ЦГПП қосалқы станциясының АТҚ-110кВ электрмен жабдықтау объектілерін жобалау

1 «ЦГПП» қосалқы станциясының АТҚ-110кВ электрмен жабдықтау объектілерінің сипаттамасы . . . 8

1. 1 Общие сведения о подстанции 500/220/110/10кВ «ЦГПП» . . . 8

1. 2 Қысқаша технологиялық және энергетикалық сипаттама . . . 9

1. 3 Ауданның табиғи - климаттық жағдайы . . . 11

2 Кернеуі 500/220/110/10 кВ «ЦГПП» қосалқы станциясының АТҚ-110кВ қайта құрылымдауды негіздеу . . . 12

3 Жүктемелер графигін тұрғызу . . . 13

3. 1 «ЦГПП» қосалқы станциясының жүктемелер ұзақтығы бойынша тәуліктік және жылдық графиктерін тұрғызу . . . 13

3. 2 Жүктеменің тәуліктік графигінің тұрғызылуы . . . 13

3. 3«ЦГПП» қосалқы станциясының АТҚ-110кВ ауданындағы электр жүктемелерін есептеу . . . 13

4 «ЦГПП» қосалқы станциясындағы АТ-1, 2 трансформаторлардың қуатын және санын таңдау . . . 17

4. 1 Трансформаторлардың асқын жүктелу қабілеттілігін есептеу . . . 19

4. 2 АТ-1, 2 жүктемесінің эквивалентті екі сатылы графигін тұрғызу . . . 19

5. 1Принципы построения первичных схем РУ . . . 21

5. 2Кернеуі 500/220/110/10 кВ «ЦГПП» қосалқы станциясының АТҚ-110кВ схемасы . . . 22

6 АТҚ-110кВ қоректендіруші ЭБЖ тексеру есептері . . . 25

7 Қысқа тұйықталу тоқтарын есептеу . . . 24

7. 1Қысқа тұйықталу туралы қысқаша мәліметтер . . . 27

7. 2 «ЦГПП» қосалқы станциясындағы қысқа тұйықталу токтарын есептеу . . . 29

8 Қосалқы станцияның АТҚ-110кВ қондырғыларын таңдау . . . 34

8. 1 110 кВ құрал-жабдықтарды тандау . . . 34

9. АТҚ-110кВ-на таңдалған қондырғылар жайлы жалпы мәлімет . . . 37

9. 1. Біріккен ажыратқыш-айырғыш . . . 37

9. 2 Оптоэлектронды өлшеуіш ток және кернеу трансформаторлары жайлы жалпы мәліметтер . . . 40

10 Релелік қорғаныс және автоматика . . . 50

10. 1Трансформатордың релелік қорғанысы . . . 50

10 Дополнить короче . . . 50

11 Охрана труда и ТБ . . . 60

12 Охрана окружающей среды . . . 70

13 Экономическая эффективность инвестиций в энергообъект . . . 75

13. 2 Расчет технико-экономических показателей подстанции . . . хз

14 Қорытынды . . . 91

15 Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . 92

Кіріспе

Қазақстан Республикасының Біртұтас электр энергетикасы жүйесі (ҚР БЭЖ) республика тұтынушыларын сенімді әрі сапалы электрмен жабдықтауды қамтамасыз ететін электр станцияларының, электр жеткізу желілері мен қосалқы станциялардың жиынтығын құрайды. Электр энергиясының өндірісін Қазақстанда түрлі меншік формасындағы 111 электр станциясы жүзеге асырады. Қазақстан электрстанцияларының жалпы белгіленген қуаты 21 307, 2 МВт, еркіндегі бар қуаты - 17 503, 5 МВт құрайды.

Электр станциялары ұлттық мәндегі электрстанцияларына, өнеркәсіптік арналу электрстанцияларына және өңірлік арналу электрстанцияларына бөлінеді.

Өңірлік мәндегі электрстанциялары - бұл электр энергиясын өңірлік электржелілік компаниялары және энергия беруші ұйымдары арқылы іске асыруын, сондай-ақ жақын орналасқанқалаларды жылумен жабдықтауды жүзеге асыратын .

«Электрэнергетикасы туралы» Заңының 15-1-бабына сәйкес, Жүйелік операторымен алдағы жетіжылдық кезеңге электр энергиясы мен қуатының болжамды теңгерімі әзірленген.

«Электрэнергетикасы туралы» Заңына сәйкес электр энергиясы мен қуатының осы болжамды теңгерімі Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрлігіне бекітуге жіберілген.

Қазақстан Республикасының электр желілері 0, 4-1150 кВ кернеуі бар, электр энергиясының берілісі және (немесе) таратылуы үшін арналған қосалқы станцияларының, үлестіру құрылғыларының және оларды жалғайтын электр берілісі желілерінің жиынтығын ұсынады.

Қазақстан Республикасының БЭЖ-індегі жүйеқұрушы желісінің рөлін ұлттық электр желісі (ҰЭЖ) орындайды. Қосалқы станциялары, үлестіру құрылғылары, электр берілісінің өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық желілері, кернеуі 220 кВ және одан жоғары, ҰЭЖ құрамына кіретін электрстанцияларының электр энергиясын беруін жүзеге асыратын электр берілісі желілері «КЕGОС» АҚ Электр желілерін басқару жөніндегі Қазақстан компаниясының балансында болады.

Өңірлік деңгейдегі электр желілері өңір ішіндегі электр байланыстарын, сондай-ақ электр энергиясының бөлшек тұтынушыларға берілуін қамтамасыз етеді. Өңірлік деңгейдегі электр желілері өңірлік электржелілік компанияларының (ӨЭК) балансында және пайдалануында болады.

Энергия беруші ұйымдары (ЭБҰ) шарттар негізінде электр энергиясының меншікті немесе пайдаланылатын электр желілері арқылы көтерме және бөлшек нарығының тұтынушыларына немесе энергиямен жабдықтаушы ұйымдарына берілуін жүзеге асырады.

Ұсынылып отырған дипломдық жобада кернеуі 500/220/110/10 кВ «ЦГПП» қосалқы станциясының АТҚ-110 кВ қайта құрылымдауы қарастырылған.

1-ТАРАУ. «ОБТҚС» ҚОСАЛҚЫ СТАНЦИЯСЫНЫҢ АТҚ-110КВ ЭЛЕКТРМЕН ЖАБДЫҚТАУ ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ

1. 1 «ОБТҚС» 500/220/110/10кВ қосалқы станциясы туралы жалпы мәліметтер

Астана қаласы Солтүстік Қазақстанның ірі энергия торабы болып табылады, ол арқылы республикамыздың көрші облыстарына және Ақмола облысының іргелес аудандарына электр қуатын тасымалды жүзеге асырылады. Қала тұтынушыларын энергиямен жабдықтауды қаланың жылу электр орталықтары ЖЭО-1 және ЖЭО-2, сондай-ақ Қазақстанның БЭЖ электр станцияларынан «ОБТҚС» 500/220/110/10кВ қамтамасыз етеді. Қаланың қазіргі схемасында ӘЖ 110 кВ «ОБТҚС» пен «АЖЭО-2» негізгі көздерін байланыстыратын сақина түрінде көрсетілген. Өз кезегінде олар дамыған АТҚ-110 кВ негізінде қалыптасқан «Западная» және «Аэропорт» ҚС-110 кВ тұрады. «АЖЭО-2» 110 кВ-АТҚ-ға 110 кВ радиал әуе желілері бойынша терең ендіру қосалқы станциясы қосылған. Ал тармақтарына қалалық ҚС қосылған. Барлық ӘЖ-110 кВ екіұшты тізбекте орындалған. Астана қаласының 110 кВ желілерінің схемасы 1. 1-суретте көрсетілген.

