Вербалды және вербалды емес қарым - қатынас құралдары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Вербалды және вербалды емес қарым-қатынас құралдары

Адамдар арасындағы өзара түсіністіктің күрделі әлеуметтік-психологиялық процесі бола отырып, қарым - қатынас мынадай негізгі арналар бойынша жүзеге асырылады: сөйлеу (ауызша-латын тілінен ауызша) және сөйлеу емес (ауызша емес) . Тіл қарым-қатынас құралы ретінде, сонымен қатар ақпарат көзі ретінде де, сұхбаттасушының өзара әрекет ету тәсілі ретінде де сөз сөйлейді.

Сөйлеу тілінің құрылымына кіреді: 1. Сөздердің мәні мен мағынасы, фразасы ("адамның ақыл-ойы оның сөйлеу айқындығында көрінеді") . Сөзді қолданудың дәлдігі, оның мәнерлілігі мен қол жетімділігі, фразаның дұрыс құрылуы және оның табыстылығы, дыбыстардың, сөздердің дұрыс айтылуы, интонацияның мәнерлілігі мен мағынасы маңызды рөл атқарады. 2. Сөйлеу дыбыс құбылыстары: сөйлеу қарқыны (жылдам, орташа, баяу), дауыс биіктігінің модуляциясы (тегіс, өткір), дауыс тоналдығы (жоғары, төмен), ритм (біркелкі, үзік), тембр (қисық, қалың, ), интонация, сөйлеу дикциясы. Бақылау қарым-қатынастағы ең тартымды-бірқалыпты, тыныш, өлшемді сөйлеу мәнері. 3. Дауыстың мәнерлі сапасы: қарым - қатынас кезінде пайда болатын ерекше дыбыстар: күлкі, жылау және т. б. ; бөлгіш дыбыстар - жөтел; нөлдік дыбыстар - паузалар, сондай-ақ назаризация дыбыстары-"хм-хм", "э-э" және т. б.

Зерттеу көрсеткендей, адам коммуникациясының күнделікті актісінде сөздер 7% - ды, дыбыстар мен интонациялар - 38% - ды, дауыс емес өзара іс-қимыл-53% - ды ("дауыспен сөйлейміз, барлық денені әңгімелесеміз") құрайды.

Қарым-қатынастың Вербальды емес құралдары келесі ғылымдарды зерттейді:

Кинестика адамның сезімдері мен эмоцияларының сыртқы көріністерін зерттейді; мимика бет бұлшық еттерінің қозғалысын зерттейді, қаңылтыр дененің жекелеген бөліктерінің қимылдарын зерттейді, пантомимика бүкіл дененің моторикасын зерттейді: позалар, арқа, беткейлер, жүру.
Такесика қарым-қатынас жағдайында жанасуды зерттейді: қол алысу, cүю, итеружәне т. б.
Проксемика қарым-қатынас кезінде кеңістіктегі адамдардың орналасуын зерттейді: адам жанасуындағы қашықтықтың келесі аймақтарын бөледі:

- жыныстық аймақ (15-45 см), бұл аймаққа тек жақын, жақсы таныс адамдар ғана жіберіледі, бұл аймаққа сенім, қарым-қатынастағы немқұрайлы дауыс, тактильді байланыс, жанасу тән. Зерттеу көрсеткендей, интим аймағының бұзылуы ағзадағы белгілі бір физиологиялық өзгерістерге әкеліп соқтырады: жүрек соғуының жиілеуі, адреналиннің жоғарылауы, қанның басына құйылуы және т. б. қарым-қатынас барысында интим аймағына уақытынан бұрын басып кіруді әрдайым әңгімелесуші оның қол сұғылмауына қастандық жасау ретінде қабылдайды. ;

- жеке немесе жеке аймақ (45-120 см) достарыңызбен және әріптестеріңізбен күнделікті әңгімелесу үшін, сөйлесуді қолдайтын серіктестер арасындағы визуалды-көру байланысын ғана болжайды;

- әлеуметтік аймақ (120-400 см) әдетте кабинеттерде, оқытушылық және басқа да қызметтік бөлмелерде, әдетте, өте жақсы білмейтін адамдармен ресми кездесулер кезінде сақталады;

- көпшілік аймағы (400 см астам) адамдардың үлкен тобымен-дәріс аудиториясында, митингте және т. б.

Мимика-адамның ішкі эмоционалдық жағдайын көрсететін бет бұлшық еттерінің қозғалысы, адамның не бастан кешкендігі туралы шынайы ақпарат бере алады. Мимикалық өрнектер ақпараттың 70 пайыздан астамын көтереді, яғни көз, көзқарас, адамның беті айтылған сөздерге қарағанда көп айтуға қабілетті. Мәселен, адам өзінің ақпаратын жасыруға тырысады (немесе өтірік), егер оның көзі серіктес көзімен сөйлесудің 1/3 уақытынан аз болса.

