Кен байыту зауытын электрмен жабдықтау

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«Электрмен жабдықтау және энергияның жаңғыртылатын көздері» кафедрасы

Курстық жұмыс

Пәні: Электрмен жабдықтау жүйесін жобалау

Тақырыбы: Кен байыту зауытын электрмен жабдықтау

Мамандығы: 5В071800 Электроэнергетика

Орындаған: Жаденов С. С. Тобы: Эснк-15-5

Нұсқа: 71А

Қабылдаған: доц. Манапова Г. Д.

«» 2018 ж.

(бағасы) (қолы)

Алматы, 2018

Кіріспе

“Электрмен жабдықтау жүйесін жобалау” пәні 5В071800 - Электр энергетика мамандығының оқу жоспарына базалық компонент ретінде кіретін маңызды кәсіптендіру пәні болып табылады.

Пәннің мақсаты - электрмен жабдықтау жүйесін жобалауға байланысты барлық мәселелерді орындай алатын жоғары білімді маман дайындау.

Пәннің міндеті - өндірістік кәсіпорындағы электрлік жүктемелерді есептеудің әдістерін меңгеру, техникалық-экономикалық есептеулер негізінде қоректендіру көзін таңдай алу, электр жабдықтарын таңдау және электрмен жабдықтау сұлбасын тұрғызу.

Курстық жұмыстың тапсырмасы

Курстық жұмысты орындаудағы берілген мәліметі бойынша зауыттың бас жоспары, цехтардың тұрақталған электрлік жүктемелері, сонымен қатар кәсіпорындағы электр энергиясы көздері туралы мәліметтер бар. Тапсырманың нөмірі сынақ кітапшасындағы соңғы үш санның қосындысынан алынады, егер үш санның қосындысы нөлге тең болса, онда ол 28 тапсырмаға сай, ал нұсқа оқуға түскен жылы бойынша алынады: А-жұп жылы, Б-тақ жылы.

Курстық жобалауда келесі бөлімдер орындалуы тиіс:

1) “Жүктеменің келтірілген диаграммасы” әдісімен зауыт цехтарындағы төмен вольтті күштік жүктеменің есептелуі.

2) Зауыттың цехтарындағы жарықтандыру жүктемесін өндіріс ауданындағы бір шаршы метрдегі жарықтандыру жүктемесінің меншікті тығыздығы әдісі және жарықтандыру жүктемесінің сұраныс коэффициенті арқылы есептеу.

3) Кернеуі 0, 4 кВ зауыт цехтарындағы қосынды күштік және жарықтық жүктемені есептеу.

4) 0, 4 кВ кернеудегі реактивті қуатты компенсациялау және цех трансформаторларының санын таңдау.

5) Цех ТҚС қуат шығынын анықтау.

6) Жоғары вольтті жүктемені анықтау.

7) БТҚС 6-10 кВ шинадағы реактивті қуатты компенсациялауды есептеу.

8) Кәсіпорын бойынша төмен вольтті және жоғары вольтті жүктемені қосқандағы қосынды қуатты анықтау.

9) Ішкі электрмен жабдықтау нұсқаларының техникалық-экономикалық салыстыруы.

10) Кернеуі 1000 В жоғары жабдықтар таңдау.

11) Графикалық бөлім.

Тапсырма № 71

Тақырыбы «Кен байыту зауытын электрмен жабдықтау»

Жобалаудың бастапқы берілгендері:

1. Зауыттың басты жоспары (71-сурет) .

2. Зауыт цехтарының электрлік жүктемесі туралы мәліметтер.

3. Қоректендіру көзін, қуаты 50 МВт, кернеуі 10, 5 кВ АКР бар 4 турбогенератор орналасқан ЖЭО-нан орындауға болады. Генераторлар екі секцияға параллельді жұмыс жасайды, секцияға РБ-10-12-3000 реактормен бөлінген.

4. ЖЭО-нан фабрикаға дейінгі қашықтық 4, 5 км.

5. Зауыт үш ауысымда жұмыс жасайды.

2 Курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар

1 кесте - Электрлік жүктемелер

2. 1 Кәсіпорын цехтарындағы жарықтандыру жүктемелерін есептеу

Кәсіпорынның жүктемесін анықтауда жарықтандыру жүктемелерін есептеу сұраныс коэффициенті мен өндірістің ауданының меншікті тығыздығы бойынша жүргізіледі.

Бұл әдіс бойынша жарықтандыру жүктемесі ең көп жүктелген ауысымның орташа жарықтандыру қуатына тең деп алынады және келесі формула бойынша анықталады:Спекальный цех үшін

P _{p. o} = K _co · P _yo = 0, 6 · 28, 8 = 17, 28 кВт

Q _po = tg ϕ _o · P _po = 0, 5 · 17, 28 = 8, 64 квар

мұнда К _со - жарықтандыру жүктемесінің активті қуатының сұраныс коэффициенті, оның сандық мәндері кестеден алынады/4, 7, 8/.

Жарықтандыру жүктемесінің сұраныс коэффициенті бөлмеге байланысты анықтамадан алынады.

tg ϕ - реактивті қуат коэффициенті, жарықтандыру қондырғысының белгілі cosϕ _o анықталады (ДРЛ және ЛЛ - cosϕ _o =0, 9, ЛН - cosϕ _o =1) ;

Р _уо - цех, бөлім және т. б. бойынша жарықтандыру көздерінің тұрақталған қуаты, 1м ² еден бетінің және белгілі өндірістік ауданның меншікті жарықтандыруы арқылы анықталады.

Р _уо = ρ ₀ · F = 0, 011 · 1800 = 28, 8 кВт

мұнда F - өндірістік бөлме еденінің ауданы, м ² ;

ρ ₀ - меншікті қуат, кВт/м ² .

ρ ₀ шамасы бөлменің түріне тәуелді және анықтамадан алынады.

Кәсіпорынның жарықтандыру жүктемесін есептеу әдісі 2-кестеде келтірілген.

2. 2 Кәсіпорын бойынша төмен вольтті электрлік жүктемелерді есептеу

0, 4 кВ шинасындағы күштік жүктемені “Келтірілген диаграмма” әдісі бойынша (Спекальный цех үшін) есептейміз, есептеудің және кестені толтырудың тәртібі:

1) 1 графада цехтардың нөмірі қойылады;

2) 2 графада цехтардың аталуы;

3) 3 графада электр қабылдағыштардың саны жазылады;

4) 4 графада электр тұтынушының ең төменгі және сызықша арқылы ең жоғарғы тұрақталған қуатын жазамыз;

5) 5 графада электр тұтынушының қосынды тұрақталған қуатын жазамыз;

6) 6 графада формуламен анықталатын m саны

m = Р _{н. макс} / Р _{н. мин} = 350 / 80= 4, 37>3

мұнда Р _{н. макс} , Р _{н. мин} - электр тұтынушының ең төменгі және ең жоғарғы активті қуаты. Егер m >3-тен жоғары болса, онда электр тұтынушының тиімді саны формула арқылы анықталады, егер m <3-тен төмен болса, онда электр тұтынушының тиімді саны нақты n _эф =n тең деп алынады;

7) 7 графада пайдалану коэффициентінің мәні;

8) 8 графаның алымына қуат коэффициентінің шамасын, ал бөліміне сәйкес тангенс жазылады;

9) 9 графада ең жоғары жүктелген ауысымдағы орташа активті жүктемені санаймыз

Р _см = К _и ·Р _н = 350 · 0, 5 = 175 кВт

мұнда К _и - пайдалану коэффициенті, оның шамасы 1 қосымшадан анықталады;

Р _н - номиналды активті жүктеме.

10) 10 графада ең жоғары жүктелген ауысымдағы реактивті жүктемені санаймыз

Q _см = Р _см ·tgφ= 175 · 0, 75 = 131, 25 квар

мұнда Р _см - ең жоғары жүктелген ауысымдағы орташа активті жүктеме;

tgφ - реактивті қуат коэффициенті, белгілі cosφарқылы анықталады (А қосымша) .

11) 11 графада электр тұтынушылардың тиімді санын оңайлатылған формула арқылы анықтаймыз

$$n_{э} = \frac{2 \bullet \sum_{}^{}P_{н}}{P_{н}} = \frac{2 \bullet 350}{80} = 8, 75$$

12) 12 графада максимум коэффициентін К _р электр тұтынушылардың тиімді саны және пайдалану коэффициенті К _и арқылы анықтаймыз.

13) 13 графада күштік электр тұтынушыларының максималды активті жүктемелері

Р _p = К _p ·Р _см = 0, 9 · 175 = 157, 5 кВт

мұнда К _p - есептік коэффициенті;

Р _см - ең жоғары жүктелген ауысымдағы орташа активті жүктеме

14) 14 графада күштік электр тұтынушыларының максималды реактивті жүктемелері:

Q _p = Q _см мұнда n _э > 10

Q _p = 1, 1 ·Q _см мұнда n _э ≤ 10

Q _p =1, 1·Q _см = 144, 37 квар

15) 15 графада толық максималды қуат, анықталатын формуласы

$$S_{р} = \sqrt{P_{р0, 4}^{2} + Q_{р0, 4}^{2}} = \sqrt{{157, 5}^{2} + {144, 37}^{2}} = 213, 66\ кВА$$

мұнда Q _{p0. 4} - реактивті жүктеме 0, 4 кВ;

Р _{р0, 4} - активті жүктеме 0, 4 кВ.

Электрлік жүктеменің есептелуі 3 кестеде жүргізіледі.

3 Кесте - Кәсіпорынның цехтарындағы күштік жүктемені есептеу U=0, 4кВ(соңғы бетте)

2. 3 Цех трансформаторларының санын таңдау және 0, 4 кВ кернеудегі реактивті қуатты компенсациялау

Цех трансформаторларының қуаты мен санын дұрыс анықтау келесі жағдайларды ескеріп техникалық-экономикалық есептеулер жүргізу жолымен жасалады: тұтынушыларды электрмен жабдықтаудың беріктік категориясы; кернеуі 1 кВ дейінгі реактивті қуаттың компенсациясы; трансформаторлардың қалыпты және апаттық режімдегі жүктелуіне алатын қабілеті; үлгі қалып қуатының қадамы; жүктеме графигіне байланысты трансформаторлардың экономикалық жұмыс режімдері.

Ең жоғары активті жүктемені қоректендіруге қажетті, жұмыс технологиясына байланысты қуаттары бірдей әр топтық цех трансформаторларының минималды саны формула бойынша анықталады

$$N_{Tmin} = \frac{P_{р0, 4}}{K_{з} \bullet S_{н. тр}} + \mathrm{\Delta}N = \frac{8060, 15}{0, 8 \bullet 1000} = 11, 77 + 0, 25 = 12$$

мұнда Р _{р 0, 4} -есептік активті қуаттың қосындысы;

K _з -трансформатордың жүктелу коэффициенті;

∆N - жақын бүтін санға дейін толықтыру;

S _{н. тр} -трансформатордың қабылданған номиналды қуаты, ол жүктеменің меншікті тығыздығынан таңдалады:

S _{н. тр} -трансформатордың қабылданған номиналды қуаты, ол жүктеменің меншікті тығыздығынан таңдалады:

$S_{уд} = \frac{S_{р0, 4}}{F_{цехов}} = \frac{10696, 45\ }{27750} = 0, 38$ кВА/м ² ,

S _уд =0, 3 жоғары болғанда 2500 кВА трансформаторы қолданылады, бірақ толық қуат тиімділігі бойынша 1000 кВА ЦТҚС таңдалды.

Трансформаторлардың экономикалық тиімді саны формула арқылы анықталады

$$N_{т. э} = N_{т. \min} + m = 12 + 1 = 13$$

мұнда m -трансформаторлардың қосымша саны.

N _{т. э} - тұрақты капиталды шығындар З ^* _п/ст қосып есептегендегі, реактивті қуатты жеткізуге кететін меншікті шығындармен анықталады.

Сонда қисық бойынша анықтамадан m анықталады.

Таңдалған трансформатор саны бойынша ең жоғары реактивті қуатты Q ₁ анықтайды, оны трансформаторлар арқылы кернеуі 1 кВ дейінгі жүйеге берген жөн болады, анықталатын формуласы

$$Q_{1} = \sqrt{\left( {1, 1 \bullet N}_{т. э} \bullet S_{н. тр} \bullet K_{з} \right) ^{2} - P_{р}^{2}} = \sqrt{(1, 1 \bullet 13 \bullet 1000 \bullet 0, 8) ^{2} - 8060^{2}} = 6822\ квар$$

0, 4 кВ шинасындағы реактивті қуатты теңестіру шартынан Q _нбк1 шамасын анықтайды: $Q_{нбк1} = Q_{р0, 4} - Q_{1} = 8000, 27 - 6822 = 1178, 27\ квар$

Q _НБК2 $= Q_{р0, 4} - Q_{1} - \gamma \bullet N_{т. э} \bullet S_{н. т. }$ ; $\gamma$ =0, 05

Q _НБК2 =8000, 27-6822-0, 05 $\bullet$ 13 $\bullet$ 1000=788, 27 квар;

Q _НБК =Q _НБК1 +Q _НБК2 =1178, 27+788, 27=1966, 54 квар

Әр трансформаторға келетін конденсатор батареяларының қуаты анықталады

$$Q_{нбк\ тп} = \frac{Q_{нбк}}{N_{т. э}} = \frac{1966, 54}{13} = 175\ квар$$

$Q_{нбк}$ түрі АКУ 0, 4-175-25 УЗ

Алынған санға конденсатор батареяларының каталогы бойынша жақын мән алынады.

Есептеулер негізінде 3А кесте толтырылады, онда цех ТҚС төмен вольтті жүктемесінің таралуы көрсетілген. Цех ТҚС бір немесе екі трансформаторлық болып қабыладанады. Цехтар аумағына байланысты, жүктемесі мен жүктелу коэффициенті есепке алынып топтандырылады, барлық кәсіпорындар 1 және 2 категорияда болғандықтан, магистралды түрде қоректенетін трансформаторлар саны 5-тен көп болмауы тиіс.

3А Кесте - Цех ТҚС бойынша төмен вольтті жүктемені тарату(соңғы бетте)

2. 4 ЦТҚС (ЦТП) блоктарындағы қуат шығынын анықтау

ЦТП орналасатын трансформатор типі ТМ(Г) (Ф) - 1000/10 - 02 10/0, 4 кВ

$$P_{хх} = 1, 25\ кВт, \ P_{кз} = 10, 8\ кВт, U_{к} = 5, 5\%, \ I_{хх} = 1\%$$

Қуаттардың есептік активті және реактивті шығынын анықтау

(1- магистраль үшін)

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}P_{тр} = N \bullet \left( {\mathrm{\Delta}P}_{хх} + {\mathrm{\Delta}P}_{кз} + К_{з}^{2} \right) } = 6 \bullet \left( 1, 25 + 10, 8 + {0, 76}^{2} \right) = 75, 76\ кВт$$

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q_{тр} = N \bullet \left( \frac{I_{хх} \bullet S_{н. тр}}{100} + \frac{U_{кз} \bullet S_{н. тр} \bullet К_{з}^{2}}{100} \right) } = 6 \bullet \left( \frac{1 \bullet 1000}{100} + \frac{5, 5 \bullet 1000 \bullet {0, 76}^{2}}{100} \right) = 250, 61\ квар$$

(2-магистраль үшін)

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}P_{тр} = N \bullet \left( {\mathrm{\Delta}P}_{хх} + {\mathrm{\Delta}P}_{кз} + К_{з}^{2} \right) } = 7 \bullet \left( 1, 25 + 10, 8 + {0, 64}^{2} \right) = 87, 21\ кВт$$

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q_{тр} = N \bullet \left( \frac{I_{хх} \bullet S_{н. тр}}{100} + \frac{U_{кз} \bullet S_{н. тр} \bullet К_{з}^{2}}{100} \right) } = 7 \bullet \left( \frac{1 \bullet 1000}{100} + \frac{5, 5 \bullet 1000 \bullet {0, 64}^{2}}{100} \right) = 227, 69\ квар$$

2. 5 Жоғары вольтті есептік жүктемені анықтау

Берілген тапсырма бойынша қозғалтқыштың қуатына байланысты анықтамадан СҚ түрі мен паспорттық берілгендері таңдалады.

СҚ (3 цехтағы СҚ: СДН-2-16-49-6) есептік активтік және реактивтік қуатын анықтау

$$P_{рСД} = P_{нСД} \bullet N_{СД} \bullet K_{з} = 1250 \bullet 4 \bullet 0, 85 = 4250\ кВт$$

$$Q_{рСД} = P_{рСД} \bullet {tg}\varphi = 4250 \bullet 0, 62 = 2635\ квар$$

8 цехтағы СҚ: СДН-2-16-31-6

$$P_{рСД} = P_{нСД} \bullet N_{СД} \bullet K_{з} = 500 \bullet 4 \bullet 0, 85 = 1700\ кВт$$

$$Q_{рСД} = P_{рСД} \bullet {tg}\varphi = 1700 \bullet 0, 67 = 1139\ квар$$

17 цехтағы СҚ: СДН-2-16-36-8

$$P_{рСД} = P_{нСД} \bullet N_{СД} \bullet K_{з} = 800 \bullet 2 \bullet 0, 85 = 1360\ кВт$$

$$Q_{рСД} = P_{рСД} \bullet {tg}\varphi = 1360 \bullet 0, 65 = 884\ квар$$

2. 6 БТҚС 10кВ шиналардағы реактивті қуаттың компенсациялануын есептеу

10 кВ шиналарындағы Q _ВБК қатысты реактивті қуатты балансын теңестіру жасалады

$$Q_{ВБК} = Q_{р0, 4} + \sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q_{тр}} + Q_{рез} - Q_{э} - Q_{нбк} \pm Q_{рСД} = 3802, 75 - 776, 961 - 5179, 74 = 2153, 95\ квар$$

мұнда Q _э - кірістегі реактивті қуат энерго жүйеден экономикалық жағынан оптималды реактивті қуат ретінде беріледі, ол кәсіпорынға энергжүйенің ең жоғары жүктеме уақытында беріле алады және формула арқылы анықталады.

$$Q_{э} = (0, 23 \div 0, 25) \sum_{}^{}P_{р} = (0, 23 \div 0, 25) \bullet \left( P_{0, 4} + \mathrm{\Delta}P_{тр} + P_{рСД} \right) = 0, 25 \bullet (15211, 3) = 3802, 8\ квар$$

Q _рез - кәсіпорындағы реактивті қуаттың резервті шамасы, ол мына формула арқылы анықталады:

$$Q_{рез} = (0, 1 \div 0, 15) \sum_{}^{}Q_{р} = (0, 1 \div 0, 15) \bullet \left( Q_{р0, 4} + \sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q_{тр}} \right) = 0, 15 \bullet (5179, 74) = 776, 961квар$$

2. 7 Кәсіпорын бойынша төмен вольтті және жоғары вольтті жүктемені есептеу

Төмен вольтті және жоғары вольтті жүктемені қосқан кездегі кәсіпорынның күштік жүктемесінің есептелуі, ЦТҚС шығындар 4 кестеде келтірілген.

4 Кесте - Кәсіпорындағы анықталған қуатты есептеу(соңғы бетте)

2. 8 Ішкі электрмен жабдықтау сұлбаларының техникалық-экономикалық салыстыру нұсқалары

Тапсырмаға сай әр студент жобалауда ішкі электрмен жабдықтаудың екі немесе үш нұсқасын есептеуі қажет. Жүйеден алуға болатын кернеу көздері 110 кВ және 10 кВ.

Әрбір қарастырылатын нұсқаға ішкі қоректендірудің электрлік сұлбасы құрылады, қысқа тұйықталу тоқтары есептеледі, қоректендіру көзінен зауыттың БТҚС дейінгі электр жеткізу желісінің қимасы және жабдықтар таңдалады: ажыратқыштар, айырғыштар, БТҚС трансформаторлары, энергия жүйенің трансформаторлары, ЭЖЖ, асқын кернеуді тежегіштер.

$$S_{р} = \sqrt{\left( К_{о} \bullet Р_{рзав} \right) ^{2} + Q_{э}^{2}} = \sqrt{(0, 9 \bullet 15211, 3) ^{2} + {3802, 8}^{2}} = 14208, 52\ кВА$$

110 кВ үшін БТҚС - ның түрі ТДН - 16000/110-У1, УХЛ1 110/10 кВ

$$P_{хх} = 18\ кВт, \ P_{кз} = 85\ кВт, U_{к} = 10, 5\ \%, \ I_{хх} = 0, 4\ \%$$

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}P_{тр} = N \bullet \left( {\mathrm{\Delta}P}_{хх} + {\mathrm{\Delta}P}_{кз} \bullet К_{з}^{2} \right) } = 2 \bullet \left( 18 + 85{\bullet 0, 44}^{2} \right) = 68, 912\ кВт$$

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q_{тр} = N \bullet \left( \frac{I_{хх} \bullet S_{н. тр}}{100} + \frac{U_{кз} \bullet S_{н. тр} \bullet К_{з}^{2}}{100} \right) } = 2 \bullet \left( \frac{0, 4 \bullet 16000}{100} + \frac{10, 5 \bullet 16000 \bullet {0, 44}^{2}}{100} \right) = 778, 42\ квар$$

$$\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}S}_{трБТҚС} = \sqrt{\sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}P}_{тр}^{2} + \sum_{}^{}{\mathrm{\Delta}Q}_{тр}^{2}} = \sqrt{{68, 912}^{2} + {778, 42}^{2}} = 781, 46\ кВА$$

Трансформатордың жылдық шығыны:

$${\mathrm{\Delta}W}_{эБТҚС} = 2 \bullet \left( {\mathrm{\Delta}P}_{хх} \bullet Т_{вкл} + {\tau \bullet К_{з}^{2} \bullet \mathrm{\Delta}P}_{кз} \right) = 2 \bullet \left( 18 \bullet 5000 + 3411 \bullet {0, 44}^{2} \bullet 85 \right) = 292\ 262\ кВт \bullet сағ$$

$$\tau = \left( 0, 124 + \frac{Т_{м}}{1} \right) ^{2} \bullet 8760 = \left( 0, 124 + \frac{5000}{1} \right) ^{2} \bullet 8760 = 3411\ сағ$$

Жүйедегі 35 кВ кернеу көзінен электр желісін тарту үшін, екі бөлек желі тартамын және желі қажетті сым таңдау үшін олардың тогы және қимасын анықтау қажет:

110 кВ желінің тогы:

$$I_{р} = \frac{S_{р}}{2 \bullet \sqrt{3} \bullet U_{н}} = \frac{14208, 52}{2 \bullet \sqrt{3} \bullet 110} = 38\ А$$

110 кВ желінің қимасы:

$$F_{э} = \frac{I_{р}}{j_{э}} = \frac{38}{1, 1} = 34, 5 \approx 120\ {мм}^{2}$$

Сым түрі АС - 70/11 екі тізбекті

Сымның реактивті және активті кедергілері 4, 5 км үшін:

$$X = x_{0} \bullet l = 0, 444 \bullet 4, 5 = 1, 92\ Ом$$

$$R = r_{0} \bullet l = 0, 428 \bullet 4, 5 = 1, 998\ Ом$$

Желінің жылдық шығыны:

... жалғасы

Электр энергетикасы туралы

Самұрық-Қазына ұлттық әл-ауқат қоры туралы

Қазақстан Республикасының 2013 – 2017 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық дамуының болжамы

Қант зауытын электрмен жабдықтау

Нарық жағдайында өндірісті ғылыми-техникалық дайындаудың мазмұны мен міндетін анықтау мәселелері

Электртермиялық жабдықтар зауытын электрмен жабдықтау

Трансформатор зауытының электрмен жабдықтау және электр желісінде кернеуді реттеу жүйесін жобалау

Авто-жөндеу зауытының электрмен жабдықтау

Цементтік зауытын электрмен жабдықтау жүйесін жобалау

Қостанай облысының әлеуметтік – экономикалық дамуының 2009-2011 жылдарға арналған негізгі бағыттары

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс