Қоғамдық денсаулық сақтаудың негізгі бағыттары
Кредит 1. Здоровье населения
1. Қоғамдық денсаулық дегеніміз не?
"Қоғамдық денсаулық" - өмірдің сапасы мен қауіпсіздік деңгейіне кепілдік беруге мүмкіндік беретін, әртүрлі факторлардың әсеріне негізделген елдің маңызды қаржылық және әлеуметтік бөлігі". Ол әлеуметтік факторлар мен сыртқы орта жағдайларының халықты сауықтыру және оған медициналық қызмет көрсетуді жетілдіру, алдын алу шараларын әзірлеу мақсатында оның халық денсаулығына әсерін зерттейді. Қоғамдық денсаулық және денсаулық сақтау белгілі бір тарихи жағдайда халықтың денсаулығын сақтау саласындағы әртүрлі медициналық аспектілерді, әлеуметтанулық, экономикалық, басқарушылық, философиялық мәселелерді зерттеумен айналысады.
Басқа денсаулық зерттеу деңгейлерінен өзгешелігі, қоғамдық денсаулық жеке адамдардың емес, ұжымдардың, әлеуметтік топтардың және жалпы қоғамның денсаулық күйін өмір сүру жағдайлары мен салтына байланысты зерттейді. Қоғамдық денсаулық демографиялық процестерді зерттей отырып, халықтың даму заңдылықтарын анықтайды, перспективаны жорамалдайды, популяцияны мемлекеттік реттеу бойынша ұсыныстар жасайды.
Осылайша, әлеуметтік денсаулық әлеуметтік, мінез-құлық, биологиялық, геофизикалық және басқа да факторлардың бір мезгілде, жан-жақты әсерімен сипатталады.
Қоғамдық денсаулық сақтаудың негізгі бағыттары:
ДДҰ-ның "Баршаға арналған Денсаулық" жаһандық мақсатына қол жеткізуге бағытталған саясат пен стратегияны одан әрі жетілдіру және жүзеге асыру үшін тиісті әлеуетті дамытуды қамтамасыз ету;
жинақталған тәжірибені, сондай-ақ қолда бар детерминанттар мен қажеттіліктерді эпидемиологиялық талдауды қамтамасыз ету;
денсаулықты жақсартуға бағытталған бағдарламалар мен қызмет түрлеріне көмек көрсету;
бүкіл халыққа қызмет көрсетуге бағытталған қызметтердің жұмысына сапалы бастапқы, мамандандырылған және жоғары технологиялық медициналық көмек көрсетуді біріктіруді қамтамасыз ету.
1. Қоғамдық денсаулық зерттеу әдістері
Қоғамдық денсаулық пен денсаулық сақтаудың басқа да салалар тәрізді өзіндік әдістемесі мен зерттеу тәсілдері бар. Мұндай әдіс-тәсілдерге статистикалық, тарихи, экономикалық, эксперименттік, хронометраждық зерттеу, социологиялық әдістер және басқаларын жатқыза аламыз.
Зерттеулерде ең кеңінен қолданылатын әдіс - статистикалық әдіс. Ол халықтың денсаулық жағдайын объективті түрде айқындауға, медициналық басқармалардың ұтымдылығы мен сапасын анықтауға мүмкіндік береді.
Тарихи әдіс адамзат дамуының әртүрлі тарихи кезеңдеріндегі зерттелетін проблеманың жағдайын жанынан бақылауға, медициналық көмектің дамуын зерттеуге, сонымен қатар, тәжірибе алуға мүмкіндік береді.
Экономикалық әдісте экономиканың денсаулық пен денсаулық сақтауға және керісінше денсаулық сақтаудың қоғам экономикасына әсерін белгілейді.
Эксперименттік әдіс медициналық ұйымдардың, жекелеген денсаулық сақтау қызметтерінің жаңа, неғұрлым ұтымды нысандары мен тәсілдерін іздестіру бойынша әртүрлі эксперименттерді қоюды қамтиды.
Хронометраждық зерттеу әдістерінде медицина қызметкерлері жұмысының хронометриясы, науқастардың медициналық көмек алуға кететін уақыт шығындарын зерттеу, талдау және т.б. пайдаланылуы мүмкін.
Әлеуметтанулық әдістерде сұхбаттасу әдісі, анкеталық әдіс жиі қолданылады. Ол зерттелетін нысан бойынша адамдар тобының жалпыланған көзқарасын алуға септігін тигізеді.
2. Халықтың денсаулығын сипаттайтын факторлар.
