Тәрбие- тарихи феномен. Заманауи тұжырымдамалар мен тәрбие бағдарламалары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

М. Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Тәрбие- тарихи феномен. Заманауи тұжырымдамалар мен тәрбие бағдарламалары.

Тексерген:Ордабаева Раушан.

Орындаған:Аман Диана. Л-21. 1

Тараз 2022

Глоссарий

Тәрбие - қойылған мақсатқа жетуге бағытталған тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің өзара тиімді іс-әрекерттері.

Тәрбие процесі дегеніміз - жеке адамды әлеуметтік тұрғыдан қалыптсатыруда, өмірге дайындап, қоғамда өз орнын таба білуге үйретіп, әрбір әрекетімен, қызметімен қоғамға пайда келтіруден, өз жеке басына қанағаттанатын сезіммен қарауға тәрбиелеу.

Тәрбие мақсаты - қоғамға қажетті адамгершілік қасиеті жоғары, еңбексүйгіш, ғылыми дүниетанымы қалыптасқан, эстетикалық талғам сезімі мен дене күші мығым, белсенді, өмірлік позициясы айқындалған креативті жеке тұлғаны қалыптастыру.

Тәрбие жұмысы - толық өзіндік дамуы мен өзін-өзі табысты көрсету мақсатында ересектер мен жасөспірімдердің бірлескен тіршілік әрекеттерін ұйымдастыру жөнінде мақсатты бағытталған қызмет.

Тәрбиелік жүйе - жеке адамды идеялық, саяси, адамгершілік, эконмикалық және т. б. жағынан қалыптастырудағы жүйелі процесс.

Тәрбие жүйесі - адамдарды мақсатқа бағытталған іс-әрекет процесінде тәрбиелеу кешені, тәрбие жұмысымен айналысушылардың өз арасында пайда болатын қатынастарды игеріп, басқарылатын іс-әрекет.

Тәрбие жүйесінің мазмұны - ғылыми білімдер, әртүрлі ақпараттар, құнды бағдарламалар және мәдениет жетістіктерінің жиынтығы.

Педагогикалық парадигма - білім беру мақсатын шешудегі белгілі стандарт, қалыптасқан көзқарас.

Тәрбие технологиясы - нақты тәрбиелік нәтижеге жетуде белгілі бір қабілетті және бірізділікті жүзеге асыратын операциялар жиынтығы.

Рефлексия - адам санасының өзін-өзі білуге, ішкі жан дүниесін, психикалық жан-күйін тануға бағытталуы.

Педагогикалық қолдау - жеке тұлғаның қызығушылығын, мүмкіндігін және оған адамгершілік қасиетін сақтауға, өзін-өзі ұйымдастыруда оң нәтижеге қол жеткізуге кедергі жасайтын мәселелерді жеңу жолдарын анықтау.

Мақсат дегеніміз - бір нерсеге ұмтылу, іске асыру. Бұл тұрғыдан алғанда тәрбие мақсаты - жастарды өмірге әзірлеу мақсатымен жүргізілетін тәрбие жұмыстарының нәтижесін ерте болжау.

Әдіс - (метод; грек. Methods - теория, ілім, зерттеу жолы) - көзделген мақсатқа жетудің бірыңғайланған тәсілдері, тәртіпке келтіретін тәртіп жүйесі.

Әдіскер - оқу - тәрбие әдісін жетік меңгерген ұстаз.

Әдісмемелік кабинеті - бейнелі бір пән бойынша мұғалімдердің өзіндік ізденісін, тәжірибе алмасуын кәсіби біліктілігін жетілдіруді көздейтін, мектеп (балабақша) деңгейіндегі әдістеме жұмысын жүргізетін орны.

Бөбек - баланың туған күнінен бастап бір жасқа дейінгі кезеңі.

Бөбекжай - 2-3 айлық нәрестеден 3 жасқа дейінгі балаларды тәрбиелейтін мектепке дейінгі мекеме.

Жеке тәрбие - тәрбие жұмысын ұйымдастурыдың бір түрі. Бұл кезде балабақшадағы оқу-тәрбие жұмысында әрбір баламен жеке педагогикалық өзара қарым-қатынас жүзеге асырылады. Ол баланың өзіндік ерешелігі мен өмір жағдайына негізделеді.

Жетекші - 1) белгілі ұйымды басқаратын адам; 2) белгілі бір ұйым жұмысын ұйымдастырушы.

Жетекшілік - әлеуметтік - психологиялық феномен. Әлеуметтік топтың ішінде билік пен ықпал уәкілдіктерінің жүзеге асырылуын белгілейтін термин.

Күнтізбелік жоспар - күнтізбе бойынша белгіленген жұмыстың істелу бағытын, мерзімін анықтау.

Қайта тәрбиелеу - баланың қоғам мен норма талаптарына қойшы келетін кейбір теріс пығылдары және жай қылықтарын түзетуге бағытталған педагогикалық ықпал ету жүйесі.

Қиын тәрбиеленушілік - баланың тәлімдік әсерге ұғынықты немесе ұғынықсыз түрдегі қорсылығы.

Мадақтау - тәрбиеші мен ата-аналардың балалардың тәртібін, белсенділігін жоғары бағалар, ынталандыру мақсаты мен қолданылатын ықпал ету шаралары.

Мектепке дейінгі мекеме - сәбилік (2 айдан 3 жасқа дейін) және мектепке дейінгі жастағы (3 жастан 5 жасқа дейін) балаларды тәрбиелеуге арналған мекеме.

Мектепке дейінгі педагогика - мектеп жасына дейінгі балалардың даму заңдылығын зерттейтін педагогика ғылымының құрамды бөлігі.

Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту - мектеп жасына дейінгі балалрды отбасында немесе мектепке дейінгі ұйымда тәрбиелеу және оқыту.

Мектепке дейінгі ұйым - мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытудың білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін жағдай жасайтын ұйым.

Тәрбие - жеке тұлғаның адамдық бейнесін қалыптастырып, өмірге бейімдеу үшін жүргізілетін игі әрекет.

Тәрбие әдістері - ересектер мен балалар арасындағы қоғамдық қарым-қатынастардан туындаған тәрбиелік әрекеттестік тәсілдерінің жиынтығы. Ол балалардың тіршілік, әрекет, қарым-қатынастарын ұйымдастырып, белсенділігін арттырып, тәртіпке келтіруді көздейді. Тәрбие әдістерінде тәрбиешінің тұлғалық ерекшелігі, кәсіптік құзыр деңгейі айқындалады.

Тәрбие әсерінің дағдарысы - тәрбие әрекеттестігінде туындайтын мәселелер. Түрлері: әрекет дағдарыс, орта дағдарыс, сөз дағдарыс, зат дағдарыс.

Тәрбие жүйесі - жеке адамды идеялық, саяси, адамгершілік, экономикалық т. б. жағынан қалыптастырудағы жүйелі процесс.

Тәрбие процесінің қозғаушы күштері - тәрбиеші қажеттіліктерінің жаңаруы мен оны қанағаттандыру мүмкіндіктері арасындағы шынайы қарама - қайшылықтар, оны тәлімгердің реттеу әрекеті.

Тәрбиедегі өзін-өзі басқару әдісі - тәрбие ұжымының жұмысқа қабілетті ұйытқысын құрұды қамтамасыз етіп, балалар белсенділігін арттыру.

Тәрбиелік сипаттағы шараларды тіркеу журналы - баланы тәрбиелеуге байланысты туындаған мәселелер мен оны шешу жолдары, ұжым туралы толық мәлімет берілетін дәптер.

Тәрбиеші - оқу - тәрбие мекемелерінде балалармен тәрбие жұмысын жүргізуші.

Білім беру - бұл ғылымдар жүйесінен білім алу және танымдық, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру, оның негізінде жеке бастың көзқарасын, адамгершілік т. б. қасиеттерді қалыптастыру, адамның шығармашылық күші мен қабілетін дамыту процесі.

Оқыту - бұл оқушы мен ұстаздың мақсатты түрде өзара әрекет жасау процесі.

Жеке адамның дамуы - бұл ішкі және сыртқы, басқарылатын, басқарылмайтын факторлардың ықпалымен жеке адамның қалыптасып жетілу процесі.

Дидактика - гректің didaktikos деген сөзінен шыққан, білім беру мен оқытудың теориясы деген мағынаны білдіреді.

Оқыту үрдісі - оқушы мен мұғалімнің өзара әрекетіне бағытталған, мақсат көзделген әрекет.

Оқытудың принципі - оқыту процесінің тиімділігін арттыруға қажетті ең негізгі дидактикалық талаптар жүйесімен анықталады.

Білім беру мазмұны - жеке адамның жан-жақты дамуы және қалыптасуы үшін меңгеретін білім, іскерлік, дағды жүйесі білім беру мазмұны болып табылады.

Даму - адам ағзасындағы сандық және сапалық өзгерістердің процесі. Ө зіне тән ерекшелігі бар сапалық қозғалыстың түрі. Құбылыстардың пайда болуы мен жойылып кетуі дамуға байланысты. Кез келген даму уақытпен байланысты болады. Дамудың бағытын тек уақыт анықтайды.

Педагогикалық процесс - қоғамдық өмірде және еңбекте өзін- өзі дамытуға дайын әрбір оқушының жеке тұлға болып қалыптасуына және әлеуметтік