориялық негіздерін және жеке
тұлға теориясының ғылыми негіздерін меңгеруі, педагогикалық іс-әрекет
теориясының негіздерін білуі, оқушылардың барлық мүмкіндіктерін
пайдаланғанда инновациялық іс-әрекеттің көбінесе нәтижелі болатындығын
сезіне алуы жатады.
Бейімділік өлшемдеріне болашақ маманның барлық жағдайға бейімделе алу
қабілеті жатады: бейімділік жағдаятына бағдарлана алуы, микроорта
өзгерістеріне сай өз іс-әрекеттерін өзгерте алуы, өз микроортасына сай
қолайлы инновациялық педагогикалық технологияларды таңдай алуы. [4]
Инновация термині ғылымға XIX ғасырда антропология және этнография
арқылы еніп, дәстүр терминіне антоним ретінде мәдениет саласындағы
өзгерістерді зерттеу үрдісінде қолдана бастады және өзгеше мәдениетке өту
барысындағы жаңалық ендіру деп танылды. Инновация ұғымы мәдени өзгерісінің
эволюционистік жазықтығының орнын басты. XX ғасырдың бірінші жартысында
Батыста әлеуметтік ғылымдардың периферийінде айтулы өзгерістер орын алды,
инновация қалыптасқан жүйенің нормадан ауытқуы ретінде көрініс тауып,
жаңалықтың шығу көзі ретінде таныла бастады. Ал экономика ғылымында 20
ғасырдың басында ақ инновация ұғымы ендіріліп, бар элементтердің жаңа
комбинациясы ретінде қалыптастырылып, халық шаруашылығында, адам өмірінде,
тұрмысында пайда табудың көзі ретінде саналып, циклдік кризисті жеңудің
негізгі құралы деп қарастырылды.
Шетелдік ғалымдар инновация терминін әртүрлі мағынада түсіндіреді.
Мәселен, шетелдік ғалым Э.Роджерс инновация – дегеніміз жаңашылдық, жаңа
идея, жаңалық деп түсіндіреді. [10]
Ал В.П.Кваша инновация- бұл жаңашылдық, қандай да бір жүйенің сапалы
өзгерісі деп инновациялық динамиканың екі бағытын ерекше атап өтеді:
педагогикалық инновация және педагогикалық шығармашылық.
XX ғасырдың 80-ші жылдарында осы инновация ұғымының педагогика ғылымына
түпкілікті енуіне сәйкес, педагогикада инновациялық үрдіс, инновациялық
әлеует ұғымдары ендіріліп, кеңінен зерттеле бастады.
Ғалым Н.Р. Юсуфбекова педагогика ғылымына өзара синоним болатын білім
берудегі инновациялар мен педагогикалық инновация терминдерін енгізіп,
ғылыми негіздемесін жасады. Н.Р.Юсуфбекова педагогикалық инноватиканы
өзінің жеке нысанасы, пәні және зерттеу әдістері бар педагогика ғылымының
жеке саласы ретінде қарастырады. Автор педагогикалық инновация қиын және
көпаспектілі ұғымының неологиялық, аксиологиялық және праксиологиялық
сипаттамаларын ашады.
Соңғы жылдары ғылым саласында жаңа мектеп құруда, мектептің даму
үрдісін зерделеуде білімнің жаңа бағыты ретінде педагогикалық инновация
дамып келеді. Бұл бағыт жаңа сипатты қазақ мектептерінде қандай дәрежеде
деген сұрақ өзекті мәселе болып отыр.
Педагогикалық инновацияның теориялық және тәжірибелік мәселелерін
қарастыруға болады. Инновация деген сөз латынның жаңалық енгізу деген
сөзінен шыққан, ал оның қазақша аудармасы жаңару, өзгерту деген мағынаны
білдіреді.
Қазіргі кезде педагогикалық жаңа технология бойынша мектепте биология
пәнін оқытуда тірек – сызба, графиктер, диаграммалар, ойындар, әртүрлі
жарыс, сайыс сабақтарды көптеп қолдану ұсынылуда. Сондай-ақ, модульмен
оқыту жүйесі де өз нәтижесін беруде.
