Микроклимат. Ластану


1. Үй-жайлардың микроклиматы. Микроклимат түрлері. Оны қалыптастыратын факторлар.
Микроклимат- шектелген территорияның климаттықерекшелігін сипатгайды. Мысалы, белгілі бір қаланыңмикроклимата, курортгың микроклимата немесе бөлменіңмикроклимата. Жайлы микроклиматта адам жылуды жақсысезінеді, орталық жүйке жүйесі оптималды жүмыс істейді, дене еңбегі мен оймен жүмыс істеу қабілеті жоғары болады. Ауа райының қолайсыздығы адамның денесінің қызуыннемесе салқындауын, яғни адамның ағзасында эр түрліжедел жэне созылмалы аурулар тудырады.
Кәсіби микроклиматқа қойылатын гигиеналық талаптар
Салыстырмалы ылғалдылық;
Ауа жылдамдығы;
Жылу сәулесінің қарқындылығы.
Ауа температурасы адамның әл-ауқаты мен еңбекөнімділігіне үлкен әсер етеді.
Өнеркәсіптік үй-жайларда жоғары температура, басқапараметрлерді сақтай отырып, жұмысшының тез шаршауына, дененің қызып кетуіне және көп терлеудітудырады. Бұл назардың төмендеуіне, летаргияға әкеледіжәне апаттың себебі болуы мүмкін.
Бөлмелердегі ауа температурасы олардың биіктігінің әрметрі үшін 1-2 ° C немесе одан да көп көтеріліп, жоғарғыжағында 40-50 ° C жететінін есте ұстаған жөн. Мұнышеберханада бөлменің жоғарғы бөлігінде жұмыс жасайтынплатформалар болған кезде ескеру керек, мысалы, үлкенжабдықтар мен станоктарға қызмет көрсету үшін, сондай-ақкабинадан жоғарыдан басқарылатын крандар болған кезде.
Төмен температура дененің жергілікті және жалпысалқындауын тудыруы мүмкін және бірқатар суық тиюгеәкелуі мүмкін - тонзиллит, жоғарғы тыныс жолдарыныңкатаральды ауруы.
Ауаның ылғалдылығы. Су буы әрдайым ауада белгілі бірмөлшерде болады, оны ылғалдандырады. Ылғалды бағалаукезінде келесі ұғымдар қабылданды.
Максималды ылғалдылық (шық нүктесі) - белгілі біртемпературада ауада болатын ылғалдың ең көп мөлшері.
Абсолютті ылғалдылық дегеніміз - ауадағы белгілі біртемпературадағы ылғалдылықтың нақты мөлшері.
Салыстырмалы ылғалдылық дегеніміз - температураныңбелгілі бір жағдайындағы абсолютті ылғалдылықтың% еңжоғарғы ылғалдылыққа қатынасы. санитарлық нормалардың индикаторы ретіндеқабылданады.
Шамадан тыс ылғалдың шығу көздері су буланатынөндірістік қондырғылар болуы мүмкін (ванналар, кіржуғыш машиналар және т. б. ) . Ылғалдың ерекше қарқындышығуы суды қыздырғанда немесе пайда болады. Ылғалды босатудың тағы біркөзі - жұмысшы денесі. Шығарылатын ылғалдылықмөлшері жасалатын жұмыстың сипатына және байланысты болады.
Оңтайлы - салыстырмалы ылғалдылық 60-40%.
Су буымен қаныққан ауада теріні және өкпенің бетіненылғалдың булануы қиын, бұл жағдайды нашарлатып, адамның жұмысын төмендетеді.
Өндірістік бөлмедегі температура 26 ° C және одан жоғары, орташа және ауыр жұмыс, тердің булануы дененің жылуберуінде маңызды рөл атқарады. Бұл тердің булануы, өйткені денеден тек ағатын тер теріні жеңілдетпейді, жылуды кетірмейді.
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 20% дейінтөмендегенде, адам жоғарғы тыныс жолдарының шырыштықабығының құрғауынан жағымсыз сезімге ие болады.
Санитарлық нормалар өндірістік үй-жайлардағы ауаныңрұқсат етілген салыстырмалы ылғалдылығына оныңтемпературасы мен жылдамдығына байланысты.
Жұмыс орындарындағы ауа жылдамдығы өндірістік үй-жайларда қолайлы еңбек жағдайларын жасау үшін үлкенмаңызы бар.
Айта кету керек, адам ағзасы ауа ағынын шамамен 0, 15 м / с жылдамдықпен сезіне бастайды. Сонымен қатар, егер бұлауа ағындарының температурасы 36 ° C-қа жетсе, адамағзасы сергітетін әсерді сезінеді, ал 40 ° C-тан жоғарытемпературада олар күйзеліске түседі.
Жылу сәулеленуіжылытылатын беттерден өндірістік үй-жайларда қолайсыз микроклиматтық жағдайлар жасаумаңызды рөл атқарады.
Сәулелі жылудың үлкен қаупі - балқытылған металл немесежоғары температураға дейін қызған металл. Жылу берілісконвекция, жылу өткізгіштігі және сәулелену арқылы жүруімүмкін. Жылу беру: конвекция кезінде - қозғалатын орта арқылы (ауа, бу немесе сұйықтық ағыны) ; жылуөткізгіштікпен - қатты заттардағы жылу беру; ауаны тікелейқыздырмайтын, бірақ қатты денелер жұтқан кезде, қарқынды инфрақызыл сәулелер шығарған кезде сәулелікэнергия жылуға айналады. Қыздырылған қатты заттар жылукөздеріне айналады және бөлмедегі ауаны конвекция арқылы қыздырады.
Сәулелі жылудың әсері терінің сәулеленетін аймағындаболатын өзгерістермен шектелмейді - бүкіл денесәулеленуге реакция жасайды. Биохимиялық өзгерістерағзада жүреді, жүрек-тамыр және жүйке жүйелеріндебұзылулар болады. Инфрақызыл сәулелерге ұзақ әсереткенде, көздің катарактациясы пайда болады (линзаныңбұлдырауы) .
2. Бөлме ішіндегі ауаның биологиялық ластануы. Ластаушы заттардың таралу көздері мен жолдары, эпидемиологиялық қауіптілігі.
Қазіргі кезде бөлме ішінде күннен-күнге химиялық жәнебиологиялық ластаушы заттардың жаңа көздері пайдаболуда, онымен бір уақытта шудан қорғану, жылужоғалтуын азайту мақсатында арттыру беталысы өсуде. Бұлар бөлмедеауа алмасуының күрт төмендеуіне және аудағы ластаушызаттардың концентрациясының жоғарылауына әкеп соғады. Осыған байланысты, шешуді қажет ететін, бөлмедегі ауасапасының нашарлау мәселесі барған сайын маңыздыболып отыр .
Тұрғын үй мен қоғамдық ғимараттардың бөлмелеріндегі ауаортасын ластайтын маңызды көздерінің бірі адамдардыңтыныс алуынан шыққан ауа болып табылады. Оныңқұрамында, атмосфералық ауамен салыстырғанда, оттегініңмөлшері аз, көмірқышқыл газы 100 есе көп, ол су буыменқаныққан, дене температурасына дейін қызған жәнеионсызданған. Бұдан басқа, оның құрамында адамағзасының зат алмасу үрдісінде пайда болатын ұшқышөнімдері - антропотоксиндер болады. Олардың құрамына30-дан аса газ түріндегі өмір сүру үрдісінің өнімдері (иісгазы, аммиак, ацетон, көмірсутектер, күкірсутек, альдегидтер, органикалық қышқылдар, диэтиламин, метиацетат, крезол, фенол. т. б. ) кіреді. Бұлардан басқа, бөлмелердің ауасына тағы терінің бетіндегі, киімдегі, бөлмешаңындағы органикалық заттардың ыдырауы кезінде пайдаболатын 400-ге жуық ұшқыш заттар түседі.
