Эстония
Эстония
Эстония Республикасы-Еуропаның солтүстік-батысында орналасқан мемлекет.
Балтық теңізінің Финн және Рига шығанақтарының суларымен қоршалып жатыр.
Эстонияның құрамында 1500-ден астам (оның ішінде Моонзунд топ аралы да бар)
арал кіреді. Аумағы 45,1 мың км2, халқы 1,48 млн.(2003 жылғы бойынша),оның
63,9%-ы эстондар, 2,7%-ы украиндар, 1,6%-ы беларусьтар,1%-ы финдер қрайды.
Дінге сенушілердің басым бөлігін лютеран дініндегілер құрайды,православия
дініндегілер де бар. Халқының 70-ы қалаларда тұрады. Неғұрлым ірі қалалары:
Таллин,Тарту,Нарва,Кохтла-Ярве,Пярн у. Астанасы-Таллин қаласы. Ресми тілі-
эстон. Әкімшілік-аумақтық жағынан 15 уезден және орталық батвстағы 6
қаладан құралады.Конститутциясы бойынша мемлекет басшысы президент,ал
жоғарғы заң шығарушы органы-Рийгикогу(бір палаталы парламент). Ұлттық
мерекесі-Эстония тәуелсіздік күні,24 ақпан (1918ж). Эстония БҰҰ-ның
1991ж,Еур.Кеңестің 1993ж,Еуроодақтың құрамына 2004ж мүше болды.
Ақшасы.
Ақша бірлігі-эстондық крона.
1эстондық крона=100 сантима.
1АҚШ доллоры=12эстондық кронаға тең.
Тарихы.
Қазіргі заманғы Эстония аумағын адамдар мезалит кезінде (б.з.б. 8-4-
мыңжылдықта) қоныстанған. Б.з.б. 3-мыңжылдықтан соңында Эстонияның аумағына
балтық тайпаларының арғы ата-бабалары келді. Олар мал шаруашылығымен және
егіншілікпен айналасқан. Б.з.б. 1-мыңжылдықтың ортасында балтық бойы-финн
тайпаларының (эсттер мен ливтер) қалыптасып,күшеюі болып өтті.
Шаруашылықтың басты саласы-мал шаруашылығы,б.з алғашқы ғасырларынан бастап
–егіншілік болды. 11ғасырдан бастап қара бидай өсіріле бастады.
Тоқымашылық,ұсталық ісі мен қыш ыдыстар жасау дамыды. Сауда орталықтары мен
айлақтары:Таллин,Тарту(Юрьев),т.б. пайда болды. Ежелгі тайпалардың аумақтық
бірлестігі-кихелькондтар мен олардың одағы-маакондтар (жерлер) қалыптасты.
Эстон халқының қалыптысуы басталды. Скандинавиялық деректерде викингтердің
1-мыңжылдықтың соңы-2-мыңжылдықтың бас кезінде Эстонияның
жағалауларына,ал11ғасырдан бастап эсттердің Дания мен Швецияға жорық
жасаған. 13ғасырдан бастап Эстония бастапқыда неміс,кейіннен дат
басқыншыларының нысанасына айналды. 13ғасырдың 2-жартысы-16ғасырдың
ортасында Эстония аумағын неміс кресшілері жаулап алып,Ливонияның құрамына
қосты. 16ғасырдың соңында Эстонияны Швеция (солтүстігі),Речь
Посполита(оңтүстігі) мен Дания(Сааремаа аралы) өзара бөлісті. 17 ғасырдың
ортасына қарай Эстонияның бүкіл аумағы шведтердің қол астына өтті. Шведтер
мен орыстар арасында болған солтүстік соғыстан кейін Ништадт бітімі бойынша
1721жылы Эстония Ресей құрамына өтті. 19 ғасырдан бастап Эстонияда
капиталистік қатынастар жедел дамыды. Ұлттық буржуазиялық күшейіп,Ресей
өкіметіне әр түрлі саяси талаптар қойды. 1917 жылғы Ақпан революциясынан
кейін эстондар өз мемлекетін құра бастады. 1917 жылы қазан айының соңында
елде кеңес өкіметі орнағанымен көп ұзамай ішкі және сыртқы күштердің
қысымымен құлатылды. 1919 жылы 19 мамырда Құрылтай жиналысы Эстон
республикасының құрылғанын жариялады. 1934 жылы Эстония мемлекетінде
төңкеріс жасалып,диктатура орнатылды. Парламент таратылып,барлық саяси
партияларға тыйым салынды. 1939 жылы тамыз-қыркүйек айларында болған кеңес-
герман келісімшартынан кейін 1940 жылы Эстонияға кеңес әскерлері
енгізіліп,Эстон КСР-і құрылды.1940 жылдан бастап КСРО құрамында. 1941 жылы
желтоқсанда Эстон КСР-інің аумағын неміс әскерлері басып алды. 1944жылы
Эстонияны Қызыл Армия азат етті. 1990 жылдан Эстония Республикасы деп
аталды. 1991 жылы республиканың тәуелсіздігі жарияланды. Тәуелсіздік алған
күннен бастап Эстония өзінің сыртқы саясатын Батыс Еуропаға қарай
бағыттады. Ел экономикасы жедел түрде нарықтық қатынастарға көшіріліп,2004
жылы Эстония Еуропалық Одаққа толық мүше болды.
Экономикасы.
Эстония-өнеркәсіпті,ауыл шаруашылықты ел. Өнеркәсібінің жетексі
салаларын тақтатастар өндіру мен өңдеу,жеңіл және тағам,ағаш өңдеу,машина
жасау мен металл өңдеу кәсіп орындары құрайды. Жылына 9,1млрд
кВт.сағ.электр қуаты өндіріледі.Тақтатастарды өндіру мен өңдеу
республиканың солтүстігінде Кохтла-Ярве,фосфорит өндіру-Мардуда
жүргізіледі. Машина жасау салаларының ішінен неғұрлым дамығандары-электр
және радиотехника өнеркәсіп,аспаптар жасау мен кеме жөндеу. Минералдық
тыңайтқыштар,күкірт қышқылы,бензол,формалин,антисептикт ер,жуушы
құралдар,т.б.өндіріледі. Құрылыс материалдары,целюлоза және қағаз шығаратын
кәсіпорындар жұмыс істейді. Тағам өнеркәсібінің негізгі салалары-ет-сүт
және балық өнімдерін,кондитерлік бұйымдарды өндіру. Қолданбалы өнер:
былғары,металл бұйымдар,тоқыма бұйымдарын жасау кең тараған. Ауыл
шаруашылығында етті-сүтті ірі қара мал мен етті шашқа өсіруге маманданған.
Ел аумағының 27,1%-ы егіншілік мақсатында пайдаланылады,жайылымдар 7,4%-ды
құрайды. Құс,бал арасын,қымбат терілі аңдар өсіру шаруашылығы дамыған.
Дәнді дақылдардан қара бидай,бидай,қара сұлы,зығыр және азықтық дақылдар
өсіріледі. Кортоп пен көкеніс жақсы дамыған. Негізгі шипажайлары:
Пярну,Хаапсалу,Нарва-Йыэсуу—Куреса- аре. Ұлттық табысы жан басына шаққандағы
жылдық мөлшері 5010 АҚШ долларына тең. Сыртқы азық-түлік,мал шаруашылық
өнімдерін,тоқыма,ағаш,металл,минера лдық шикізат,ауыр машина жасау өнімдерін
шығарады. Импорттың негізін ауыр машина жасау өнімдері мен көліктік құрал-
жабдықтар,азыұ-түлік,минералдық шикізат құрайды. 1992 жылы 27 мамырда
Қазақстан Реапубликасы мен Эстония Республикасы арасында дипломатикалық
қарым-қатынас орнатылды. 1995жылы шілдеде Қазаұстанның Латвия,Литва мен
Эстония үшін біріккен елшілігі,2001 жылы қазанда Эстонияда Қазақстан
Республикасының Құрметті консулдығы жеке ашылды. 1994жылы маусымда
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев Эстонияда ресми сапармен
болып қайтты. 2005 жылы Қазақстан мен Эстония арасындағы тауар айналымы
151,7млн.доллорды құрады. Қазақстан эстон капиталының қатысуымен 8 біріккен
кәсіпорын тіркелген. Эстонияның негізгі саула серіктестері:
Финдлянда,Швеция,Германия,Ресей.
Табиғаты.
Эстония аумағын Шығыс Еуропа жазығының солтүстік-батыс бөлігінде
орналасқан. Эстония жағалаулары әсіресе батысында және солтүстік-батысында
қатты тілімденген. Көптеген шығанақтары ... жалғасы
Эстония Республикасы-Еуропаның солтүстік-батысында орналасқан мемлекет.
Балтық теңізінің Финн және Рига шығанақтарының суларымен қоршалып жатыр.
Эстонияның құрамында 1500-ден астам (оның ішінде Моонзунд топ аралы да бар)
арал кіреді. Аумағы 45,1 мың км2, халқы 1,48 млн.(2003 жылғы бойынша),оның
63,9%-ы эстондар, 2,7%-ы украиндар, 1,6%-ы беларусьтар,1%-ы финдер қрайды.
Дінге сенушілердің басым бөлігін лютеран дініндегілер құрайды,православия
дініндегілер де бар. Халқының 70-ы қалаларда тұрады. Неғұрлым ірі қалалары:
Таллин,Тарту,Нарва,Кохтла-Ярве,Пярн у. Астанасы-Таллин қаласы. Ресми тілі-
эстон. Әкімшілік-аумақтық жағынан 15 уезден және орталық батвстағы 6
қаладан құралады.Конститутциясы бойынша мемлекет басшысы президент,ал
жоғарғы заң шығарушы органы-Рийгикогу(бір палаталы парламент). Ұлттық
мерекесі-Эстония тәуелсіздік күні,24 ақпан (1918ж). Эстония БҰҰ-ның
1991ж,Еур.Кеңестің 1993ж,Еуроодақтың құрамына 2004ж мүше болды.
Ақшасы.
Ақша бірлігі-эстондық крона.
1эстондық крона=100 сантима.
1АҚШ доллоры=12эстондық кронаға тең.
Тарихы.
Қазіргі заманғы Эстония аумағын адамдар мезалит кезінде (б.з.б. 8-4-
мыңжылдықта) қоныстанған. Б.з.б. 3-мыңжылдықтан соңында Эстонияның аумағына
балтық тайпаларының арғы ата-бабалары келді. Олар мал шаруашылығымен және
егіншілікпен айналасқан. Б.з.б. 1-мыңжылдықтың ортасында балтық бойы-финн
тайпаларының (эсттер мен ливтер) қалыптасып,күшеюі болып өтті.
Шаруашылықтың басты саласы-мал шаруашылығы,б.з алғашқы ғасырларынан бастап
–егіншілік болды. 11ғасырдан бастап қара бидай өсіріле бастады.
Тоқымашылық,ұсталық ісі мен қыш ыдыстар жасау дамыды. Сауда орталықтары мен
айлақтары:Таллин,Тарту(Юрьев),т.б. пайда болды. Ежелгі тайпалардың аумақтық
бірлестігі-кихелькондтар мен олардың одағы-маакондтар (жерлер) қалыптасты.
Эстон халқының қалыптысуы басталды. Скандинавиялық деректерде викингтердің
1-мыңжылдықтың соңы-2-мыңжылдықтың бас кезінде Эстонияның
жағалауларына,ал11ғасырдан бастап эсттердің Дания мен Швецияға жорық
жасаған. 13ғасырдан бастап Эстония бастапқыда неміс,кейіннен дат
басқыншыларының нысанасына айналды. 13ғасырдың 2-жартысы-16ғасырдың
ортасында Эстония аумағын неміс кресшілері жаулап алып,Ливонияның құрамына
қосты. 16ғасырдың соңында Эстонияны Швеция (солтүстігі),Речь
Посполита(оңтүстігі) мен Дания(Сааремаа аралы) өзара бөлісті. 17 ғасырдың
ортасына қарай Эстонияның бүкіл аумағы шведтердің қол астына өтті. Шведтер
мен орыстар арасында болған солтүстік соғыстан кейін Ништадт бітімі бойынша
1721жылы Эстония Ресей құрамына өтті. 19 ғасырдан бастап Эстонияда
капиталистік қатынастар жедел дамыды. Ұлттық буржуазиялық күшейіп,Ресей
өкіметіне әр түрлі саяси талаптар қойды. 1917 жылғы Ақпан революциясынан
кейін эстондар өз мемлекетін құра бастады. 1917 жылы қазан айының соңында
елде кеңес өкіметі орнағанымен көп ұзамай ішкі және сыртқы күштердің
қысымымен құлатылды. 1919 жылы 19 мамырда Құрылтай жиналысы Эстон
республикасының құрылғанын жариялады. 1934 жылы Эстония мемлекетінде
төңкеріс жасалып,диктатура орнатылды. Парламент таратылып,барлық саяси
партияларға тыйым салынды. 1939 жылы тамыз-қыркүйек айларында болған кеңес-
герман келісімшартынан кейін 1940 жылы Эстонияға кеңес әскерлері
енгізіліп,Эстон КСР-і құрылды.1940 жылдан бастап КСРО құрамында. 1941 жылы
желтоқсанда Эстон КСР-інің аумағын неміс әскерлері басып алды. 1944жылы
Эстонияны Қызыл Армия азат етті. 1990 жылдан Эстония Республикасы деп
аталды. 1991 жылы республиканың тәуелсіздігі жарияланды. Тәуелсіздік алған
күннен бастап Эстония өзінің сыртқы саясатын Батыс Еуропаға қарай
бағыттады. Ел экономикасы жедел түрде нарықтық қатынастарға көшіріліп,2004
жылы Эстония Еуропалық Одаққа толық мүше болды.
Экономикасы.
Эстония-өнеркәсіпті,ауыл шаруашылықты ел. Өнеркәсібінің жетексі
салаларын тақтатастар өндіру мен өңдеу,жеңіл және тағам,ағаш өңдеу,машина
жасау мен металл өңдеу кәсіп орындары құрайды. Жылына 9,1млрд
кВт.сағ.электр қуаты өндіріледі.Тақтатастарды өндіру мен өңдеу
республиканың солтүстігінде Кохтла-Ярве,фосфорит өндіру-Мардуда
жүргізіледі. Машина жасау салаларының ішінен неғұрлым дамығандары-электр
және радиотехника өнеркәсіп,аспаптар жасау мен кеме жөндеу. Минералдық
тыңайтқыштар,күкірт қышқылы,бензол,формалин,антисептикт ер,жуушы
құралдар,т.б.өндіріледі. Құрылыс материалдары,целюлоза және қағаз шығаратын
кәсіпорындар жұмыс істейді. Тағам өнеркәсібінің негізгі салалары-ет-сүт
және балық өнімдерін,кондитерлік бұйымдарды өндіру. Қолданбалы өнер:
былғары,металл бұйымдар,тоқыма бұйымдарын жасау кең тараған. Ауыл
шаруашылығында етті-сүтті ірі қара мал мен етті шашқа өсіруге маманданған.
Ел аумағының 27,1%-ы егіншілік мақсатында пайдаланылады,жайылымдар 7,4%-ды
құрайды. Құс,бал арасын,қымбат терілі аңдар өсіру шаруашылығы дамыған.
Дәнді дақылдардан қара бидай,бидай,қара сұлы,зығыр және азықтық дақылдар
өсіріледі. Кортоп пен көкеніс жақсы дамыған. Негізгі шипажайлары:
Пярну,Хаапсалу,Нарва-Йыэсуу—Куреса- аре. Ұлттық табысы жан басына шаққандағы
жылдық мөлшері 5010 АҚШ долларына тең. Сыртқы азық-түлік,мал шаруашылық
өнімдерін,тоқыма,ағаш,металл,минера лдық шикізат,ауыр машина жасау өнімдерін
шығарады. Импорттың негізін ауыр машина жасау өнімдері мен көліктік құрал-
жабдықтар,азыұ-түлік,минералдық шикізат құрайды. 1992 жылы 27 мамырда
Қазақстан Реапубликасы мен Эстония Республикасы арасында дипломатикалық
қарым-қатынас орнатылды. 1995жылы шілдеде Қазаұстанның Латвия,Литва мен
Эстония үшін біріккен елшілігі,2001 жылы қазанда Эстонияда Қазақстан
Республикасының Құрметті консулдығы жеке ашылды. 1994жылы маусымда
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев Эстонияда ресми сапармен
болып қайтты. 2005 жылы Қазақстан мен Эстония арасындағы тауар айналымы
151,7млн.доллорды құрады. Қазақстан эстон капиталының қатысуымен 8 біріккен
кәсіпорын тіркелген. Эстонияның негізгі саула серіктестері:
Финдлянда,Швеция,Германия,Ресей.
Табиғаты.
Эстония аумағын Шығыс Еуропа жазығының солтүстік-батыс бөлігінде
орналасқан. Эстония жағалаулары әсіресе батысында және солтүстік-батысында
қатты тілімденген. Көптеген шығанақтары ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz