Психологиялық дағдарыс
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым сервистері
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
СОӨЖ
Тақырыбы: Дамудың жаңа құрылымдары және психологиялық дағдарыстар. Оқу іс-әрекеті субъектілерінің жас сипаттамасы
Орындаған:
Қабылдаған: Кудушев А. Н.
2022-2023
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Дамудың жаңа құрылымдары
3. Психология
4. Психологиялық дағдарыс
5. Психологиялық дағдарыстың түрлері
6. 8 психологиялық дағдарыс
7. Пайдаланылған әдебиеттер
8. Салыстырмалы кесте
Даму психологиясы -- жеке адамның психикалық дамуын, өмір тіршілігінде қалыптасу зандылықтарын танып білуге көмектесетін психология ғылымының дербес саласы. Даму:
1) материалдық объектілердің заңды, бағытты, қайтымсыз өзгеруі, нәтижесінде объектінің жаңа қасиеттері туындайды;
2) тұлғаның сыртқы және ішкі, басқарылатын және басқарылмайтын факторлардың әсерімен даму үрдісі.
Даму кезінде адамда сандық және сапалық өзгерістер туындайды. Даму психологиясы адамның жеке басының қалыптасуы мен дамуының заңдылықтарын зерттейді, адам жасының өсуіне сәйкес психикалық даму ерекшеліктерін азаматтық қасиеттерінің кемелдену жағдайларын, өзіндік ерекшеліктеріндегі психологиялық зандылықтарымен таныстырады. Даму психологиясы психикалық дамудың қозғаушы күшін, заңдылықтарын және адамның онтогенезде қалыптасуын қарастырады.
Даму психологиясы келесі бөлімдерден тұрады:
* мектеп жасына дейінгі балалардың психикалық дамуы;
* бастауыш сынып оқушыларының психикалық дамуы мен жеке басының қалыптасуы;
* жеткіншектердің психикалық даму ерекшеліктері мен жеке бастарының қалыптасуы;
* жасөспірімдердің психикалық дамулары мен психологиялық ерекшеліктері (бозбала психологиясы, бойжеткен психологиясы);
* ересектер мен егде жастағылардың психологиялық ерекшеліктері;
* қартайған жастағылардың (геронтопсихология) психологиялық ахуалдары.
Дамудың құрылымы немесе механизмі - психикалық дамудың заңдылықтарын зерттеудің ақырғы мақсатын құрайды.
Дамудың құрылымы:
● бастапқы жəне ақырғы күйіндегі даму нысаны;
● нысанның бастапқыкүйінен ақырғыкүйіне (даму үдерісіне əсер ететін факторлар мен шарттардың жиынтығы) заңды алмасуын қамтамасыз ететін даму шарттарын қамтиды
Дағдарыс - мәселенің асқынып, ушығып, басқа мәселелерді кері ысырып, алдыңғы орынға шығатындай деңгейге көтерілу дәрежесі. Ал оның жағымсыз (ұнамсыз) салдарының орнын толтыру оңайға түспейді. Мысалы, психологиялық, саяси, экономикалық, экологиялық және т.б. дағдарыстар.
"Дағдарыс" ұғымы қандай да болмасын құбылыстың деградацияға ұшырап өмір сүруі мен қызмет етуі мүмкін емес болатын ерекше күйін сипаттайды. Соңымен, "дағдарыс" ұғымы құбылыстың ішкі ерекшеліктерін бейнелейді: оның табиғи қызмет етуге және эволюцияға қабілетсіздігі, онда өзінің сапаларын, қасиеттерін сақтау мен өсіруге және өзінің негізгі мәнді сипаттамаларын сақтай отырып дамудың мейлінше жоғары сатысына көтерілу мүмкіндіктерінің болмауы. Әрине, дағдарыстың келтіріліп отырған түсіндірмесі тым жалпы бірақ шынайы өмірде кез келген құбылыс белгілі бір кезенде өзінің қайта құрылуы мен қирауы, жоғалуына бастайтын дағдарыстық сатыға өтеді. Сондықтан дағдарыстан шығу жолы құбылыстың сапалы жаңаруында жатыр.
Психологиялық дағдарыс - адамдардың психологиялық қалпының дағдарысы. Ол стресс күйінде білінеді, сонымен қатар сенімсіздікпен, болашақ үшін қорқуымен, жүмысымен қанағаттанбауымен, қобалжумен, уайымдаумен байқалынады.
Дағдарыстың формасының пайда болуына байланысты: анық, жасырынды болып бөлінеді.
-Анық дағдарыс - тез байқалатын және жылдам қолға алуға болатын дағдарыс.- Жасырын дағдарыс - байқаусызда жүретін дағдарыс болып табылады. Сондықтан да ол қауіпті дағдарыс болып табылады.
Ағымдық мінезіне байланысты дағдарыс: терең, жеңіл болып бөлінеді.
- Терең дағдарыс - дағдарыстың өте қауіпті түрі. Ол көп шығынға алып келуі мүмкін.- Жеңіл дағдарыс - керісінше нәтижесі жамандыққа алып келмейді,бірақ мұны да дағдарысқа жатқызамыз. Бұл дағдарыстың түрін алдын - ала көріп білуге болады.
Жас ерекшелік дағдарысы кезінде құрылымдық, физиологиялық және психикалық тепе-теңдік бұзылады. Дәл осындай кезеңдерде психикалық зақымданулардың туындауына қауіп-қатер арта түседі. Олар спецификалық жас кезендік психопатологиялық күйлермен көрінеді. Бұндай синдромдарға- невропатия синдромы, балалық аутизм, гипердинамикалық, патологиялық қорқыныштар, дисморфомания, жүйкелік анорексия, психикалық инфантилизм, гебоидтілік синдромдары жатады.
Адамның өсу және ішкі әлемінің өзгеруінің әрбір кезеңінде белгілі бір жас дағдарысы күтеді. Балалық шақта бұл жағдайлар баланың назарынан тыс қалады, бұл жерде ата-ананың мінез-құлқы өте маңызды рөл атқарады. Адам алғаш рет жасөспірімдік шағында саналы түрде дағдарысқа ұшырайды.
Кішкентай адамның өмірі өмірінің алғашқы минуттарынан стресстен басталады. Жаңа туылған нәрестенің дағдарысы деп аталатын бұл өмір үшін күреске кірісіп, алғашқы тыныс алу арқылы жеңіске жеткен кездегі алғашқы бетбұрыс.
№1 дағдарыс
Дағдарыс кезеңдерінің сериясындағы бірінші маңызды кезең 3 жылдан 7 жылға дейін. Оны тамырдың нығаюы кезеңі деп те атайды. Қазіргі уақытта әлемге деген жаһандық көзқарас қалыптасуда: ол қауіпсіз немесе дұшпандық. Және бұл көзқарас нәресте отбасында сезінетін нәрседен, оны жақсы көреді және қабылдайды, немесе қандай да бір себептермен ол тірі қалуы керек.
№2 дағдарыс
Келесі дағдарыс 10 жастан 16 жасқа дейінгі кезеңде ең өткір болады. Бұл балалық шақтан ересектікке өту, адамның өз күшін басқа адамдардың сіңірген еңбегінің призмасы арқылы бағалағанда, үнемі салыстыру жүреді: Мен жақсымын немесе нашармын, басқалардан айырмашылығым бар ма, иә болса, онда қалай? дәл және бұл мен үшін қалай - жақсы немесе жаман? . Ең бастысы: Мен басқа адамдардың көзіне қалай қараймын, олар мені қалай бағалайды, жеке тұлға болу дегеніміз не? Бұл кезеңдегі адамның алдында тұрған міндет - өзінің дербестігінің өлшемін, оның психологиялық жағдайын, басқалардың арасында өзінің I шекарасын анықтау.
№3дағдарыс
Үшінші дағдарыс кезеңі (18 жастан 22 жасқа дейін) осы күрделі әлемде өз орнын іздеумен байланысты. Алдыңғы кезеңдегі ақ-қара түстер сыртқы әлемнің бүкіл палитрасын түсінуге жарамсыз екенін түсінуге болады, бұл осы уақытқа дейін көрінгеннен әлдеқайда күрделі және түсініксіз. ... жалғасы
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
СОӨЖ
Тақырыбы: Дамудың жаңа құрылымдары және психологиялық дағдарыстар. Оқу іс-әрекеті субъектілерінің жас сипаттамасы
Орындаған:
Қабылдаған: Кудушев А. Н.
2022-2023
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Дамудың жаңа құрылымдары
3. Психология
4. Психологиялық дағдарыс
5. Психологиялық дағдарыстың түрлері
6. 8 психологиялық дағдарыс
7. Пайдаланылған әдебиеттер
8. Салыстырмалы кесте
Даму психологиясы -- жеке адамның психикалық дамуын, өмір тіршілігінде қалыптасу зандылықтарын танып білуге көмектесетін психология ғылымының дербес саласы. Даму:
1) материалдық объектілердің заңды, бағытты, қайтымсыз өзгеруі, нәтижесінде объектінің жаңа қасиеттері туындайды;
2) тұлғаның сыртқы және ішкі, басқарылатын және басқарылмайтын факторлардың әсерімен даму үрдісі.
Даму кезінде адамда сандық және сапалық өзгерістер туындайды. Даму психологиясы адамның жеке басының қалыптасуы мен дамуының заңдылықтарын зерттейді, адам жасының өсуіне сәйкес психикалық даму ерекшеліктерін азаматтық қасиеттерінің кемелдену жағдайларын, өзіндік ерекшеліктеріндегі психологиялық зандылықтарымен таныстырады. Даму психологиясы психикалық дамудың қозғаушы күшін, заңдылықтарын және адамның онтогенезде қалыптасуын қарастырады.
Даму психологиясы келесі бөлімдерден тұрады:
* мектеп жасына дейінгі балалардың психикалық дамуы;
* бастауыш сынып оқушыларының психикалық дамуы мен жеке басының қалыптасуы;
* жеткіншектердің психикалық даму ерекшеліктері мен жеке бастарының қалыптасуы;
* жасөспірімдердің психикалық дамулары мен психологиялық ерекшеліктері (бозбала психологиясы, бойжеткен психологиясы);
* ересектер мен егде жастағылардың психологиялық ерекшеліктері;
* қартайған жастағылардың (геронтопсихология) психологиялық ахуалдары.
Дамудың құрылымы немесе механизмі - психикалық дамудың заңдылықтарын зерттеудің ақырғы мақсатын құрайды.
Дамудың құрылымы:
● бастапқы жəне ақырғы күйіндегі даму нысаны;
● нысанның бастапқыкүйінен ақырғыкүйіне (даму үдерісіне əсер ететін факторлар мен шарттардың жиынтығы) заңды алмасуын қамтамасыз ететін даму шарттарын қамтиды
Дағдарыс - мәселенің асқынып, ушығып, басқа мәселелерді кері ысырып, алдыңғы орынға шығатындай деңгейге көтерілу дәрежесі. Ал оның жағымсыз (ұнамсыз) салдарының орнын толтыру оңайға түспейді. Мысалы, психологиялық, саяси, экономикалық, экологиялық және т.б. дағдарыстар.
"Дағдарыс" ұғымы қандай да болмасын құбылыстың деградацияға ұшырап өмір сүруі мен қызмет етуі мүмкін емес болатын ерекше күйін сипаттайды. Соңымен, "дағдарыс" ұғымы құбылыстың ішкі ерекшеліктерін бейнелейді: оның табиғи қызмет етуге және эволюцияға қабілетсіздігі, онда өзінің сапаларын, қасиеттерін сақтау мен өсіруге және өзінің негізгі мәнді сипаттамаларын сақтай отырып дамудың мейлінше жоғары сатысына көтерілу мүмкіндіктерінің болмауы. Әрине, дағдарыстың келтіріліп отырған түсіндірмесі тым жалпы бірақ шынайы өмірде кез келген құбылыс белгілі бір кезенде өзінің қайта құрылуы мен қирауы, жоғалуына бастайтын дағдарыстық сатыға өтеді. Сондықтан дағдарыстан шығу жолы құбылыстың сапалы жаңаруында жатыр.
Психологиялық дағдарыс - адамдардың психологиялық қалпының дағдарысы. Ол стресс күйінде білінеді, сонымен қатар сенімсіздікпен, болашақ үшін қорқуымен, жүмысымен қанағаттанбауымен, қобалжумен, уайымдаумен байқалынады.
Дағдарыстың формасының пайда болуына байланысты: анық, жасырынды болып бөлінеді.
-Анық дағдарыс - тез байқалатын және жылдам қолға алуға болатын дағдарыс.- Жасырын дағдарыс - байқаусызда жүретін дағдарыс болып табылады. Сондықтан да ол қауіпті дағдарыс болып табылады.
Ағымдық мінезіне байланысты дағдарыс: терең, жеңіл болып бөлінеді.
- Терең дағдарыс - дағдарыстың өте қауіпті түрі. Ол көп шығынға алып келуі мүмкін.- Жеңіл дағдарыс - керісінше нәтижесі жамандыққа алып келмейді,бірақ мұны да дағдарысқа жатқызамыз. Бұл дағдарыстың түрін алдын - ала көріп білуге болады.
Жас ерекшелік дағдарысы кезінде құрылымдық, физиологиялық және психикалық тепе-теңдік бұзылады. Дәл осындай кезеңдерде психикалық зақымданулардың туындауына қауіп-қатер арта түседі. Олар спецификалық жас кезендік психопатологиялық күйлермен көрінеді. Бұндай синдромдарға- невропатия синдромы, балалық аутизм, гипердинамикалық, патологиялық қорқыныштар, дисморфомания, жүйкелік анорексия, психикалық инфантилизм, гебоидтілік синдромдары жатады.
Адамның өсу және ішкі әлемінің өзгеруінің әрбір кезеңінде белгілі бір жас дағдарысы күтеді. Балалық шақта бұл жағдайлар баланың назарынан тыс қалады, бұл жерде ата-ананың мінез-құлқы өте маңызды рөл атқарады. Адам алғаш рет жасөспірімдік шағында саналы түрде дағдарысқа ұшырайды.
Кішкентай адамның өмірі өмірінің алғашқы минуттарынан стресстен басталады. Жаңа туылған нәрестенің дағдарысы деп аталатын бұл өмір үшін күреске кірісіп, алғашқы тыныс алу арқылы жеңіске жеткен кездегі алғашқы бетбұрыс.
№1 дағдарыс
Дағдарыс кезеңдерінің сериясындағы бірінші маңызды кезең 3 жылдан 7 жылға дейін. Оны тамырдың нығаюы кезеңі деп те атайды. Қазіргі уақытта әлемге деген жаһандық көзқарас қалыптасуда: ол қауіпсіз немесе дұшпандық. Және бұл көзқарас нәресте отбасында сезінетін нәрседен, оны жақсы көреді және қабылдайды, немесе қандай да бір себептермен ол тірі қалуы керек.
№2 дағдарыс
Келесі дағдарыс 10 жастан 16 жасқа дейінгі кезеңде ең өткір болады. Бұл балалық шақтан ересектікке өту, адамның өз күшін басқа адамдардың сіңірген еңбегінің призмасы арқылы бағалағанда, үнемі салыстыру жүреді: Мен жақсымын немесе нашармын, басқалардан айырмашылығым бар ма, иә болса, онда қалай? дәл және бұл мен үшін қалай - жақсы немесе жаман? . Ең бастысы: Мен басқа адамдардың көзіне қалай қараймын, олар мені қалай бағалайды, жеке тұлға болу дегеніміз не? Бұл кезеңдегі адамның алдында тұрған міндет - өзінің дербестігінің өлшемін, оның психологиялық жағдайын, басқалардың арасында өзінің I шекарасын анықтау.
№3дағдарыс
Үшінші дағдарыс кезеңі (18 жастан 22 жасқа дейін) осы күрделі әлемде өз орнын іздеумен байланысты. Алдыңғы кезеңдегі ақ-қара түстер сыртқы әлемнің бүкіл палитрасын түсінуге жарамсыз екенін түсінуге болады, бұл осы уақытқа дейін көрінгеннен әлдеқайда күрделі және түсініксіз. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz