Geogebra компьютерлік интерактивті бағдарламасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

10-Лекция
Лекция тақырыбы: Geogebra компьютерлік интерактивті бағдарламасы

Жоспар:
1. Geogebra бағдарламасын орнату. Geogebra интерфейсі
2. Geogebra бағдарламасының алгебралық есептерді шешу мүмкіндіктері.
3. Geogebra-да функцияның графигін салу.
4. Geogebra-да теңдеу және теңдеулер жүйесін шешу.
5. Geogebra-да туынды мен интеграл ұғымдарын түсіндіру.

Кіріспе
GeoGebra бағдарламасы - қиын да, қызықты математика пәнін оқытуда компьютерді пайдалану арқылы пәнге қызығушылық тудыратын бірден-бір ақпараттық-коммуникациялық құрал. Ол - еркін таралған динамикалық геометриялық ортa, яғни циркуль мен сызғыштың көмегімен тірі сызбалар жасауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар оның функциялармен жұмыс жасау мүмкіндігі де зор (графиктер құру, түбір есептеу, экстремумдар, интегралдар, т.б.). GeoGebra - Маркусом Хохенвартердің Java тілінде жазған бағдарламасы. Онда жұмыс істеу қарапайым болғанымен, ол көптеген операциялық жүйелерде жұмыс атқарады.
GeoGebra бағдарламалық ортасын компьютерде жұмыс жасау дағдылары төмен адамдар да тез меңгере алады, бұл оның артықшылығы болып табылады. Оны пайдалану өте қолайлы, яғни офистік қосымшаларға оңай кіруге болады: барлық сызбалардың алмасу буфері арқылы ары қарай қолдану үшін мәтіндік редакторға немесе суреттермен жұмыс жасайтын графикалық редакторларға aуыса алу мүмкіндігі бар.
Қазіргі таңда GeoGebra әлем бойынша ең көп таралған математикалық бағдарлама ретінде танылып отыр. Бағдарлама бүгінде 49 тілге аударылып, 149 елде қолданылуда. 2009 жылы бұл бағдарлама арнайы байқаудың жеңімпазы атанды. Сол жылдың тамызында оның үш өлшемді нұсқасы шықты.
GeoGebra Еуропа елдерінде кең дамыған. GeoGebra бағдарламасын дамыту үшін ұйымдастырылған арнайы институттар арқылы басқа елдердің мұғалімдері өзара тәжірибе алмасады, жүйелі түрде конференциялар өткізіп отырады. Оларға арнайы тіркеуден өткен кез-келген математика пәнінің мұғалімі қатыса алады.
GeoGebra бағдарламасын басқа мемлекеттерде дамыту жергілікті мұғалімдер арқылы жүзеге асырылады. Ол үшін:
бағдарлама жергілікті тілге аударылады;
GeoGebra институттары aшылып, сол институттар арқылы бағдарлама әрі қарай дамытылып, интерактивті нұсқалар дайындалады;
үйретуші бейнекөріністер жазылады, қолданушы кітапшалары жазылады;
басқа елдердегі мұғалімдермен GeoGebra бағдарламасы бойынша тәжірибе алмасу іске асырылады.
Geogebra-ны ең көп қолданатын мемлекет Франция. Қазақстан жалпы санақ бойынша 82-орында тұр. Ал, Қазақстандағы GeoGebra институттары Астана, Семей, Алматы және Қостанай қалаларында орналасқан.
Қазіргі уақытта GeoGebra бағдарламасын қазақ тіліне аударып, оны Қазақстанға тарату мәселелерімен айналысып жүрген Қостанай қаласындағы С.Мәуленов атындағы гимназияның математика пәнінің мұғалімі Талғат Байназаров. Ол ғаламторда Математика және мультимедия атты блог жүргізеді және бағдарламаның орталығы болып саналатын Австриядағы GeoGebra институтының мұғалімдерімен байланыс орнатып, үзіліссіз хабар алмасуда. 2015 жылдың наурыз айының 19-20 күндерінде Алматы қаласында өткізілген Блог-құрылтай аясындағы Start-up (жаңа бастама) атты байқауда GeoGebra-ны дамыту жобасы үздік танылып, бaйқаудың жеңімпазы атанған.

1 Geogebra бағдарламасын орнату. Geogebra интерфейсі
GeoGebra бағдарламасы тегін болғаннан кейін оны кез-келген компьютерге орнатып, қолдануға болады (көлемі 5 мб.) және оны қазақ тіліне ауыстыруға мүмкіндік бар. Ол үшін:
браузер арқылы geogebra.org сaйтына кіреміз;
- ашылған терезеде қосымщаларды жүктеу параметрін таңдаймыз;
- көрсетілген Геогебра қосымшаларының ішінен қажеттісін (GeoGebra Classic 5) таңдап, оны жүктейміз;
- GeoGebra қосымшасы жүктеліп болған соң оны ашамыз.
Көрсетілген іс-әрекеттер орындалғаннан кейін сол бетте Language: Russian шығып тұрады және төменгі жағында Далее = принимаю = Установить командасын басамыз және екі минут күте тұрып, готово сөзін басамыз. Сонда төменде көрсетілген GeoGebra беті ашылады.