Өзінің ерекшелігі бойынша: іскер, ол әңгімелесушінің лба ауданында тіркелген кезде, бұл іскерлік әріптестіктің маңызды атмосферасын құруды болжайды; зайырлы - көзқарас әңгімелесушінің көзінен төмен түссе (еріннің деңгейіне дейін), бұл зайырлы еркін емес қарым - қатынас атмосферасын құруға ықпал етеді; интимдік - көзқарас әңгімелесушінің көзіне емес, бет-дененің басқа бөліктеріне кеуде деңгейіне дейін бағытталғанда. Мамандар мұндай көзқарас бір-бірімен қарым-қатынас жасауға қызығушылық танытатынын айтады; искос көзқарасы-әңгімелесушіге сыни немесе күдікті қарым-қатынас туралы айтады.

Маңдай, қас, ауыз, көз, мұрын, иек - бұл беттің бөлігі негізгі адами эмоцияларды білдіреді: қайғы, ашу, қуаныш, таңқалу, қорқыныш, қайғы - қасірет, бақыт, қызығушылық, қайғы және т. б. оң эмоциялар: қуаныш, махаббат, таңқалу, адамның теріс эмоциялары-қайғы, ашу, қайғы-қасірет. Адамның шынайы сезімдерін тану жағдайында негізгі танымдық жүктемені қастар мен ерінге алып келеді. Адамның сол жағы адамның эмоциясын әлдеқайда жиі береді; бұл адамның эмоционалдық өмірін бақылайтын оң жарты шарушылық адамның сол жақ жағына жауап береді. Оң эмоциялар беттің екі жартысына да бірқалыпты, ал теріс эмоциялар-сол жақта айқын көрінеді.

Ым кезде өздеріне көп ақпарат тіліндегі ым мен сөйлеудегі сөздер бар ұсыныстар. Ең бай "алфавитін" 5 топқа бөлуге болады:

1. Қимыл-иллюстраторлар - бұл хабарламалар: көрсеткіштер ("перст көрсететін"), пиктографтар, яғни бейненің бейнелі суреттері ("міне, осындай өлшем және конфигурациялар") ; кинетографтар-дененің қозғалысы; қаңылтырлар-"биттер" (қаңылтырлар - "бұлғаштар") ; идеографтар, яғни қиял-ғажайып заттарды бірге қосатын қолмен өзіндік қозғалыстар.

2. Реттегіш-қимыл-сөйлеушінің бір нәрсеге қатынасын білдіретін қимыл. Оларға күлімсіреу, кивок, көзқарастың бағыты, қолмен мақсатты қозғалыстар жатады.

3. Қаңылтыр-эмблема-бұл қарым-қатынастағы сөздерді немесе фразаларды алмастырушы. Мысалы, қол қою үлгісі бойынша бірге қысылған қол алысу көп жағдайда - "сәлем", ал бас үстінде көтерілген - "кездесуге дейін"дегенді білдіреді.

4. Адаптерлер-бұл адамның қол қимылдарымен байланысты әдеттері. Бұл болуы мүмкін а) бүйректің, дененің жекелеген бөліктерінің тартылуы; Б) әріптеске тию, соққылау; в) қол астындағы жекелеген заттарды (қарындаш, түйме және т. б. ) батыру, ширату.

5. Қимыл-аффекторлар-дененің және Бет бұлшық еттерінің қозғалысы арқылы белгілі бір эмоцияларды білдіретін қимыл-қимыл.

Микроайналымдар да бар: көз қозғалысы, беттің қызаруы, минутына жыпылықтаудың, еріннің тартылуы және т. б.

Тәжірибе көрсеткендей, адамдар өз сезімдерін көрсеткісі келеді, олар жестикуляцияға жүгінеді. Міне, сондықтан адам үшін жалған, шынайы әрекеттерді түсіну үшін маңызды. Бұл қимыл-қимылдардың ерекшелігі мынада: олар әлсіз толқындарды тежейді (қолдар мен корпустың қозғалыстарын күшейтуді көрсету) ; күшті толқындарды басады (осындай қозғалыстардың шектелуінің арқасында) ; бұл жалған қозғалыстар, әдетте, аяқ-қолдардан басталады және бет жағында аяқталады.

Қарым-қатынас кезінде келесі қимыл түрлері жиі кездеседі:

- бағалау қимылдары-иекті бүрку; сілтегіш саусақты бет бойымен созу; қою және өту және т. б. (адам ақпаратты бағалайды) ;

- сенімділік қимылдары-саусақтарды пирамида күмбезіне қосу; орындықта жаю;

- нервоздық және сенімсіз қимыл-қолдың өрілген саусақтары; алақанды жұлып тастау; үстел бойынша саусақпен дыбыстау; орындықтың арқасын оған отырар алдында қозғалу және т. б.

- өзін-өзі бақылау қаңылтыры-қолдар арқасына түсірілген, біреуі екіншісін қысады; орындықта отырған және қолдарымен шынтақшаға ілінген адамның артында және т. б. ;