Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер туралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

"Қарағанды университеті Қазұтынуодағы"

Баяндама

Тақырыбы : Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер

Орындаған:Бейсенбекова Ф. Ж.

Қабылдаған :Аркенова. Ж. Р.

Караганды:2021

Макроэкономикалық индикатор (макроэкономикалық көрсеткіш) - экономикалық жағдайды көрсету үшін қызмет ететін макроэкономикада қолданылатын сандық көрсеткіш. Макроэкономикалық индикатор ұғымы экономикалық теориядағы экономикалық циклдер тұжырымдамасымен тікелей байланысты. Экономикалық теорияға сәйкес экономика біркелкі дамымайды, экономикалық өсу циклді түрде жүреді. Нарыққа, елге, өңірге байланысты түрлі макроэкономикалық индикаторлар пайдаланылуы мүмкін. Экономиканың келесі салаларын бағалау қабылданды: тауарлар нарығы-экономикалық өсу көрсеткіштері. ЖІӨ, жан басына шаққандағы ЖІӨ, ЖҰӨ, Еңбек өнімділігі және Ұлттық шоттар жүйесінің өзге де көрсеткіштері; еңбек нарығы - Жұмыспен қамту, жұмыссыздық деңгейінің көрсеткіштері пайдаланылады; ақша нарығы - инфляция көрсеткіштері: инфляция қарқыны, ақша агрегаттары, үкіметтің ақша-несие саясатын бағалау, елдердің орталық банктерінің саясаты; валюта нарықтары-валюта бағамдарының арақатынасы: Валюта нарықтарындағы монетарлық биліктің саясаты, мысалы, валюталық интервенция, яғни ұлттық орталық банк валюта бағамын тұрақтандыру және ел экономикасындағы ақша массасының белгілі бір деңгейін ұстап тұру мақсатында сол немесе өзге валютаны сатып ала немесе сата бастағанда; бағалы қағаздар нарығы-акциялар (облигациялар) нарығын капиталдандыру көрсеткіштері және осы шаманың ЖІӨ-ге қатынасы, әдетте қандай да бір қаржы құралының айналымына не айналымның капиталдандыруға қатынасына байланыстырылатын нарық өтімділігінің көрсеткіштері.

МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР Бұл жалпы экономика бойынша өндіріс пен тұтыну көлемінің, кірістер мен шығыстардың, белсенділіктің, тиімділіктің, халықтың әл-ауқатының деңгейінің, экспорт пен импорттың, экономикалық өсу қарқынының және т. б. жиынтық көрсеткіштері. Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер болып табылады: Жалпы ұлттық өнім Жалпы ішкі өнім Таза ұлттық өнім Жалпы ұлттық табыс Жалпы ұлттық қолда бар табыс Соңғы тұтыну Жалпы жинақтау Таза кредит беру және таза қарыз алу Сыртқы сауда сальдосы Жалпы ішкі өнім Макроэкономикалық көрсеткіштер жүйесінің негізгі көрсеткіші аралық тұтыну құнын шегере отырып, белгілі бір уақыт кезеңінде ел резиденттері өндірген түпкілікті тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің құнын сипаттайтын жалпы ішкі өнім болып табылады.

Жалпы ішкі өнім түпкілікті тұтынудың нарықтық бағаларында, яғни барлық сауда-көлік үстеме бағалары мен өнімдерге салынатын салықтарды қоса алғанда, сатып алушы төлейтін бағаларда есептеледі. Жалпы ұлттық табыс ЖҰӨ өз елінің ЖІӨ және басқа елдердің ЖІӨ өндірісіне тікелей немесе жанама қатысуына байланысты белгілі бір кезеңде осы елдің резиденттері алған бастапқы кірістердің сомасын білдіреді. Осылайша, GND осы елдің резиденттері шетелден алған бастапқы кірістердің сомасына ЖІӨ-ден көп (резидент еместерге төленген бастапқы кірістерді шегергенде) . Бастапқы кірістерге жалақы, пайда, өндіріс салығы, мүліктік кірістер (пайыздар, дивидендтер, жалдау және т. б. ) жатады. Жалпы ұлттық қолда бар табыс ВНЖД шетелге берілген немесе шетелден алынған ағымдағы қайта бөлу төлемдерінің (ағымдағы трансферттердің) сальдосындағы ЖНЖ-дан ерекшеленеді. Бұл трансферттерге гуманитарлық көмек, шетелден алынған туыстарының сыйлықтары, Шетелдегі резиденттер Төлеген айыппұлдар мен өсімпұлдар кіруі мүмкін.

Осылайша, ВНРД бастапқы және қайталама табыстарды бөлу нәтижесінде осы елдің резиденттері алған барлық табыстарды қамтиды. Оны экономиканың барлық секторларының Жалпы қолда бар кірістерін қосу арқылы анықтауға болады. ВНРД түпкілікті тұтыну мен ұлттық жинақ шығыстарына бөлінеді.

Соңғы тұтыну КП үй шаруашылықтарын, мемлекеттік басқаруды, үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдарды түпкілікті тұтынуға арналған шығыстарды қамтиды. Бұл ретте мемлекеттік басқару мен Үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдардың шығыстары осы ұйымдар көрсететін нарықтық емес қызметтердің құнына сәйкес келеді.

Жалпы жинақтау Жалпы жинақтау негізгі капиталдың жинақталуын, материалдық айналым қаражаттарының өзгеруін, сондай-ақ құндылықтарды (зергерлік бұйымдар, антиквариат және т. б. ) таза сатып алуды қамтиды, яғни бұл болашақта оларды өндірісте пайдалану арқылы жаңа кіріс құру үшін негізгі капитал объектілеріне резидент қаражаттардың инвестициялары. Негізгі капиталдың ВН мынадай құрауыштарды қамтиды: жаңа және қазіргі бар негізгі қорлардың істен шығуын шегергенде сатып алу; өндірілмеген материалдық активтерді жақсартуға арналған шығындар; өндірілмеген активтерге меншік құқығын беруге байланысты шығыстар.

Жалпы жинақтау ЖІӨ элементі ретінде негізгі капиталдың жалпы жинақталуын, материалдық айналым қаражатының өсуін, құндылықтарды сатып алу шығындарын қамтиды. Жинақтау таза негізде, яғни негізгі капиталды тұтынуды (амортизацияны) шегергенде есептелуі мүмкін. Сыртқы сауда сальдосы Сыртқы сауда сальдосы ЖІӨ-ні түпкілікті пайдаланудың маңызды элементі болып табылады және экспорт пен импорт арасындағы айырмашылық ретінде анықталады. Егер сыртқы сауда сальдосы оң болса, онда таза экспорт орын алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.