Банкроттық түсінігі және әлемдік ұйымдардың практикасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Банкроттық түсінігі және әлемдік ұйымдардың практикасы

Банкроттық - нарық шаруашылығының категориясы болып табылады. Банкротқа ұшырау - кәсіпорынның ұдайы өндіріс капиталының шаруашылық балансының бұзылуынан, яғни оның қаржылық және инвестициялық саясатының тиімсіз болуынан туындайды. Кәсіпорындардың жаппай банкротқа ұшырауы ұйымды әлеуметтік қиындықтарға соқтыруы мүмкін, сондықтан нарықтық экономикасы дамыған елдерде, оларды толық күйреуден қорғау мен алдын алудың механизмі қалыптасқан. Осы механизмнің негізгі элементтері: банкроттықты құқықтық реттеу; қайта құру және жою шараларын қаржыландыру; банкроттық процедураға қатысушыларға экономикалық көмек көрсету. Банкротқа ұшырау - Көне Рим елінің құқықтық жүйесінде қалыптасқан экономикалық және заңдық категорияның ескі түрі болып табылады. Банкроттық институты қарызданушы мен кредитор арасындағы байланыс негізінде қалыптасқан. Бұл институт қоғамдағы экономикалық жүйені реттеу барысында бағаланады. Банкроттық - нарықтық экономика жүйесінің объектісі болып қалыптасты. Әлеуметтік-экономикалық түр ретінде, банкроттық жоғары көрсеткіштегі қарама-қайшылықта сипатталады. Сол себептен де, кез келген дамыған елді алып қарасаңыз, нарықтық байланыстағы құқықтық элемент механизмінің реттелуі банкроттың заң арқылы орындалуына әкеледі. Әлемдік тәжірибеде банкротқа ұшырау - зардап туғызатын жағдайға әкелетіні анықталған. Тиімсіз кәсіпорындарды тарату да оңтайлы шешімдердің бірі десе болады. Экономикалық байланыс орнатқан кезде түрлі жағдайдар туындап жатады. Яғни белгілі себептерге қатысты шаруашылық қызметі өзіне жүктелген қаржыны өтей алмауы. Орын алған осы жағдайды ретке келтіретін арнайы институттар бар. Кеңейтілген дәстүр бойынша, тұрақсыздық салдарынан кәсіпорынның қаржылық төмен деңгейі түсіндіріледі. Белгілі бір шаруашылыққа төленбеген қаржы ішкі жүйеге ғана анық мәселе боп қала береді. Біздің тәжірибеде банкроттыққа ұшырау тұрақсыздығы механизмін реттеу тек басты белгілері бойынша зерттеледі. Банкротқа ұшырауды кәсіпорынның дағдарысқа түсуі деп қарастыруға болады. Анықталғандай, банкроттықтың маңызы өзіндік дағдарыс жүйесін қалыптастырған үш сатыдан тұрады:

1. Банкротқа ұшыраудың жасырын түрі. Бұл сатыда ішкі кәсіпорындағы пайдасыз беталыс салдарынан құлдыраған «баға» жатады. Кәсіпорындағы бағаның төмендеуі орташа жауапкершілік құнының ұлғаюы мен кіріс көзінің азаюына апарады. Кірістің төмендеуі ішкі және сыртқы жағдайлардың әсерінен пайда болады.

2. Қаржылық тұрақсыздық. Екінші сатыда банкротқа ұшыраудың белгілері - қолма-қол ақша төңірегінде қиындықтар туындайды. Яғни, шоттағы қаражаттың күрт төмендеуі; дебиторлық берешектің көбеюі; дебитор шотының ескіруі; несиелік және дебиторлық берешек теңгерімінің бұзылуы; несиелік берешектің ұлғаюы және т. б.

3. Анық банкротқа ұшырау. Кәсіпорын уақытында қарызын өтей алмаған жағдайда банкроттық заңды түрде айқындалады. Саланың күрт жоғарылауы бәсекелестікті тудырып, жоғарылау жылдамдығы бәсеңдейді. Осыған байланысты, банкротқа ұшыраудың себебі ретінде кәсіпорынның жоғарылауына немқұрай қараған басшының қателігі деп білуге болады. Банкротқа ұшыраған жағдайда артық сала ретінде, кәсіпорын жартылай құлдырау үстінде болғанда қысқарту орын алады. Осыған орай банкроттыққа ұшыраудың ішкі мазмұны күрделі экономикалық құбылыс ретінде, сыртқы формасы - төлеу мүмкіндігі жоқтығынан бизнесте тиімсіз болып саналады.

Төлеу мүмкіндігі жоқ кәсіпорынды сәйкесінше үш түрге бөлуге болады: уақытша, аралық, абсолюттік төлеу мүмкіншілігінің болмауы. Банкроттыққа тап болу тәртібі шет елдерде тек абсолюттік төлеу мүмкіншілігі жоқ болғанда қолданылады. Тұрақсыздану заңнамасының күші негізінде қарызданып қалу жайында түсінбеушілік себептері жетіп артылады. Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындардың қарыздануы мен банкротқа ұшырауы он жылда қалыптасты және оның басты себебі негізгі әлеуметтік-экономикалық жоспармен байланысы болып есептеледі. «Кәсіпорын дағдарысының» жалпы мәні - кәсіпорынның пайда болуына қауіп төндіретін жүйені аңғартады. Кәсіпорында «дағдарысқа» қарсы ұйымдастыру жолы дұрыс басқарылса, бұл жағдайдан құтылып кетуге болады. Дағдарыстың жалпы шарты бойынша, өндіріс кірісі көлемінің өсуін қамтамасыз еткендігі Қазақстандағы банкротқа ұшыраған тәжірибеде мақұлданды. Дағдарыс мәселесін статикалық жағдай ретінде қарастыруға болмайды. Оның басқарушылық және ұстап тұратын белгілі бір шекарасы да болуы мүмкін; сондай-ақ сыртқы фактор мен ішкі фирманың ықпалында болады. Кәсіпорыннан тәуелсіз дағдарыс жүйесі, оның құрылымы, инновациялық потенциалы және ұзақмерзімділікке, қарқындылыққа, түрлі сатыдағы қиындықтарға ие болуы арқылы байқалады. Дағдарыс жағдайының бұл түрінен шығудың екі нұсқасы бар: кәсіпорынның таратылуы - экстремалды күйде, не дағдарыстан тиімді құтылу. Дағдарыстың басталуы мен аяқталу аралығы түрлі ұзақтықта орын алып жатады. Дағдарысқа қарсы басқару дегеніміз - дағдарыстың қаупін анықтау, белгілеріне сараптама жасау. Дағдарысқа қарсы басқарудың негізгі мақсаты - жұмыс режимінде дағдарысты болдырмау және осы режимде қызметті ұйымдастыру шегін өңдеу болып табылады. Дағдарысқа қарсы менеджмент - кәсіпорын басқарудағы реттелген жүйесі, яғни анықталған қауіп дәрежесінде оның тиімді қызмет жасауына жағдай жасайды. Іс-әрекет моделінің мақсаты үйлестіру негізінде жетістікке жету мен компания ресурсын үлестіруді таныстырады. Ол экономиканың негізгі мақсаты мен өз кезегіндегі нарықтық жетіспеушілікті анықтайды. Сондай-ақ кәсіпорынды сыртқы ортаға бейімдеп, ішкі үйлестіруді қалыптастырады. Экономикалық өсім стратегиялық жіктелімде қолданылады. Стратегияны жасақтау мына кретерийлер бойынша іске асырылады:

1) Шоғырланған өсім стратегиясы - жаңа өнім шығаруды бағамдайды, сонымен қоса нарықта пайда болған немесе жаңа нарыққа көшкен кәсіпорын жағдайын жақсартуға мүмкіндік іздеу;

2) Біріккен өсім стратегиясы - жеке меншік шотындағы экономикалық өсім мен жаңа өндіріс құрылымының пайда болуын қамтамасыз етеді. Аталған екі стратегияның іске асуы барысында ішкі саладағы кәсіпорын жағдайы жақсарады;

3) Әртараптандыру өсім мақсаты осы сала шеңберінде нарықтағы тауарды кәсіпорын одан әрі дамыта алмағанда құрылады.

4) Өндірісті қысқарту және тарату мақсаты - кәсіпорынды қайта құру және күштерін қайта жасақтау керек болғанда іске асырылады. [1]

Әлемдегі ең ірі банкроттықтардың пайда болу себептері

Барлық ірі банкроттықтың катализаторы дағдарыс екені жасырын емес. LTCM жағдайында бұл 1998 жылғы ресейлік дефолт, 2008 жылы-ипотекалық дағдарыс. Мысалы, Lehman Brothers туралы проблемалар оның банкроттығына дейін шамамен алты ай бұрын белгілі болды. Банк брокерлері биржадан тыс шарттар шығара бастады , ипотекалық облигациялар бойынша болашақ пайыздарды сатып алуға мүмкіндік пайда болды. Толығырақ қарастырайық:

105 трюк немесе ақпарат жасырудың мәні неде .

Бұл кері сату немесе сатып алу міндеттемесі бар бағалы қағаздарды белгілі бір уақыттан кейін алдын-ала белгіленген бағамен репо - сатып алу немесе сату мәмілелері. Репо операциялары-Уолл-стриттегі стандартты тәжірибе болып табылады. Күйреуге әкелген басты себеп - есеп айлалары. Lehman Brothers банкі проблемалық активтердің бір бөлігін Лондон филиалына аударды. Ол активтерді үшінші тарапқа сату туралы келісімге келіп, оларды жақын арада жоғары бағамен сатып алуға міндеттенді. Мысалы нақты құны 105 доллар (атауы осыдан) қағазды, 100 долларға сатып отырды. Осы трюк арқылы Lehman Brothers 50 млрд доллар акивтерді жасырып қалды. Алайда, дер кезінде істі тоқтатпай, соттың қудалауына дейін жеткізді.

Yahoo банкроты

"1998 жылы Yahoo Google-ды 1 миллион долларға сатып алудан бас тартты. 2002 жылы Yahoo қайтадан Google сатып алу туралы келіссөздер жүргізді, бірақ Google көбірек ақша тапқысы келді - Yahoo бұл ұсынысты қабылдамады. 2006 жылы Yahoo Facebook-ты 1 миллиардқа сатып алғысы келді, бірақ Facebook-тен бас тартты. 2008 жылы Microsoft корпорациясы Yahoo-ды 44, 6 миллиард долларға сатып алуды ұсынды, бірақ Yahoo бас тартты. Нәтижесінде, 2016 жылы Verizon Yahoo-ды 4, 8 миллиард долларға сатып алды". Yahoo-да Google-ды сатып алудың екі мүмкіндігі болды. 1998 жылы Ларри Пейдж пен Сергей Брин Стэнфордта оқуын жалғастыру үшін Google-дың өзегі - "PageRank жүйесін" 1 миллион долларға сатуға дайын болды. Ал, Yahoo компаниясы бұл ұсынысты қабылдамады, өйткені ол қолданушылардың басқа сайтқа емес, "өз платформасында уақыт өткізуін" қалады. 2002 жылы Yahoo Google-ды 1 миллиард долларға сатып алу туралы келіссөздер жүргізді. Алайда келіссөздер барысында Google өз құнын 3 миллиардқа дейін көтерді. Іздеу жарнамасы Yahoo кірісінің тек 6% құрағандықтан, компания ұсынысты тағы да қабылдамады. 2006 жылы Марк Цукерберг Yahoo-ның Facebook-ті 1 миллиард долларға сатып алу туралы ұсынысын қабылдамады. Алайда, кейбір мәліметтерге сәйкес, "Facebook Директорлар кеңесі Цукербергті 1, 1 миллиард долларлық ұсынысты қабылдауға мәжбүр етеді, бірақ Yahoo басшылары көтерілген құнға келіспейді". Бұл солай ма, жоқ па, бірақ Цукерберг компанияны сатқысы келмеді, өйткені Facebook-те әлі маңызды өнімдер пайда болған жоқ: ол кезде жаңалықтар арнасы тек іске қосылуға дайындалып жатқан болатын. 2008 жылы Microsoft Yahoo-ды бір акция үшін 44, 6 миллиард долларға 31 долларға сатып алуды ұсынды, бірақ Yahoo-да көбірек алғысы келді. Нәтижесінде, 2016 жылы Verizon Yahoo-ды 4, 83 миллиард долларға сатып алғанын жариялады және бес жылдан кейін Yahoo-ды (және AOL) 5 миллиардқа сатты.

Quibi сәтсіздігі

"Quibi-қысқа бейнелерді көруге арналған платформа-пойызда қаралған 10 минуттық бейнелер үйдегі ойын-сауықтың болашағы екендігі белгілі болған кезде танымал болды". 2020 жылдың сәуірінде іске қосылғаннан алты ай өткен соң, Quibi-дің жабылғанын жариялай отырып, құрылтайшылар Джеффри Катценберг пен Мег Уитман компанияның сәтсіздікке ұшырауының себебін "Covid-19 пандемиясынан туындаған ерекше орта"деп атады. Өйткені, инвесторлардан 1, 75 миллиард доллар тарта алған Quibi электр пойыздарында жұмыс істеуге келген пайдаланушыларға бағытталған. Ал пандемия өз түзетулерін жасады. Бірақ Quibi-дің құлдырауына себеп болатын басқа да себептер бар. Олардың ішінде-сапасыз бастапқы контент, әлсіз маркетинг және төлемге қабілетті клиенттердің болмауы. 2021 жылдың мамыр айында roku - дан шыққан түпнұсқа мазмұн желісі пайда болды - "Roku Originals" - бастапқыда Quibi-ге арналған 30 шоудан тұрады, оған Roku жаһандық құқыққа ие болды. Оның ішінде Кевин Харттың" мықты Харт", Эмми сыйлығын алған" Рэйшонға Бостандық "драмасы және Comedy Central-дан" Рино 911"бар. [2]

New Century Financial Corporation

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.