Халықтың денсаулығын қалыптастыратын факторлар күнделікті өмір жағдайларының бүкіл жиынтығымен қалыптасады және сақталады. Денсаулыққа әсер ететін факторларды мамандар шартты түрде 4 топқа біріктіреді:
биологиялық (жынысы, жасы, тұқым қуалаушылық және т. б.);
табиғи (климаттық, гелиогеофизикалық, антропогендік ластану және т. б.);
әлеуметтік-экономикалық (еңбек жағдайлары, тұрғын үй жағдайлары, материалдық әл-ауқат, тамақтану деңгейі мен сапасы, демалыс және т.б, соымен қатар өмір салты, оның ішінде шылым шегу, алкоголь ішу, теңгерімсіз тамақтану, жалғыздық, стресс, т.б.);
медициналық (медициналық көмекті ұйымдастыру, медициналық көмектің сапасы, медициналық-әлеуметтік көмектің қолжетімділігі және т. б.).
Осы факторлардың барлық топтары жеке деңгейде де, халықтың денсаулығы деңгейінде де әсер етеді. Олар бір-бірімен байланысты, бірақ олардың денсаулыққа әсер ету сапасы бірдей емес. ДДҰ сарапшыларының моделіне сәйкес денсаулыққа әсер ететін факторлардың арақатынасы келесідей:
l) әлеуметтік-экономикалық жағдайлар және өмір салты - 50 %;
2) организмнің генетикасы, биологиялық қасиеттері -20 %;
3) сыртқы орта, табиғи жағдайлар - 20 %, денсаулық сақтау - 10 % (Денсаулық формуласы).
1. Халықтың денсаулығына әсер ететін факторлар
Қоршаған ортаның әсері. Жер бетінің, гидросфераның, атмосфераның және мұхиттардың ластануы адамдардың денсаулығына әсер етеді, "озон тесігінің" әсері қатерлі ісіктердің пайда болуына, атмосфераның тыныс алу жолдарының күйіне, судың ластануы ас қорытуға әсер етеді, адамзаттың жалпы денсаулығын күрт нашарлатады, өмір сүру ұзақтығын төмендетеді.
Тұқымқуалаушылықтың әсері. Генетика. Бұл барлық ағзаларға тән қасиет, бірнеше ұрпақтарда дамудың бірдей белгілері мен ерекшеліктерін қайталау, бір ұрпақтан екінші ұрпаққа жаңа тұлғалардың даму бағдарламалары бар жасушаның материалдық құрылымдарын беру мүмкіндігі.
Салауатты өмір салты. Салауатты өмір салты мынадай негізгі элементтерді қамтиды: Еңбек және демалыс режимі, зиянды әдеттерді жою, оңтайлы қозғалыс режимі, жеке гигиена, шынығу, тиімді тамақтану және т. б.
Қауіп факторлары - бұл денсаулыққа қауіпті факторлар, бұл аурулардың даму ықтималдығын, олардың дамуын және қолайсыз нәтижесін ... жалғасы
1. Қоғамдық денсаулық дегеніміз не?
"Қоғамдық денсаулық" - өмірдің сапасы мен қауіпсіздік деңгейіне кепілдік беруге мүмкіндік беретін, әртүрлі факторлардың әсеріне негізделген елдің маңызды қаржылық және әлеуметтік бөлігі". Ол әлеуметтік факторлар мен сыртқы орта жағдайларының халықты сауықтыру және оған медициналық қызмет көрсетуді жетілдіру, алдын алу шараларын әзірлеу мақсатында оның халық денсаулығына әсерін зерттейді. Қоғамдық денсаулық және денсаулық сақтау белгілі бір тарихи жағдайда халықтың денсаулығын сақтау саласындағы әртүрлі медициналық аспектілерді, әлеуметтанулық, экономикалық, басқарушылық, философиялық мәселелерді зерттеумен айналысады.
Басқа денсаулық зерттеу деңгейлерінен өзгешелігі, қоғамдық денсаулық жеке адамдардың емес, ұжымдардың, әлеуметтік топтардың және жалпы қоғамның денсаулық күйін өмір сүру жағдайлары мен салтына байланысты зерттейді. Қоғамдық денсаулық демографиялық процестерді зерттей отырып, халықтың даму заңдылықтарын анықтайды, перспективаны жорамалдайды, популяцияны мемлекеттік реттеу бойынша ұсыныстар жасайды.
Осылайша, әлеуметтік денсаулық әлеуметтік, мінез-құлық, биологиялық, геофизикалық және басқа да факторлардың бір мезгілде, жан-жақты әсерімен сипатталады.
Қоғамдық денсаулық сақтаудың негізгі бағыттары:
ДДҰ-ның "Баршаға арналған Денсаулық" жаһандық мақсатына қол жеткізуге бағытталған саясат пен стратегияны одан әрі жетілдіру және жүзеге асыру үшін тиісті әлеуетті дамытуды қамтамасыз ету;
жинақталған тәжірибені, сондай-ақ қолда бар детерминанттар мен қажеттіліктерді эпидемиологиялық талдауды қамтамасыз ету;
денсаулықты жақсартуға бағытталған бағдарламалар мен қызмет түрлеріне көмек көрсету;
бүкіл халыққа қызмет көрсетуге бағытталған қызметтердің жұмысына сапалы бастапқы, мамандандырылған және жоғары технологиялық медициналық көмек көрсетуді біріктіруді қамтамасыз ету.
1. Қоғамдық денсаулық зерттеу әдістері
Қоғамдық денсаулық пен денсаулық сақтаудың басқа да салалар тәрізді өзіндік әдістемесі мен зерттеу тәсілдері бар. Мұндай әдіс-тәсілдерге статистикалық, тарихи, экономикалық, эксперименттік, хронометраждық зерттеу, социологиялық әдістер және басқаларын жатқыза аламыз.
Зерттеулерде ең кеңінен қолданылатын әдіс - статистикалық әдіс. Ол халықтың денсаулық жағдайын объективті түрде айқындауға, медициналық басқармалардың ұтымдылығы мен сапасын анықтауға мүмкіндік береді.
Тарихи әдіс адамзат дамуының әртүрлі тарихи кезеңдеріндегі зерттелетін проблеманың жағдайын жанынан бақылауға, медициналық көмектің дамуын зерттеуге, сонымен қатар, тәжірибе алуға мүмкіндік береді.
Экономикалық әдісте экономиканың денсаулық пен денсаулық сақтауға және керісінше денсаулық сақтаудың қоғам экономикасына әсерін белгілейді.
Эксперименттік әдіс медициналық ұйымдардың, жекелеген денсаулық сақтау қызметтерінің жаңа, неғұрлым ұтымды нысандары мен тәсілдерін іздестіру бойынша әртүрлі эксперименттерді қоюды қамтиды.
Хронометраждық зерттеу әдістерінде медицина қызметкерлері жұмысының хронометриясы, науқастардың медициналық көмек алуға кететін уақыт шығындарын зерттеу, талдау және т.б. пайдаланылуы мүмкін.
Әлеуметтанулық әдістерде сұхбаттасу әдісі, анкеталық әдіс жиі қолданылады. Ол зерттелетін нысан бойынша адамдар тобының жалпыланған көзқарасын алуға септігін тигізеді.
2. Халықтың денсаулығын сипаттайтын факторлар.
Халықтың денсаулығын қалыптастыратын факторлар күнделікті өмір жағдайларының бүкіл жиынтығымен қалыптасады және сақталады. Денсаулыққа әсер ететін факторларды мамандар шартты түрде 4 топқа біріктіреді:
биологиялық (жынысы, жасы, тұқым қуалаушылық және т. б.);
табиғи (климаттық, гелиогеофизикалық, антропогендік ластану және т. б.);
әлеуметтік-экономикалық (еңбек жағдайлары, тұрғын үй жағдайлары, материалдық әл-ауқат, тамақтану деңгейі мен сапасы, демалыс және т.б, соымен қатар өмір салты, оның ішінде шылым шегу, алкоголь ішу, теңгерімсіз тамақтану, жалғыздық, стресс, т.б.);
медициналық (медициналық көмекті ұйымдастыру, медициналық көмектің сапасы, медициналық-әлеуметтік көмектің қолжетімділігі және т. б.).
Осы факторлардың барлық топтары жеке деңгейде де, халықтың денсаулығы деңгейінде де әсер етеді. Олар бір-бірімен байланысты, бірақ олардың денсаулыққа әсер ету сапасы бірдей емес. ДДҰ сарапшыларының моделіне сәйкес денсаулыққа әсер ететін факторлардың арақатынасы келесідей:
l) әлеуметтік-экономикалық жағдайлар және өмір салты - 50 %;
2) организмнің генетикасы, биологиялық қасиеттері -20 %;
3) сыртқы орта, табиғи жағдайлар - 20 %, денсаулық сақтау - 10 % (Денсаулық формуласы).
1. Халықтың денсаулығына әсер ететін факторлар
Қоршаған ортаның әсері. Жер бетінің, гидросфераның, атмосфераның және мұхиттардың ластануы адамдардың денсаулығына әсер етеді, "озон тесігінің" әсері қатерлі ісіктердің пайда болуына, атмосфераның тыныс алу жолдарының күйіне, судың ластануы ас қорытуға әсер етеді, адамзаттың жалпы денсаулығын күрт нашарлатады, өмір сүру ұзақтығын төмендетеді.
Тұқымқуалаушылықтың әсері. Генетика. Бұл барлық ағзаларға тән қасиет, бірнеше ұрпақтарда дамудың бірдей белгілері мен ерекшеліктерін қайталау, бір ұрпақтан екінші ұрпаққа жаңа тұлғалардың даму бағдарламалары бар жасушаның материалдық құрылымдарын беру мүмкіндігі.
Салауатты өмір салты. Салауатты өмір салты мынадай негізгі элементтерді қамтиды: Еңбек және демалыс режимі, зиянды әдеттерді жою, оңтайлы қозғалыс режимі, жеке гигиена, шынығу, тиімді тамақтану және т. б.
Қауіп факторлары - бұл денсаулыққа қауіпті факторлар, бұл аурулардың даму ықтималдығын, олардың дамуын және қолайсыз нәтижесін ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz