Микробтарға қарсы дәрілер
Микробтарға қарсы дәрілер
Бұл дәрілер адамның жұқпалы ауруларын алдын алу және емдеу үшін қолданылады. Микробқа қарсы әсері бар дәрілер екі топқа бөлінеді. Бірінші топқа әсері таңдамалы емес препараттар жатады. Олар көптеген микроорганизмдерге түбегейлі эсер етеді. Оларға: антисептиктер мен дезинфекциялық (зарарсыздандыратын) дәрілер жатады. Екінші топқа әсері таңдамалы химиотерапевтикалық дәрілер жатады. Бұл топ микроорганизмдердің белгілі бір түріне әсер етуінің жоғарғы терапевтік кендігіне ие.
1. Антисептикалық және дезинфекциялық заттар. Антисептиктер (anti-қарсы, septicas-шіру) - тері, шырышты қабат, жарақат, күйік және дене қуыстарын өңдеуге арналған заттар. Дезинфекциялық заттар (des-теріс, inficire-зақымдаймын) - қоршаған ортаны (бөлмені, киімді, науқас күтіміндегі заттарды, аспаптарды) зарарсыздандыруға арналған заттар. Көптеген антисептиктер өте жоғары концентрацияларында зарарсыздан - дыратын зат ретінде қолданылады. Антисептиктер мен дезинфекциялық дәрілердің микроорганизмдерге, қарапайымдыларға және саңырауқүлақ-тарға қарсы әсерінің спектрі кең, әсерінің латентгі кезеңі аз, белсенділігі жоғары, соның ішінде биологиялық субстраттың қатынасында әсерінің спектрі кең. Препараттар химиялық турақты және бағасы жағынан тиімді болуы тиіс. Антисептиктерге қойылатын негізгі талап: улпаларға жергіліюі тітіркендіргіш әсерінің болмауы, жағылған жерінде сіңірілуі, аллергиялық жағдайды және улылығы темен болуы. Зарарсыздандыратын дәрілер өңделетін заттарды (тустің өзгеруі, металлдардың коррозиясы) зақымдамайтын, жағымсыз иісі болмауы қажет. Әртүрлі антисептиктер мен зарарсыздандыратын заттардың эсер ету механизмдері бірдей емес және ақуыз денатурациясымен, цитоплазмалық мембрананың өткізгіштігінің бузылуымен микроорганизмдер өмірі үшін маңызды ферменттерді тежеуімен байланысты.
2. Химиотерапевтикалык дәрілер адам ағзасындағы жүқпалы ауру қоздырғыш-тарының тіршілігін жояды.
Микробқа қарсы дәрілердің табиғатына және мөлшеріне қарай қоздырғыштарға бактерицидті (микроорганизщерді жояды: cido - өлтіру) немесе бактериостатикалық (өсуін тоқгату) әсер көрсетуі мүмкін.
Антисептикалық және дезинфекциялық заттар
1. Құрамында галогені бар антисептиктердің құрамында микроб жасушасының протоплазмасын денатурациялайтын және жоятын белсенді галогендер: хлор немесе йоды бар.
Chloraminum В - хлорамин Б: бос хпорды бөлетін ұнтақ, 1,5-2% еріт. - жараны жууға, тампон, салфеткаларды ылғалдауға; 0,25 - 0,5% еріт.- қодцы өңдеуде және бейметалл кұралдарды зарарсыздандыру ушін (металл қүралдарын өңдеуге болмайды - хлор металлды тотықгырады); 1-5% еріт. - науқасты күтуге арналған заттар мен қолданған заттарын зарарсыздандыру үшін қолданылады.
Chlorhexidini bigluconas - хлоргексидин биглюконаты (абацил, гибискраб, манусан) - 20% 500 мл еріт. флаконда; 0,5% - сулы спиртті еріт. - операциялық алаңды өңдеу үшін; 0,5% сулы еріт. - жара мен күйіктерді өңдеу үшін; 0,5% спиртті немесе 1% сулы еріт. - қолды зарарсыздандыру үшін, кұрал жабдықтарды залалсыздандыру үшін, 0,1% сулы еріт. - жалпы зарарсыздандыру үшін; 0,02 - 0,05% еріт. - куық жолдарын жууға, венерологиялык, ауруларды алдын алу үшін қолданылады. Хлоргексидин микробқа қарсы және фунгицидті (саңырауқулақгарға қарсы) әсер көрсетеді. Қолдың терісінің құрғауын, қышыма және дерматит тудырады. Хлорқұрамды заттар жағымсыз иісті жоятын әсері бар.
Solotio lodi spirituosa (Б) - йодтың спиртті ерітіндісі: 5% - 10, 15 және 20 мл еріт. флаконда және 5% - 1 мл еріт. амп. - операциялық аланды, хирурггің қолын, жарақат жанын өндеу үшін қолданылады. Күшті тітіркендіргіш эсер көрсетіп, терінің химиялық күйігін тудыруы мүмкін. Люголь ерітіндісі (калий йодының сулы ерітіндісіндегі йод ерг.;жүтқыншақ пен көмейдің қабынуында шырышты қабатқа жағу үшін колданылады.
Йодоформ (йодинол, йодовидон, йодонат) - йодтың жоғары молекулалы беттік белсенді заттармен (йод тасымалдаушы) кешенді қосылыстары. Бұл препараттар суда ериді (йод суда ерімейді), белсенділігі жоғары, теріні тітіркендірмейді, аллергиялық реакциялар тудырмай, бояу іздерін де қалдырмайды. Ауыз бен мұрын-жұтқыншақ шырыштарын өңдеуге және жарақат, күйік, ойық жараларды емдеу үшін қолданылады.
lodopovidon - йодоповидон (бетадин, йодовидон, повидон-йод): 10% 30 мл, 100 мл және 500 мл еріт. флаконда - операциялык, алаңды, жаракатты, жараны, күйікті өңдеу үшін; 1% 100 мл еріт. флаконда - тамақты шаюға, 1% - 20,0 жағылмасы - зақымданған жерге жүқалап тәулігіне 3 рет жағуға, 0,2 супп.- кынапка тәулігіне 1 рет үйықтар алдында енгізіледі.
lodinolum - (Б) - йодинол: 100 мл флаконда шығарылып, жаракдт, жара, куйіктерді емдеу үшін тәулігіне 1-2 рет таңады; тандай мен тамақгы шаюға (әр 2-3 күн сайын) қолданылады. Құлаққа, мұрынға тамызады.
2. Тотыктырғыштар - микроб жасушасының ферменттік жүйесінің және протоплазма ақуызының тотығу-тотықсыздану процестерін бүзатын атомарлық (калий перманганаты) және молекулярлық (сутегіасқын тотығы) оттегінің бөлінуінен ыдырайды. Атомарлық оттегі бөліп, көпіршік түзуіне байланысты жараны механикалық тазалап, қан кетуді тоқтатады, бірақ әсері қысқа және әлсіз. Бактерицидті эсер етеді. Екі препараттың да жағымсыз иіс кетіретін (иіссіздендіретін) әсері бар.
КаІіі permaganas - калий перманганаты: ұнтақ; 0,01 - 0,1% еріт. -тамакгы шаюға, куыс мүшелерін жууға, морфин, фосфат, алкалоидтармен уланғанда асқазанды шаюға, 0,1 - 0,5% еріт. - жараны жууға, 2-5% еріт.-жараны, күйік беттерін жағу ушін қолданады, ал жоғары концентрацияда күйдіргіш әсер көрсетеді.
Solutio Hydrogenii pexoxydi diluta - сүйытылған сутегі асқын тотығы (3%) ерітіндісі, жарақатты жууға, ангина мен стоматитте шаю үшін (1 ас касыгын 1 стакан сумей) қолданады.
Пергидроль - қоюланған сутегі асқын тотығының ерітіндісі (27,1 - 31%) (Б): еріт. күшті күйдіргіш әсері бар, олар 3% ерітінді дайындау үшін қолданады.
Гидроперит: 1,5 таб. 1-2 таб. стакан суда ерітіп, ауыз бен тамақты шаю үшін.
3. Ауыр металдардың қосылыстары ферменттердің инактивациясына, зат алмасуының бұзылуына және микроб жасушасының өсуі тоқталуына алып келетін микроорганизм ферменттерінің сульфгидрильді (SH-тобы) гоптарын байланыстыру қасиетіне ие. Ауыр металл қосылыстарын жергілікті қолданғанда микроорганизм жасушасының ақуызын коагуляциялап (түндырып, металл альбуминаттарын түзеді) бактерицидгік әсер көрсетеді. Ауыр металл препараттарының концентрациясы мен қасиетіне байланысты бырыстырғыш, тітіркендіргіш және күйдіргіш әсер көрсетуі мүмкін.
Hydrargyri dichloridum - сынап дихлориді (сулема) (А): өте улы зат болғандыктан, тәжірибеде қолданылмайды. Науқас күтіміндегі заттарды, ииімдерін зарарсыздандыруда қолданылуы мүмкін. 0,5және 1,0 ұнт. пен таб. - 1:500 (0,2%) және 1:1000 (0,1%) еріт. дайындау үшін қолданылады. Жұмыс барысында келесі кауіпсіздік шараларын сақтау қажет: резеңке қолғап пен респираторды қолдану, ыдыс сыртын У! деген танбамен белгілеп, дәрілік затты эозинмен қызғылт түске бояп, тек медицина қызметкеріне босатады. Сулема тері және шырышты қабықшадан тез сіңіп, улану тудырады. АІЖ-ң шырышына тітіркендіргіш және күйдіргіш әсерінен ауызға металл дөмінің келуі, іштің ауыруы, жүрек айну, құсу және іштің қан аралас өтуі, сілекей ағуы байқалады. ОЖЖ-не бастапқы қозуы тежелуімен өтіп, жүрек жеткіліксіздігі, коллапс, нефропатия (сулема буйреп) тудырады. Жәрдем: ішке шикі жүмыртқа ақуызы мен сүт (сынап иондарының ақуызбен байланысгыру үшін) беріп, ақырын асқазанды шаю, белсендірілген көмір мен түзды іш айдайтын дәрілер (магний сульфаты) беру, форсирленген диурез жасау, қажетті жағдайда гемодиализ және перитонеальді диализ жасау қажет. Металдармен уланғанда антидот ретінде унитиол (Unithiolum) беріледі: 5% 5-10 мл еріт. бе; тетацин-кальций мен натрий тиосульфатын кт енгізіледі.
Hydrargyri oxydum flavum - сынаптын сары тотығы (Б): 2% офиц. көз жағылмасы түрінде ... жалғасы
Бұл дәрілер адамның жұқпалы ауруларын алдын алу және емдеу үшін қолданылады. Микробқа қарсы әсері бар дәрілер екі топқа бөлінеді. Бірінші топқа әсері таңдамалы емес препараттар жатады. Олар көптеген микроорганизмдерге түбегейлі эсер етеді. Оларға: антисептиктер мен дезинфекциялық (зарарсыздандыратын) дәрілер жатады. Екінші топқа әсері таңдамалы химиотерапевтикалық дәрілер жатады. Бұл топ микроорганизмдердің белгілі бір түріне әсер етуінің жоғарғы терапевтік кендігіне ие.
1. Антисептикалық және дезинфекциялық заттар. Антисептиктер (anti-қарсы, septicas-шіру) - тері, шырышты қабат, жарақат, күйік және дене қуыстарын өңдеуге арналған заттар. Дезинфекциялық заттар (des-теріс, inficire-зақымдаймын) - қоршаған ортаны (бөлмені, киімді, науқас күтіміндегі заттарды, аспаптарды) зарарсыздандыруға арналған заттар. Көптеген антисептиктер өте жоғары концентрацияларында зарарсыздан - дыратын зат ретінде қолданылады. Антисептиктер мен дезинфекциялық дәрілердің микроорганизмдерге, қарапайымдыларға және саңырауқүлақ-тарға қарсы әсерінің спектрі кең, әсерінің латентгі кезеңі аз, белсенділігі жоғары, соның ішінде биологиялық субстраттың қатынасында әсерінің спектрі кең. Препараттар химиялық турақты және бағасы жағынан тиімді болуы тиіс. Антисептиктерге қойылатын негізгі талап: улпаларға жергіліюі тітіркендіргіш әсерінің болмауы, жағылған жерінде сіңірілуі, аллергиялық жағдайды және улылығы темен болуы. Зарарсыздандыратын дәрілер өңделетін заттарды (тустің өзгеруі, металлдардың коррозиясы) зақымдамайтын, жағымсыз иісі болмауы қажет. Әртүрлі антисептиктер мен зарарсыздандыратын заттардың эсер ету механизмдері бірдей емес және ақуыз денатурациясымен, цитоплазмалық мембрананың өткізгіштігінің бузылуымен микроорганизмдер өмірі үшін маңызды ферменттерді тежеуімен байланысты.
2. Химиотерапевтикалык дәрілер адам ағзасындағы жүқпалы ауру қоздырғыш-тарының тіршілігін жояды.
Микробқа қарсы дәрілердің табиғатына және мөлшеріне қарай қоздырғыштарға бактерицидті (микроорганизщерді жояды: cido - өлтіру) немесе бактериостатикалық (өсуін тоқгату) әсер көрсетуі мүмкін.
Антисептикалық және дезинфекциялық заттар
1. Құрамында галогені бар антисептиктердің құрамында микроб жасушасының протоплазмасын денатурациялайтын және жоятын белсенді галогендер: хлор немесе йоды бар.
Chloraminum В - хлорамин Б: бос хпорды бөлетін ұнтақ, 1,5-2% еріт. - жараны жууға, тампон, салфеткаларды ылғалдауға; 0,25 - 0,5% еріт.- қодцы өңдеуде және бейметалл кұралдарды зарарсыздандыру ушін (металл қүралдарын өңдеуге болмайды - хлор металлды тотықгырады); 1-5% еріт. - науқасты күтуге арналған заттар мен қолданған заттарын зарарсыздандыру үшін қолданылады.
Chlorhexidini bigluconas - хлоргексидин биглюконаты (абацил, гибискраб, манусан) - 20% 500 мл еріт. флаконда; 0,5% - сулы спиртті еріт. - операциялық алаңды өңдеу үшін; 0,5% сулы еріт. - жара мен күйіктерді өңдеу үшін; 0,5% спиртті немесе 1% сулы еріт. - қолды зарарсыздандыру үшін, кұрал жабдықтарды залалсыздандыру үшін, 0,1% сулы еріт. - жалпы зарарсыздандыру үшін; 0,02 - 0,05% еріт. - куық жолдарын жууға, венерологиялык, ауруларды алдын алу үшін қолданылады. Хлоргексидин микробқа қарсы және фунгицидті (саңырауқулақгарға қарсы) әсер көрсетеді. Қолдың терісінің құрғауын, қышыма және дерматит тудырады. Хлорқұрамды заттар жағымсыз иісті жоятын әсері бар.
Solotio lodi spirituosa (Б) - йодтың спиртті ерітіндісі: 5% - 10, 15 және 20 мл еріт. флаконда және 5% - 1 мл еріт. амп. - операциялық аланды, хирурггің қолын, жарақат жанын өндеу үшін қолданылады. Күшті тітіркендіргіш эсер көрсетіп, терінің химиялық күйігін тудыруы мүмкін. Люголь ерітіндісі (калий йодының сулы ерітіндісіндегі йод ерг.;жүтқыншақ пен көмейдің қабынуында шырышты қабатқа жағу үшін колданылады.
Йодоформ (йодинол, йодовидон, йодонат) - йодтың жоғары молекулалы беттік белсенді заттармен (йод тасымалдаушы) кешенді қосылыстары. Бұл препараттар суда ериді (йод суда ерімейді), белсенділігі жоғары, теріні тітіркендірмейді, аллергиялық реакциялар тудырмай, бояу іздерін де қалдырмайды. Ауыз бен мұрын-жұтқыншақ шырыштарын өңдеуге және жарақат, күйік, ойық жараларды емдеу үшін қолданылады.
lodopovidon - йодоповидон (бетадин, йодовидон, повидон-йод): 10% 30 мл, 100 мл және 500 мл еріт. флаконда - операциялык, алаңды, жаракатты, жараны, күйікті өңдеу үшін; 1% 100 мл еріт. флаконда - тамақты шаюға, 1% - 20,0 жағылмасы - зақымданған жерге жүқалап тәулігіне 3 рет жағуға, 0,2 супп.- кынапка тәулігіне 1 рет үйықтар алдында енгізіледі.
lodinolum - (Б) - йодинол: 100 мл флаконда шығарылып, жаракдт, жара, куйіктерді емдеу үшін тәулігіне 1-2 рет таңады; тандай мен тамақгы шаюға (әр 2-3 күн сайын) қолданылады. Құлаққа, мұрынға тамызады.
2. Тотыктырғыштар - микроб жасушасының ферменттік жүйесінің және протоплазма ақуызының тотығу-тотықсыздану процестерін бүзатын атомарлық (калий перманганаты) және молекулярлық (сутегіасқын тотығы) оттегінің бөлінуінен ыдырайды. Атомарлық оттегі бөліп, көпіршік түзуіне байланысты жараны механикалық тазалап, қан кетуді тоқтатады, бірақ әсері қысқа және әлсіз. Бактерицидті эсер етеді. Екі препараттың да жағымсыз иіс кетіретін (иіссіздендіретін) әсері бар.
КаІіі permaganas - калий перманганаты: ұнтақ; 0,01 - 0,1% еріт. -тамакгы шаюға, куыс мүшелерін жууға, морфин, фосфат, алкалоидтармен уланғанда асқазанды шаюға, 0,1 - 0,5% еріт. - жараны жууға, 2-5% еріт.-жараны, күйік беттерін жағу ушін қолданады, ал жоғары концентрацияда күйдіргіш әсер көрсетеді.
Solutio Hydrogenii pexoxydi diluta - сүйытылған сутегі асқын тотығы (3%) ерітіндісі, жарақатты жууға, ангина мен стоматитте шаю үшін (1 ас касыгын 1 стакан сумей) қолданады.
Пергидроль - қоюланған сутегі асқын тотығының ерітіндісі (27,1 - 31%) (Б): еріт. күшті күйдіргіш әсері бар, олар 3% ерітінді дайындау үшін қолданады.
Гидроперит: 1,5 таб. 1-2 таб. стакан суда ерітіп, ауыз бен тамақты шаю үшін.
3. Ауыр металдардың қосылыстары ферменттердің инактивациясына, зат алмасуының бұзылуына және микроб жасушасының өсуі тоқталуына алып келетін микроорганизм ферменттерінің сульфгидрильді (SH-тобы) гоптарын байланыстыру қасиетіне ие. Ауыр металл қосылыстарын жергілікті қолданғанда микроорганизм жасушасының ақуызын коагуляциялап (түндырып, металл альбуминаттарын түзеді) бактерицидгік әсер көрсетеді. Ауыр металл препараттарының концентрациясы мен қасиетіне байланысты бырыстырғыш, тітіркендіргіш және күйдіргіш әсер көрсетуі мүмкін.
Hydrargyri dichloridum - сынап дихлориді (сулема) (А): өте улы зат болғандыктан, тәжірибеде қолданылмайды. Науқас күтіміндегі заттарды, ииімдерін зарарсыздандыруда қолданылуы мүмкін. 0,5және 1,0 ұнт. пен таб. - 1:500 (0,2%) және 1:1000 (0,1%) еріт. дайындау үшін қолданылады. Жұмыс барысында келесі кауіпсіздік шараларын сақтау қажет: резеңке қолғап пен респираторды қолдану, ыдыс сыртын У! деген танбамен белгілеп, дәрілік затты эозинмен қызғылт түске бояп, тек медицина қызметкеріне босатады. Сулема тері және шырышты қабықшадан тез сіңіп, улану тудырады. АІЖ-ң шырышына тітіркендіргіш және күйдіргіш әсерінен ауызға металл дөмінің келуі, іштің ауыруы, жүрек айну, құсу және іштің қан аралас өтуі, сілекей ағуы байқалады. ОЖЖ-не бастапқы қозуы тежелуімен өтіп, жүрек жеткіліксіздігі, коллапс, нефропатия (сулема буйреп) тудырады. Жәрдем: ішке шикі жүмыртқа ақуызы мен сүт (сынап иондарының ақуызбен байланысгыру үшін) беріп, ақырын асқазанды шаю, белсендірілген көмір мен түзды іш айдайтын дәрілер (магний сульфаты) беру, форсирленген диурез жасау, қажетті жағдайда гемодиализ және перитонеальді диализ жасау қажет. Металдармен уланғанда антидот ретінде унитиол (Unithiolum) беріледі: 5% 5-10 мл еріт. бе; тетацин-кальций мен натрий тиосульфатын кт енгізіледі.
Hydrargyri oxydum flavum - сынаптын сары тотығы (Б): 2% офиц. көз жағылмасы түрінде ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz