Массалық, элитарлық мәдениеттің қазіргі мәдениеттегі көрінісі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Базалық дайындық факультеті

ҒЫЛЫМИ ЖОБА

Тақырыбы: «Массалық, элитарлық мәдениеттің қазіргі мәдениеттегі көрінісі»

Орындаған: «Есеп және Аудит» мамандығының

II курс студенті Абуталип Мадина

Қабылдаған: ф. ғ. к., доцент Жаксыбаева Б. Б.

Алматы, 2019

Түйіндеме

Ұсынылған ғылыми жоба: «Массалық, элитарлық мәдениеттің қазіргі мәдениеттегі көрінісі» атты тақырыптың зерттеу өзектілігі зор.

Таңдалған тақырып өзектілігі: Мәдениет пен тұлға бір-бірімен өзара байланысты болған соң, тұлғаны қалыптастыруда мәдениеттің рөлі және тұлғаға деген әсері сөзсіз. Жаңа заман мәдениетіндегі элитарлық мәдениет пен қазіргі жаһандану кезеңіндегі массалық мәдениеттегі тұлға бейнесі. Әсіресе мәдениет философиясы контексінде массалық, элитарлық мәдениеттің жалпы адам мен оның әлемді көркейту тәсілі ретіндегі мәндері ашылуы маңызды мәселе. Ғасырлар аралығында созылған классикалық дәстүрлі мен жаңашыл мәдениеттің арасында XX ғасырда қақтығыс байқалып, мұның негізінде XXI ғасыр мәдениетінде үлкен өзгерістер трансформациясы айқындалады.

Зерттеу мақсаты: Жаңа замандағы мәдениет құндылықтар қазіргі кезде қалай өзгеріп жатқанын көрсету және қазіргі кезде қоғамда қалыптасып жатқан мәселелерді айқындау.

Зерттеу міндеттері:

Жаңа замандағы тұлғанының қалыптасуына ықпал еткен факторлар;
Жаңа замандағы элитарлық мәдиенттің дамуы;
Алаш интеллигенциясының тұлғаны қалыптастыруда қосқан үлестері;
Мәдениеттің даму динамикасын бақылап шығу;
Қазіргі таңда құндылықтардың өзгеруі;
Массалық мәдениеттің қоғамда туғызған салдары.

Зерттеудің әдіснамалық негізі: тарихи-хронологиялық, салыстырмалы-аналитикалық әдістер болды.

Қайнар көз негізін қазақ ғалымдарының: С. Нұрмұратов , З. А Мукашев, орыс ағартушы-ғалымдарының: Ф. М. Достоевский, Н. Я. Данилевский, шетел ағартушы-ғалымдарының: Фридрих Ницше, Ортега-и-Гассет, А. Шопенгауэр т. б. еңбектері құрады.

Абстракт

Актуальность предложенного научного проекта: «отражение массовой, элитарной культуры в современной культуре».

Актуальность выбранной темы: После того, как культура и личность взаимосвязаны друг с другом, несомненно роль культуры в формировании личности и ее влияние на личность. Образ личности в массовой культуре в период элитарной культуры Нового времени и современной глобализации. Особенно актуальной проблемой в контексте философии культуры является то, что массовая, элитарная культура раскрывается как общечеловеческие и его значения как способ благоустройства мира. Среди классической традиционной и новаторской культуры, длившейся на протяжении веков, в XX веке наблюдается конфликт, на основе которого определяется трансформация больших изменений в культуре XXI века.

Цель исследования: показать, как изменяются культурные ценности в современном мире и выявить проблемы, складывающиеся в современном обществе.

Задачи исследования:

- Факторы, способствующие становлению личности нового времени;

- Развитие элитарной культуры Нового времени;

- Вклад алашской интеллигенции в формирование личности;

- Отслеживать динамику развития культуры;

- Изменение ценностей в настоящее время;

- Последствия массовой культуры в обществе.

Методологической основой исследования стали историко-хронологические, сравнительно-аналитические методы.

Основу источника составляют труды казахских ученых: С. Нурмуратов, З. А. Мукашев, ученых-русских просветителей: Ф. М. Достоевского, Н. Я. Данилевский, зарубежных ученых-просветителей: Фридрих Ницше, Ортега-и-Гассет, А. Шопенгауэр и др.

Abstract

Relevance of the proposed research project: "reflection of mass, elite culture in modern culture. "

Relevance of the chosen topic: After culture and personality are interconnected with each other, there is no doubt the role of culture in the formation of personality and its influence on personality. The image of personality in popular culture in the period of elite culture of Modern times and modern globalization. A particularly relevant problem in the context of the philosophy of culture is that mass, elite culture is revealed as universal and its meaning as a way of improving the world. Among the classical traditional and innovative culture, which lasted for centuries, in the XX century there is a conflict, on the basis of which the transformation of great changes in the culture of the XXI century is determined.

The aim of the research is to show how cultural values are changing in the modern world and to identify the problems emerging in modern society.

Research problem:

- Factors contributing to the formation of the personality of the new time;

- The development of an elitist culture of the New time;

- Contribution of the Alash intelligentsia to the formation of personality;

- Monitor the dynamics of culture development;

- Changing values now;

- Consequences of mass culture in society.

The methodological basis of the study was historical-chronological, comparative-analytical methods.

The basis of the source is the works of Kazakh scientists: S. Nurmuratov, Z. A. Mukashev, scientists-Russian educators: F. M. Dostoevsky, N. ya. Danilevsky, foreign scientists-educators: Friedrich Nietzsche, Ortega-I-Gasset, A. Schopenhauer, etc.

Жоспар

Кіріспе 1

1. Жаңа заман мәдениетінде тұлға бейнесі

1. 1 Элитарлық мәдениеттің Жаңа заманда көрінісі 3

1. 2 Қазақ қоғамындағы Алаш зиялылаларының орны 4

1. 3 Массалық және элитарлық мәдениетіндегі байланыс 4

2. Қазіргі таңдағы мәдениеттің бейнесі

2. 1 Құндылықтардың өзгеруі 14

2. 2 Массалық мәдениеттің қоғам санасына ықпалы 18

2. 3 Массалық мәдениет туғызған мәселелер 21

Қорытынды 24

Қолданылған әдебиеттер 26

Кіріспе

Мәдениет әр кезеңде тұлғаның дамуына әр-түрлі әсер еткен. Әсіресе қоғамда мәдениет алып жатқан орны ерекше болған соң, мәдениет тұлға түсінігімен де тығыз байланысты болады. Тұлға - бұл жеке индивид. Бірақ, әр индвид тұлға бола алмайды. Индивид болып адам туылады, ал тұлға болып қалыптасады. Тұлға ұғымы индивидтің рухани келбетін білдіреді, оның өмірінің нақты әлеуметтік ортасындағы мәдениеттен байланыс орнату арқылы туындайды.

Жеке тұлғаның өзі құндылық ретінде, шын мәнінде мәдениеттің жалпы рухани бастауын қамтамасыз етеді. Мәдениет адамға рухани, адамгершілік, шығармашылық тұлға болуға мүмкіндік береді. Мәдениет адамның ішкі әлемін қалыптастырады, оның жеке басының мазмұнын ашады. Әсіресе, Жаңа заманда мәдениет тұлғаны қалыптастыруда үлкен рөл алды. Ол уақытта тұлға мәдениеттің арқасында жан жақты дамыған. Бұл уақытты еске алсақ, элита ұғымы еске түседі. испандық философтың Ортега-и-Гасет тұжырымдамасы бойынша, қоғамды екі топқа бөледі- көпшілігі (массасы) және азшылық (элита) . Соның ішінде, элита эстетикалық ойлауға және көркем өнерге қабілетті келеді. Яғни, қазіргі таңда да элита ұғымы кездеседі, бірақ ол өз ұғымын жойды.

Ал, осыған байланысты қазіргі кезде массалық мәдениет ұғымы туындады. Массалық мәдениет ұғымын алсақ, менің ойыма бірден техника құралдары мен интернет есіме түседі. Ал, бұлардың ортақ атауын БАҚ деп алсақ болады. Қазіргі таңда осы массалық мәдениет кесірінен қоғамда көптеген мәселелер туындауда. Батысқа еліктеушілік жиі байқалуда, адам өзінің мәдениетінен бас тартып, басқа мәдениетті мойындауда. Тұлғаның іштей дағдарысқа түсуі. Себебі массалық мәдениеттің қорқынышты құралы бұқаралық ақпарат құралдары бар. Бұл тәуелсіз адамға үлкен қауіп төндіреді, адамның санасын өзіне керекті жаққа оңай бұрып алады. Массалық мәдениет кейіпкердің формуласын, қайталанатын бейнені, стереотипті жасайды. Мұндай жағдай белгілі адамға табынушылықты тудырады. Жалған "Олимп" туындайды, Құдайларды - "жұлдыздар" алмастырады және жанкүйерлер тобыры пайда болады. Бұл тұрғыда массалық мәдениет бақытты әлем туралы миф түсінігін орнатады. Бұл ретте ол тыңдаушыны, көрерменді, оқырманды осындай әлемге сендіріп, шынайы өмірден тыс баспана ұсыну.

Қоғам мен қоршаған орта арасындағы өзара әсерлесу барысында мәдениет өркениетке айналып, адамдардың бойындағы болмыстық ерекшеліктер нәтижесінде құндылықтар құнсызданады, осы үдерісте адамның жаттануы, құралға айналуы, ұлтаралық қарама қайшылықтар пайда болуы мүмкін. Міне, бұл адам болмысының ерекшелікке ұмтылуында туындайтын үдерістер. Ал, жалпыға ортақ - өнегелілік, ізгіліктілік тәрізді адамзаттық құндылықтар адами болмысын сақтауға жетелейді.

1. Жаңа заман мәдениетінде тұлға бейнесі

1. 1 Элитарлық мәдениеттің Жаңа заманда көрінісі

Элитарлық мәдениет өзін тар шеңберінде қалыптасқан "жоғары білікті мамандар" шығармашылығы ретінде бекітеді, оны түсіну жоғары білімді бағалаушылардың дәл сондай тар шеңберінде орналасу арқылы жүзеге асады. Элитарлық мәдениет күнделікті өмірдің "дағдылығынан" жоғары тұрғанын және қоғамның әлеуметтік-саяси проблемаларына қатысты "Жоғары Сот" позициясын иеленетінін көрсетеді. Элитарлық мәдениетті қалыптастырған элита. Ортеганың пікірінше, элита бұл аристократия емес және қоғамның артықшылықты топтары да емес, қоғамның "қабылдаудың ерекше органы" бар бөлігі. Бұл мәдениет қоғамдық прогреске ықпал етеді. « . . . Лучшие познавали самих себя, учились понимать свое предназначение: быть в меньшинстве и сражаться с большинством». Элитарлық мәдениет, әдетте, мәдени дағдарыс кезінде туындайды, ескі мәдениеттен шығып жаңа мәдениетті қалыптастырады.

Элитарлық мәдениет шығармашылық авангард, өнердің жаңа түрлері мен формалары үнемі құрылатын өнер зертханасы. Ол әлі де жоғары мәдениет деп аталады, өйткені ол қоғамның элитасы немесе оның тапсырысы бойынша кәсіби жаратушылар. Ол әсем өнерді, классикалық музыка мен әдебиетті қамтиды. Әдетте, элитарлық мәдениетті орта білімді адам қабылдау деңгейінен озады. Элитарлық мәдениеттің жаратушылары, әдетте, кең аудиторияға арналмаған. Бұл жұмыстарды түсіну үшін ерекше өнер тілін білу керек.

Томас Карлейль XIX ғасырда Еуропаның мәдени өміріндегі думның билеушісі және сол уақыттың шынайылығын анықтайтын әлеуметтік-мәдени үдерістердің терең сыншылы болды. Карлейль Ницше, Леонтьев сияқты ойшылдардың, сондай - ақ басқа да философтар мен социологтардың антидемократиялық түрткі көзқарастарын өз пайымдауымен мәдени-тарихи үдеріске элитарлық көзқарастың негізін қалаушы болып табылады. Еңбекқорлық, адалдық, батылдық, жауапкершілік - бұл Карлейльді өз жұмыстарында жариялаған және онсыз адамзаттың үдемелі дамуы мүмкін емес идеалдар. Егер оның барлық жеке және концептуалды нұсқаларында мәдениетке жалпы элитарлық көзқарас егжей-тегжейлі берілмесе, онда оның негізінде қарапайым және жоққа шығаруға оңай болмайтын ой жатыр: кез келген рухани байланысты емес адамдар тобы, топ, атаусыз масса өзі пассивті. Адамдар өркениеттің немесе варварлықтың иесі бола алады, олардың арасында үстемдік ауыртпалығын өзіне алуға қабілетті тұлға болуын керек етеді. Көптеген «сұр» адамдардың қосылуынан даналықты алуға болмайды, сондай-ақ массаның қосылуынан да жоғары мәдениет алу мүмкін емес. Элита кез келген қоғамның әлеуметтік құрылымының объективті элементі. Ол кездейсоқ пайда болмайды. Онда тек жеке тұлғалар ғана кездейсоқ болады. Бұл әлеуметтік детерминацияланған құбылыс, оның қалыптасуы, дамуы мен жұмыс істеуі бірқатар факторлармен анықталады: адамдардың материалдық, әлеуметтік және физиологиялық-психологиялық теңсіздігі, еңбектің бөлінуінің объективті сипаты, басқару қызметінің, әсіресе саяси қызметінің жоғары маңыздылығынан да туындайды.

Мәдениет элитасының көптеген философиялық идеялары ағартудың идеялық мұрасын игеру нәтижесінде Батыс санада қалыптасты. Элитарлық мәдениеттің алғашқы тұжырымдамаларының бірі Фридрих Ницше құрды. Ол элитарлық мәдениеттің көрінісін жоғарғы сипатқа ие болатынын көрсетті. «Асқан адам» еңбегінде жан жақты дамыған тұлғаны шығарады. Яғни, ол физикалық күш емес, тылсым күште емес, ол қабілетте емес ол тек рухани жағынан дамыған адам. Сонымен қатар, Шопенгауэрдің де көзқарасын айтып кетсем. Шопенгауэр өз еңбегегінде «Мир как воля и представление» адамзатты екіге бөледі: "ақылды адамдар" мен " пайдалы адамдар " деп. Біріншісі, эстетикалық ойлауға және көркем-шығармашылық қызметке қабілетті, яғни бқл элита. Ал екіншісі, тек таза практикалық, утилитарлық қызметке бағытталған деп, массаны айтқан. Шопенгауэр мен Ницшенің идеяларының ұқсастығын байқауға болады. Ал бұл иделяардан Ортега-и-Гассет «Дегуманизация» атты жаңа өнер болмысын шығарды. «Дегуманизация» XX ғасырда пайда болып, бұл өнердің болмысы массаға түсінікті бола бермейді және адамзатқа ортақ емес, танылмал болмайды. Жаңа өнер, Ортег бойынша, көрермендерді екі сыныпқа бөледі - оны түсінетін адамдар және түсінбейтін адамдар, яғни суретшілер мен суретшілер емес. Гассеттің еңбегі "Масса көтерілісі" масса мәселесін көрнекі түрде баяндайды, онда автор "супер адам"ұғымын енгізеді. Дәл осы "супер адам" элитарлық мәдениеттің өкілі болып табылады. Менің ойымша, элита бұл сол заманның алпауыттары, себебі элитаның арқасында қоғам алға қарай дамып, прогреске жетеді. Элита Батыста жоғарғы топ мүшелері болды, олар қарапайым халықпен араласпай, тек өз қарамағында бар адамдармен араласатын, ал қазақ халқының элитасы бұл Алаш зиялылары және олар өздерін ешқашан басқа адамдардан жоғары қоймаған, керісінше қарапайым халықтың сауатын ашып, өздерінің қатарына қосқысы келген.

1. 2 Қазақ қоғамындағы Алаш зиялылаларының орны

Жаңа ғасыр мен ағарту уақытында өз еліміздегі алпауыттарды немесе элитаны қалай айтпаймыз. Алаш зиялылары XIX ғасыр мен XX ғасырда қоғамды дамытуда үлкен үлес қосты. ХХ ғасырдың басында қазақ қоғамы саяси аренаға, азаттық пен тəуелсіздік күрес жолына, ағартушылыққа шақырған ірі қоғам қайраткерлерін шығарды. Қазақтың зиялылары шығармашылық тұрғыда табысты еңбек етіп, мәдени құрылыс барысын жеделдетуге зор үлестерін қосты. Қазақ тіліндегі окулықтар жазылды. Мұндай окулықтардың авторлары қазақ зиялыларының өкілдері - А. Байтұрсынов, Ж. Аймауытов, С. Сейфуллин болды. Шын мəнінде олар ғұмыр кешкен ХХ ғасырдың басы алып адамдарды қажет еткен, əрі осыған орай өздерінің ойлау, болжау қасиеттері айырықша, энциклопедиялық білім, талғам-танымдары жан- жақты алыптарды дүниеге келтірген дүбірлі заман болды. Бұл кезеңде қоғамда романтизм бағыты болды. Себебі, романтизм бағытында туған туындылардың кейіпкерлері əдетте болмыстың ырқымен келіспейтін, жақсы өмір, бақыт, азаттық үшін күресетін күшті жандар болып келеді. Қазақ қоғамында элита ағартушылық сарынмен жүріп, қарапайым адамдардың білімге деген құштарлығын оятқысы келген. А. Байтұрсыныовтың «Маса» және М. Дулатовтың «Оян, қазақ» еңбектері қоғам санасын оятты. Бұл қазақ элитасы азшылық құрағанымен ұлттық сананы көтеруге, ұлттық идеяны қалыптастыруға бір кісідей жұмылған.

Қоғамдық сананың жаңғыруының негізінде қашанда ұлттық сана мәселесі тұрады. Қоғамдық сана дегеніміз мемлекеттің қалыптасуы мен даму жолында, ұлттың тұлғалануында ұлттық мүддені қалыптастыру, қорғау және нығайтуда мәдени құбылысқа айналып отыратын тәжірибелер мен білімдердің, рухани - әлеуметтік құндылықтардың жиынтығы. Қазақ зиялыларының қоғамдық сананы жаңғырту, ұлттық мүддені қалпына келтіру саясаты негізінде ұлттық сана, ұлттық бірегейлік, халықтың ауыз біршілігі, соны реттеу жолға қойылған. Ұлт сақталу үшін кейінгі ұрпақ ұлттық рухты иеленіп, ақылды, білікті және білімді, бәсекеге қабілетті болуы шарт. Мәдени өркендеуге рухани мүмкіндігі жоқ қоғам ел болашағына қайшы келетін нәрселерге қарсы тұрмақ түгіл, оның қоғамға қалай келіп, қалай кететінін шамалауға дәрменсіз келеді. Демек, ұлттық сана, ұлттық идея тарихтан берілетін ұлттың рухани қазынасы, ол ұлт болмысының бойындағы рухани иммунитеттің сақталуына немесе қайта қалпына келуіне мүмкіндік бермек. Нағыз ұлттық дәстүрі сақталған, адам болмысында қалатын шынайылық бар, әділеттілік қалыптасқан әлеуметтік ортада, халықтың талғамы жоғары қоғамда ұлттың болмысын тірек ететін құндылықтар, әдеп үлгілері орнығады. Яғни, қазақ елі, оның біртуар перзенттері алаш зиялылары үшін ұлттық сана, халықтың мәдени болмысын, ой еркіндігін негіздейтін ұлттық идеология ел мүддесіне адалдық, осы адалдықты азаматтық, кісілік жолмен көрсету. Ол білімді, саяси сауаты терең, елдің мүддесін қорғауға қабілетті болу. Зиялылық жоғары дәрежедегі халықтың ой-өрісі мен ұлттық мәдениетінің қалыптасуына тікелей ықпал етеді. Осы тұрғыдан қарайтын болсақ, ұлт еркіндігі, ұлт ісіне деген құндылықтардың, табандылықтың рухани қасиет үлгілерімен келетіндігі ақиқат.

Қазақ қоғамының рухани деңгейі зиялыларды қалыптастырды, алаш зиялыларының рухани деңгейі халықтың рухани деңгейін қорғайтын тарихты туғызды. Нағыз тарих, философия халықтың, халық ішінен шығатын зиялы ұрпақтың рухани қызметінің негізінде сақталады. Халық пен ұрпақтың интеллектуалдық өрісі сақталған қоғамда идея халықтың мүддесіне тікелей бағынатындығы анық, халық пен ұрпақты мемлекеттің мүддесіне, тәуелсіздігіне бастап отырады.

Мына бір өлеңінде ақын:

Кітап әпер, оқысын, балаң қолына,

Малды аяма оқу-білім жолына.

Өнер асып, басқалармен қатар бол,

Қосыл бірдей азаматтың жолына! -

− деп, қазақ ұлтының әлемдік өркениет көшіне қосылуының жолын өнер-білімнен, жас ұрпақты өзге елдердегі замандастарымен бәсекеге түсе алатындай етіп тәрбиелеу ісінен іздейді. Яғни, білімділер қатарына қосылсын, сауаттары ашылсын деп, осылайша элита мүшелері халықтық сананы оятып, алға қарай ұмтылысқа шақырады.

Сол кезде "Алаш" қайраткерлері Ресей, Еуропаның жоғары оқу орындарын бітіріп, өз халқының мәдениет деңгейімен және білімін білгендіктен, оны барынша дамыту өз парызы деп санады. Бұл туралы президент Н. Назарбаев өз кітабында "Тарих толқынында" бөлімінде «Мұра "Алаш" және қазіргі заман» олардың қызметіне нақты баға берді: "ұлт-азаттық қозғалысының басшылары Әлихан Бөкейханов (ғалым-ағартушы, Ресей конституциялық демократиялық партиясының Орталық Комитетінің мүшесі, І және ІІ Мемлекеттік Думаның депутаты), Ахмет Байтұрсынов (ақын, аудармашы, лингвист, редактор"Қазақ" газеті), Мыржақып Дулатов, Жақып Ақбаев, Мұстафа Шоқай, Мұхаметжан Тынышбаев, Бақытжан Қаратаев, Халел және Жанша Досмұхамедовтер және басқалар - көп жағдайда Петербург, Мәскеу, Варшава, Қазан, Омбы және Орынбор жоғары оқу орындарының түлектері. Өз қызметінің басты міндеттерінің бірі олар қиямет күні тек ұлттық ерекшеліктерін сақтауға бағытталған, қазақ халқының және ұлттық сезімін тәрбиелеу». Сондықтан олар мерзімді басылымдар мен әдебиет шығармаларынан білім алудың маңыздылығын ғана насихаттады. Ұлт ісін жөндеу Алаш зиялылары айтқандай «Жұрт ісінде кімге де болса жұмыс табылады. Жұрт жұмысының жөні, мақсаты бір, істеу жолы түрліше. Соның әр түрін әркім қолға алып жұртқа керек жөнімен мақсатқа қарай жүргізу керек». Яғни, осы элитаның негізгі жұмысы халықтың санасын оятып, білім мен оқуды насихаттау арқылы, қоғамдық сананы өзгерту.

1. 3 Массалық және элитарлық мәдениетіндегі байланыс

Менің ойымша, массалық және элитарлық мәдениеттердің өзара іс-қимылы мен байланысы инь-ян секілді, екі полярлы бастаудың өзара әрекеттесуі заңы бойынша жүреді. Массалық және элитарлық мәдениеттердің екі түрі бар қарама-қарсы, бір-бірін толықтыратын бір мәдениет екіншісі болмаса өмір сүре алмайды. Элитарлық мәдениеттің элементтері еліктеу саласына айналғанда, олар массалық мәдениеттің өнімі болып табылады. Мұндай мысалға - моданы жатқызуға боалды, ол метроном және мәдени дамудың катализаторы болып табылады, ол туралы Ю. М. Лотман егжей-тегжейлі айтты. Адам бұл процестерге кедергі жасамай, бірақ оларға ықпал ете бастағанда, ең үйлесімді мәдениет қана дамымай, онда өз орнын алып отырған өркениетте дамиды. Массалық және элитарлық мәдениет өркениеттің сипатын анықтайтын біртұтас - ортақ мәдениетті білдіреді. Осы екі мәдениет жалпы бұл ретте әрқайсысы өз әлеуметтік үдерістердегі белгілі бір орын әлеуметтік-мәдени кеңістікті дамытуда. Біздің ойымызша, дұрыс және дұрыс емес ажырату және қарсы қою бұл мәдениеттер олардың өзара тығыз қарым-қатынасы мен бір-біріне өзара қарым-қатынасы және осы барлық үдерістердің, құбылыстардың дуалдылығын детерминациялайтын байланыс және әлемдегі құрылғының өзі. Екі мәдениет көзі білім, адамгершілік және руханилық, бірақ әрқайсысы өзінің имманенттік түрінде осы базисті көрсетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.