Қайта құрылымдалатын 500/220/110/10 кВ «ОБТҚС» қосалқы станциясы (ҚС) Акмола облысының Астана қаласында орналасқан. «Буран» қосалқы станциясы қоректі «ЭГРЭС-1» электр станциясынан, ал ол істен шыққан жағдайда «Есіл» қосалқы станциясынан алады. Электр желілерін басқару жөніндегі Қазақстан компаниясының (KEGOC) электр тораптары графикалық бөлімнің 1-парағында көрсетілген. «ОБТҚС» 500/220/110/10 кВ ҚС қала құрылысының сыртында орналасқандықтан ҚС-тың ашық түрі қабылданды. Өрт сөндіру кезінде апаттық майды және артық суды жинауға арналған 130 м ³ жер асты май жинау ыдысы тереңдетілген түрде монолитті темір бетоннан жасалады және темір бетонды тақтайлармен жабылады. Трансформаторларды фундаментке кіріктіру үшін сыртқы және ішкі анкерлық құрылғылар көзделген. Меншікті электр қазандық жылу жүйесі үшін жылумен жабдықтаудың көзі болып табылады. М-140 радиаторларымен жылыту көзделген. ҚС станцияда әрқайсысының қуаты 250 МВА құрайтын 220/110/10 кВ екі автотрасформаторды орнату ойластырылған. Қосылатын қосындылардың санын ескере отырып, үлгілік жобалық шешімдерге сәйкес (407-03-456. 87) тарату құрылғыларының келесі схемалары қабылданды: 500 кВ - «Төртбұрыш» (500-7) ; 220 кВ - «Шиналардың екі жұмыс және айналма жүйелері» (220-13Н) ; 110 кВ - «Шиналардың бір жұмыс, ажыратқышпен секцияландырылған және айналма жүйелері» (110-12Н) . Реконструкциялау барысында «ажыратқыш айырғыш қолданылған шиналардың екі жұмыс жүйесіне» ауыстырылды; 10 кВ - «шиналардың екі дара, ажыратқыштардың секцияландырылған жүйесі» (10-2) . Құрылыс алаңының геологиялық құрылымы балшықтан, ұсақ және жентектас құмдардан, қалыңдығы 0, 2 м топырақ-өсімдікті қабатпен жабылған қиыршық топырақтан тұрады. Суға еритін тұздардың жиынтық қамтылуы бойынша құрылыс учаскесін құрайтын топырақта тұз жоқ. Топырақтың бетонға қатысты агрессивтілігі төмен және орташа.

.

1. 1-сурет. Астана қаласының 110 кВ жүйесінің схемасы

1. 2 Қысқаша технологиялық және энергетикалық сипаттама

«ОБТҚС» қосалқы станциясының АТ-1, 2 арқылы 10 кВ кернеу бойынша электр энергиясын алатын негізгі тұтынушыларға II және III - санаттағы тұтынушылар жатады. Олар: «ОБТҚС» қосалқы станциясынан тікелей қорек көзін алатын және тұрғын үйлерді, дүкендерді, өнеркәсіптік кәсіпорындарды қоректендіретін кернеуі 10/0, 38 кВ 13 трансформаторлы қосалқы станциялар.

«ОБТҚС» қосалқы станциясының АТ-1, 2 арқылы кернеуі 110 кВ ӘЖ бойынша электр энергиясының тұтынушылары - «АТЭЦ правая», «АТЭЦ левая», «Западная правая», «Западная левая», «Воздвиженка», «Арман» және «Шортанды» қосалқы станциялары.

Ұяшықтар бойынша жүктемелер сипаттамасы 1. 1-кестеде келтірілген.

1. 2 сурет. ҚС құрылымдық сұлбасы

1. 3 Ауданның табиғи - климаттық жағдайы

Астана қаласы климатының өзіндік ерекшелігі - тым континенттік болып келеді, жауын-шашынның жылдық орташа мөлшерінің аз және күн көзінің өткір болуы салдарынан көлдердің суы азайып, шағын өзен арналарының кеуіп қалуына әсерін тигізеді. Қысы суық, аязды. Ызғарлы аяз шамамен 245 күнге, ал қыстың ұзақтығы 5-5, 5 айға созылады. Қарашаның ортасына карай түскен қар 130-140 күнге дейін жатады. Қаңтар айының орташа температурасы - 17°С (49°С-қа көтерілетін аяз өте сирек болады) . Аязды күндердің орташа температурасы -25°С. Мүндай күндердің ұзақтығы жылына 10-14-тен 38-45 күнге дейін ауысып отырады. Қыс айларының шамамен 30 күні боранды, боран оңтүстік-батыстан соғады. Қар қалың түскен жылдары өзендер тасып, көлтабандар көлге, көлдер шалқыған айдынға айналады. Бұлтты күндер аз, жылына шамамен 2200 сағаттай күн бұлтсыз ашық болады. Жазы ыстық, қуаң. Шілде айының температурасы ең жоғарылаған кезде +42°С-ға жетеді. Ең жоғары температура шілденің 11-12 күнін қамтиды. Жылы мезгіл шамамен 213 күнді, аязды мезгіл 120 күнді құрайды. Жазғы найзағайлы күн саны шамамен 19-25 күн аралығында, ұзақтығы 2, 4 сағат. Жазда 1-2, кейде 4-9 күндей бүршақ жауатын мезгіл байқалады. Жерге түсетін ылғалдың жылдық мөлшері 300 мм, оның 30% - көктемге, 34% - жазға, 36% күз, қыс айларына келеді. Жел жиі соғады, орташа жылдамдығы - 5 м/сек. Желдің қаттырақ соғатын мезгілі наурызға (6 м/сек), баяу соғатын мезгілі тамызға (4 м/сек) келеді. Ал жылына 40 кейде 87 күн қатты жел соғатын (15 м/сек жуық) тұсы болады. Өте күшті дауыл (36 м/сек) 20 жыл мөлшерінде бір рет байқалған.

Кернеуі 500/220/110/10 кВ «ОБТҚС» қосалқы станциясының табиғи - климаттық жайдайының көрсеткіштері 1. 2-кестеде келтірілген.

1. 2 кесте. Табиғи-климаттық жайдайдың көрсеткіштері

2-ТАРАУ. «ОБТҚС» 500/220/110/10 КВ ҚОСАЛҚЫ СТАНЦИЯСЫНЫҢ АТҚ-110КВ ҚАЙТА ҚҰРЫЛЫМДАУЫН НЕГІЗДЕУ

Астана қаласының энергиямен жабдықтаудың қазіргі жүйесінде
ОБТҚС-500 и АЖЭО-2 энергиямен жабдықтаудың көздері болып табылады. Астана қаласын энергиямен жабдықтаудың маңыздылығын ескере келе, жоғарыда аталған екі көз Астана қ. қалалық сақинасының 110 кВ әуе желісі бойынша өтудің шектеулі мәнін ескере отырып, апаттық жағдайда қаланы энергиямен жабдықтауды дербес қамтамасыз етуі тиіс. Астана қаласының энергия торабының ең жоғары электр жүктемесі жылына шамамен 10% өсіп, келесіні құрайды:

2005 жылы-310 МВт

2011 жылы-590 МВт

2014 жылғы ақпанда Астана қаласының энергия торабының ең жоғары жүктемесі 680 МВт құрады. Астана қаласының орталық жоспарының статистикалық орталығы деректерінің негізінде RastrWin БҚ Астана қаласының 110 кВ желісінің математикалық моделі жасалып, тораптық нүктелердегі жұмыс режиміне талдау жасалды. ОБТҚС АТҚ-110 кВ, сондай-ақ ОБТҚС
АТ-1, 2 220/110/10кВ қоректенетін 110 кВ желілер қаланың энергиямен жабдықтаудағы «тар орны» болып табылады. Егер желінің кез келген элементі істен шыққан кезде тұтынушыларды энергиямен жабдықтау бұзылмаған жағдайда электмен жабдықтау сенімді деп бағалануы мүмкін. Бұл тұрғыдан Астана қаласының энергиямен жабдықтау схемасының тәуекелдерін бағалайық.

1. ОБТҚС - «Западная» ӘЖ-110 кВ бір тізбегін ең жоғары режимде өшіру. Бұл ретте жұмыс істеп тұрған тізбекке жүктеме 120 МВт құрайды, бұл оның бүлінуіне алып келеді.

2. 120 МВт ең жоғары режимінде АЖЭО-2 генерациясын төмендету кезінде ОБТҚС - АЖЭО-2 «Правая», «Левая» ӘЖ-110 кВ бойынша жүктеме 150 МВт дейін ұлғаяды, бұл оның бүлінуіне алып келеді.

3. Ең жоғары режимдегі ОБТҚС - АЖЭО-2 ӘЖ-110 кВ бір тізбегін өшіру. Бұл ретте қалған жұмыс істеп тұрған тізбектерге жүктеме 137 МВт құрайды, бұл оның бүлінуіне алып келеді.

4. ОБТҚС-500 кВ АТ-1 немесе АТ-2 ең жоғары режимде өшіру. Бұл ретте жұмыс істеп тұрған АТ жүктеме 333 МВт, бұл оның бүлінуіне алып келеді.

Жоғарыда айтылғандарды ескере келе, Астана қаласының сыртқы электрмен жабдықтаудың схемасын, әсіресе, ОБТҚС - қоректендіру орталығынан тысқары жерде орналасқан, 110 кВ желісінің жөндеу жұмыстары және қалыпты жұмыс режимі кезінде асқын жүктемелер себебінен сенімді деп тануға болмайды. Егер Астана энергия торабының электрмен жабдықтау схемасын өзгерту бойынша қосымша шараларды қабылдамаса, Астана қаласының дамуымен бұл проблема өрши түседі. Бұл проблеманың шешімі - ОБТҚС ҚС АТҚ-110 кВ реконструкциялау. Бұл жоба бойынша ОБТҚС-«Западная», ОБТҚС-АЖЭО-2; ӘЖ-110 кВ ауыстыру бойынша жұмыстар жүргізілді; 125 000/220/110 АТ-ны 250 000/220/110 АТ-ға ауыстыру; 2хАС-300 АТҚ-110 кВ жұмсақ шиналауды 2хАС-400/64 ауыстыру жұмыстары жүргізілді. Тұтынушыларды энергиямен жабдықтаудың сенімділігін арттыру, СО2 атмосфераға шығарылуын және АТҚ-ның габариттік көлемін азайту мақсатында 3AP1DT түріндегі элегаздық ажыратқыштар және S2DAT түріндегі айырғыштар АВВ фирмасының 3AP1 DCB LTB құрама ажыратқыш-айырғыштарына ауыстырылды. ОБТҚС АТҚ-110 кВ алып тасталған ажыратқыштар АБТС ҚС (Атбасар қ. ) орнату ұсынылып отыр; «Шиналардың ажыратқышпен секцияландырылған бір жұмыс және айналыс жүйесі» АТҚ-110 кВ схемасын электрмен жабдықтаудың сенімділігін арттыру үшін «Құрама айырғыш ажыратқыштарды қолдана отырып, шиналардың екі жұмыс жүйесіне» ауыстырылды. «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ жаңа талаптарына сәйкес «ҰЭЖ Модернизациялаудың II-кезеңі» жобасы (55 ҚС электр жабдықтарды ауыстыру және 220 кВ-ӘЖ салу) бойынша 2015-2020 жылдарға арналған "KEGOC" АҚ-ның даму жоспары 2015 жылғы желтоқсанда компанияның директорлар кеңесі әзірлеп, бекітті. Еуропа Қайта құру және Даму Банкінен (ЕҚДБ) тартылған 255 000 000 евро сомасындағы қарыздың талаптарына сәйкес мердігерлерді іріктеу және «АВВ» швед компаниясымен (Швеция), сондай-ақ КЕРСО (Корея Республикасы) консорциумымен келісімшарт жасасу рәсімі жүргізілді.
2017 жылы ОБТҚС АТҚ-110 кВ реконструкциялау жобасы бойынша республикалық бюджеттен трансформаторлық қуатты модернизациялау, ОБТҚС-тағы АТҚ-110кВ ескірген жабдықты ауыстыру үшін шамамен 90 000 000 теңге көлемінде қаражат алу және қаржыландырудың жетіспейтін көлеміне қарыз қаражатын тарту жоспарланған.

Реконструкциялауға жұмсалған шығындар дипломдық жобаның экономикалық бөлігінде көрсетілген.

3-тарау. ЖҮКТЕМЕЛЕР ГРАФИГІН ҚҰРУ

3. 1 «ОБТҚС» қосалқы станциясының жүктемелер ұзақтығы бойынша тәуліктік және жылдық графиктерін құру

Жеке тұтынушылардың электр жүктемесі, сәйкесінше, қосалқы станциясының жұмыс режимін анықтайтын олардың жалпы жүктемесі үздіксіз өзгеріп отырады. Осы фактілерді жүктемелер графигімен, яғни электр қондырғы қуатының уақыт бойына өзгеру диаграммасымен көрсету қабылданған.

Жүктемелер графигін электр қондырғыларының жұмысын талдау үшін электр тұтыну жорамалын құру үшін электр қондырғыларын жөндеу жұмыстарын жоспарлау үшін, сондай-ақ пайдалану процесінде жұмыстың қалыпты режиміне енгізу үшін қолданады.

Жүктеменің нақты графигі сәйкес параметрдің уақыт бойына өзгеруін тіркейтін тіркеуіш приборлар, құрылғылар көмегімен тұрғызылады. «ОБТҚС» 500/220/110/10 ҚС АТҚ-110кВ реконструкциялау жөніндегі мәселелерді қарау кезінде электр жүктемені есептеуді анықтаудың мынадай өзіндік ерекшеліктері бар: ҚС орнатылатын санын және қуатын таңдау үшін және ҚС трансформаторлардың орташа кернеуі 110 кВ жағында орналастырылатын сөндіру аппаратын таңдау үшін қажетті ҚС әрбір секциясының 110 кВ және 10кВ шиналарға жалпы есептік жүктемені анықтау.

Есептеу жүктемесін анықтау кезінде мыналар назарға алыну керек:

а) өндірісті тұрақты жетілдіру (өндіріс процестерін автоматтандыру және механизациялау) кәсіпорын тұтынатын электр энергиясының шығынын ұлғайтады. Бұл жайт электр жүктемесінің өсуіне әкеп соғады;

б) әрбір фидер бойынша жүктеменің графигі (уақыт ішінде өзгереді, өндіру техникасын жетілдіру ретіне қарай өседі) ;

в) өндірісті дамыту перспективалары, және, тиісінше, алдағы 10 жылда тұтынушылардың электр жүктемесінің перспективтік өсуі.

Электрмен жабдықтау жүйесінің әртүрлі тораптарының электр жүктемесін есептеуді, бірінші кезекте, қоректендіру мен тарату желілерін кесу орнын, қосалқы станция трансформаторларының саны мен қуатын таңдау мақсатында жасаймыз. «ОБТҚС» қосалқы станциясының АТ-1, 2 тұтынушыларының жүктемесін есептеуді 110 кВ и 10 кВ шиналардың әрбір фидеріндегі трансформаторлардың номиналды қуатының жиынтығы бойынша жүргіземіз. Есепті кесте түрінде береміз.

3. 1-кесте. 500/220/110/10 кВ «ОБТҚС» ҚС АТ-1, 2 тұтынушыларының жүктемесін есептеу

3. 2 Жүктеменің тәуліктік графигін құру

3. 1-кестедегі берілгендерді қолдана отырып қыс және жаз мезгілдеріндегі тәуліктік графиктерді тұрғызамыз.

Абсцисса осі бойынша тәулік бойына тұтынатын электр энергия кезеңін (24 сағат), ал ординаталар осіне олармен тұтынылатын қуатты көрсетеді. Осы графиктерді қолдана отырып, жүктеме ұзақтығы бойынша жыл бойындағы қондырғының жұмыс ұзақтығын көрсететін жылдық графикті тұрғызамыз. Ординаталар осі бойынша масштабпен алынған жүктемелер, ал абциссалар осінде - 0-ден 8760, яғни бір жылдың ішіндегі сағат саны көрсетіледі. Жүктемелерді графикте кему реті бойынша орналастырады, P _max -нан P _min -ға дейін.

Жүктемелер ұзақтығы бойынша жылдық графигі белгілі қыстық (200 күн) және жаздық (165 күн) тәуліктік графиктері негізінде тұрғызылады.

Жүктемелердің ұзақтық графиктерін қондырғылардың техникалық-экономикалық есептеулерінде, электр энергия шығындарын есептеуде, электр қондырғысының жыл бойына пайдалануын бағалау кезінде қолданады.

3. 3 «ОБТҚС» қосалқы станциясының АТҚ-110кВ ауданындағы электр жүктемелерін есептеу

Тұтынушылардың жүктемелерінің жалпы графигі электр энергиясын тарату кезіндегі желілер мен трансформаторлардағы қуат шығынын ескеру арқылы тұрғызылады.

Олар: тұрақты шығындар, өзіндік қызмет көрсетуге кететін шығындар, айнымалы шығындар:

P ^∑ _пс(t) =P _(t) + ∆ P _пост. + ∆ P _пер. + ∆P _{с. н.}

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс