Адам табиғаты - саяси болмыс

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Аристотель Саясат

Саясат адамдарды жасамайды, бірақ оларды табиғат жаратқандай қабылдайды
Аристотель (б.з.д. 384 - б.з.д. 322 ж.ж.)
І бөлім: Адам табиғаты - саяси болмыс
Бәрімізге белгілі болатындай, әрбір мемлекеттің өзіне тән қатынас түрі болады. Бұл болжалғаннан барлық қажеттіліктердің ұмтылуын біз- мемлекет немесе саясат, басқаша айтқанда саяси байланыс деуге болады.Олардың ұғымдарына біз мемлекет атауына адамды қоса аламыз. Саясаттың мәнін негізге ала отырып, адамның жекеленген болмысын нақты біле алдым. Мемлекет пен саясатта отбасының қоғамдық мәні өте зор. Барлық төңірекке көз жүгіртетін болсақ, жалпы болжам келтіруге болады. Отбасыда ер мен әйелдің алатын орны ерекше. Бұндай комбинацияның ең басында ер адамның орны жоғары болатындығы, патриархаттың үстемдік ете отырып, ер адамның мырза, үй қожасы деген лауазымды атқа ие екендіндігі, оның шіркеу билігіне бағынышты болатынын білдім.Мәселен, әйел адамзатын құлға теңеп, оның табиғаттан әлсіз деп көрсетін жөн санамадым. Әйел адам ең біріншіден отбасы ұйытқысы, ана болып табылады. Қандай ғұлама болсын, ойшыл болсын барлығы ана құрсағынан дүниеге келеді. Әйел мен құлдың табиғаты өзіндік табиғатына сай екі түрлі пікір екенін айтқым келді. Бірақ-та, варварлардың әйел адамына деген ойлары ұнамсыз болды. Яғни олардың үстемді болуына арнайы құқықтарын берілмеуі, сол заманда құлдық санада әрі қарым-қатынаста қалуы да осыдан шығар. Ары қарай дамуына кедергі болды деп ойлаймын. Мысалы, Гесиоданың өлең жолдарын талқыға салатын болсам: Әйел-өгіз, жер өңдеуші. Берілген жолдардан өгіздің құл ретінде бейнеленіп, ал әйелді сөз қыстыра байланыстыруын көрдім. Сол сияқты қоғамда үлкен үлесі бар қарым-қатынастың дамыған түрі-отбасыны алғым келіп отыр. Отбасында да әрқашан қорғаушы, асыраушы басты рөлін алатын ер адам болып табылады.Табиға заңдылыққа сәйкес адам саны, отбасы саны көбейе келе, белгілі бір ұжымдыққа ұласады. Отбасындаға күйеуі мен әйел қарым-қатынасы, баласы мен ата-анасы тіптен, мырзаның құлға деген қатынасы, бұлардың барлығы саясаттың негізі дегім келеді. Қоғамның бірнеше ұжымдардан болуын қарастыратын болсақ, белсенді билігі бар ұжымның үстемдік ете алуын көре аламыз. Жалпылай айтқанда, мемлекеттін қамтамасыз болуын қадағалай түпкілікті мақсатын асыруында оның , жоғарғы сатыдағы өмірде болуына орай бәріне ортақ заңдар жиыны құрастырылады. Осылайша, адам-табиғатына сай мемлекеттегі саяси тіршілік иесі болып қала береді. Белгіленген заңнан және қоғамдағы өзінге берілген құқықтан бейхабар жүретін адам- мемлекеттің төменгі сатысындағы нашар адам. Айтылған ілімдерге сәйкес мемлекет ол- бір ғана ойда, салада тұратын адамдардың одағы емес мейілінше, адамдардың жан-жақты болуын айтамыз. Табиғат заңдарын қарастыратын болсам, гректердін мырза ретінде болып, варварларды құлдықта ұстауын және оның Аристотельдің құптауын айтқым келіп отыр. Сол сияқты рухтың денені басқаруын мысалға ала аламын. Бірақ-та, варварлардың бұл оймен келіспеуі қонымды шығар. Құл ол ауыр жұмыстарды істеумен қатар, өзінің қоғамда рөлінің төмен болуы тағы, құлдық сатыда мәңгі қалатындығын ескерсек, мырзалардың беретін жұмысы қанша ауыр болса да, ол ешбір зорлық-зомбылықсыз болуын айтып кеткен жөн шығар. Меншік бөлігі- бұл жалғыз ғана бөлік ретінде қарастырмай бүтін алатын болсақ, дәл сол сияқты құлдың иесіне толығымен бағынышты болатыны осыдан. Өйткені билік пен құқық жоғарылаған сайын, бір-бірінен ажырамайтын біртұтас бөлікті құрайды. Тірі ағзаның жан мен руһтан болуы, бірінші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.