Т.И.Шамова, П.И. Третьяковалардың еңбегінде Инновация дегеніміз- жаңа
мазмұнды ұйымдастыру, ал жаңалық енгізу дегеніміз- тек қана жаңалық енгізу,
ұйымдастыру, яғни инновация үрдісі мазмұнды дамытуды, жаңаны ұйымдастыруды,
қалыптастыруды анықтайды, ал жаңаша деп жаңаның мазмұны, оны енгізудің
әдіс-тәсілі мен технологиясын қамтитын құбылысты түсінеміз делінген. [13]
Халыққа білім беру ісін жетілдіру – мемлекет саясатының өзекті
мәселелерінің бірі.
Білімнің мазмұны- оқыту процесі компоненттерінің бірі. Бұл ғылыми
білімнің, іскерліктің және дағдының жүйесі. Осы жүйенің негізінде
оқушылардың ақыл-ойы, қабілеті дамиды, ғылыми-материалистік көзқарасы,
мінезі қалыптасады.
Мектеп халық шаруашылығының әр түрлі саласына белсенді, қызметке
қабілетті, саналы, жоғары білімді адамдарды тәрбиелеу үшін қоғамның
әлеуметтік тапсырмасын орындайды. Сондықтан білімнің мазмұны тұлғаның жан-
жақты үйлесімді дамуына бағытталуы тиіс. [8]
Осы талаптардың негізінде мынадай принциптерді қолдану білім
мазмұнының деңгейін көтеруге өте керек:
1. Оқушыларды біліммен қаруландырудың табиғатты қорғауға, еңбекке
және өмірге жауапкершілік қатынасты тәрбиелеудің қажеттілігі.
2. Білім мазмұны негізінде ұлттық мәдени тарихи байлықты жалпы
азаматтың мәдени мұрасымен ұштастыру.
3. Білім мазмұнында әлеуметтік-экономикалық жолдарын ескерудің
маңыздылығы.
4. Пәнаралық және пәнішілік байланыстарды ғылыми-әдістемелік негізде
жүзеге асыру.
5. Қазіргі үдемелі ғылыми-техникалық жағдайда ақпаратты технологияны
пайдалану, білім мазмұнын жаңарту.
6. Ұлттық тілді, халықаралық қатынас тілдерін оқып үйренудің тұрмыс,
мәдениет және ғылым салаларындағы маңыздылығы.
7. Жалпы білім мазмұнының политехникалық және кәсіптік білім
мазмұнымен ұласуы- теориялық, практикалық білімнің негізі.
Мектепте білім мазмұнын анықтау мына мәселелерді қамтамасыз етуі
тиіс:
- табиғат, қоғам, техника, мәдениет, адам жайындағы білімді
қалыптастыру;
- диалектикалық- материалистік көзқарасты тәрбиелеу;
- адамды жан-жақты дамыту міндеттерін жинақты шешу;
- жастарды өмірге, еңбекке, мамандық таңдауға даярлау.
Жалпы орта білім мазмұнын қалыптастырудың көзі адамның өз тағдырын
өзі шешудегі негізгі өрісі (ортасы) – адам, қоғам, табиғат, ноосфера болуы
керек.
Адам қоршаған ортада тұлғаның өз тағдырын өзі шешу үшін тіршілік
әрекетін, білімін гумандық негізде қамтамасыз етеді.
Қоғам өрісінде өз тағдырын шешу үшін Отан, адамзат,
интернационализм, құқықты мемлекет, демократия, жариялылық, үйелмен, еңбек,
азаматтық жауапкершілік сияқты құндылықтарды игеру арқылы болады.
Адам-табиғат қатынас жүйесінде адам өзін табиғаттың бөлшегімін деп
тануы экологиялық мәдениетті меңгеруі, жас ұрпақ алдында жауапкершілігін
түсінуі керек.
Осы мәселелерді мектепте, білім беру процесінде қолдана білу қажет.
Ю.К. Бабанский ғылымдар негіздерінің мазмұнын таңдап алу үшін төмендегі
критерийлер жүйесін атап көрсетті. [5]
Тұлғаның жан – жақты дамуын қалыптастыру міндеттері білім
мазмұнындағы тұтас бейнелеу критерийі. Бұл критерийді пайдалану үшін жүйелі
– құрылым талдау әдістері қолданылады. Осы әдістердің негізінде оқу
бағдарламасында көрсетілген барлық негізгі теориялар, заңдар және ұғымдар
ғылымының осы саласы жөніндегі жеткілікті тұтас түсінік береді, ғылым
өндірісте , қоғам және мәдени өмірде қолданылады, оқушылардың дағдысын,
танымдық ынтасын, ақыл – ойын дамытуды қамтамасыз ететін іс - әрекеттерінің
негізгі түрлері пайдалынады.
Ғылым негіздеріне кіретін мазмұнның жоғары ғылыми және практикалық
мәнділік критерийі. Мұны қолдану арқылы өте қажетті теориялардың, заңдардың
және негізгі ұғымдардың мәнін ашу үшін эксперттік бағалау жолымен
бағдарлама тым универсальды және информативті элементтер мазмұнын
қалдырады.
Осы жастағы оқушылардың нақтылық оқу мүмкіншілігіне мазмұнының
сәйкестік критерийі. Мұны пайдалануда төменгі әдістер қолданылады:
диагностикалау, бақылау жұмыстары жоғары орнына түсу емтихандарының
нәтижесін талдау т.б. [18]
Осы пәнді білуге берілген уақытқа мазмұн көлемінің сәйкестік
критерийі. Мұны пайдалануда қолданылатын әдістер: материалды толық
меңгеруге жұмсалатын уақытта лабораториялық эксперимент арқылы зерттеу;
оқушының тьапсымауды орындауда жұмсалған уақытын жалпы мектеп бақылау
жұмыстары арқылы дәл жарып алу және нашар үлг.еретін оқушыларға көмек
көрсету. Осыларды қолдану нәтижесінде бағдарламаның бірінші вариантынан
маңызы азырақ кейбір мәселелер, анықтама мәліметтері, фактілер алынып
тасталады.
Орта білім мазмұнын құруда халықаралық тәжірибені ескеру критерийі.
Бұл критерий бойынша біздің оқу бағдарламаларымызды дүние жүзіндегі дамыған
елдерінің орта мектеп оқу бағдарламасымен салыстыру және әрбір оқу пәні
бойынша мектептегі білім дәрежесінің артықшылығын қамтамасыз ету керек.
Қазіргі заманғы мектептің оқу әдістемелік және материалдық базасына
білім мазмұнының сәйкестік критерийі. Осыған сәйкес білім мазмұнына басты
лабораториялық және практикалық жұмыстардың кіруі қажет. Оларды өткізу үшін
мектеп өмір талабына сай жабдықталуы тиіс.
Білім беру мазмұны көптеген құжаттарда анықталған.
Білім мазмұны біздің елімізде, шетелдерде әлі де жеткілікті
зерттемеген мәселелердің бірі. Бұл мәселе әрбір тарихи кезеңдерде болып
отыратын мектеп реформаларының негізіне жатады. Әрбір реформада заман
талабына сәйкес білім мазмұны өзгеріске ұшырайды, біркелкі жүйеге
келтіріледі.
Осы бағытта Республика көлемінде білім мазмұнын жаңартуға байланысты
істеліп жатқан жұмыстар көптеп саналады. Солардың бірі Қазақстан
Республикасы жалпы білім беретін мектептері білім мазмұнының тұжырымдамасы
Бұл тұжырымдамада білім мазмұнын қалыптастырудың ғылыми негіздері,
білім мазмұнын анықтайтын негізгі принциптер, білім мазмұнының құрамы және
құрылымы бірыңғай жүйеге келтірілген.
Энциклопедиялық сөздікте инновация әр түрлі анықталады. Үлкен
энциклопедиялық сөздікте бұл ұғым жаңаша білім беру деп түсіндіріледі.
Ал А.И. Кочетов инновация ұғымына төмендегідей анықтама береді:
көрсетілген деңгейге апаруды қамтамасыз ететін теориялық, технологиялық
және педагогикалық іс-әрекеттің біртұтас бағдарламасы. Алайда Р.Масырова
мен Т.Линчевская мұндай анықтамамен келіспейтіндігін білдіреді. Олардың
тұжырымдамасында, егер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.