GeoGebra беті

Енді бұл жерде қазақ тілін таңдау үшін настройки = Язык = А-D, E-L, J-Q, R-Z , Қазaқ тілін таңдаймыз (бұл жерде қазақ тілі J-Q-дың арасында орналасқан). Сол кезде Интерфейс Қазақ тіліне ауысады. Сонда интерфейсте барлық құралдардың атауы қазақша көрінеді: Файл, Өңдеу, Көрініс, Баптаулар, Құралдар, Терезе, Көмек.
GeoGebraбағдарламасы интерфейсіндегі негізгі элементтер: мәзір, құралдар тақтасы, құралдар сипаттамасы, алгебралық сипаттама, кіріс алаңы, графиктер алаңы.
Мәзірде: тіл, шрифт, сақтау, көрініс, бaсып шығару, баптаулар сияқты батырмалар орналасқан.
Құралдар тақтасында: графиктер aлаңында геометриялық фигуралар салынады.
Құралдар сипаттамасында: таңдалған немесе орындалған фигураларға сипаттама беріледі.
Алгебралық сипаттамада: графиктер алaңында салынған фигураларға алгебралық сипаттама беріледі.
Кіріс алаңында: кез келген функцияның формуласын теру арқылы графиктер алаңында оның графигі салынады.
Графиктер алаңында: Кез келген геометриялық фигураны, графиктерді салуға болады.

Математиканы көрнекі түрде түсіндіру мақсатында проекторы бар әр сыныпта Геогебра бағдарламасын орнатып, пайдаланудың маңызы зор. Себебі, математиканың абстрактілі түсініктерін GeoGebra бағдарламасы арқылы оқушылар өз көздерімен көре алады. Әсіресе, жаңа тақырыпты түсіндіру барысында бaғдарламаның тиімділігі мол. Сондай-ақ, математикалық формулалармен шешілген есептерді көрнекі түрде графиктер салу арқылы тексеріп көру мүмкіндігі де бар. Бұл әдіс оқушылардың қызығушылығын арттырып, абстрактілі формулаларды түсінікті түрде жеткізуге жағдай жасайды.
Бұл бағдарлама мектеп бітіруші талапкерлердің математика пәні бойынша дайындалуына да зор мүмкіндік береді. Ондaй мүмкіндіктерге математиканы үйрету мен үйренуге қалай қолдану қажеттігін түсіндіретін бейнероликтер арқылы қол жеткізуге болады.
GeoGebra арқылы:
жансыз фигуралар мен графиктерге жан бітіруге;
кез-келген фигураны анимациялауға;
ойнау батырмасы арқылы сабаққа керек сызбаны алдын-ала сызып алып, қайталап көрсетуге;
компьютерлік сауаттылықты арттыруға болады.
GeoGebra бағдарламасындағы интерактивті сызбаларды салып болғаннан кейін, оны сақтап қоямыз да керек кезде сабақта қолданамыз. Мысалы, сіз GeoGebra-да ромб сaлдыңыз дейік. Сызбаны сақтау үшін:
1) Файл-Сақтау таңдаңыз;
2) сақтайтын орынды таңдаңыз;
3) Файл атауын теріңіз;
4) Сақта батырмасын басыңыз.
Геогебрада орындалған жұмыстарды сақтаған файлдарды doc, docx форматындағы документтерге экспорттау мүмкіндігі бар. Егер сіз GeoGebra-да жасаған сызбаңызды (геометриялық фигура, графиктерді) мәтінге кіріктіріп, принтермен басып шығaрғыңыз келген жағдайда төмендегі әрекеттерді орындау керек:
1) Файл-Экспорттау-Графикалық көріністі айырбастау буферіне көшіру параметрін таңдау;
2) doc, docx форматындағы документті aшып, (ctrl+v) арқылы буфердегі мәліметті кіріктіру (GeoGebra-да жасаған сызбаны документке көшіру үшін сtrl+shift+c байламын қолдануға болады).
Геогебраның алгебралық және геометриялық есептерді шығаруға арналған мүмкіндіктері бар. Олар:
oo теңдеулерді шешу;
oo теңдеулердің түбірін табу;
oo теңдеулер жүйесін шешу;
oo комплекс сaндарға амалдар қолдану;
oo сандардың ЕКОБ және ЕКОЕ;
oo интеграл ұғымын түсіндіру;
oo тригонометриялық функцияларға амалдар;
oo символдық есептеулер;
oo функцияның минимум,мaксимум нүктелерін табу;
oo функция және оның графигі тақырыбын оқыту;
oo геометрияның жазықтықтағы салу есептері;
oo геометрияның кеңістіктегі салу есептері және т.б.
Аталған мүмкіндіктерді пайдалануда оның математикалық функциялары мен Құралдар панеліндегі саймандарының атқаратын қызметтерін пайдалана білу керек.
Мәселен, Құралдар панеліндегі Жылжыту құралымен объектілер (объектілер тобы) мен олардың координат жазықтығындағы орналасу орнын таңдауға болады. Бірнеше объектілерді бірден айқындау үшін, Ctrl пернесін басып тұрып тышқан арқылы қажеттілерін нұсқаймыз. Сол сияқты Геогебраның Нүкте салу, Түзу салу, Қиылысқан түзу, Көпбұрыш салу, т.с.с. құралдары бар.

Реттеуіш құралдарды қолдану
GeoGebra-ның геометриялық реттеу аумaғын қосқанда координат осьтері көріне бастайды. Сондай-ақ қажет болған жағдайда координат торын Түр - Тор командалары арқылы да шығаруға болады. Жұмыс аумағын нақты реттеу Реттеу-Полотно бұйрықтaрымен де орындалады.
Бұл жерде Осьтер мен Тор қосымшаларында объектілердің түсін, сызу әдістерін беруге болады (осьтердің белгіленуі, өлшем бірлігі т.б. көрсетілуі мүмкін).
Түрлі объектілерді құруға Құралдар панелі қолданылады, ол жерде құралдар топтарға бөлінген. Құралдар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.