Машиналық тетіктердің тозуы: түрлері және тозу механизмдері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Техникалық жүйелердің тозуы.

Физикалық тозу барысында машина және оның тетіктері бірте-бірте немесе бірден жарамсыз болып, оған қойылатын талаптар орындалмауы мүмкін. Физикалық тозу автомобильді пайдалану барысында оған түсетін күштің әсерінен пайда болады - оны физикалық тозудың бірінші түрі деп атайды, ал машинаның тетіктері жұмыс істемей де тозуы мүмкін: мысалы, атмосфералық тотықтану, материалдардың ескіруі жэне басқалары физикалық тозудың екінші түріне жатады.

Моральдық тозу - техникалық өрлеудің нэтижесінде пайдаланыстағы техниканың құнының төмендеуі - айтарлықтай өнімді жаңа машинаның пайда болуы.

Моральдық тозудың екі түрі кездеседі:

- бірінші түрі - дэл осындай машинаны арзан бағамен өндіргеннен оның құнының арзандауы;

- екінші түрі - жетілген құрылғылы, жоғарғы өнімді машинаның пайда болуы.

Машинаны пайдалану мәселесін дұрыс шешу үшін, физикалық және моральдық тозудың көрсеткіштерінің мэні зор.

Машиналардың көптеген тораптары мен тетіктері бір-бірімен қосылып жұмыс істейтіндіктен, олар үнемі үйкелісте болады. Көпшілік жағдайда үйкеліс қуаттың шығынын арттырып, бөлшектердің тозуына келтіреді. Бір-бірімен қабысып жалғасқан тетіктер қозғалғанда, олардың арасын- да сырғанау және домалау үйкелісі пайда болады. Сырғанау үйкелісі кезінде бір бөлшектің бетімен екінші бөлшектің беті сырғанайтын болса, оны - сырғанамалы, ал бір бөлшектің бетімен екінші бөлшек домалай- тындай жалғасса, оны домалау үйкелісі деп атайды. Ол төменгі суретте көрсетілген.

$C:\Users\Администратор\Desktop\15.jpg$

Тозу түрлерінің жіктелуі. Үйккелу үдекрісі ба. рлық уақтытта тозуға тұласып, механикалтытқ жүйеніт жарамсызт етеді. Машинаныңт көптегент тетіктері қарқынды тозуғат ұшырайды. Тозу түрлтерін жіктеут үшін, алдымент «ттозу», «ттозуға тұрақтылтық», «тқарқынды тозут» түсінігінт қарастыруымызт керект.

Тозу - үнеміт түсетінт күштент пайда болған тетіктердіңт өлшемдерінің, пішінінің, салмағының немесе олардың бетініңт өзгеруіт (деформация) не- месе үйкелістен беткі қабатыныңт бүлінуіт.

Тозуға тұрақтылық - машина тетіктеріт материалдарыныңт тозуға кедергісіт. Тетіктердін тозуғат тұрақтылығынт жұмыс істеут мерзіміндет оның салмағыныңт, өлшемініңт, көлемінің өзгеруіт үдерісімен бағалайдыт.

Үйкелістен пайдат болатын тозудың жіктелу түрлері қабылданған. Олар негізгі жэне қосалқы болып бөлінеді.

Тозудыңт негізгі түрінет оның келесі түрлерін жатқызуға болады:

1. Алгезионды т тозу - ол үйкеліст жағдайында пайдат болады, екі тегіс бөлшектің беттері бір-бірімент үйкелгенде, бірініңт бетінент металл бөлшегіт бөлініп, екіншісініңт бетіне жабысып, бүлінут пайда болады.

2. Түрпілі т (абразивный) тозу - қатты металлт мен жұмсақ металдыңт беттері бір-бірімен үйкелгенде, жұмсақт металл бетініңт тырналып желінуі орын алады.

3. Тотығудан т тозу - тетіктер тотықтанғант ортада жұмыс істеуі мүмкін. Тетіктер бір-бірімент жалғасқанда, олардың бетіндегіт қабат бүлініп, тотық тереңгет тарайтын жағдай болады.

Тетіктіңт бетінің қажуыт тетік бетінің бірт жерінің үнеміт қайта- ланатын жүктемемент қысым түсірут нэтижесінде болады. МемСТ бойыншат тозуды механикалтық, тотығатын - механикалтық, электр-эрозиялтық түрлтерге бөледі, ал машинаның тетіктерініңт тозуын төмендегітше: меха- никалық; тотықтталған-механикалық; түртпілі; гидроттүрпілі; газдытүрпілі; эрозиялық; кавиттациялық; қажулы; электроэрозиялық деп жіктеу қабылданған. Тозутдың барлық түрлері үйкелістен болатыны белгілі. Төментде үйкелістің түрлері келтірілген.

$C:\Users\Администратор\Desktop\16-768x460.jpg$

Механикалық тозу - механикалық күштітң эсер етуі нәтижесітнде тетік беттерінің өзгеруі жэне бүлінуіт. Микротегітс емес беттердің бір- бтірімен жалғасқанынант олардың арасындағыт үйкелістен пайда болған бөлшектердің бір-біріне тэсер етуінтен туатытн ттозу.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.