Жердің экожүйедегі және қоғамдық өндірістегі орны және атқаратын рөлі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Жердің экожүйедегі және қоғамдық өндірістегі орны және атқаратын рөлі
Экологиялық жүйе, экожүйе - тірі ағзалар жиынтығының қоректену, өсу және ұрпақ беру мақсатында, белгілі бір тіршілік ету кеңістігін бірлесе пайдалануының тарихи қалыптасқан жүйесі. Экожүйе құрамына организмдер де, табиғи орта да кіретін тірі табиғаттың негізгі функционалдық бірлігі болып табылады. Экожүйенің құрылымын энергияны трансформациялаудың үш деңгейі (консументтер, продуценттер, редуценттер) мен қатты және газ тәрізді заттар айналымы құрайды. Экологиялық жүйелер туралы ұғымға алғаш рет 30-ы жылдары А. Тенсли (1935) түсініктеме жазды. Ресейде осыған жақын биогеоценоз туралы ұғымға 1944 жылы Н. Сукачев (1880-1967) түсініктеме берді. Қазіргі кезде экологиялық жүйелер туралы үғымға белгілі бір аумақтағы тірі және өлі элементтердің жиынтығы жатады.
Бірлестік - экожүйедегі барлық тірі ағзалардың жиынтығы. Егер тоғанды экожүйе ретінде қарастырсақ, ондағы бірлестікке балдырлар, итбалықтар, жәндіктер және балықтар секілді барлық тірі ағзалар кіреді.
Мекен орны - ағзаның экожүйеде алатын орны. Ол ағзаның физикалық орнын және басқа ағзалармен әрекеттесуін қамтитын экожүйеге байланысты кез-келген қасиетіне қатысты айтылады. Мәселен, ол немен қоректенеді және оны не қорек етеді. Бір түрге жататын даралар экожүйеде бір мекен орнын алады, себебі олар биотикалық және абиотикалық табиғат бөліктерімен әрекеттескенде, бірдей рөл атқарады.
Биомдар - территориясында өсімдіктердің айрықша түрлері басым және сәйкесінше экожүйенің кейбір түрлеріне мекен болатын Жердің үлкен аймақтары. Ерекше биомдар ұқсас климаттық шарттарға ие, сондықтан өсімдіктердің, жануарлардың және басқа ағзалардың ұқсас бірлестіктеріне мекен болады. Жердің басты биомдарына тропикалық ормандар, саванна, шөл, тундра, ішіне тайга да кіретін жалпақ жапырақты және қылқан жапырақты ормандар жатады.
Тайга - Жердегі ең ірі биом, ол Канаданың, Алясканың, Ресейдің және Скандинавияның көп бөлігін алып жатыр. Мұнда жылдық температура көрсеткіштері өте төмен және жауын-шашын мөлшері аз болатындықтан, өсу мерзімі қысқа болып келеді. Мұнда қылқан жапырақты ормандар басым, сол себепті тайга көбінесе бореальды орман деп те аталады.
Биоалуандылық экожүйедегі ағзалар санына және ағзалардың әркелкі типтерінің санына қатысты айтылады.
Қазіргі таңда Жердегі биоалуандылықтың жылдам төмендеуіне көптеген факторлар әсер етуде. Кейбір адамдардың пайымдауынша, біз жаппай жойылу кезеңінде өмір сүріп жатырмыз! Адам әрекеттерінің кесірінен мекен орталары бұзылуда, мысалы климаттың өзгеруі.
Тропикалық ормандар Жер бетіндегі ең жоғары биоалуандылыққа ие жерлер деп саналады. Ылғалды ормандар Жер бетінің шамамен 6%-ын ғана алып жатса да, ғаламшардағы барлық түрлердің жартысынан көбі сонда мекен етеді. Бұл экожүйелер экваторға жақын болғандықтан, жыл сайын көп мөлшерде күн сәулесін қабылдайды, сондықтан өте жемісті болып келеді. Өсімдіктер тез өседі де, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.