Жабық бөлмелердің ауасы үнемі биологиялықластануға ұшырайды. Ластаушы көзі негізінен, науқасадамдардың, тынысжолдарының кілегейлі қабықтары, үй жануарлары, құстар(көгершіндер, тотықұстар) болып табылады. Олартүшкіргенде, жөтелгенде, сөйлескенде ауаға бар сұйықтықтың өте майда тамшыларыбөлінеді. Олардың ауа құрамында сақталу мерзімітамшылардың өлшеміне байланысты. Ірі тамшылыаэрозольдер (100 мкм ден артық) салмағының ауырлығынақарай еден мен заттарға тез қонады. Құрамында өлшеміорташа (20-100 мкм) және майда (1-2 мкм) тамшылары бар аэрозольдер ауада ұзақ уақыт болып, заттарға едәуір баяуқонады. Олардың қонуы, тамшылардың кебуі мен олардыңөлшемдірінің кішірейуі нәтижесінде баяулайды. Тамшыларкепкен жағдайда ұзақ уақыт ауада сақталып, ауа ағыныменбірге басқа бөлмелерге де таралатын бактериялық шаңтүзеді. Еденге, төсек орынға, киімдер мен басқа да үйзаттарына қонып, адамдар қозғалғанда, жүргенде, төсексалғанда, үй тазалағанда өздерінің қауіптілігін сақтайотырып, қайтадан ауаға көтеріледі. Айта кету керек, шаңдаоның өзінің тіршілігін барлық микробтар емес, тек айырықша, тұрақтылығымен ерекшеленетін жекеқоздырғыштар: туберкулез микобактериялары, спора түзушібактериялар, микроскопиялық саңырауқұлақтар жәнебасқалар сақтап қалады.
Үйдің ауасында, әр түрлі жұқпалы басқа, әр түрлі мен мүктердің споралары, қарапайымдылардың цисталары және матрацтарда, кілемдерде, жұмсақ жиһаздарда, төсек үй кенелері болады. 1 г шаңда 500 дейін кенелерболуы мүмкін. Кенелердің айқын бар. Бронх демікпесімен ауыратын кенелермен ластанған ауамен тыныс алғандааллергиялық реакциялар байқалады. Азық-түлікөнімдерімен қоректенетін үй кенелері (ұн, ірімшік) адамныңтыныс жолына шаңмен бірге түскенде, тыныс мүшелеріндеакаридоз туғызуы мүмкін. Зең және басқа да саңырауқұлақтардың спораларымен ластанған ауаментыныс алу да қауіпті болып табылады. Қоршаған ортадакеңінен таралған зең саңырауқұлақтары негізінен өкпеніңзақымдануымен; кейде гематогенді жолмен де аспергилезді тудырады. Тотықұстар жәнебасқа сәндік құстар ауыр зоонозды инфекцияның - орнитоздың көзі болып табылады. Тотықұс иелерінде, кейінпневмосклероз дамуына әкеп соғатын, аллергиялықальвеолит пайда болуы мүмкін.
3. Желдету, желдету түрлері және олардықолдану.
Өндірістік желдету
Ауаны кондиционирлеу, желдету және жылыту арқылы, бөлме ауасына қажетті қасиеттер беріледі. Желдету жүйесі бөлмеден лас ауаны әкетіп және таза ауаны бөлмеге әкеледі. Өндірістегісауықтыру шараларының жүйесінде желдету басты орындардың бірі болады. Өнеркәсіптік санитарияжәне техникалық қауіпсіздік шараларына жұмсалатын барлық құралдардың 30 -40%-на жуығы әртүрлі желдету қондырғыларын орнатуға жұмсалады. Желдету жүйесінің үрмелі ауаны жылыту, ылғалдау, тазалау, суыту және құрғату құралдары бар. Атмосфераға тасталынатын желдету және технологиялық тастандылармен байланысты, желдету жүйесі қоршаған ортаны ластаудан қорғауда маңызды рөлге ие. Тастандыларды тазалау және тарату бойынша дұрыс шешім қабылдау, шаруашылықтық, гигиеналық және экологиялық маңызды болады.
Желдету түрлерінің жіктелуі:
➢ Әсер ету принципі бойынша
➢ Қозғалту күшінің сипаты бойынша
➢ Ауа алмасуының тұрақтылығы, толықтылығы
және ұйымдастырылуы бойынша
I . Әсер ету принципі бойынша
1. Сормалы (ауаны шығару)
а) жергілікті
б) жалпы
2. Үрмелі (ауаны әкелу)
а) жергілікті -ауа душы, оазистер, перделер
б) жалпы-таралған немеcе жинақы үрлеу
3. Үрмелі -сормалы (ауаны әкелу және әкету)
II. Қозғалту күшінің сипаты бойынша
1. Табиғи - температуралық ауысым, жел
2. Жасанды -ауа қозғалысын механикалық шақыру.
III. Ауа алмасуының тұрақтылығы,
толықтылығы және ұйымдастырылуы бойынша:
1. Ұйымдастырылған қамтитын желдету және толықалмасуды қамтитын желдету
а) үрмелі-сормалы механикалық
б) аэрация -табиғи үрмелі-сормалы
2. Ұйымдастырылған, бірақ жиірек ауа алмасуынқамтитын желдету рециркуляция деп аталады, бөлмеден әкеткен ауаны сыртқа әкелетін ауамен
араластырып қайта енгізіп механикалық желдету.
3. Толық, ұйымдастырылған тұрақты ауа алмасуынқамтитын желдету - ол кондиционирлеу депаталады Оған: әкелетін және әкететін ауаныөңдеумен (жылыту, ылғалдау, шаңнан тазалау), ықшам климат параметрлерімен ауа тазалығынсақтаумен бірге жүретін механикалық желдету.
4. Ұйымдастырылмаған толық немесе жартылайауа көлемін қамтитын желдету түрлері.
а) инфильтрация-есік, терезелердің тығызжабылмаған жерінен, қабырға арқылы сыртқыауаның бөлмеге енуі арқылы табиғи ауа алмасуы
б) өзіндік желдету-терезе, фрамуга, есік арқылы ауа алмасуы
4. Судың физиологиялық және гигиеналық маңызы. Ауыз су сапасының
гигиеналық критерийлері.
Су денеміздің көп бөлігін алады. Су адам ағзасында үлкен рөл атқарады: ағзадағы барлық физикалық-химиялық процесс судың қатысуымен жүреді, су барлық зат алмасу, тотығу, гидролиз процестеріне қатысады. Су ағзаға керек қоректік заттарды тасымалдап, ағзаға керек еместерін ағзадан шығаруға қатысады.
Қалыпты жағдайда адам ағзасында ішкі ортаның осмотикалық қысымының тұрақтылығы сақталады, ол ағзаға су мен тұздардың түсуімен және шығарылуымен анықталады.
Қоршаған ортаның қалыпты температурасында және ылғалдылығында ересек адамның тәуліктік су балансы 2, 2 - 2, 8 л-ді құрайды. Адам ағзасы тәулігіне 1, 5 л-ге жуық суды кіші дәрет арқылы, 400-600 мл тері қабаты, 350-400 мл тыныс алу кезінде, 100-150 мл нәжіс арқылы шығарады. Жоғалтқан судың орнын адам тәулігіне 1, 5 л-ін сұйық ішумен (шай, кофе, сусындар және т. б. ), 600-900 мл-ін тамақ тағамдарымен толықтырады, ағзадағы тотығу процестерінің әсерінен 300-400 мл су пайда болады.
Қоршаған орта температурасы көтерілген кезде және ауыр дене жұмысы кезінде ағзаның суды жоғалтуы артады. Мысалы, ыстық климат жағдайында, дене еңбегін атқарған кезде адамның суға деген сұранысы 5 л және одан да көбірек болуы мүмкін.
Ағзаға су жеткіліксіз мөлшерде түскенде адам шөлдейді және оған физиологиялық реакция береді, яғни су ішеді. Осылай ағзада су балансы және электролиттік тепе-теңдік тұрақты деңгейде болады. Егер ағза жоғалтқан судың орнын толтырып тұрмаса, ағзаның өмірлік маңызды мүшелердің жұмысы бұзылуы мүмкін.
Адамға су тек ішу үшін ғана емес, оның көп мөлшері санитарлық және шаруашылык-тұрмыстық мақсатта да қажет, яғни жеке бас гигиенасын сақтау үшін, кір жуу, үй-жайын таза ұстау үшін қажет. Су қоғамдық орындарды таза ұстау (мектептер, балабақшалар және т. б. ), емдеу-сауықтыру орындарында жуып-тазалау жұмыстарын жүргізу үшін өте кажет.
Қазіргі кездегі қалаларға су орталықтандырылған канализация орнату үшін, орталықтандырылған жылыландыру жүйесін орнату, жасыл өсімдіктерді суару, көшелерді жуу үшін және көпшілікті сауықтыратын орындарда (жүзу бассейндері және т. б. ) қажет.
Өндірістік мекемелер өзінің өндірістік қажетіне өте көп мөлшерде су жұмсайды.
Судың бір адамға қажет мөлшері дегеніміз - адамның суға физиологиялық сұранысын толық қамтамасыз ететін және гигиеналық, шаруашьшык-тұрмыстық, өңдірістік мақсатқа қажет су мөлшері.
Судың сапасының үлкен гигиеналық маңызы бар. Судың сапасы оның органолептикалық қасиетімен, химиялық кұрамымен, эпидемиологиялык және радиациялық қауіпсіздігімен анықталады.
Судың органолептикалық қасиеті мөлдірлігімен, дәмімен және иісімен сипатталады. Судың химиялық (минералдық) құрамы 85%-ға дейін кальций, магний, натрий катиондарынан, гидрокарбонат, хлорид, сульфат аниондарынан тұрады. Қалған бөлігі аммоний, калий, нитрат, нитрит, фосфат аниондарынан және микроэлементтердер (фтор, йод, цинк және т. б. ) тұрады.
Химиялық құрамы бойынша табиғи сулар арасында айырмашылыктар болады. Минералды тұздардың көп концентрациясы суға жағымсыз дәм береді, асқазан-ішек жолдарының қызметіне теріс әсер етеді, ол суларды тұрмыста және өндірісте колдану мүмкін емес. Кейбір тұздар адамның ағзасына улы әсер етуі де мүмкін.
Ішуге қолданылатын су ашық су көздеріне өндірістік мекемелердің тазартылмаған қалдық сулары жіберілсе судың құрамында химиялық заттардың: сынап, мышьяк, қорғасын, хромның улы концентрациясы пайда болады.
Су көптеген жұқпалы ауру қоздырғыштарының көбеюіне және таралуына жақсы орта болып саналады. Адамдар арасында жұқпалы аурулар туындамас үшін, оларды сапалы судың жеткілікті мөлшерімен үздіксіз қамтамасыз ету керек.
Елдімекендерді сумен қамту екі түрлі жолмен іске асады: орталықтандылырған және орталықтандырылмаған немесе оны жергілікті сумен қамту деп те атайды. Орталықтандырылған сумен қамту кезінде құбыр арқылы су бүкіл елді мекенге немесе бір бөлігіне беріледі.
Судың сапасына қойылатын талаптар. Қазіргі кезде қолданылып жүрген санитарлық норма мен ережесіне «Орталықтандырылған сумен қамту кезіндегі судың сапасына қойылатын талаптар» сай ауыз су ретінде қолданылатын су эпидемиялогиялық және радиауиоиды жағынан қауіпсіз, химиялық құрамы жағынан зиянды емес және органолептикалық қасиеті жақсы болу керек.
Ауыз су ретінде қолданылатын судың сапасының стандартта көрсетілген нормативтерге сай екенін суға химиялық-бактернологиялық зерттеу жүргізіп анықтайды.
5. Жұқпалы аурулардың таралуындағы судың маңызы.
Су арқылы таралатын жұқпалы аурулардың бірнеше тобы бар:
1. бактериялық сипаттағы ішек инфекциялары (тырысқақ, іш сүзегі, дизентерия)
2. вирустық аурулар (вирусты гепатит А, Е)
3. бактериялық зоонозды инфекциялар (бруцеллез, сібір жарасы, лептоспироз, туляремия)
4. протозоидты инвазиялар (лямблиоз, амебиаз) 5. құрт инвазиялары
Су - бұл микроорганизмдер дамитын орта, гельминттердің аралық иелері тіршілік етеді, олар арқылы микроорганизмнің таралуы жүреді немесе инфекциялық қоздырғыштың басқа ортаға (топыраққа, ауаға) қоныс аударуы кейіннен жүзеге асады. ауа тамшылары (легионелла желдету жүйелері арқылы таралады), нәжіс - ауызша (ламблия, А гепатиті вирусы), тамақтану жолы (гельминттер, гепатит А, Е - ластанған суды тұтыну арқылы), топырақ арқылы - геогельминттер.
Судың ластануы микроорганизмнің вируленттілік дәрежесіне әсер етуі мүмкін (патогендік қасиеттерді көрсету қабілеті)
Мұндай аурулардың пайда болуына: климаттық жағдайлар (ыстық климат), суды тазарту технологиясының бұзылуы және су көзінен су алу, ұйымдастырылмаған су тұтыну (тұтынушыға су жеткізу қамтамасыз етілмеген), судың жеткіліксіз мөлшері әсер етеді (емес қанағаттанарлық санитарлық жағдайды қамтамасыз етуге жеткілікті), аралық иелердің болуы (гельминттер үшін), нәжістің ластану дәрежесі.
Бастапқы фактор - бұл жер үсті суларының немесе таяз, бастапқыда судың сапасы нашар, сондай-ақ суды нашар тазарту, әсіресе су тасқыны кезеңінде, сондай-ақ тұрақты суы бар немесе жылулық ластануы бар көздер - суды ағызу.
6. Судың химиялық құрамымен байланысты инфекциялық емес аурулар
Судың химиялық құрамымен байланысты инфекциялық емес аурулар 3-ке жіктеледі:
1) Кейбір минералды заттардың болмауы(эпидемиялық зоб, кариес) ;
2) Улы заттармен улану,
Уыттылыққа әсер ететін факторлар;
3) Кейбір минералдардың артық болуы:
•Эпидемиялық флюороз;
•Жүрек-қан тамырлары аурулары: гипертензия, инфаркт миокардо, инсульт, атеросклероз, басқа кардиопатиялар.
Әлемде 2 млрд. адамдар ластанған суды қолданумен байланысты созылмалы аурулардан зардап шегеді.
БҰҰ сарапшыларының айтуы бойынша қоршаған ортаға енетін химиялық қосылыстардың 80% -ы ерте ме, кеш пе су көздеріне түседі. Жыл сайын әлемде 420 текше метрден астам су ағызылады.
Ауыз суды тұтынумен байланысты денсаулықтың нашарлауы инфекциялық және инфекциялық емес болуы мүмкін. Инфекциялық агенттерден судың ауысуы халықтың денсаулығына үлкен және ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін. Ең алдымен, ішек инфекцияларының қоздырғыштарын: тырысқақ, іш сүзегі, паратифтік безгек, дизентерия арқылы суда таралу қаупін ескеру қажет. Өткен ғасырдағы су эпидемиясы мыңдаған адамның өмірін қиды.
Судың химиялық құрамы халықтың денсаулығына үлкен қауіп төндіреді. Табиғатта су ешқашан химиялық таза қосылыстар түрінде болмайды. Әмбебап еріткіштің қасиеттеріне ие бола отырып, ол үнемі әртүрлі элементтер мен қосылыстарды алып жүреді, олардың арақатынасы су түзілу шарттарымен, су жыныстарының құрамымен анықталады.
Дені сау адамдарға судың зияны химиялық құрамының ерекшеліктерімен байланысты. Ауыз судың құрамындағы химиялық қоспалар әр түрлі «интенсивті факторлар» болып табылады, бұл аурудың жиілеуіне ықпал етеді, бұл халық арасында кең таралған.
7. Суды тазарту схемасы. Судың сапасын жақсарту әдістері.
Ауыз судың сапасы-адамзат тарихында өткірмәселе. Мәселенің мәні табиғи көздерде де, орталық сумен жабдықтау құбырларында да бірдеймөлдір. Бұл зиянды заттардың, болмауы дегенді білдірмейді.
Ауыз судың сапасын жақсарту әдістері
Суды жақсартудың негізгі әдістеріне ағарту немесетүссіздену (механикалық суспензияны алыптастау), дезинфекция жатады. Әдістер әртүрліқолданылады. Таңдау көздің сапасына байланысты, суды SanPiN 2. 1. 4. 1074-01, басқа да салалықстандарттардың талаптарына сәйкес алу үшін неістеу керек.
Суды жақсарту әдістерін қолданыңыз:
Физикалық-магниттік, электромагниттік, ультрадыбыстық өңдеу немесе иондаушысәулелену;
Химиялық-комплексті қалыптастыру, тотығу, бейтараптандыру, жауын-шашын;
Биологиялық-биофильтрлер, тотықтырғышарналар, аэротенктер, биологиялық тоғандарнемесе сүзу алаңдары;
Физикалық-химиялық - майсыздандыру, ион алмастыру, кері осмос, сорбция, флотация, электродиализ.
Бірінші нұсқа қарапайым өңдеу әдістеріне қатысты. Бұл әмбебап, бірақ биологиялық заттарға тиімсіз. Бұл су сапасын жақсартудың заманауи әдістерініңекінші санатына жатады. Химиялық өңдеудіңарқасында су организм үшін қауіпсіз болады, тек өзіне тән иісі мен дәмі бар қоспалар қалады.
Биологиялық қасиеттер әдістері бейтараптандыруға бағытталған. Мұндай шаралар ағынды суларға (тұрмыстық, өнеркәсіптік) қатысты. Физика-химиялық өңдеудіңкешенді тәсілі механикалық суспензиялардан, хлор дезинфекторы мен сияқты ерітілген мүмкіндік береді.
8) Cуды залалсыздандыру - су құрамындағы ауру жұқтыратын бактерияларды жою тәсілдері. Суды залалсыздандырудың мынадай негізгі төрт әдісібар: термиялық (қыздыру), өте күшті тотықтыру, физикалық (ультрадыбыстық, және т. б. ) және олигодинамияәдістері. Суды зарарсыздандырудың көп тарағантүрі - хлорлау.
Cуды тазартудың негізгі әдістері:
-түссіздендіру
-мөлдірлендіру
-залалсыздандыру
Суды залалсыздандырудың мынадай негізгі төртәдісі бар:термиялық, (қыздыру), өте күштітотықтыру, физикалық(ультрадыбыстық, радиоактивті сөулелендіру және т. б. ) жәнеолигодинамия әдістері. Суды зарарсыздандырудыңкөп тараған түрі -хлорлау. 1) су құрамындағы өлшемді заттарды жою.
2) Түссіздендіру дегеніміз су құрамындағы табиғигоминді заттардан тазарту.
3) Залалсыздандыру дегеніміз-судың бактериялар мен жұмыртқаларын жәнеқарапайымдыларды жою.
Жер беті су көздерінің құрамында ауру тудырғышбактериялар болады. Тұндыру және сүзунәтижесінде судан 95% дейін бактерияларжойылады. Қалған бактерияларды жою үшін судызалалсыздандырады. Суды тәсілдері бар:
- термиялық;
- күшті тотықтырғыштарды қолдану;
- олигодинамия (асыл метал иондарының әсері) ;
- физикалық (ультрадыбыстар, радиоактивті
сәулелер, ультракүлгін сәулелер көмегімен) .
Жылулық тәсіл. Суды 12-20 мин бойында қайнатуұрық пайда болдырмайтын ұсақ ағзаларды өлтіреді. Ұрықтарды жою үшін суды қысыммен 120° дейінқыздыруды қолданады немесе тағы да қайнағанғадейін ысытуды қолданады - оны 15 мин бойықайнатып, 35° дейін салқындатып, осытемпературада 2 сағат ұрықтардың өсуі үшінұстайды және тағы да қайнағанға дейін ысытудықолданады.
Суды тотықтырғыштармен залалсыздандыру. Әсіресе кең тараған осы топтың тәсілдері. Тотықтырғыштар ретінде хлор, хлордың қостотығы, озон, бром, йод, хлорлы және хлорлылауқышқылдардың тұздары, калий перманганаты, сутек перекисі, натрий және кальций . Тәжірибеде бәрінен жиі хлор, озон, натрий және кальций гипохлориты қолданылады, бұл олардың құнының салыстырмалы жоғары болмауымен түсіндіріледі.
Әсіресе кең тараған тәсіл -суды хлорлау. Хлорлауүшін сұйық хлор немесе хлорлы әк қолданылады. Суға сұйық хлорды енгізген кезде хлорлы және тұзқышқылдары пайда болады. Cl2+H2O=HOCl+HClОдан ары пайда болған хлорлы (ыдырауы) жүреді.
8. Залаласыздандыру, түсінігі, әдістері, суды залалсыздандыру көрсеткіштері.
Суды зарарсыздандыру -жұқпалы ауруларды тудыратын микроорганизмдер мен вирустарды жою шаралары.
Микроорганизмдерге әсер ету әдісіне сәйкес суды зарарсыздандыру әдістері:
⎯€термиялық (қайнау) ;
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz