Бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
Курстық жұмыс
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021
Қазақстан Республикасының білім жӘне ғылым министрлігі
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
ҰСТАЗ ИНСТИТУТЫ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
КУРСТЫҚ Жұмыс
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
Білімгер:Шахтанова Айдана Тобы: ПМНО 19-5 _____________
қолы
Жетекші: Сарыбекова Қ.Н. п.ғ.к., доцент
аты-жөні қызметі
Қорғауға жіберілді ____________________2021ж. ____ _________________
қолы
Жұмыс қорғалды __________________2021ж. бағасы __________________
жазбаша
Комиссия мүшелері: _________________________ ____________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы
Тараз 2021
Курстық жұмыс
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БAСТAУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
ПМНО 19-5 тобының білімгеріне Әбдібек Айнұр курстық жоба (жұмыс)
ТАПСЫРМА
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
1. Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
2. Тапсырманың арнайы нұсқауы - курстық жұмысты университеттің талаптарына сай рәсімдеу
3.Есепке-түсініктеме жазбаларының негізгі тараулары (жұмыстары)
Орындау кестесі
Көлемі, %
Орындау уақыты
Кіріспе
10%
22.09
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
15%
6.10
1.1 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғышарттары
15%
20.10
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері
10%
27.10
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары.
10%
28.10
2.1.12 жыллдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігінің тиімділігі.
10%
3.11
2.2.Педагогикалық тәжірибе және оның нәтижелері
10%
10.11
Қорытынды
10%
17.11
Пaйдaлaнылғaн әдебиеттер
10%
17.11
Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
100%
04.12.2021
Қорғау
Кафедра мәжілісінде бекітілген 27.062021 ж. хаттама № 10
Жетекшісі: п.ғ.к., доцент ___________ Сарыбекова Қ.Н
қызметі қолы аты-жөні
Тапсырманы орындауға қабылдадым 3 09.2021ж.
Мазмұны
1. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері
1.1 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғышарттары.
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері.
2. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары.
2.1 12 жыллдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігінің тиімділігі.
2.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың тәжірибелік - эксперимент нәтижесі.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Қосымша
К І Р І С П Е
Зерттеу тақырыбының көкейкестілігі:
Н.Ә.Назарбаев білім мен ғылымды өз дәрежесінде меңгерген елдер ғана әлемдік дамудың алдында болады. Ендеше біз халыққа білім беру және ғылымды дамыту, оларды реформалау ісін қарқынды жолға қоюымыз керек деп міндеттейді. Біз осы пікірдің өзінен - ақ білім беру жүйесін реформалауда басқарудың әдіс- тәсілдеріне жаңаша құрылыммен келу керектігін көреміз. Мектептің педагогикалық жұмыс барысын жүйелеу, оқыту тәсілдерін жетілдіру, білім дегейін жоғары сатыға көтеру.
Жүргізілген көптеген ғылыми зерттеулер аясында теориялық тұжылымдамалар жасалған, еліміздің көрнекті педагог - ғалымдары мен қайраткерлерінің педагогикалық идеялары негізделген.
Зерттеу жұмысының мақсаты:12 жылдық білім беруге көшуде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми теориялық негізге сүйене отыра анықтап, әдіснамалық тұрғыда бағытталған іс-тәжіриубені, саралап жүйелі зерттеу.
Зерттеу жұмысының нысанасы: Бастауыш сынып оқушылары мен жүргізілетін оқу-тәрбие үдерісі.
Зерттеу пәні: Бастауыш сынып оқушыларының оқу ынтасын, белсенділігі мен қызығушылығын арттырып дамыту негізінде оқу тәрбие үдерісі.
Зерттеудің ғылыми болжамы:
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың көрсеткіштері мен деңгейі анықталса;
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың тәжірибелік - эксперименттік тексеруден өткізіліп, әдістемелік ұсыныстар берілсе;
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырып одан әрі деңгейін арттыру, дамыту өте тиімді де ұтымды болуы мүмкін.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Бастауыш сыныпта 12 жылдық білім беру жүйесіндегі оқу икемділігі, тиімділігі, белсенділігі ұғымдарына сәйкес теориялық-әдіснамалық негіздерін анықтау;
- 12 жылдық білім беру жүйесіндегі бастауыш сынып оқушыыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық, философиялық және дидактикалық зерттеулерге талдау жасау;
- Нақты педагогикалық, психологиялық және социологиялық зерттеулер арқылы оқу икемділігін қалыптастыру бағыттарын айқындау;
- Оқыту үдерісінде оқыту икемділігін қалыптастыра отыра бастауыш сынып оқушыларының оқуға, білімге деген ынтасын, жігерін, қызығушылығының мәнін, мазмұнын аша отырып, жолдарын көрсету.
Зерттеудің әдістері мен көздері: Зерттеудің мақсаты, міндеті мен болжамын тексеруіне сәйкес педагогикалық, психологиялық, дидактикалық, социологиялық еңбектерді, педагогикалық тәжірибелерді теориялық тұрғыдан талдау, Қазастан Республикасының Білім туралы заңы, мемлекеттік бағдарламаны, тұжырымдаманы, тұғырнамалық құжаттарына шолу жасау, эксперимент жүргізу, ғылыми әдебиеттерді талдау, анализ синтез, әңгіме, рейтинг, тәжірибелік сабақтар мен тәжірибелік жұмыстар нәтижелерін өңдеу қорытындылау әдістері қолданылады.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы:
- 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру ерекшеліктерімен мазмұндық мәнділігін анықтау;
- 12 жылдық білім беруге көшуде оқу белсенділігінің педагогикалық, психологиялық ерекшелігін қалыптастыру;
- 12 жылдық білім беруде оқушылар білімінің тәжірибемен сабақтастырылып, практикамен ұштастырылуы;
- 12 жылдық білім беру жүйесінде оқушылар икемділігін қалыптастырып арттырудағы зерттеу қорытындылары мен ұсыныстарын, әдістемелік нұсқауларды дайындау үшін қолданылуы мүмкін.
Зерттеу орны: Қаратау қаласындағы М.Әуезов атындағы қазақ орта мектебінде бастауыш сыныптың 1"А"- сыныбына жүргізілді.
Зерттеу жұмысының құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден екі тараудан, қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
„12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқыушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері" 1-ші тарауда бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырып дамытудың құрылымдық мазмұндық ерекшеліктері мен даму алғышарттары нақтыланып көрсетіледі.
„12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары" атты 2-ші тарауда зерттеу эксперименті арқылы оқушылардың оқу икемділігін қалыптастыру жолдары, оқыту ерекшеліктері, ұйымджастыру тиімділігі зерттеу жұмысымның нәтижесі айқын көрсетілді.
Қортындыда 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ерекшеліктері мен даму алғышарттары айқындалып, педагогикалық ұсыныстар көрсетілді.
1. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері.
1.1 12 жылдық білім беру жүйесіндебастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғы шарттары.
Қазіргі ғылым мен техниканың қарыштап өсуі мен ел экономикасының қарқынды даму үстіндегі кезеңде адамдардың көз қарасының заман талабына сай өзгере бастағаны олардың өмір сүру дәстүрінен анық байқалады. Бұл - әлемді қамтыған жаһандану дәуірінің бастапқы көрінісі. Қоғамдағы түрлі өзгерістер мен ондағы адамдар тіршілігіндегі маңызды мәселелер білім саясаты арқылы ғана шешімін тауып жатады.
Білім беру жүйесі - әр елдің даму болашағын айқындайтын, әлемдік өркениетке жетуде негізгі бағыттарын көрсететін біртұтас құрылым.
12 жылдық білім беру жүйесіне көшу - әлемдік білім кеңістігіне еркін енуді көздейтін заман талабынан туындаған мәселе. Мектеп бітірушінің әлеуметтік және қоғамдық өмірдегі өзгерістерге икемделе отырып, ондағы өз орнын анықтауын тың мазмұнды жаңа мектеп қана қамтамасыз ететін әлемдік тәжірибе көрсетіп отыр.
Бүгінгі күні қарқынды даму үстіндегі бірқатар елде 12 жылдық оқытуды білім жүйесіне енгізуде нақты қадамдар жасалуда
12 жылдық білім беру біртіндеп көшуді жүзеге асыру - оның қажеттілігі мен тиімділігін әр педагогтың, ата-ананың саналы түрде түсінуін, қабылдауы мен оған белсенді түрде араласуын, икемділік тантуын қамтитын процесс.
Уақыт өткен сайын адамның жалпы орта білімі мен кәсіби дайындығының деңгейіне қойылатын талаптар үнемі артып, жандана түсуде. Білшім сапасы атты жаңа анықтама 1993 жылы Еуропалық кеңесте XXI ғасырға бет алған білім жүйесін дамытудағы басты міндет ретінде танылды. Бұл үрдіс көптеген елдердің орта білім беретін мектепке айналуынан көрініс тапты.
Мектепке бала 6 жастан қабылданады. Осы жастағы балаларды оқыту біздің тәжірибемізде бұрыннан бар.
Бүгінгі күні баланы 5- жастан бастап тәрбиеленетін мектепалды даярлық бағдарламасының мектепке дейінгі мекемелерде тәжірибеге енгізілгеніне бес жылдан асып кетті.
Ал 6 жасар баланы оқытуддың ғылыми- әдістемелік негіздері мен практикалық тиімділігі жан-жақты зерттеліп оқу-тәрбие процесіне енгізудің нақты қадамдары жасалуда. Оларды мектепке қабылдаудың, оның жас және жеке ерекшеліктеріне қарай жағдай жасау арқылы оқытудың титімді тәсілдері тәжірибеге енгізіліп, еліміздің 104 мектебінде сынақ тәжірибеден өтуде.
Білім берудің бастауыш сатыдағы оқыту кезеңін бес жылға ұзарту мәселесі бойынша баланың физиологиялық, психологиялық дамуы мен дене бітімінің қалыптасуындағы жас ерекшеліктер ескеріле отырып, осы бағыттағы көптеген ғылыми зерттеулердің нәтижелеріне сәйкес қарастырылады.
2-саты - (6-10- сынып) жалпы орта білім беруі дайындығының негізін қалап, оқушының қоғамдағы өзгерістерге сай әлеуметтік - психологиялық бейімделуі мен ғылыми дүниетанымын кеңейтуді, сондай - ақ жеке тұлғалық сапаларының қалыптасуын қамтамасыз етуді көздейді. Оқытудың бұл кезеңі оқушының үшінші сатыдағы бейіндік оқыту түрін саналы түрде таңдауына бағдар беретін бейіналды дайындқтың енгізілуімен ерекшеленеді.
Бейіндік оқыту идеясы өзіміз өмір сүріп отырған кезеңде қоғамды демократияландыру процестерінің әсерінен туындап отыр. Елімізде біраз уақыттан бері білім беру жүйесіне еніп, өзіндік бағыт алған гимназия мен лицейлердің дарынды балаларға арналған арнайы мектептердің тәжірибесі осы бейіндік оқытудың қоғам үшін қажеттігін айқындайды.
Айта кететін жағдай, бүгінге дейінгі баршамыз аитып жүрген бағдарлы оқыту, пәндерді тереңдете оқыту педагогикалық ұжымдардың талап тілектеріне қарай анықталды.
Білім стандарттарын әзірлеудің проблемасы білім беру нормаларын белгілеу қажеттілігі мен адам дамуының өз заңдылықтарының, оның ішінде білім беру нормаларын белгілеу қажеттілігі мен адам дамуының өз заңдылықтарының, оның ішінде тосын, білім беру жүйесіне бағынбайтын заңдардың өмір сүруінің арасындағы қайшылықтарға байланысты туындап отыр. Осы қарама - қайшылықты жеңудің тиімді жолы 12 жылдық білім беру жүйесінің жобалауға психологиялық - педагогикалық тәсілдерді пайдалану болмақ. Мұндай жобалау оқушылардың ерекшеліктері мен дамуы деңгейін ескеретін психологиялық - педагогикалық принциптерге негізделуге тиіс.
Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының арасында, өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан тәрбиеші баланы сол ұлттың тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті- деген М.Жұмабаевтың құнды пікірлерін, сондай-ақ этнопедагогика саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізген қазақ ғалымдары Р.Жарықбаев, С.Қалиев, К.Ж.Қожахметовалардың еңбектері, зерттеулері, идеяларын мектептің тәрбие жүйесінің тұжырымдамасының негізінде алуы керек.
Рухани сұраныс пен әлеуметтік- экономикалық өмір талаптарына сай қазақ мектебінің қоғамдық өмірге даярлауда,ұлы Мағжан сөзімен айтқанда: Баланы тәрбиелі қылу тұрмыс майданында ақылмен,әдіспен күресе білетін адам шығару деген сөз, қалса өзің,асса барлық адам баласын адал жолмен өрге сүйрейтін ер шығару деген сөз. Тұрмыста маңызды мәселелерді шеше білетін, тұрмыстың тұңғиық теңізін қалың қайратпен кеше білетін, адалдық жолға құрбан бола білетін, қысқасы адамзат дүниесінің керек бір мүшесі болатын төрт жағы түгел кісі қылып шығару.
Бүгінгі таңда 12 жылдық білімге көшу үшін демокркатияландыру мен ізгілендіру және оқу-тәрбие үрдісі барысында дамыту туралы ұстанымдар мен этнопедагогика қағидаларын басшылыққа алу қажеттілігі айдан анық болып отыр. Сондықтан мектептегі оқу - тәрбие жұмыстарын мектебімізде инновациялық бағытта жүргізіп отырмыз.
Осы бағытта оқу - тәрбие үрдісін жаңаша ұйымдастыру міндеттері келіп шығады:
Оқыту мекемесінің жаңа үлгісін түзу;
Дәстүрлі емес оқыту бағдарламаларын,оқу жоспарын, оқу құралдарын, оқулықтар дайындау;
Олардың технологиялары мен механизмдерін қала экономикасының қажеттілігіне сай құру;
Білім берудің инновациялық процестерін ғылыми тұрғыдан қамтамасыз ету;
Оқыту мекемелерінде оқушының жеке тұлға ретінде дамуына бағытталған педагогикалық үлгіні өңдеу;
Мемлекеттік стандарт көлемінде барлық оқушылардың білім алуына және тілек білдірушілерге кең көлемде білім алуға мүмкіндік туғызу;
жеке басты дамытуға бағытталған оқыту технологияларын, сондай-ақ, оқушының оқу-тәрбие саласында дамуының деңгейін диагностикалық тұрғыдан анықтауға арналған бағдарламаны сынақтан өткізу және өңдеу;
оқушылардың шығармашылық, өз бетінше ойлау, ғылыми және зерттеу дағдыларын, гуманитарлық ғылымдар бойынша жеке шығармашылық, қызығушылық қабілеттерін дамыту;
мектептегі ортаны жеке тұлғаны интелектуалдыққа, адамгершілікке, эстетикаға және шынығып, нығайып өсуге бейімдеу, сонымен бірге, оқушыларды қазақ мәдениетінің халықтық қайнар көзіне, Қазақстан мен Тараз қаласының тарихына қызығушылығын ояту;
даму мониторингінің 2 жүйесін құру - жеке оқушыға және мектепке арналған.
Міндеттері:
Білім беру мекемесі әдістемелік қызметінің негізгі бағыттарын белгілеу.
Білім беру саласын әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз ету.
Жаңа педагогикалық технологияларды меңгеруге авторлық бағдарламаларды құруға оқу әдістемелік кешендерді қолданып көруге бағытталған білім беру мекемесінің тәжірибелік іздену инновациялық және зерттеу қызметін жүйелеу.
Жас мамандардың педагогикалық іс тәжірибелерін практика жүзінде арттыру. Ізденіс мектебі жас мұғалімдердің жұмысына, жаңа келген мұғалімдердің жұмысына көмек беріп, жұмыстарына жүйеліжүргізуге басшылық жасайды.
Педагогикалық және әдістемелік сараптамалар жүргізу.
Оқушылардың ғылыми қоғамы өздерінің бекітілген ережелері бойынша жұмыс жасайды. Ғылыми қоғамның жетекшісі әр кезеңге сараптама жасап отырады.
Мектептің кіші олимпиада мектебі де оқушыларды жыл бойына олимпиадаға дайындап жоғары көрсеткіштерді көрсетеді.
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері
Білім мазмұны демократияландыру, ізгілендіру, дамыта отырып оқыту ұстанымдарын басшылыққа ала отырып, ұлтымыздың тілдік, психологиялық әлеуметтік ерекшеліктері ескеріліп қазақ баласының дүниетанымына сай, теориялық деңгейі жоғары, ата-баба өсиеті негізінде рухани мәдени мұралар үлгісінде құрылды.
Білім сапасын көтерудің құзіреттілігі, білім жүйесін оқу үрдісіне енгізудің негізгі жолы - технологияландыру қызметі болып табылады. Сол себептен мектептің оқу және тәрбие үрдісінің жүйелі түрде технологияландыру мәселесі эксперименті барысында өз шешімін тапты. Технологиялық қызмет мектептің үш сатысында құралып, әр бір сатының бас технологтары технологиялық мәдениеті жоғары, зерттеу жұмыстарымен шұғылданатын мұғалімдер қатарынан мектептің ғылыми зерттеу орталығының кеңесінің шешімімен тағайындалған. Технологиялық қызметтің негізгі мақсаты: мектеп мұғалімдеріне педагогикалық, коммуникативтік, басқару технологияларының теориялық моделдерімен таныстыр, қажетті технологиялардың жүйесімен таныстырып алгоритмдеу, оны ғылыми тұрғыдан байқаудан өткізу, сараптама жасау болып табылды. Бұл қызметтің потенциалы өте үлкен екені анықталды.мұғалімнің кәсіби шеберлік деңгейін арттыруда өзіндік білімін жетілдіру сабағынан, синдикативтік оқудан, топаралық оқудан, синдикативтік танысудан тұратын топтық оқыту технологиясының өте тиімді екенін анықтадық. Яғни мектеп мұғалімдерінің 95% педагогика саласындағы инновациялық теориялармен танысып 75% ұстаздар өз жұмыстарын инновациялық бағытта жүргізуде.
Мектептегі оқу тәрбие жұмысын ұйымдастыруда жүргізілген жұмыстардың ғылыми жаңашылдығы мен теориялық ерекшеліктері оқушыны жекелей дамытуды көздеген педагогикалық технологиялардың негізі мен жиынтығын анықтауда, мектеп пен оқушы арасындағы гармонизацияны ашуда, сонымен қатар, жеке басты оқыту технологияларына жататын түрлі деңгейлік варианттарын модульдік, биоақпараттық оқыту технологияларын өңдеп, технологиялық режимде жұмыс істейтінмектеп моделін құруда анықталады. Бұл тәжірибелік жұмыстарды жүргізу үшін зерттеу топтарын құру қажет. Зерттеу топтары түрлі деңгейдегі жұмыс жүйесін қарастырады:
I.топ-теориялық - әдіснамалық тұрғыдан қамтамасыз ету;
II.топ - мониторингті құру және өңдеу;
III.топ - жеке бастың педагогикалық және психологиялық диагностикасын жасау;
IV.топ-оқу тәрбие саласының педагогикалық және психологиялық диагностикасын жасау;
V.топ- оқушының жеке басы мен мектеп ұжымының өзара іс әрекетін модульдік басқару саласында дайындау.
VI.топ-сынып жетекшісінің модульдік іс - әрекетін дайындау.
12 жылдық білім беруді жүзеге асыруда тұлғаның шығармашылық қабілетін дамытуда шешуші рольді оқу жоспарының вариативті бөлігі (оқушылар мектеп ұсынған арнаулы курстардан өздерінің қалауы және таңдауы бойынша игерілетін оқу жоспарының вариативті бөлігі) кіреді.
Жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабіліетін дамыту негізінен репродуктивтік операциялармен шектеледі, бұл өз кезегінде оқушының шығармашылық мүмкіншілігін сонымен қатар олардың әлеуметтік - коммуникативтік бейімделуін төмендетеді вербальді - когнитивтік әрекетбарысында мұғалімдер өздерінің функционалдық мүмкіндігін жүйесіз толық емес әдістеме жағынан жетілмеген түрде және оқушының креативтік деңгейін есепке алмай қолданады. Мұғалімнің шығармашылық тұлғасының моделіне құзіреттілік құрылымы ерекше орын алады. Әдетте оны белгілі бір әрекеттердің саласындағы толық білімге байланысты қолданады. Н.В.Кузминаның ізінен, біз құзіреттілік деп мұғалімнің алдына қойған мақсаттарын тиімді шешу үшін теориялық және практикалық білімді ерекше түрде құру іскерлігінің жиынтығын айтамыз. Осы айтылғандарға байланысты құзіреттіліктің келесі элементтерін бөліп көрсетуге болады.
Белгілі бір мектеп пәніне байланысты арнайы құзіреттілік;
Қарым-қатынас саласындағы әлеуметтік-психологиялық құзіреттілік;
Мотив қабілеттілік, тұлғаның бағыттылығы саласындағы сараланған психологиялық құзіреттілік.
Жалпы мәдени құзіреттілік қоғам, саясаты, экономика, экология, қарым-қатынас мәдениеті, өнер жөнінде білімдерді қамтиды. Жалпы мәдени құзіреттіліктің барлық ауқымы оның негізгі үш когнитивті, коммуникативті түріне тіріледі.
Біріншісі, әлемдік картиналардың, стереотиптердің, образдардың, принциптердің, түсініктердің, заңдардың, алынған білімді жинақтау негізіне сәйкес қалыптасуын білдіреді.
Екіншісі, әртүрлі ситуацияларға бейімделу тәсілі туралы білімі, қарым-қатынастың вербальді және вербальді емес құралдарын еркін меңгеруі немесе эмпатиялық қасиеті ретінде екі мағынада түсінуге болады.
Интерактивті құзіреттілікке нәтижелі өзара бірлескен әрекетті орнатуға байланысты іскерліктер жатады, оның мұғалімнің шығармашылық тұлғасына сәйкес көрінетін ең айқын формасы ынтымақтастықтың бірлескен шығармашылық болып табылады.
Құзіреттілік бірқатар факторлар арқылы анықталады, олардың қатарына: адамның когнитивті тұрғыдан күрделілігі; темпераменті мен мінез- құлқының ерекшеліктері, басым психикалық күйі жатады. Басқаша айтқанда құзіреттіліктің жоғары деңгейі тұлғаның темпераменті мен мінез құлқы, танымдық, эмоциялық - ерік қызметтерін өзіндік ерекшеліктеріне сай тікелей байланысты.
Осылайша теориялық өңделген модель, жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін дамыту жүиесі мұғалімдердің әрекетінде ұзақ мерзімге есептелген жоспарлы педагогикалық процесс, мұғалімнің кіріктірілген қасиеті ретінде кезең бойынша және белгілі бір логикалық ізбен жүруіне негізделген. Осыған байланысты модельді құрастыру жүйесінің басты мақсаты, жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін дамытуды көздейтін мұғалімнің практикалық әрекетіндегі педагогикалық процесс мазмұнын бір-бірін алмастырып отыратын кезеңдерін анықтау.
12 жылдық мектеп жағдайында бейіндік оқыту арқылы оқушы тұлғасын әлеуметтендіру.
Білім жүйесі қоғамды дамыту мен тұрақтандырудың негізгі факторы болып табылады. адамның ақпараттық қоғамдағы өмір сүру жағдайынан күтілетін өзгерістер маңызды сипат алатын тұлға қажеттілігіне, яғни шығармашылықтағы өзін- өзі дамыту, өзін-өзі өзгертудегі қажеттілерге жетелейді, демек осыған сәйкес білім беру сипаты да өзгеруі тиіс.
12 жылдық оқыту идеясы білім беруді дамытудың әлемдік тенденциялары арнасында жатыр және бұл бағытты ҚРБілім және ғылым министрлігі мақұлдаған. Дегенмен бұл тұрғыдан көптеген мәселелер мен сұрақтар туралы соңғы шешім әлі қабылдана қойған жоқ. Қазіргі таңда елімізде осыған байланысты ғылыми зерттеулер мен эксперименттік жұмыстар жүрігізілу үстінде.
XXI ғасыр мектебі бізден тез өзгеретін әлем жағдайына бейімделуге мүмкіндік беретін, және кәсіби қызметте өзін шығармашылық тұрғыда жүзеге асыратын тиімді өзгерістерді қажет етеді. Адамның ... жалғасы
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021
Қазақстан Республикасының білім жӘне ғылым министрлігі
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
ҰСТАЗ ИНСТИТУТЫ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БАСТАУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
КУРСТЫҚ Жұмыс
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
Білімгер:Шахтанова Айдана Тобы: ПМНО 19-5 _____________
қолы
Жетекші: Сарыбекова Қ.Н. п.ғ.к., доцент
аты-жөні қызметі
Қорғауға жіберілді ____________________2021ж. ____ _________________
қолы
Жұмыс қорғалды __________________2021ж. бағасы __________________
жазбаша
Комиссия мүшелері: _________________________ ____________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы
______________________________ ___ ________________
аты-жөні қолы
Тараз 2021
Курстық жұмыс
Ф 11.01-2021
1-баспа 25.06.2021
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.Х. ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ БAСТAУЫШ БІЛІМ БЕРУ кафедрасы
ПМНО 19-5 тобының білімгеріне Әбдібек Айнұр курстық жоба (жұмыс)
ТАПСЫРМА
Математиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша
1. Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
2. Тапсырманың арнайы нұсқауы - курстық жұмысты университеттің талаптарына сай рәсімдеу
3.Есепке-түсініктеме жазбаларының негізгі тараулары (жұмыстары)
Орындау кестесі
Көлемі, %
Орындау уақыты
Кіріспе
10%
22.09
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру
15%
6.10
1.1 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғышарттары
15%
20.10
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері
10%
27.10
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары.
10%
28.10
2.1.12 жыллдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігінің тиімділігі.
10%
3.11
2.2.Педагогикалық тәжірибе және оның нәтижелері
10%
10.11
Қорытынды
10%
17.11
Пaйдaлaнылғaн әдебиеттер
10%
17.11
Жобаның (жұмысты) жинақтау мерзімі
100%
04.12.2021
Қорғау
Кафедра мәжілісінде бекітілген 27.062021 ж. хаттама № 10
Жетекшісі: п.ғ.к., доцент ___________ Сарыбекова Қ.Н
қызметі қолы аты-жөні
Тапсырманы орындауға қабылдадым 3 09.2021ж.
Мазмұны
1. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері
1.1 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғышарттары.
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері.
2. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары.
2.1 12 жыллдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігінің тиімділігі.
2.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың тәжірибелік - эксперимент нәтижесі.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Қосымша
К І Р І С П Е
Зерттеу тақырыбының көкейкестілігі:
Н.Ә.Назарбаев білім мен ғылымды өз дәрежесінде меңгерген елдер ғана әлемдік дамудың алдында болады. Ендеше біз халыққа білім беру және ғылымды дамыту, оларды реформалау ісін қарқынды жолға қоюымыз керек деп міндеттейді. Біз осы пікірдің өзінен - ақ білім беру жүйесін реформалауда басқарудың әдіс- тәсілдеріне жаңаша құрылыммен келу керектігін көреміз. Мектептің педагогикалық жұмыс барысын жүйелеу, оқыту тәсілдерін жетілдіру, білім дегейін жоғары сатыға көтеру.
Жүргізілген көптеген ғылыми зерттеулер аясында теориялық тұжылымдамалар жасалған, еліміздің көрнекті педагог - ғалымдары мен қайраткерлерінің педагогикалық идеялары негізделген.
Зерттеу жұмысының мақсаты:12 жылдық білім беруге көшуде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми теориялық негізге сүйене отыра анықтап, әдіснамалық тұрғыда бағытталған іс-тәжіриубені, саралап жүйелі зерттеу.
Зерттеу жұмысының нысанасы: Бастауыш сынып оқушылары мен жүргізілетін оқу-тәрбие үдерісі.
Зерттеу пәні: Бастауыш сынып оқушыларының оқу ынтасын, белсенділігі мен қызығушылығын арттырып дамыту негізінде оқу тәрбие үдерісі.
Зерттеудің ғылыми болжамы:
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың көрсеткіштері мен деңгейі анықталса;
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың тәжірибелік - эксперименттік тексеруден өткізіліп, әдістемелік ұсыныстар берілсе;
12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырып одан әрі деңгейін арттыру, дамыту өте тиімді де ұтымды болуы мүмкін.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Бастауыш сыныпта 12 жылдық білім беру жүйесіндегі оқу икемділігі, тиімділігі, белсенділігі ұғымдарына сәйкес теориялық-әдіснамалық негіздерін анықтау;
- 12 жылдық білім беру жүйесіндегі бастауыш сынып оқушыыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық, философиялық және дидактикалық зерттеулерге талдау жасау;
- Нақты педагогикалық, психологиялық және социологиялық зерттеулер арқылы оқу икемділігін қалыптастыру бағыттарын айқындау;
- Оқыту үдерісінде оқыту икемділігін қалыптастыра отыра бастауыш сынып оқушыларының оқуға, білімге деген ынтасын, жігерін, қызығушылығының мәнін, мазмұнын аша отырып, жолдарын көрсету.
Зерттеудің әдістері мен көздері: Зерттеудің мақсаты, міндеті мен болжамын тексеруіне сәйкес педагогикалық, психологиялық, дидактикалық, социологиялық еңбектерді, педагогикалық тәжірибелерді теориялық тұрғыдан талдау, Қазастан Республикасының Білім туралы заңы, мемлекеттік бағдарламаны, тұжырымдаманы, тұғырнамалық құжаттарына шолу жасау, эксперимент жүргізу, ғылыми әдебиеттерді талдау, анализ синтез, әңгіме, рейтинг, тәжірибелік сабақтар мен тәжірибелік жұмыстар нәтижелерін өңдеу қорытындылау әдістері қолданылады.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы:
- 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру ерекшеліктерімен мазмұндық мәнділігін анықтау;
- 12 жылдық білім беруге көшуде оқу белсенділігінің педагогикалық, психологиялық ерекшелігін қалыптастыру;
- 12 жылдық білім беруде оқушылар білімінің тәжірибемен сабақтастырылып, практикамен ұштастырылуы;
- 12 жылдық білім беру жүйесінде оқушылар икемділігін қалыптастырып арттырудағы зерттеу қорытындылары мен ұсыныстарын, әдістемелік нұсқауларды дайындау үшін қолданылуы мүмкін.
Зерттеу орны: Қаратау қаласындағы М.Әуезов атындағы қазақ орта мектебінде бастауыш сыныптың 1"А"- сыныбына жүргізілді.
Зерттеу жұмысының құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден екі тараудан, қорытынды және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
„12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқыушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері" 1-ші тарауда бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырып дамытудың құрылымдық мазмұндық ерекшеліктері мен даму алғышарттары нақтыланып көрсетіледі.
„12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастыру жолдары" атты 2-ші тарауда зерттеу эксперименті арқылы оқушылардың оқу икемділігін қалыптастыру жолдары, оқыту ерекшеліктері, ұйымджастыру тиімділігі зерттеу жұмысымның нәтижесі айқын көрсетілді.
Қортындыда 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ерекшеліктері мен даму алғышарттары айқындалып, педагогикалық ұсыныстар көрсетілді.
1. 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері.
1.1 12 жылдық білім беру жүйесіндебастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың зерттелуі мен даму алғы шарттары.
Қазіргі ғылым мен техниканың қарыштап өсуі мен ел экономикасының қарқынды даму үстіндегі кезеңде адамдардың көз қарасының заман талабына сай өзгере бастағаны олардың өмір сүру дәстүрінен анық байқалады. Бұл - әлемді қамтыған жаһандану дәуірінің бастапқы көрінісі. Қоғамдағы түрлі өзгерістер мен ондағы адамдар тіршілігіндегі маңызды мәселелер білім саясаты арқылы ғана шешімін тауып жатады.
Білім беру жүйесі - әр елдің даму болашағын айқындайтын, әлемдік өркениетке жетуде негізгі бағыттарын көрсететін біртұтас құрылым.
12 жылдық білім беру жүйесіне көшу - әлемдік білім кеңістігіне еркін енуді көздейтін заман талабынан туындаған мәселе. Мектеп бітірушінің әлеуметтік және қоғамдық өмірдегі өзгерістерге икемделе отырып, ондағы өз орнын анықтауын тың мазмұнды жаңа мектеп қана қамтамасыз ететін әлемдік тәжірибе көрсетіп отыр.
Бүгінгі күні қарқынды даму үстіндегі бірқатар елде 12 жылдық оқытуды білім жүйесіне енгізуде нақты қадамдар жасалуда
12 жылдық білім беру біртіндеп көшуді жүзеге асыру - оның қажеттілігі мен тиімділігін әр педагогтың, ата-ананың саналы түрде түсінуін, қабылдауы мен оған белсенді түрде араласуын, икемділік тантуын қамтитын процесс.
Уақыт өткен сайын адамның жалпы орта білімі мен кәсіби дайындығының деңгейіне қойылатын талаптар үнемі артып, жандана түсуде. Білшім сапасы атты жаңа анықтама 1993 жылы Еуропалық кеңесте XXI ғасырға бет алған білім жүйесін дамытудағы басты міндет ретінде танылды. Бұл үрдіс көптеген елдердің орта білім беретін мектепке айналуынан көрініс тапты.
Мектепке бала 6 жастан қабылданады. Осы жастағы балаларды оқыту біздің тәжірибемізде бұрыннан бар.
Бүгінгі күні баланы 5- жастан бастап тәрбиеленетін мектепалды даярлық бағдарламасының мектепке дейінгі мекемелерде тәжірибеге енгізілгеніне бес жылдан асып кетті.
Ал 6 жасар баланы оқытуддың ғылыми- әдістемелік негіздері мен практикалық тиімділігі жан-жақты зерттеліп оқу-тәрбие процесіне енгізудің нақты қадамдары жасалуда. Оларды мектепке қабылдаудың, оның жас және жеке ерекшеліктеріне қарай жағдай жасау арқылы оқытудың титімді тәсілдері тәжірибеге енгізіліп, еліміздің 104 мектебінде сынақ тәжірибеден өтуде.
Білім берудің бастауыш сатыдағы оқыту кезеңін бес жылға ұзарту мәселесі бойынша баланың физиологиялық, психологиялық дамуы мен дене бітімінің қалыптасуындағы жас ерекшеліктер ескеріле отырып, осы бағыттағы көптеген ғылыми зерттеулердің нәтижелеріне сәйкес қарастырылады.
2-саты - (6-10- сынып) жалпы орта білім беруі дайындығының негізін қалап, оқушының қоғамдағы өзгерістерге сай әлеуметтік - психологиялық бейімделуі мен ғылыми дүниетанымын кеңейтуді, сондай - ақ жеке тұлғалық сапаларының қалыптасуын қамтамасыз етуді көздейді. Оқытудың бұл кезеңі оқушының үшінші сатыдағы бейіндік оқыту түрін саналы түрде таңдауына бағдар беретін бейіналды дайындқтың енгізілуімен ерекшеленеді.
Бейіндік оқыту идеясы өзіміз өмір сүріп отырған кезеңде қоғамды демократияландыру процестерінің әсерінен туындап отыр. Елімізде біраз уақыттан бері білім беру жүйесіне еніп, өзіндік бағыт алған гимназия мен лицейлердің дарынды балаларға арналған арнайы мектептердің тәжірибесі осы бейіндік оқытудың қоғам үшін қажеттігін айқындайды.
Айта кететін жағдай, бүгінге дейінгі баршамыз аитып жүрген бағдарлы оқыту, пәндерді тереңдете оқыту педагогикалық ұжымдардың талап тілектеріне қарай анықталды.
Білім стандарттарын әзірлеудің проблемасы білім беру нормаларын белгілеу қажеттілігі мен адам дамуының өз заңдылықтарының, оның ішінде білім беру нормаларын белгілеу қажеттілігі мен адам дамуының өз заңдылықтарының, оның ішінде тосын, білім беру жүйесіне бағынбайтын заңдардың өмір сүруінің арасындағы қайшылықтарға байланысты туындап отыр. Осы қарама - қайшылықты жеңудің тиімді жолы 12 жылдық білім беру жүйесінің жобалауға психологиялық - педагогикалық тәсілдерді пайдалану болмақ. Мұндай жобалау оқушылардың ерекшеліктері мен дамуы деңгейін ескеретін психологиялық - педагогикалық принциптерге негізделуге тиіс.
Әрбір ұлттың баласы өз ұлтының арасында, өз ұлты үшін қызмет қылатын болғандықтан тәрбиеші баланы сол ұлттың тәрбиесімен тәрбие қылуға міндетті- деген М.Жұмабаевтың құнды пікірлерін, сондай-ақ этнопедагогика саласында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізген қазақ ғалымдары Р.Жарықбаев, С.Қалиев, К.Ж.Қожахметовалардың еңбектері, зерттеулері, идеяларын мектептің тәрбие жүйесінің тұжырымдамасының негізінде алуы керек.
Рухани сұраныс пен әлеуметтік- экономикалық өмір талаптарына сай қазақ мектебінің қоғамдық өмірге даярлауда,ұлы Мағжан сөзімен айтқанда: Баланы тәрбиелі қылу тұрмыс майданында ақылмен,әдіспен күресе білетін адам шығару деген сөз, қалса өзің,асса барлық адам баласын адал жолмен өрге сүйрейтін ер шығару деген сөз. Тұрмыста маңызды мәселелерді шеше білетін, тұрмыстың тұңғиық теңізін қалың қайратпен кеше білетін, адалдық жолға құрбан бола білетін, қысқасы адамзат дүниесінің керек бір мүшесі болатын төрт жағы түгел кісі қылып шығару.
Бүгінгі таңда 12 жылдық білімге көшу үшін демокркатияландыру мен ізгілендіру және оқу-тәрбие үрдісі барысында дамыту туралы ұстанымдар мен этнопедагогика қағидаларын басшылыққа алу қажеттілігі айдан анық болып отыр. Сондықтан мектептегі оқу - тәрбие жұмыстарын мектебімізде инновациялық бағытта жүргізіп отырмыз.
Осы бағытта оқу - тәрбие үрдісін жаңаша ұйымдастыру міндеттері келіп шығады:
Оқыту мекемесінің жаңа үлгісін түзу;
Дәстүрлі емес оқыту бағдарламаларын,оқу жоспарын, оқу құралдарын, оқулықтар дайындау;
Олардың технологиялары мен механизмдерін қала экономикасының қажеттілігіне сай құру;
Білім берудің инновациялық процестерін ғылыми тұрғыдан қамтамасыз ету;
Оқыту мекемелерінде оқушының жеке тұлға ретінде дамуына бағытталған педагогикалық үлгіні өңдеу;
Мемлекеттік стандарт көлемінде барлық оқушылардың білім алуына және тілек білдірушілерге кең көлемде білім алуға мүмкіндік туғызу;
жеке басты дамытуға бағытталған оқыту технологияларын, сондай-ақ, оқушының оқу-тәрбие саласында дамуының деңгейін диагностикалық тұрғыдан анықтауға арналған бағдарламаны сынақтан өткізу және өңдеу;
оқушылардың шығармашылық, өз бетінше ойлау, ғылыми және зерттеу дағдыларын, гуманитарлық ғылымдар бойынша жеке шығармашылық, қызығушылық қабілеттерін дамыту;
мектептегі ортаны жеке тұлғаны интелектуалдыққа, адамгершілікке, эстетикаға және шынығып, нығайып өсуге бейімдеу, сонымен бірге, оқушыларды қазақ мәдениетінің халықтық қайнар көзіне, Қазақстан мен Тараз қаласының тарихына қызығушылығын ояту;
даму мониторингінің 2 жүйесін құру - жеке оқушыға және мектепке арналған.
Міндеттері:
Білім беру мекемесі әдістемелік қызметінің негізгі бағыттарын белгілеу.
Білім беру саласын әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз ету.
Жаңа педагогикалық технологияларды меңгеруге авторлық бағдарламаларды құруға оқу әдістемелік кешендерді қолданып көруге бағытталған білім беру мекемесінің тәжірибелік іздену инновациялық және зерттеу қызметін жүйелеу.
Жас мамандардың педагогикалық іс тәжірибелерін практика жүзінде арттыру. Ізденіс мектебі жас мұғалімдердің жұмысына, жаңа келген мұғалімдердің жұмысына көмек беріп, жұмыстарына жүйеліжүргізуге басшылық жасайды.
Педагогикалық және әдістемелік сараптамалар жүргізу.
Оқушылардың ғылыми қоғамы өздерінің бекітілген ережелері бойынша жұмыс жасайды. Ғылыми қоғамның жетекшісі әр кезеңге сараптама жасап отырады.
Мектептің кіші олимпиада мектебі де оқушыларды жыл бойына олимпиадаға дайындап жоғары көрсеткіштерді көрсетеді.
1.2 12 жылдық білім беру жүйесінде бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін қалыптастырудың педагогикалық, психологиялық ереккшеліктері
Білім мазмұны демократияландыру, ізгілендіру, дамыта отырып оқыту ұстанымдарын басшылыққа ала отырып, ұлтымыздың тілдік, психологиялық әлеуметтік ерекшеліктері ескеріліп қазақ баласының дүниетанымына сай, теориялық деңгейі жоғары, ата-баба өсиеті негізінде рухани мәдени мұралар үлгісінде құрылды.
Білім сапасын көтерудің құзіреттілігі, білім жүйесін оқу үрдісіне енгізудің негізгі жолы - технологияландыру қызметі болып табылады. Сол себептен мектептің оқу және тәрбие үрдісінің жүйелі түрде технологияландыру мәселесі эксперименті барысында өз шешімін тапты. Технологиялық қызмет мектептің үш сатысында құралып, әр бір сатының бас технологтары технологиялық мәдениеті жоғары, зерттеу жұмыстарымен шұғылданатын мұғалімдер қатарынан мектептің ғылыми зерттеу орталығының кеңесінің шешімімен тағайындалған. Технологиялық қызметтің негізгі мақсаты: мектеп мұғалімдеріне педагогикалық, коммуникативтік, басқару технологияларының теориялық моделдерімен таныстыр, қажетті технологиялардың жүйесімен таныстырып алгоритмдеу, оны ғылыми тұрғыдан байқаудан өткізу, сараптама жасау болып табылды. Бұл қызметтің потенциалы өте үлкен екені анықталды.мұғалімнің кәсіби шеберлік деңгейін арттыруда өзіндік білімін жетілдіру сабағынан, синдикативтік оқудан, топаралық оқудан, синдикативтік танысудан тұратын топтық оқыту технологиясының өте тиімді екенін анықтадық. Яғни мектеп мұғалімдерінің 95% педагогика саласындағы инновациялық теориялармен танысып 75% ұстаздар өз жұмыстарын инновациялық бағытта жүргізуде.
Мектептегі оқу тәрбие жұмысын ұйымдастыруда жүргізілген жұмыстардың ғылыми жаңашылдығы мен теориялық ерекшеліктері оқушыны жекелей дамытуды көздеген педагогикалық технологиялардың негізі мен жиынтығын анықтауда, мектеп пен оқушы арасындағы гармонизацияны ашуда, сонымен қатар, жеке басты оқыту технологияларына жататын түрлі деңгейлік варианттарын модульдік, биоақпараттық оқыту технологияларын өңдеп, технологиялық режимде жұмыс істейтінмектеп моделін құруда анықталады. Бұл тәжірибелік жұмыстарды жүргізу үшін зерттеу топтарын құру қажет. Зерттеу топтары түрлі деңгейдегі жұмыс жүйесін қарастырады:
I.топ-теориялық - әдіснамалық тұрғыдан қамтамасыз ету;
II.топ - мониторингті құру және өңдеу;
III.топ - жеке бастың педагогикалық және психологиялық диагностикасын жасау;
IV.топ-оқу тәрбие саласының педагогикалық және психологиялық диагностикасын жасау;
V.топ- оқушының жеке басы мен мектеп ұжымының өзара іс әрекетін модульдік басқару саласында дайындау.
VI.топ-сынып жетекшісінің модульдік іс - әрекетін дайындау.
12 жылдық білім беруді жүзеге асыруда тұлғаның шығармашылық қабілетін дамытуда шешуші рольді оқу жоспарының вариативті бөлігі (оқушылар мектеп ұсынған арнаулы курстардан өздерінің қалауы және таңдауы бойынша игерілетін оқу жоспарының вариативті бөлігі) кіреді.
Жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабіліетін дамыту негізінен репродуктивтік операциялармен шектеледі, бұл өз кезегінде оқушының шығармашылық мүмкіншілігін сонымен қатар олардың әлеуметтік - коммуникативтік бейімделуін төмендетеді вербальді - когнитивтік әрекетбарысында мұғалімдер өздерінің функционалдық мүмкіндігін жүйесіз толық емес әдістеме жағынан жетілмеген түрде және оқушының креативтік деңгейін есепке алмай қолданады. Мұғалімнің шығармашылық тұлғасының моделіне құзіреттілік құрылымы ерекше орын алады. Әдетте оны белгілі бір әрекеттердің саласындағы толық білімге байланысты қолданады. Н.В.Кузминаның ізінен, біз құзіреттілік деп мұғалімнің алдына қойған мақсаттарын тиімді шешу үшін теориялық және практикалық білімді ерекше түрде құру іскерлігінің жиынтығын айтамыз. Осы айтылғандарға байланысты құзіреттіліктің келесі элементтерін бөліп көрсетуге болады.
Белгілі бір мектеп пәніне байланысты арнайы құзіреттілік;
Қарым-қатынас саласындағы әлеуметтік-психологиялық құзіреттілік;
Мотив қабілеттілік, тұлғаның бағыттылығы саласындағы сараланған психологиялық құзіреттілік.
Жалпы мәдени құзіреттілік қоғам, саясаты, экономика, экология, қарым-қатынас мәдениеті, өнер жөнінде білімдерді қамтиды. Жалпы мәдени құзіреттіліктің барлық ауқымы оның негізгі үш когнитивті, коммуникативті түріне тіріледі.
Біріншісі, әлемдік картиналардың, стереотиптердің, образдардың, принциптердің, түсініктердің, заңдардың, алынған білімді жинақтау негізіне сәйкес қалыптасуын білдіреді.
Екіншісі, әртүрлі ситуацияларға бейімделу тәсілі туралы білімі, қарым-қатынастың вербальді және вербальді емес құралдарын еркін меңгеруі немесе эмпатиялық қасиеті ретінде екі мағынада түсінуге болады.
Интерактивті құзіреттілікке нәтижелі өзара бірлескен әрекетті орнатуға байланысты іскерліктер жатады, оның мұғалімнің шығармашылық тұлғасына сәйкес көрінетін ең айқын формасы ынтымақтастықтың бірлескен шығармашылық болып табылады.
Құзіреттілік бірқатар факторлар арқылы анықталады, олардың қатарына: адамның когнитивті тұрғыдан күрделілігі; темпераменті мен мінез- құлқының ерекшеліктері, басым психикалық күйі жатады. Басқаша айтқанда құзіреттіліктің жоғары деңгейі тұлғаның темпераменті мен мінез құлқы, танымдық, эмоциялық - ерік қызметтерін өзіндік ерекшеліктеріне сай тікелей байланысты.
Осылайша теориялық өңделген модель, жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін дамыту жүиесі мұғалімдердің әрекетінде ұзақ мерзімге есептелген жоспарлы педагогикалық процесс, мұғалімнің кіріктірілген қасиеті ретінде кезең бойынша және белгілі бір логикалық ізбен жүруіне негізделген. Осыған байланысты модельді құрастыру жүйесінің басты мақсаты, жоғары сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін дамытуды көздейтін мұғалімнің практикалық әрекетіндегі педагогикалық процесс мазмұнын бір-бірін алмастырып отыратын кезеңдерін анықтау.
12 жылдық мектеп жағдайында бейіндік оқыту арқылы оқушы тұлғасын әлеуметтендіру.
Білім жүйесі қоғамды дамыту мен тұрақтандырудың негізгі факторы болып табылады. адамның ақпараттық қоғамдағы өмір сүру жағдайынан күтілетін өзгерістер маңызды сипат алатын тұлға қажеттілігіне, яғни шығармашылықтағы өзін- өзі дамыту, өзін-өзі өзгертудегі қажеттілерге жетелейді, демек осыған сәйкес білім беру сипаты да өзгеруі тиіс.
12 жылдық оқыту идеясы білім беруді дамытудың әлемдік тенденциялары арнасында жатыр және бұл бағытты ҚРБілім және ғылым министрлігі мақұлдаған. Дегенмен бұл тұрғыдан көптеген мәселелер мен сұрақтар туралы соңғы шешім әлі қабылдана қойған жоқ. Қазіргі таңда елімізде осыған байланысты ғылыми зерттеулер мен эксперименттік жұмыстар жүрігізілу үстінде.
XXI ғасыр мектебі бізден тез өзгеретін әлем жағдайына бейімделуге мүмкіндік беретін, және кәсіби қызметте өзін шығармашылық тұрғыда жүзеге асыратын тиімді өзгерістерді қажет етеді. Адамның ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz