Экологиялық бақылаудың объекті ретінде әлеуметтік-табиғи экожүйе

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Экологиялық бақылаудың объекті ретінде әлеуметтік-табиғи экожүйе.
Қазақстан Республикасындағы орнықты дамысқа көшу саласындағы мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін ресурстардың, тетіктер мен даму құралдарының ықпалдасуы қамтамасыз етілуге тиіс. Бүгінде жүзеге аса бастаған тұжырымдамада белгіленген дамудың мақсатты өлшемдері тұтастай алғанда елдің, жекелеп алғанда, салалардың, өңірлер мен экономиканың жекелеген субъектілерінің дамуын индикативті жоспарлауға негіз ретінде қызмет ететін болады. Елдің орнықты дамуға көшуінің, оның ішінде өңірлер мен салалар тұрғысында қысқа, орта және ұзақ мерзімді жоспарлары әзірленетін болады.
Бюджеттік бағдарламаларды қалыптастыру орнықты даму басымдықтарын, РПТ-ның нысаналы көрсеткіштерін, алдағы өмірдің орташа ұзақтығын, экологиялық орнықтылық индексін ескере отырып жүзеге асырыла бастады. Ары қарай орнықты даму тетіктерінің ықпалдасуын қамтамасыз ету үшін орнықты даму индикаторлары жүйесін, оның ішінде интегралды, ұйымдық, экономикалық, энергетикалық, әлеуметтік, экологиялық, өңірлік жүйесін әзірлеу және қабылдау қажет.
Орнықты дамыстың саяси негізі ретінде ішкі және сыртқы саясат бағыттары алынатыны белгілі. Қазақстан Республикасындағы ішкі саяси ахуалдың орнықты дамуы барша Қазақстан халқының мүддесінде демократияландыру процесін тереңдетуге, саяси жүйені нығайтуға негізделеді. Бұл орайда мемлекеттік даму және демократиялық рәсімдерді қолдану барысында қазақстандықтардың қазіргі ұрпағымен қоса, болашақ ұрпақтарының мүдделері де ескерілуі жөн болады.
Қазақстан Республикасының ішкі саясатындағы орнықты дамуы:
· демократиялық рәсімдерді жетілдіру, мемлекеттік биліктің барлық деңгейлерінде шешімдер қабылдауда көпшілік пен азшылық пікірін ескеру тетігі ретінде халық билігінің рөлін дәйекті кеңейту;
· Қазақстан халықтары Ассамблеясының елдің саяси өміріндегі рөлін арттыру;
· қазақстандық қоғамның мәдени дәстүрлерін, бірінші кезекте - үлкенге құрметті, өскелең ұрпақ туралы қамқорлығын сақтау;
саяси оппозицияда болу мәдениетін қалыптастыру, кадрлар мен бағдарламалардың бәсекелестігі үшін негіз ретінде сындарлы оппозицияны нығайту, барлық қоғамдық жіктер мен топтардың мүдделерін білдіру;
Қоғамның орнықты дамысы:
Қазақстандағы демографиялық ахуалды алатын болсақ қоғамның дамысы бала туудың одан әрі өсуі мен жас мөлшері құрылымында еңбекке қабілетті халықтың үлесін сақтау жағдайында өмір сүрудің орташа ұзақтығының артуымен сипатталатын орнықтылыққа негізделуі тиіс. Бұл мақсаттарға жету үшін:
· тұрмыстық, өндірістік және жол жарақаты, жүрек-қан тамырлары және онкологиялық аурулар, тыныс алу органдарының аурулары себептерінен болатын халықтың жалпы өлім-жітімін азайту;
· халықтың ұрпақты болу денсаулығын қорғау жөніндегі шараларды жетілдіру жолымен сәби мен ана өлімін азайту;
· арнайы геронтологиялық бағдарламалар қабылдау жолымен егде жастағы халықтың өмір сүру сапасын жақсарту;
білім беру мен еңбекпен қамтуды, тұрғын үймен қамтамасыз етуді, әлеуметтік төлемдер жүйесін қоса алғанда, демографиялық өсудің мақсаттарына барабар әлеуметтік саясат арқылы бала тууды ынталандыру;
· АҚТҚЖҚТБ-ның таралуын болдырмау (өсу қарқынын төмендету) жөніндегі шараларды іске асыру;
· ел өңірлері бөлінісінде басқару шешімдерінің нәтижелерін талдаумен және дайындаумен демографиялық ахуалға үздіксіз мониторинг жүргізуді ұйымдастыру есебінен қол жеткізілетін болады.
Орнықты дамуды қамтамасыз ету үшін қазақстандық ұлт салауатты өмірді қалыптастыру жөніндегі міндеттерді түбегейлі шешуді қажет етеді. Яғни, ұлтты сауықтыру мақсатында мынадай:
· темекі шегуді шектеу, жалпы сауда залдарында темекі өнімдерін сатуға тыйым салу, қоғамдық орындарда темекі тартуға тыйым салу және бұқаралық ақпарат құралдарында темекі өнімдерін жарнамалау мен темекіге қарсы науқандар жүргізу, әсер ету топтарында, яғни дәрігерлер, мемлекеттік қызметкерлер, білім беру саласы қызметкерлері арасында темекі шегуден бас тартуды ынталандыру;
· алкогольді, әсіресе, күшті ішімдіктерді қолдануды шектеу, күшті спиртті ішімдіктерді жарнамалауға тыйым салу, спиртті ішімдіктердің сапасын бақылауды қатайту;
· есірткіні аластатуды насихаттау және есірткіге қарсы қоғамдық иммунитетті қалыптастыруды қоса алғанда, нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күресті күшейту;
· тамақтану стандарттарын жақсарту, халықтың жан басына шаққандағы табиғи шырындар мен сүт өнімдерін тұтынуын ұлғайту, дұрыс тамақтануды насихаттау, ішкі нарықтағы тамақ өнімдерінің сапасын бақылауды күшейту;
· қозғалыс белсенділігін арттыру, оның ішінде тегін спорт және тренажер залдарының, балалардың спорт секцияларының желісін кеңейту, әлеуметтік жарнама арқылы қозғалыс белсенділігін және салауатты өмір салтын ынталандыру;
· Менің Отаным - Қазақстан жобасын іске асыру, сондай-ақ гидтер және экскурсия жүргізуші ретінде экологиялық туризмнің белсенді түрлерін ұйымдастыру кезінде жастарды кеңінен тартуды қамтамасыз ету;
· салауатты өмір салтының қағидаларын енгізу және спорт пен экологиялық туризмнің белсенді түрлерін қазақстандықтардың өмір сүру сапасын арттырудың жаңа идеологиясы ретінде ел азаматтарының қабылдауын қалыптастыру жөніндегі жұмысқа жүйелі көзқарасты қамтамасыз ету шараларын жүзеге асыруды көздейді.
Қазақстандық қоғамның орнықты дамысын қамтамасыз ету үшін денсаулық сақтау жүйесін жетілдіру мақсатының маңызы ерекше. Оның ішінде:
· денсаулық сақтауды дамытудың оңтайлы экономикалық үлгісін таңдау;
· әлемнің үздік мамандарын тарту арқылы жоғары медициналық технологиялар орталығын құру;
· мемлекеттің және мемлекеттік емес ұйымдардың қатысуы арқылы медициналық нарықты дамыту;
· денсаулық сақтауда жан басына қаржыландыруды үнемі арттыру, денсаулық сақтаудың экономикалық жүйесінің маңызды элементтерінің бірі ретінде ерікті медициналық сақтандыруды қолдау;
· халықаралық деңгейдегі санаторий-курорттық және оңалту мекемелер желісін құруды қоса алғанда, Қазақстан табиғатының сауықтыру ресурстарын белсенді пайдалану;
· ана мен бала денсаулығын қорғау, әйелді босандыру жүйесін түбегейлі жақсарту, ұрпақ әкелетін жастағы ерлер мен әйелдер денсаулығын нығайту қажет.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында орнықты дамысты қамтамасыз ету үшін мынадай іс-шаралар жүргізіледі:
· өнеркәсіп орындарында халықаралық қауіпсіздік стандарттары мен еңбекті қорғауды енгізу;
· жұмыс берушілердің де, сондай-ақ жұмысшылардың да қауіпсіздік талаптарын сақтауы үшін қауіпсіз мінез-құлық мәдениетін тарату мен жауапкершілігін арттыру;
· тәуекелді бағалау мен оларды басқару жөніндегі шараларды жүзеге асыру;
· қауіпсіздік нормаларының сақталуы үшін мемлекеттік бақылауды күшейту;
· өндіріс нысандарында еңбекті қорғау мен қауіпсіздіктің тәуелсіз аудитін жүргізу жолымен жүзеге асырылады.
Кедейшілікке қарсы күрес және әлеуметтік жіктелуді болдырмау мақсатында Қазақстандық қоғамның орнықты дамысын қамтамасыз ету жөніндегі шаралар аясында, әсіресе ауылдық жерлерде, өзара байланысты шаралар кешенін қабылдау жолымен кедейшілікті жою жөніндегі шараларды қолға алу қажет. Бұндай нәтижелерге қол жеткізу үшін:
· елдің барлық өңірлерінің экономикасының өсуі;
· ауыл шаруашылығын, оның ішінде неғұрлым тиімді қазіргі заманғы аграрлық технологияларды қолдана отырып дамыту;
· әлеуметтік жәрдемақы алған кезде бюрократтық рәсімдерді оңайлатуды қоса алғанда, халықты әлеуметтік қорғау жүйесінің тиімділігін арттыру, еңбекпен қамту саясатын жетілдіру;
· кедейшілік проблемасын шешуге ел өңірлеріндегі бизнес-қауымдастықтарды тарту жолымен қол жеткізілетін болады.
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамды одан әрі нығайтып қалыптастыру жөніндегі шаралар қатарында:
· жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту;
· патриоттық бағдардағы саяси партиялардың, қоғамдық қозғалыстардың қызметі арқылы халықтың азаматтық санасын тәрбиелеу;
· жастарды отансүйгіштікке тәрбиелеу жүйесін дамыту;
· орнықты дамысты қамтамасыз ету процесінде жұртшылықтың рөлін күшейту;
· халықтың ақпаратқа қол жеткізуін кеңейту, электрондық үкіметті дамыту жолдары секілді шаралар болады.
Мәдениеттің және ақпараттық саясаттың қазақстандық қоғамдағы орнықты дамысы жүзеге асуы үшін:
· республикалық деңгейде, жергілікті және әсіресе ауылдық деңгейде мәдениет ұйымдарын басымдықпен құру және оларды қолдау;
· Қазақстанның жалпыұлттық және бүкіләлемдік маңызға ие палеонтологиялық, археологиялық және сәулет ескерткіштерін сақтау жөнінде шараларды қабылдау;
· қазақстандық мәдениет пен өнердің озық жетістіктерін халықаралық деңгейде насихаттау;
· отандық мәдениеттің жалпы маңызға ие бағыттарын, ең алдымен, кино өнері, халықтық және симфониялық музыка, драма театры, опера және балет, айтыс, бейнелеу өнерін қолдау;
· бұқаралық ақпарат құралдарының жұмысында отансүйгіштік бағыт пен кәсіби мәдениетті арттыру;
· ақпараттың қоғамдағы еркіндік қағидалары негізінде жұмыс істейтін Интернет желісінің қазақстандық сегментін құру жолымен қамтамасыз етілетін болады.
Қазақстан Республикасындағы білім беру мен ғылыми зерттеу жүйесі орнықты дамыстың мақсаттары мен қағидаларына сай болады. Орнықты даму мақсатында білім беру мен ғылымды жетілдіру үшін:
· адам ресурстарын даярлау сапасын арттыру және жеке адам мен қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарының басымдықтарын ескере отырып, көп деңгейлі білім берудің ұлттық жүйесін жаңғыртуды қамтамасыз ету;
· елімізде халықаралық деңгейдегі бірқатар таңдаулы оқу мекемелерін және студенттер қалашықтарын (кампустар) құру;
· ғылыми-әдістемелік деңгейде білім беруді жаңғырту, оқу, ғылыми зерттеу мен өндірістік процестердің өзара байланысын қамтамасыз ететін мүлде жаңа құрылымдар құру;
· оқушылардың жобалау, шешімдер қабылдау және шығармашылық жұмысты орындау, инновацияның жоғары деңгейін қолдау сияқты жаңа қабілеттері мен дағдыларын дамыту мақсатында орта мектепте технологиялық даярлықты енгізу;
· елдің әлеуметтік, экономикалық және саяси өміріне белсенді қатысуға дайын бәсекеге қабілетті тұлғаны дайындау;
· оқушылардың түрлі санаттарының сапалы білім алуға тең қол жеткізуін қамтамасыз ету, жоғары сынып оқушыларын олардың жеке қабілеттері мен білім алуды жалғастыруға қатысты ынта-ниеттеріне, еңбек нарығында өзін көрсете білуіне және өз орнын табуына сәйкес оқыту үшін жағдай жасау;
· оқушыларды әлеуметтендірудің кең мүмкіндіктерін жасау, мектеп түлектерін кәсіптік білім беру бағдарламаларын меңгеруге тиімді даярлау;
· республикалық деңгейде де, өңірлік деңгейде де жоғары ғылыми білікті мамандарға деген болжамды қажеттілікті айқындай отырып, республиканың кадр әлеуетіне тұрақты мониторинг жүргізу;
· тез арада нәтижесін беретін ғылыми бағыттарды ғана емес, тұтас алғанда қоғамның орнықты дамуының аса маңызды элементі болып табылатын ғылыми жұртшылықты қолдау арқылы өзіміздің де, сондай-ақ шетелдің дәстүрлерін де бағдарға алатын отандық ғылымды реформалау;
· ғылым мен өндірістің байланысын іске асырудың маңызды шарты ретіндегі ұлттық инновациялық жүйені (ҰИЖ) қалыптастыру;
· отандық ғылыми жетістіктерді практикаға енгізуді ынталандыру;
· мақсатты өндірістік сұлбалар жергілікті жағдайларға бейімделген технологияларға, қоршаған ортаны оңалту технологияларына, сондай-ақ дәстүрлі білімдерге сүйенетін технологияларға негізделуі үшін перспективалы технологиялық әзірлемелер саласында зерттеулер мен ізденістерді орындау үшін технологиялық институттар құру және оларды қаржымен қамтамасыз ету;
· зияткерлік меншікті қорғау саласындағы нормативтік құқықтық базаны жетілдіру, патенттерді пайдалану, ғылыми зерттеулер нәтижелерін пайдалану кезінде шетелдік және отандық инвесторлармен, жеке кәсіпорындармен құқықтық қатынастар орнату арқылы жүзеге асырылатын болады.
Экономиканың орнықты дамысы:
Ресурстарды пайдалану тиімділігін арттыру. Осы бағыттағы Қазақстанның орнықты дамысын қамтамасыз ету үшін:
· шикізат секторының үлесін біртіндеп азайта отырып, экономиканы құрылымдық жағынан қайта құру;
· ғылымды және инновацияларды ынталандыру негізінде өзіне ұқсас шетелдік үлгілерден асып түсетін технологиялық озуды дамыту;
· қазіргі заманғы ауыл шаруашылығы технологияларын енгізу;
· біріккен экономикалық және экологиялық ұлттық есептерді жүргізу жолымен табиғатты ұқыпсыз пайдаланудан болатын ұлттық байлықтың ысырабын есепке алу;
· жер, су, орман, минералдар және өзге де ресурстарды пайдаланудың экологиялық әдістерін қоса алғанда, табиғат пайдалануға деген осы заманғы ғылыми негізделген көзқарасты енгізу;
· энергетикалық шығындарды еңсеру саласындағы арнайы мемлекеттік бағдарламаларды, біртұтас саясатты іске асыру барысында отандық экономиканың энергиялық тиімділігін арттыру;
· ел экономикасын технологиялық қайта жарақтандыру, осы заманғы технологияларды пайдалануды ынталандыру және ескірген технологиялар мен жабдықтарды әкелуге тыйым салу;
· ұлттық экономика құрылымындағы табиғи ресурстарды пайдаланатын кәсіпорындар үлесін қысқарту, ғылымды қажет ететін, табиғатты сақтайтын жоғары технологиялық өндірістерді дамыту;
· алынған пайдалы қазбаларды және өндірілген биологиялық ресурстарды міндетті пайдаланудың өлшемдерін белгілеу;
· қалдықтарды орналастыру полигондарында жинақталған бағалы материалдарды қалпына келтіру және пайдалану;
· ауыл шаруашылығы жерлерін жайластыру және табиғи ландшафтарға бейімделген ауыл шаруашылығын жүргізу жүйелерін енгізу, экологиялық таза ауыл шарушылығы технологияларын дамыту, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердегі табиғи топырақ құнарлылығын сақтау және қалпына келтіру;
· табиғи ресурстарды заңсыз пайдаланудың қандай да түрін болдырмау және жолын кесу, табиғатқа бағытталған қастандыққа және биологиялық ресурстар объектілері мен өнімдерінің заңсыз айналымына қарсы күрес жүргізу;
· шаруашылық қызметтің барлық салаларына ресурс үнемдейтін және қалдықсыз технологияларды енгізуді ынталандыру;
· қалпына келтірілетін көздерді және қайталама шикізатты пайдалануды қоса алғанда, экологиялық тиімді энергия өндіруді қолдау;
· ресурстарды ұтымсыз пайдалануға, оның ішінде энергия ресурстарын ауада жағуға тыйым салу;
· энергия мен шикізаттың тасымалдау кезіндегі, оның ішінде энергия өндіруді экологиялық негізделген орталықтан алу есебінен олардың ысырабын азайту, ұсақ тұтынушыларды энергиямен қамсыздандыру жүйесін оңтайландыру;
· көліктің, көліктік коммуникация мен отынның экологиялық қауіпсіз түрлерін, оның ішінде көміртекті емес түрлерін жаңғырту және дамыту;
· ірі қалаларда негізгі қозғалыс түрлерін экологиялық қауіпсіз қоғамдық көлікке көшіру;
· экологиялық қауіпсіз технологияларды дамыту, тұрмыстық-коммуналдық кешенді қайта жаңарту;
· барынша ұзақ пайдалануға есептелген тауар өндірісін қолдау жолдарымен жүзеге асырылады.
Орнықты технологияларды енгізу. Республиканың орнықты дамысын қамтамасыз ету шарасы техникалық әлеует құру бағытында өнеркәсіпте, ауыл шаруашылығында, энергетикада, сумен жабдықтауда, қала шаруашылығын басқаруда және көлікте орнықты, экологиялық таза ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.