Ойындардың дене тәрбиесіндегі құрал әрі әдіс ретіндегі рөлі мен сипаттамасы

Ш. Есенов атындағы Каспий Мемлекеттік Технологиялар және Инженеринг
Университеті
«Педогогика» факультеті
«Педогогикалық технологиялар» кафедрасы
СОӨЖ№9 «Баяндама»
Пәні: « Дене мәдениеті теориясы мен әдістемесі »
Тақырыбы: Ойындардың дене тәрбиесі құралы және әдісі
ретіндегі сипаты
Орындаған: Кенже Гулназ Аққалиқызы
Пән оқытушысы: аға оқытушы, Кабакова Мейрамкул Балмановна
Ақтау 2020
Қазақтың белгілі ғалым ағартушылары Абай Құнанбаев, Шоқан Уәлиханов, Ыбырай Алтынсарин халық ойындарын балаларға біоім берудегі тәрбиелік мәнін жоғары бағалап, өткен ұрпақтың дәстүрі мен салтын құрметтеп, адамдардың ойы мен іс-әрекетін танып түсінуде жастардың эститикалық адамгершілік ой талабының өсуінде оның атқаратын қызметін жоғары бағалады. Қазақ ойындарының дене тәрбиесі құралдары және әдісі ұлттық ойындарын насихаттаудан басталады. Дене шынықтыру мәдениеті жеке тұлғаның жалпы мәдениетінің құрамдас бір бөлігі ретінде мектептегі кезеңнен қалыптаса бастайды. Сондықтан оны пайдалану тек қозғалмалы біліктілік дағдыларды дамытып қана қоймайды, сонымен қатар мектеп оқушыларының қазақтың ұлттық спорт түрлеріне деген көзқарасын қалыптастырып, дене жаттығулары мен ойындарын өз бетінше, дамытуға тәрбиелеп, оқу-ойын жаттығуларын бір жүйе ретінде олардың руханилығын, адамгершілігін, дене тәрбиесін тәрбиелеуге баулуды қарастырады. Бұндай жағдай Қазақстан Республикаларының көпшілігінде ұлттық спортпен, ұлттық ойындардың дене жаттығуларымен жүйелі түрде айналасуға деген мұқтаждықтың, осы саладығы өз бетінше жүргізілетін сабақ-тардың ғылыми негізделген әдістемесінің жоқтығын, сонымен қатар көптеген жалпыға міндетті білім беру мекемелерінде, мектептерде(әсіресеауыл мектептерінде) оқудың материалдың базасының нашарлығынан, оқушылардың оқитын орындары да қашықтықта болғандықтан, мектептен тыс сабақтар мүлдем жүргізілмейді. Осы жоғарыда айтқан мәселелердің бәрі аталған тақырыптың әлі де болса жан-жақты толықзерттеуді қажет ететіндігін көрсетеді.
Бастауыш сынып оқушыларының қимыл-қозғалыс белсенділіктерін арттыруда әртүрлі ойындардың алатын маңызы зор.
Дене шынықтыру үдерсінде қимыл-қозғалыс ойындарына жетекші орын беріледі. Дене шынықтырудың негізгі құралы мен әдісі ретінде қимыл-қозғалысты ойындар, білім беру және тәрбие міндеттерін тиімді шешуге мүмкіндік береді. Ол баланың дене дамуына және денсаулығына жан-жақты ықпал етеді. Ойын барысында балалардың қимыл-қозғалысының ширақтығы бүкіл ағзаға жұмыс істеу күшін жақсартады, зат алмасу күшін күшейтеді, өмірлік қабілетін арттырады. Қимыл-қозғалыс ойындарын өткізу арқылы қол жеткен сауықтыру нәтижесі балалар психикасын әсер етіп, жағымды көңіл күй орнайды. Көңіл-күйдің көтеріңкі болуы балалардың игеріп үлгерген қимыл-қозғалыстарына жетілдіреді және дене қабілетін қалыптастыру әдісі ретінде қызмет етеді. Ойын процесінде бала өзінің назарын қимылды орындау әдісіне емес, мақсатқа жетуге арнайды.
Бірінші сынып бағдарламасында оқушыларды топқа бөлмейтін ойындар («қаздар мен қасқыр», «мысық пен торғайлар», «үкі», «қойлар мен қасқыр», «бөдене мен түлкі», «соқыр теке, » «алакүшік») ойналады.
Бұл ойындарда еліктеу қимылдарын орындау қарастырылған. Балаларды ойында шығармашылық тқрғыда көрінетін ойын бейнелері қызықтырады, сондай-ақ ойынның мазмұнын, ережесін түсінуге мүмкіндік береді.
1-2 сынып бағдарламасында жарыс элементі бар ойындар қарастырылған. Жарыс түрінде ойналатын ойындар түрлері: «Допты қуу», «Допты беру», «Доп ортаға», «Әр кім өз жалаушасына».
3-сыныпта күрделі ойындар өткізіледі: «Күн мен түн», «Аңшылар мен үйректер» т. б. с. с. Жарыс түрінде ойналатын әртүрлі эстафеталық «Жүйріктер», «Секіргіштер», «тапқырлар» т. б ойналады. Мұғалім ойынға үйретуді тоқсанға жыл мезгілдері ерекшеліктерін ескере отырып жоспарлайды.
I-Ivтоқсанда таза ауада, II тоқсанда спорттық залда, бөлмеде, IIIтоқсанда қарлы ауада, шаңғымен ойналатын ойындар жоспарланады.
Оқу үрдісінде ойын түрлерін жоспарлау барысында бағдарламаның басқа бөлімдерін, дене жаттығулары түрлерін ескеруі қажет. Көптеген ойындар жүгіру, секіру, лақтыру т. б қимылдар, іскерліктер, дағдыларын қалыптастыру үшін қолданылады.
Ойын түрлері арнайы педогогикалық: қимыл-қозғалыс іскерліңктерін дамыту және дағдысын қалыптасыру, қимыл сапалығын көтеру, оқушының ағзасына әсерін тигізу, денеге түетін салмақпен қамтамасыз ету міндеттерін шешеді.
Дене шынықтыру сабағында 1-2-сыныптарында бір-екі ойын, ал 3-сыныпта бір ойын өткізіледі. Ойын сабақтың әр бөлімінде өткізіле береді.
Сабаққа қимыл-қозғалыс ойындарын іріктеп алу маңызды орйын алады. Сабақтың қозғалыс мазмұнына байланысты: жүгіріп, секіріп ойналатын ойындар, лақтыру немесе қағып алу, заттарды алып бару, кедергілерге қарсы тұру т. б ойындар ойналады. Ойынды іріктеуде қимылдың басқа жаттығуларды орындау барысында қайталанбауы ескертіледі.
Бастауыш сынып балаларға арналған бірнеше ойын түрелерін қарастыра кетсек:
Күзетші
Ойынға қатысушылар кілемнің үстінде ұйықтап жатқан болады. Күзетші солардың арасымен жүгіріп жүріп, барлығын бірдей түртіп былай дейді: Соңымнан тұрыңдар! Таяқ тиген балалар бұйрықты орындайды. Бәрі тұрып болған соң күзетші кенеттен «Түн» деп дауыстайды. Ойыншылар түгел жата қалуы тиіс, ал күзетші олардың барлығына жасаған іс-әрекетіне бақылау жасайды. Ойын шарты. Бұйрықты әрі тез, әрі сөзсіз орындау керек. Ең соңында жатқан ойыншы күзетші болады.
Қойлар мен қасқырлар
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz