Қол жеткізу деңгейі
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылық министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті КеАҚ
Әбдал Нуржан Әлібекұлы
Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылық министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті КеАҚ
Қорғауға жіберілді
_________ кафедра меңгерушісі
_________
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту
5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығы
Орындаған:
Әбдал Н.Ә.
Ғылыми жетекші
Наурыз Қ.Ж.
Нұр-Сұлтан 2022
Мазмұны
Кіріспе
4
1 Ауылдық байланыс желісінің қазіргі жай-күйін талдау
7
1.1 Түркістан облысы және Тұрар Рысқұлов атындағы ауылдың қысқаша сипаттамасы
7
1.2 АҚ Қазақтелеком компаниясының жалпы сипаттамасы
8
1.3 Қазақтелеком АҚ-ның ауылдық жерлерде жүргізген жұмыстары
9
1.4 Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі "Қазақтелеком" АҚ байланыс желісін қысқаша талдау
13
1.5 Тұрар Рысқұлов атындағы кентте телефон нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажеттілігі
14
1.6 Телефон нөмірінің сыйымдылығын кеңейтудің мүмкін нұсқалары және ең жақсы нұсқаны таңдау
15
1.7 Нөмірлік сыйымдылықты кеңейту үшін технологияның (жүйенің) қысқаша сипаттамасы
17
2. Техникалық бөлім
24
2.1 Технологиялық жабдықтардың түрлерін салыстыру
24
2.2 Таңдалынған жабдықтың техникалық сипаттамасы
26
3. Есептік бөлім
32
3.1Есептеу үшін бастапқы деректер
32
3.2 ADSL абоненттерімен құрылған, қарқындылық жүктеме есебі
34
4 Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы
39
4.1 Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша жалпы мәліметтер
39
4.2 Жұмыспен қамту шарттарын ұйымдастыру және талдау ақпараты
40
4.3 Электр қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігін бағалау. Электромагниттік сәулелену деңгейін есептеу
44
4.3.1 Өндірістік үй-жайдағы жасанды жарық есебі
5 Қоршаған ортаны қорғау
49
5.1 Қоршаған ортаның сапасын бағалау стандарттары
49
Жобаның техникалық - экономикалық негіздемесі
52
6.1 Жобаның техникалық сипаттамалары
52
6.2 Жалпы жылдық табыс есебі
53
6.3 Таза табыстардың және инвестицияның өтелім мерзімінің есебі
55
Қорытынды
56
Қолданылған әдебиеттер тізімі
58
Кіріспе
Қазақстанның телекоммуникациялық қызметтер нарығын дамытуға қазіргі уақытта әлемдік қоғамдастыққа кірігудің маңызды факторы мен шарты ретінде зор маңыз беріліп отыр. Қазақстандық телекоммуникация нарығы Қазақстан халық шаруашылығының неғұрлым серпінді дамып келе жатқан секторларының бірі болып табылады.
Телекоммуникация саласының тенденциялары жоғары жылдамдықты оптикалық және сымсыз технологияларға негізделген инфрақұрылымды дамыту, халыққа және ұйымдарға АКТ қызметтерін ұсыну, телерадио хабарларын таратудың цифрлық технологияларын енгізу және дамыту, сондай-ақ жергілікті телефон байланысын цифрландыру деңгейін арттыру болып табылады.
Кейбір құрылымдық параметрлер бойынша Қазақстан Республикасының телекоммуникация саласы басқа Орта Азия елдерінің нарығына ұқсас. Бұл саланың дамуына елдің географиялық және демографиялық ерекшеліктері айтарлықтай әсер етеді, соның ішінде негізгі фокторларға ел аумағының кеңдігі және халықтың төмен тығыздығы кіреді, бүкіл ел бойынша байланыс қызметімен қамту айтарлықтай шығындарды талап етеді.
Қазақстан Республикасын сымды байланыспен қамту деңгейі дәстүрлі түрде салыстырғанда төмен болғанымен, бірақ тұтастай алғанда, Қазақстанның байланыс және телекоммуникация нарығы - Орта Азияда неғұрлым дамыған және бәсекеге қабілетті. Қазақстан Республикасының телекоммуникациялық нарығын тиімді жалғасын тапқан либерализациялау процесімен, атап айтқанда, барлық операторлардың LTE (ұялы телефондар мен деректермен жұмыс істейтін басқа да терминалдар үшін деректерді сымсыз жоғары жылдамдықпен беру стандарты) сегментін ашу туралы шешім қабылдауымен жақсы ерекшеленеді.
Шағын қалалар мен аумақ, ауыл халқының жеткілікті жоғары пайызы (50%) және отбасы мөлшерінің жоғары саны (бір отбасында орта есеппен 3-5 адам, оның ішінде ауылдық жерлерде 4 адам) елдегі телекоммуникация қызметтерінің төмен деңгейін ішінара түсіндіреді. Мәселен, мегаполистер мен ірі қалаларда үй шаруашылығында 76% - дан 87% - ға дейін тіркелген телефондары бар, ал орта және шағын қалаларда, сондай-ақ қала үлгісіндегі кенттер мен ауылдарда телефондандыру деңгейі айтарлықтай төмен, нақтырақ айтсақ 38% - дан 44% - ға дейін құрайды.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту.
Дипломдық жоба тақырыбының өзектілігі.
Дипломдық жобаның міндеттері:
Түркістан облысы мен Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің әлеуетін зерттеу;
"Қазақтелеком" АҚ-ның ауылдық жерлерде жүргізген жұмыстарын зерттеу;
Тұрар Рысқұлов елді мекеніне S13000 MSAN технологиялық жабдығын орнату;
Жабдықты таңдауды жүргізу, желіні есептеу;
Желіні іске қосу және пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасының сақталуын зерттеу;
Жобаның экономикалық тиімділігін бағалау.
1 Ауылдық байланыс желісінің қазіргі жай-күйін талдау
1.1Түркістан облысы және Тұрар Рысқұлов атындағы ауылдың қысқаша сипаттамасы
Түркістан облысы (2018 ж. дейін Оңтүстік Қазақстан облысы) - Қазақстан Республикасының оңтүстігіндегі әкімшілікаумақтық бөлініс. 1932 жылы 10 наурызда құрылған. 1962 - 1992 жылы Шымкент облысы деп аталды. Ал 2018 жылғы 19 маусымда Қазақстан Президентінің жарлығымен Оңтүстік Қазақстан облысы Түркістан деп аталды, ал оның әкімшілік орталығы Шымкенттен Түркістанға ауыстырылды; Шымкент республикалық маңызы бар қала мәртебесін алып, Оңтүстік Қазақстан облысының құрамынан алынды.
Кесте 1.1 Түркістан облысының негізгі көрсеткіштіктері
Аумағы
117,3 мың км²
Тұрғыны
200 000 адам
Орталығы
Түркістан қаласы
Ауылдық округ
171
Ауыл саны
932
Түркістан облысы - республикадағы өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының барлық салалары дамыған, еңбек ресурстары жеткілікті аймақ. Облыс кәсіпорындары Қазақстандағы барлық өнеркәсіп өнімдерінің 5,9%-ын өндіреді.
Кесте 1.2 Түркістан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуының нақты көлемдік индекстері
Бағыттары
Индекстері
Бензин
38,9%
Фармацевтикалық препараттар
70,1%
Минералды және газды сулар
51,5%
Цемент
19,7%
Рафинатты қорғасын
23,6%
Мақта талшығы, мақта майының барлығы дерлік Түркістан облысында өндіріледі. Облыс тері шикізаты, жеміс, көкөніс, жүзім, бақша, макарон өнімдерінің ірі өндірушісі болып табылады.
Тұрар Рысқұлов ауылы -- Түркістан облысы Түлкібас ауданы мен Тұрар Рысқұлов ауылдық округі орталығы. Облыс орталығы - Шымкент қаласынан 98 км-дей солтүстік-шығыс бағытта орналасқан.
Жергілікті тұрғындар саны 15 182 адам (7130 ер адам және 8052 әйел адам) болса, 2019 жылы 17 311 адамды (8403 ер адам және 8908 әйел адам) құрады.
Сурет 1. Тұрар Рысқұлов ауылы
Спорт, музыка мектептері, 1 дарынды балаларға арналған мектеп-интернат, 4 орта мектеп, Түлкібас агробизнес және туризм колледжі, М.Х. Дулати атындындағы мәдениет үйі, аудан кітапхана, мешіт, орталығы аурухана, емхана, туберкулез, тері аурулары диспансері, санитар-эпидемиологиялық стансасы жұмыс істейді.
АҚ Қазақтелеком компаниясының жалпы сипаттамасы
Қазақстандағы аса ірі байланыс операторы Қазақтелеком жеке және корпоративтік клиенттерге дауыстық телефония мен ғаламтор желісіне қол жеткізуден бастап, ұялы байланыс пен халықаралық деректерді беруге дейінгі қызметтердің әр алуан спектрін ұсынады. Қазақтелеком бизнесінің әрбір бағытының өзіндік ерекшеліктері, даму перспективалары және компанияның кірісі мен пайдасына қосатын тиімді үлесі бар.
Компанияның негізгі бизнесі үш басты бағыттан тұрады: дәстүрлі дауыстық телефония, ғаламторға жоғары жылдамдықты қамтамасыз ету және ұялы байланыс қызметтері[4].
Жергілікті және халықаралық дауыстық телефония компания түсімінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Ұялы байланыс пен интернетке қол жетімділік қызметтерінің өсу қарқынының артта қалуына қарамастан, дауыстық телефония бұрынғыдай Қазақтелеком табысының негізгі көздерінің бірі болып қала береді.
Сурет 2. АО Қазақтелеком
Кең жолақты, жоғары жылдамдықты интернет қызметтері қазіргі уақытта компанияның негізгі дамыту, өсу нүктесі болып табылады. Қазақтелеком бұл бағытты алдағы бес жыл ішінде бизнесті дамытудың басым бағыты ретінде белгіледі.
Сондай-ақ Қазақтелеком 2019 жылдың соңында 3,67 млн абонентке қызмет көрсеткен Қазақстан көлемі бойынша төртінші ірі ұялы байланыс операторы болып саналатын Алтел ұтқыр операторына (100%) иелік етеді. CDMA желісінің жалғыз операторы басты қарсыластары - GSM Қазақстанмен бәсекелестікте қиындықтарды бастан өткеруде.
1.3 Қазақтелеком АҚ-ның Тұрар Рысқұлов ауылында жүргізген жұмыстары
Қазақтелеком АҚ шалғай орналасқан ауылдарды кең жолақты интернетпен жоспарлы қамтамасыз ету бойынша Цифрлық Қазақстан мемлекеттік бағдарламасы аясындағы өз міндеттерін орындауды жалғастыруда.
Бүгінгі таңда филиал Түркістан облысының 30 ауылын, атап айтқанда: Алғабас, Ақсу Жабағлы, Майтөбе, Балықты, Кемербастау, Ұрбұлақ, Абайыл, Састөбе, Мақталы, Күмісбастау, Елтай, Ажар, Монтайтас, Жаңа жол, 1-Мамыр, Ақбиік, Бейнеткеш, Еңбекші, Қарағаш сияқты ауылдарды интернет желісіне қосу қызметімен қамтамасыз етті. В2С сегментінің 1200 абоненті қосылды. Сондай-ақ, Түркістан облысының Кентау қаласында бүгінгі күні В2С сегментінің 697 абоненті интернет желісіне қосылу үшін телекоммуникациялық технологиялар мен желілері қызметін пайдаланады. Түркістан облысы бойынша ұсынылған мүмкіндіктер Алғабас, Ақсу Жабағылы, Майтөбе және басқа да ауылдардың тұрғындары үшін айтарлықтай жақсы жаңалық болды[5].
Қазақтелеком республиканың ауылдық жерлерінде eQoldau ашық қолжетімділік нүктелерінің желісін құруда, соның арқасында тұрғындар цифрлық қызметтер мен электрондық қызметтер әлеміне қол жеткізудің тағы бір құралына ие болды. Ірі байланыс операторының мамандары бүгін Түркістан облысының Қоғам ауылында осындай алғашқы EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункті деп аталатын ірі құрылғыны орнатты [telecom.kz].
EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері - бұл мультикассаға ұқсас, сенсорлық дисплеймен, экрандық пернетақтамен, принтермен және дыбыстық аспаппен жабдықталған толыққанды компьютерлер. Мұндай технология пайдаланушыларға әр түрлі қызмет түрлері мен құжаттарды алу үшін мемлекеттік органдар мен жеке құрылымдардың ақпараттық ресурстарымен байланысуға мүмкіндік береді, мысалы салық мен айыппұл төлеу, жеке басын куәландыратын құжаттарға өтініш беру, электрондық үкімет порталы арқылы әртүрлі анықтамалар алу, қалалық және жергілікті дәрігерлердің қабылдауына жазылу, коммуналдық қызметтерді төлеу, баланы балабақшаға кезекке қою, телекоммуникация қызметтеріне өтініш беру т.б[6].
Сурет 3. EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері
Бұл мүмкіндіктердің барлығы енді Қоғам ауылының барлық 4 мың тұрғынына қолжетімді, ал жақын арада осындай пункттер өңірдің барлық ауылдық әкімдіктерінде орнатылатын болады.
Түркістан облысы Қазақтелеком жаппай пайдалану үшін EQoldau қоғамдық қол жеткізу пунктін орнатқан елдегі алғашқы өңір болды. Жоба цифрландыру және процестерді автоматтандыру деңгейін арттыру, қызмет көрсету тиімділігі және халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыру бойынша бірқатар міндеттерді шешуге мүмкіндік береді. Жоба аясында еліміздің ауылдарында барлығы 553 eQoldau қоғамдық қол жеткізу пункті орнатылады.
Бұдан басқа, EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері арқылы ауыл тұрғындары шетелге шығуға тыйым салудың жоқтығын, өздерінің зейнетақы шоттарының жай-күйін тексере алады, құрылғы арқылы тіркелген жылжымайтын мүлік туралы анықтама ала алады, телемедицина сервистеріне қол жеткізе алады, пошта қызметтеріне және курьерлік жеткізілімдерге тапсырыс бере алады, маркетплейстер арқылы түрлі тауарларды онлайн-сатып ала алады, сондай-ақ теміржол және авиабилеттер сатып алу қызметі де қолжетімді. Содай-ақ eQoldau Wi-Fi сигналын бере алады, оның көмегімен ауыл тұрғындары өздерінің гаджеттерінде тегін ғаламтор пайдалану мүмкіндігіне ие болды.
Естеріңізге сала кетейік, Қазақтелеком Түркістан облысында жоғары жылдамдықты интернет тарту мақсатында ТОБЖ (талшықты оптикалық байланыс желісі) жобасы сияқты бірқатар басқа да стратегиялық маңызды бастамаларды іске асыру үшін негіз болды. Ағымдағы жылдың қазан айында Қазақтелеком АҚ мен обылыс билігі Smart Turkistan жобасын іске асыруда ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды. Аталған жоба инфрақұрылымды басқару, процестерді цифрландыру және автоматтандыру деңгейін арттыру, қызмет көрсету тиімділігін жақсарту және қала халқының қажеттіліктерін қанағаттандыру жөніндегі міндеттерді шешуге мүмкіндік береді.
Бүгінде Түркістан облысында 82 ауыл кең жолақты интернетке қолжетімділік мүмкіндігіне ие болған. 170-тен астам мектеп, бірқатар медициналық пункттер, әкімдіктер мен құқық қорғау органдары дүниежүзілік желіге қосылды [7].
Жақында Ықыластемір ауылының 853 тұрғыны, орта мектеп және медициналық пункт жоғары жылдамдықты интернетке қосылды. Ықыластемір ауылы орналасқан Ордабасы ауданында халық тығыз орналасқан, мұнда 118 мыңнан астам адам тұрады, олардың әрқайсысына оқу, жұмыс істеу, медициналық қызметтерді алу және әлемде болып жатқан оқиғалардан хабардар болу үшін интернет қажет. Сонымен қатар, Ордабасы ауданының 11 ауылында тағы 23 мемлекеттік мекеме мен бюджеттік ұйымдар заманауи цифрлық әлемге қолжетімділікпен қамтамасыз етілген.
Өткен жылы Қазақтелекомның 14,5 мың шақырымдық талшықты-оптикалық желі құрылысы аяқталғаннан кейін ауылдық жерлерде бүкіл ел бойынша мыңдаған ауылдық мектептер жоғары жылдамдықты интернетке қосылды.
Ал ірі байланыс операторы бүгінде өзінің бейнежүйелерін орталық бейне бақылау базаларымен біріктіруге техникалық мүмкіндік беріп отыр, мектептердің қауіпсіздігін арттырудың осы мүмкіндігін алғашқылардың бірі болып Түркістан облысының әкімдігі мен полиция департаменті пайдаланды, онда бүгінгі күні орталық бейне бақылау базасының қызметкерлері нақты уақыт режимінде өңірдегі 349 ауыл мектебін көре алады[8].
Егер өткен жылы ішкі нарықтағы "Қазақтелекомның" негізгі әрекеттерін қарастыратын болсақ, олардың барлығы қазақстандық байланыс нарығының дәл осы мобильді сегментін дамытуға бағытталғанына көз жеткізу оңай.
Хронологиялық тұрғыдан алғанда, бұл логикалық тізбек 2018 жылдың желтоқсанында, оператор Telia Company және Fintur Holdings BV-ден "Кселл" АҚ дауыс беретін акцияларының 75% - ын сатып алған кезде жүзеге асырыла бастады.
Бұл сатып алудың мақсатын біз компанияға кіру қарсаңында - елде жоғары сапалы мобильді және тұрақты байланыс қызметтерін көрсетуге мүмкіндік беретін жоғары технологиялық интеграцияланған желіні құру туралы айтқан болатынбыз. Бұл қадам республиканың телекоммуникациялық нарығында ең жаңа және сұранысқа ие қызметтерді ұсынуға қатысты пакеттік ұсыныстар бөлігіндегі құралдарды кеңейтуге мүмкіндік берді.
Мәселен, LTE желісін Tele2 операторы Түркістан облысының ауылдарындағы "Қазақтелеком" АҚ-ның қолда бар инфрақұрылымы негізінде енгізді. Компанияда түсіндіргендей, бұл елді мекен 2014 жылдан бастап GSM және UMTS технологиясында ұялы байланыспен қамтамасыз етілді, жалпы өткізу қабілеті 16 mbс.
Бұл деректер беру сыйымдылығы бойынша бірқатар шектеулері бар ескірген технология, бұл LTE іске қосу үшін жеткілікті талаптарды қамтамасыз етуге мүмкіндік бермеді. Ал "Қазақтелеком" ТОБЖ іске қосқан кезде мобильді оператор сыйымдылығы 200MBs VPN-арнасын енгізіп, LTE іске қосты: абоненттер кең жолақты қолжетімділік алды, оның жылдамдығы бұрын қолданыстағы қызметтен 12,5 есе жоғары болды.
ТОБЖ желісін кеңейтумен осындай жұмыс республиканың басқа ауылдарында да жүргізілетін болады. Еске салсақ-қарапайым адам ұялы байланыс операторының аймағына радио сигналын беретін базалық станцияның пайда болуымен байланыстырады. Бірақ базалық станция - бұл оператор мен мобильді құрылғы арасындағы байланыс әдісі, ал станцияның өзін коммутаторға қосу үшін қажетті жер үсті байланыс желісі", - дейді сарапшы.
Осыған байланысты ТОБЖ құрылысы өте маңызды, әсіресе Қазақстан аумағының ұзақтығын ескере отырып, өйткені біз сапалы мобильді байланыс пен кең жолақты қолжетімділікті өзге тәсілмен қамтамасыз ете алмаймыз. Қазір мұндай байланыс халық саны 500 адамнан асатын елді мекендерде пайда болады, ал жақын арада онымен 250 тұрғыннан тұратын ауылдарды қамту бойынша жоба іске асырылатын болады - және бұл "Қазақтелеком" АҚ-ның мобильді операторлармен әріптестігінің арқасында ғана мүмкін болады[9].
Сарапшының бағалауы бойынша, "Қазақтелеком" көлік арнасын белгілі бір елді мекенге дейін тарту бойынша барлық күрделі шығындарды өз мойнына алады, содан кейін осы инфрақұрылым негізінде өз желілерін ашатын ұялы операторлар іске қосылады.
1.4 Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі "Қазақтелеком" АҚ байланыс желісін қысқаша талдау
Түлкібас РУТ Түркістан КТД негізгі филиалдарының бірі болып табылады. Түлкібас ауданының телекоммуникация саласында Қазақтелеком АҚ-нан басқа ұялы байланыс операторлары, сондай-ақ темір жол бойында "Түлкібас Транстелеком" (Транстелеком АҚ филиалы) (станцияларда) жұмыс істейді.
Сурет 3. Түлкібас ауданындағы байланысты ұйымдастырудың типтік блок-схемасы
Ауданның телефон желісі толығымен сандық жүйеге көшірілді. Станциялар арасындағы кабельдік желілер әртүрлі, яғни электрлік, оптикалық кабельдер, RRL, сондай-ақ спутниктік. Кабельдік электр желілері негізінен әртүрлі модификациядағы модемдердің көмегімен тығыздалады. ОК мультиплексорлардың көмегімен жұмыс істейді. Аудан орталығында, сондай-ақ аудан орталығынан төмен ауылдарда интернет қолданылуда. Интернетті пайдаланудан түсетін табыс күн сайын артып келеді.
Ауданда, сондай-ақ ауданның басқа елді мекендерінде CDMA 450 МГц технологиясы (ұялы байланыс негізіндегі тіркелген радиоқабылдау) енгізілді. Бүгінгі таңда облыста 3 базалық станция жұмыс істейді (5 БС - жоба жоспарлануда). Егер желі жұмысының басында, тек телефон байланысы қамтамасыз етілсе, бүгінгі күні Қазақтелеком АҚ сауатты техникалық шешімдерінің арқасында деректерді берумен және интернетпен толық қамтылып отыр.
1.5 Тұрар Рысқұлов атындағы кентте телефон нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажеттілігі
Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі байланыстың дамуы қарқынды дамып келеді және телекоммуникацияның көптеген кеңеюі қарастырылуда.
Мобильді интернет ауыл тұрғындары үшін телекоммуникация нарығының ең басты сегменті болды. Осы нарықтағы қызметтерді пайдаланушылардың басым көпшілігі теледидарсыз өмір сүре алады, пайдаланушылардың көпшілігі дербес компьютерсіз өмір сүре алады (әрине, егер бұл олардың жұмысының негізгі құралы болмаса), бірақ смартфоннан, дәлірек айтқанда, смартфонның мобильді интернет арқылы ұсынатын мүмкіндіктерінсіз, енді бірліктер бас тарта алады.
Ұялы байланыс операторларының техникалық мүмкіндіктерін біріктіру және бірлесіп пайдалану үшін жасалған дәл осы қадамдар Қазақстанға таяу болашақта толық прототипі өткен жылдың басында Түркістан облысының Түркістан қаласында ұсынылған Smart City - Ақылды қалалар жобаларын тираждауға мүмкіндік береді. Онда жайылған барлық технологиялар: Бұлтты бейнебақылау," Заттар интернеті " (IoT) және талдау үшін үлкен деректерді пайдалану - өткен жылы Қазақстанның басқа да қалаларында біртіндеп өрістеді. Осы жаңалықтардың арқасында елдегі қала тұрғындарының өмірі әлдеқайда ыңғайлы және ең бастысы қауіпсіз болды.
Алайда, бұл жерде проблеманың екінші жағы туындайды: бұл жаңалықтардың барлығы республика қалаларының тұрғындарына қол жетімді, бірақ бұл технологияларды ауыл тұрғындарының пайдалану мүмкіндіктерін шектеу әділетсіз болар еді, сондықтан елде өткен жылы талшықты-оптикалық байланыс салу бойынша бұрын-соңды болмаған жоба іске қосылды.
Қазақстанда барлығы 6 мыңнан астам ауыл бар, бұл ретте ауылдық елді мекендердің бір бөлігі оптикалық талшыққа қосылған - 1,2 мың, ал мұндай ауылдардың жобасы іске асырылғаннан кейін 2 мың болады, яғни ауылдық елді мекендердің үштен бірі осындай интеграцияланған желіні құруға автоматты түрде тартылуы мүмкін.
Нәтижесінде ауыл тұрғындары қалалықтар үшін үйреншікті жағдайға айналған қызметтерге қол жеткізе алады. Бұл мемлекеттік қызметтерді онлайн режимінде алу, қашықтықтан білім беру және телемедицина ғана емес, сонымен қатар смартфонды экранға шығарып, смартфонды теледидар мен компьютерге ауыстыру ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін жоғары жылдамдықты интернет арқылы жүргізуге болатын үйіңіздегі бейнебақылау.
Ақпараттық-технологиялық революция жаһандық СМЖ енгізу және дамытуды жандандырды. Қазақстанда спутниктік, кабельдік ТВ, ұялы телефония жылдам таралады, цифрлық хабар тарату енгізілуде, Web-басылымдардың, ақпараттық мультимедиа ресурстарының саны өсуде, талшықты-оптикалық байланыс, ақылы бейне дамытылуда. Қазақстандық қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жаңа ақпараттық технологиялардың, республиканың СМЖ даму бағытын айқындады.
Қазақстанда АКТ-ны пайдалануды анықтайтын маңызды фактор-оның үлкен қашықтықтары бар елдің ерекшелігі, халық тығыздығы аз қол жетімді, шалғай аудандардың болуы, сондай-ақ республика облыстарының экономикалық даму деңгейіндегі айырмашылықтар. Жаңа әлеуметтік-экономикалық, технологиялық жағдайлар елдегі коммуникациялық дамуды үйлестірудің жаңа тетігін қажет етті.
Қазақстанда АКТ-ны пайдалануды анықтайтын маңызды факторының үлкен қашықтықтары бар елдің ерекшелігі, халық тығыздығы аз қол жетімді, шалғай аудандардың болуы, сондай-ақ республика облыстарының экономикалық даму деңгейіндегі айырмашылықтар. Жаңа әлеуметтік-экономикалық, технологиялық жағдайлар елдегі коммуникациялық дамуды үйлестірудің жаңа тетігін қажет етті[10].
1.6 Телефон нөмірінің сыйымдылығын кеңейтудің мүмкін нұсқалары және ең жақсы нұсқаны таңдау
БСО құру ережелеріне сәйкес желілер (бастапқы және қайталама) аумақтық негізде магистральдық (қала аралық), аймақішілік (аймақтық) және жергілікті, сондай-ақ халықаралық желілер болып бөлінеді [3].
Қазақстан Республикасының аймақтық желілері (Қазақтелеком АҚ) негізінен ТОБЖ базасында салынған, бірақ МТР де қолданылады. МДМ пайдалану кейбір аудандардың облыс орталығынан шалғай орналасуына байланысты қосылған.
Қарастырылып отырған ауданда (Түркістан облысы, Түлкібас ауданы) аймақтық желі мультиплексорлық жабдықты және A-DB2Y1-16 E 9125 0,20 H18 (R1,7) типті оптикалық кабельді пайдалана отырып ТОБЖ базасында құрылған.
Осы дипломдық жобада Түлбкібас ауданы Тұрар Рысқұлов ауылындағы телефон байланысының нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажет.
Нөмірлеу сыйымдылығын кеңейту:
- біріншіден, арналардың толып кетуіне байланысты қосылады;
- екіншіден, жергілікті байланысты одан әрі дамыту үшін;
- үшіншіден, цифрлық арналарды (ағындарды) үшінші тұлғаларға жалға беруден қосымша табыс алу.
"Батыс Еуропа - Батыс Қытай" автожолының Қазақстан экономикасы үшін жоғары маңызы бар. Жалпы алғанда 7,5 млн.адам немесе ел халқының жартысына жуығы тұратын елдің бес ірі облысы (Ақтөбе, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл және Алматы облыстары, соның ішінде Алматы қаласы) едәуір өңірлік дамуға ие болады. Бұл жаңа жұмыс орындарын құрудың, сондай-ақ шағын және орта бизнесті дамытудың жаңа шарты [11].
Ауданда жалпы 42 ауыл бар, дәстүрлі телефон желісі бойынша жалпы жинақталған сыйымдылық 7500 нөмірді (2014 ж. деректер), 100 тұрғынға арналған телефондар саны шамамен -15 ТА (ел бойынша орташа мәнге жақын).
100 тұрғынға шаққанда телефондар саны шамамен -15 ТА құрайды (орташа республикалық көрсеткішке жақын).
Оңтайлы технологияны таңдау көптеген факторларға байланысты (негізгілері):
-кабельдік трассаның жағдайын бағалау (өлшеу жұмыстарына мұқият талдау жүргізіледі);
- жаңғырту бойынша маркетингтік жұмыс (аймақтық желіні жаңғырту нұсқаларын салыстыру) және т.б.
Кез-келген ұялы жүйе жеткілікті қарапайым қағидасы бойынша: басқару орталығы - база станциясы - абоненттік терминалдар. Әрине, әрбір ұялы байланыс операторы өз желісін абоненттермен барынша толтыруға тырысады. Осыдан базалық станцияға бірнеше қол жетімділікті (multipleaccess) қамтамасыз ету мәселесі туындайды, ол үшін оның ортақ ресурсы және жай ғана лицензияланған жиілік диапазоны пайдаланушылар қол жеткізетін белгілі бір арналарға бөлінеді. Әрине, бір уақытта бір арнаны тек бір абонент пайдалана алады.
Тарихи тұрғыдан, арналарды жиілік бойынша бөлуге негізделген бірнеше қол жетімділік әдістері бірінші болып пайда болды. Бұл жағдайда әр арна жүзден бір жиілік диапазонында қатаң анықталған жиілік диапазонын алады және бірнеше абоненттердің бір жиілік диапазонын бөлісуі мүмкін емес.
Бір ұяшықтың шекарасында бірнеше абоненттің бір жиілік диапазонын бөлісе алмайтындығы туралы айта отырып, біз сұрақ қоя алмаймыз: мұндай арналардың стандартты ені қандай және сәйкесінше бір ұяшықтың жиілік диапазонында қанша болады?
Тәжірибе көрсеткендей, белгілі бір ұялы желіге бөлінген жалпы жиілік диапазоны көрші желілік ұяшықтардың жиілігінде таралуды қамтамасыз ету үшін жетіге бөлу жеткілікті.
Осылайша, бірдей жиіліктерді бір-бірімен шектелмеген ұяшықтарда қайта пайдалануға болады, демек, тіпті шектеулі жиілік диапазонында да желіні шексіз кеңейтуге болады[11].
1.7 Нөмірлік сыйымдылықты кеңейту үшін технологияның (жүйенің) қысқаша сипаттамасы
SI3000 MSAP (Multy Service Access Plane) тобының өнімдері қалалық және ауылдық жерлерде қол жеткізуге арналған. SI3000 MSAP өнімдері тобының құрамына, келесілерді қолдай алатын, SI3000 MSAN мультисервитік қолжетімді торап кіреді:
· DSL қолжетімділігін;
· оптикалық - талшықты қолжетімділікті;
·ТфОП-қа қолжетімділікті;
· WiMAX қолжетімділігін;
· Metro Ethernet қолжетімділігін.
S13000 MSAN түрлі құрылғылар ретінде пайдаланылуы мүмкін: тек кең жолақты түйіннен және тек TDM кіру түйінінен әмбебап қол жеткізу түйініне және кіру шлюзіне дейін. SI3000 MS AN негізгі техникалық сипаттамалары 1-кестеде көрсетілген.
Кесте 1.3 - SI3000 MSAN техникалық сипаттамалары
Сипаттамасы
Тағайындалуы
Пайдаланушы интерфейстері
·
·
Аналогты абонентті желі, ТфОП; ADSL2+, VDSL2;
·
101001000 BaseT; -100BaseFX100BaseBX.
Желілік интерфейстері
·
1001000 BaseT;
·
1000 BaseSX, 1000 BaseLXLH, 1000 BaseZX, 10GEXFP;
·
TDM(E1 cV5.2.).
MSAN-ның аппараттық компоненттері болып табылады:
·статив секциясы + дөңгелектерімен және байланыстарымен артқы тақшасы;
-статив секциясының бақылаушысы;
- біріктірудің және коммутациялаудың жалпы блогы;
·желдеткіштер блогы.
SI3000 MSAN аппараттық платформасы түрлі тақшалардың бір-бірімен өзара әрекеттесуін қамтамасыз ететін, Gigabit Ethernet технологиясының базасындағы ішкі жүйелік құрылымды құрайды. Барлық секция-тақшаларды біріктірілген VoD және nPVR сияқты, кең жолақты қызметтер үшін қажетті, 3876 Гбитс өткізу қабілеті бар, бұғаттамайтын орталық ES (Ethernet Switch) Ethernet-коммутаторы арқылы, бұзылысқа төзімді екі жұлдызды топология негізінде жүзеге асырылады.
Қажетті жүйелік және пайдаланушылық интерфейстерді (El, Ethernet, ұқсас ТфОП, ADSL2+, VDSL2, оптикалық-талшықты және WiMAX) қолдайтын түрлі сервистік тақшалар бар. SI3000 MSAN архитектурасы 1-суретте көрсетілген.
Сурет 4. SI3000 MSAN бағдарламалық құрал ауыстырғышы
S13 000 MSAN-да орталық тақшалардың екі түрі пайдаланылуы мүмкін:
1) орталық Ethernet - біріктіру жүйелеріне қосатын ES коммутаторы;
2) ТфОП жүйесімен V5.2 интерфейстердің өрлеме арналары арқылы, дауыстық қызметтерді жүзеге асыру үшін, байланыстырушы звено болып табылатын қолжетімділік абоненттік шлюзінің штаты. Орталық Ethernet-коммутатор ES жүйелік элементтерді шоғырландыру және каскадты жүйелерімен қосу үшін арналған.
GE порттары түрлі SI3000 MSAN өзара байланыстыру үшін, сондай-ақ басқа да өндірушілердің жүйелік түйіндерімен байланыстыру үшін пайдаланылуы мүмкін. S13000 кез-келген платформасы жетекші ретінде қызмет істей алады және SI3000 MSAN-ның басқа да платформаларының өзіне қосылуын іске асыра алады.
Тақшаларды бір-бірден әртүрлі орталық қосқыштарға қосуға немесе бірнеше арналарды бірнеше рет өткізу қабілеті жоғарылаған бір виртуалды арнаға біріктіру арқылы қосуға болады. Бұл жағдайда бірнеше физикалық Ethernet интерфейстері логикалық түрде біріктіріліп, IEEE 802.3 ad стандартына сәйкес, топтық біріктірілген LAG арнасын (link Aggregation Group) құрайды.
Осылайша алынған логикалық интерфейс (өткізу қабілеті барлық байланысты интерфейстердің өткізу қабілеттерінің қосындысы) бір үлкен сандық ағын ретінде жұмыс істейді. LACP протоколы (Link Aggregation Control Protocol) арқылы мемлекеттік басқару және агрегаттау коммутаторымен өзара әрекеттесу (ол LAG технологиясын да қолдауы керек) қамтамасыз етіледі. Максималды MSAN-да 1-ден 8-ге және 10-нан 20-ға дейін (МЕА 20 конструктиві үшін әділетті) топтарында орналасқан 19 абоненттік тақшалардан болуы мүмкін. SI3000 MSAN-да әртүрлі түрдегі абоненттік тақшалар пайдаланылуы мүмкін (2-кесте).
Кесте 1,4. - SI3000 MSAN абоненттік тақшаларының түрлері
Абоненттік төлемнің түрі
Технология
Тақтадағы слоттар саны
ADSL
ADSLADSL2ADSL2+
1
VDSL2
VDSL2
1
Splitter
Бөлгіш тақта
1
WiMAX
WiMAX
1
Ethernet
FE және GE талшықты-оптикалық интерфейстерімен
1 немесе 2
POTS
IP үстіндегі дауыс
1
AGW
Абоненттік кіру шлюзінің төлемі
1
Әрбір ES орталық коммутаторы "жалғыз жұлдыз" топологиясы бойынша желілік қосылыстар арқылы барлық абоненттік тақшалармен байланысты; абоненттік тақшалар екі коммутатормен қосылған кезде "қос жұлдыз" топологиясы пайда болады, бұл байланыстардың жоғары сенімділігі мен ақауларға төзімділігін қамтамасыз етеді.
SI3000 MSAN платформасында қолданылатын артқы панель жүйенің өткізу қабілетіне әсер етпейтін, пассивті элемент болып табылады. Жүйенің өткізу қабілеті, жоғары жылдамдықты қызметтердің деректерін көпадресті, сондай-ақ бірадресті жеткізуге ыңғайлайтын, ажырамалы тақшаларымен анықталады. Бір орталық коммутатордағы артқы панельдің өткізу қабілеті - 19 Гбитс (бір ұяшыққа 1 Гбитс).
Қосқыштардың екі Ethernet тақшасын пайдаланған жағдайда, артқы панельдің өткізу қабілеті 38 Гбитс (бір ұяшыққа 2 Гбитс) қамтамасыз етілуі мүмкін. Артқы панель арқылы ұйымдастырылған, орталық Ethernet-коммутаторлардың екі тақшалары арасындағы өзара әрекеттесу арналарының жылдамдығы Гбитс құрайды. MKA 20 бөлімімен бірге 48 Кбитс жылдамдықпен екі Ethernet-коммутаторын пайдалану бір ұяшыққа 4 Гбитс жылдамдықты алуға мүмкіндік береді.
Қос жұлдыз топологиясымен артқы панель ыстық брондау режимінде де, жүктемені бөлу режимінде де жұмыс мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
MSAN MC-1000-PX негізіндегі шешімнің негізгі артықшылықтары:
- бір себетке 1152 абонентке дейін қосу мүмкіндігі,
- V5.2 арқылы қосылу - SIP және SIP-T қолдауы - ішкі коммутацияны қолдау;
- ыстық күту - желінің максималды диапазоны - 6 км - абоненттік желі параметрлерін өлшеу;
- порттарды ток және кернеу бойынша қорғау - орталықтандырылған.
Құрылымдық жағынан MSAN-ALS шкафтар (стеллаждар) түрінде жасалған. Шкафтардың үш түрі бар:
Стандартты тартпа;
Біріктірілген тірек;
ShRO-512 оптикалық тарату шкафы.
Тіректер MSAN-ALS қондырғыларын орналастыратын тіректер деп аталатын жүк көтергіш құрылымдармен жабдықталған. Конструктивтердің үш түрі бар:
- Әмбебап БУН-21 конструктивті блогы;
- Икемді мультиплекстеу (Умм) құрылғысының блок конструкторы;
- Электрмен қоректендіру блогының конструкторы (БЭП).
Құрылымдарда функционалды модульдердің тақталары орналастырылған. ADSL-32, SHDSL-16EFM, VDSL-24 және Ethernet қосқыштары сияқты тәуелсіз өнімдер ретінде жұмыс істеуге қабілетті функционалдық модульдердің бір бөлігі ерекше жағдайларда жеке орналастырылуы мүмкін.
Желіде жоғары сапалы қосылыстар (муфталар) болуы керек;
- Желіде жылу сақтағыштар, индукторлар және оның сипаттамаларын өзгертетін басқа да бөгде құрылғылар болмауы керек;
- Желіде жерге және басқаларға, соның ішінде бір нәрсеге қосылмаған өткізгіштердің тұйықталуы болмауы керек.
- Жолдың тармақтары болмауы керек. Шүмектердің болуы жіберу жылдамдығын төмендетеді;
- Көп жұпты кабельде екі желі өзегі де бір жұптан алынуы керек.
Берілген интерфейс жылдамдығындағы SHDSL арнасының жұмыс ауқымы қолданылатын кабель түріне, көрші кабель жұптарындағы сандық және аналогтық тарату жүйелерінен өтпелі кедергілердің айқаспалы байланыстың, техногендік кедергілердің болуына, жұмыс және айқаспалы сөйлесудің әлсіреуіне байланысты. Бұралған жұп үшін сыртқы кедергі шешуші болып табылады. Сыртқы кедергілердің барлық класының ішінен өтпелі кедергілерді ерекше бөліп көрсетуге болады, өйткені олар сигналдың берілуіне ең үлкен әсер етеді. 2-кестеде келтірілген байланыс диапазоны e -7 - ге тең және одан аз және мақсатты snr = 6дб қате коэффициентімен (bit Error Rate-BER) берілген. Көрсетілген диапазонға әлсіреу және жиіліктің бұрмалануы шектеу факторы болған кезде төмен шу деңгейі бар желілерде қол жеткізіледі. 16-кестеде келтірілген деректер кабельдің типтік сипаттамаларының мәндері болып табылады және кабельдің нақты параметрлеріне байланысты өзгеруі мүмкін. Үлкен диаметрі бар кабельдерді пайдаланған кезде байланыс ауқымы артады.
Абоненттік желі бірқатар параметрлермен сипатталады. Ең маңыздыларының бірі -- қайтарылатын шығындар (Return Loss, RL) - нақты сызықта пайда болатын шағылыстарды сипаттайды. Желіде тек құлаған толқындардың ғана емес, сонымен қатар шағылысқан толқындардың пайда болуына көптеген факторлар себеп болуы мүмкін (кабельдің құрылымы, монтаждау ақаулары, әртүрлі құрылыс ұзындықтарынан абоненттік желілердің пайда болуы және т.б.).
Мысалы, кабельдің құрылыс ұзындығын қосу кезінде түйіспелерде көптеген шағылыстар пайда болады. Бұл жағдайда туындайтын шағылысулардың өлшемі RL параметрі болып табылады, ол неғұрлым үлкен болса, контурдағы шағылысу аз болады. RL бағалау кезінде бұралған жұптың кіріс кедергісі берілген кабель үшін орташа толқындық кедергімен салыстырылады. Байланыс кабельдерінің электрлік параметрлері 800 Гц тондық жиілікте стандартталған.
Сызықтың бұзылуының негізгі салдары - шағылысқан сигналдардың пайда болуы. Бұл сигналдар, өз кезегінде, басқа біртексіз нүктелерінде бірнеше рет шағылыстырады. Осылайша, бағыты негізгі сигналмен сәйкес келетін желіде бірнеше рет шағылысқан кедергілер пайда болады. Нәтижесінде пайда болатын" ілеспе ағын "беру сапасын едәуір нашарлатады және желінің жиілік сипаттамаларының тегістігін бұзады және негізгі сигналда" құйрықтың " пайда болуына әкеледі, бұл өз кезегінде байланыс диапазонының төмендеуіне әкеледі. Жабдықты желіге орнатпас бұрын кабель параметрлерін келесі өлшеулер жүргізу қажет:
Тұрақты токта шлейфтің кедергісін, талсым кедергісінің ассиметриясын (1% артық емес), экранның тұтастығын, талсым мен экранның жерге және өзара қатысты оқшауламасының кедергісін өлшеу. Өлшенген шамалар нормаларға сәйкес келуі керек.
Демпферлік және өтпелі демпферлік өлшеу. Параметрлер 1-кестеге сәйкес келуі керек.
R~, L кабелінің екінші параметрлерін өлшеу, │z│, жиілікте 100, 150, 200, 250, 300, 350, 450, 500 кГц.
MSAN-ALS модульдік принцип бойынша құрастырылған және жұмыс кезінде жабдықтың құрамы мен параметрлерін өзгертуге мүмкіндік беретін икемді құрылымы бар. Тұтынушыға жеткізілетін жабдықтың құрамы тапсырыс берушінің талаптарымен анықталады. Физикалық тұрғыдан алғанда, MSAN-ALS BUN-21 конструкцияларында орнатылған және BUN-21 көлденең тақталары арқылы немесе кабельдер арқылы қосылған TEZ жиынтығынан тұрады. Құрылымдардағы модульдердің орналасуы, олардың бір-бірімен байланысы, сондай-ақ оларға орнатылған бағдарламалық қамтамасыз ету MSAN-ALS қызметтік құрылымын анықтайды.
Бұл деңгей 10 G жылдамдықта Ethernet трафигін біріктіруге және коммутациялауға арналған, бұл пайдаланылатын жабдыққа жоғары талаптар қояды. Осы деңгейде жұмыс істеу үшін 4x 10G оптикалық қосылымдарды қолдау мүмкіндігі бар блокталмаған магистральдық Ethernet қосқышы ALS-24200 пайдаланылады, бұл қос сақиналы схемаларды жасауға және сол арқылы қолжетімділіктің жоғары деңгейін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Магистраль деңгейі 1g және 2,5 G жылдамдықтары бар бір қосылыстардың көмегімен үлестіру деңгейімен, сондай-ақ 1g*X және 2,5 G*X жылдамдықтары бар транк-топтармен жалғанады, мұндағы Х-Элементарлық қосылыстардың саны, Х 1-ден 8-ге дейінгі диапазонда болуы мүмкін, бұл магистральдық өткізу қабілеті бар транк-топтарды құруға мүмкіндік береді және магистральдың негізгі және резервтік сақинасы АЛС-24200 базасында 8g-ден 20g-ге дейінгі максималды жылдамдықта жасалған. Пайдалану мысалы 7-суретте, сондай-ақ MSAN-ALS қолданудың жалпы схемасында көрсетілген.
Тарату Деңгейі. Тарату деңгейі желілік элементтер арасында трафикті шоғырландыруға және таратуға арналған. Шын мәнінде, оның міндеті-абоненттен немесе басқа кіру нүктелерінен келетін трафикті жинау және оны одан әрі жеткізу үшін магистральға беру, дәл сол жолмен, трафикті магистральдан алып, желі түйіндеріне тарату. Трафик тікелей деректер де, сигнал ақпараты да бола алады. Осы деңгейдегі деректермен жұмыс істеу үшін Ethernet als-24300 тарату деңгейінің қосқышы және MKC-IP сигнал беру арналарымен жұмыс істеу үшін қолданылады.
Сигналдық шлюз. Бұл деңгейде Softswitch-ке сигнал беруді аудару және жеткізу жұмыстары жүргізіледі, SIPSIP-TSIP-I, SIGTRAN (M2UA, M2PA, M3UA, IUA, V5UA, SUA) қосылу интерфейстері ретінде әрекет ете алады, PSTN үшін V5.x, OKS-7, PRI, CAS интерфейстерін пайдалануға болады. Бұл функция MKC-IP тақтасында жүзеге асырылады.
Қол жеткізу деңгейі. Қол жеткізу деңгейінде деректер пайдаланушыдан қабылданады, оның ішінде сигнал деректері қалыпқа келтіріліп, Тарату деңгейіне тасымалданады. Тұтынушымен қосылу шарттарына байланысты платалар арқылы қол жеткізу деңгейіне абоненттік қосылудың бірнеше түрі бар:
- ADSL-32;
- SHDSL-16EFM;
- VDSL-24;
- ALS-24100;
- ALS24400L.
Абоненттік қол жеткізу шлюзі (AG). Құрылымдық жағынан, абоненттік қол жеткізу шлюзі (AG) BUN-21-де орналасқан және оны толығымен немесе BUN-21 құрылымының бір бөлігін ала алады. MKC-IP негізіндегі екі басқару бөлігі бір-бірінің артық режимінде жұмыс істейді. Белгілі бір уақытта бір басқару бөлігі шлюз жұмысын басқарады, ал екіншісі резервте болады.
Бақылау бөлігі өзін-өзі тестілеуді жүргізеді, оның оның жұмыс қабілеттілігі туралы резервтік тақтаға үнемі есеп береді, бұл резервтік көшірмеге негізгі тақтаның күйі туралы мәліметтерді алмаған немесе істен шыққан жағдайда басқаруды дереу шешуге мүмкіндік береді. Келесі сигнал беру протоколдарын жоғары немесе тең дәрежелі жабдықпен иерархияда жұмыс істеу үшін пайдалануға болады:
- SIP SIP-T SIP-I;
- SIGTRAN (M2UA, M2PA, M3UA, IUA, V5UA, SUA.);
- MEGACO;
- OKS-7;
- PRI;
- CAS.
Абоненттік қол жеткізу шлюзі мыналарды қамтуы мүмкін:
- Бір немесе екі басқару бөлігі - MKC-IP тақталары;
- AK32-M тақталары;
- ГВС-ИП платалары кіруі мүмкін DHW-IPAL тақталары.
Жай-күйінің мониторингі және басқару
MSAN-ALS жүйесінде бақылау және басқару үшін SNMP протоколы (v1, v2, v3), CLI және WEB интерфейстері пайдаланылады. SNMP негізінен автоматтандырылған бақылау үшін және ішінара қызмет көрсету үшін пайдаланылады.
Веб-интерфейс ағымдағы күйді жылдам визуалды күйге келтіру және графикалық түрде көрсету үшін қолданылады. CLI интерфейсі дәлірек баптауға арналған және құрылғылардың толық функционалдығын қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, MSAN-ALS бастапқы конфигурациясы CLI арқылы жүзеге асырылады.
2. Техникалық бөлім
2.1 Технологиялық жабдықтардың түрлерін салыстыру
SI3000 MSAN STP (Spanning Tree Protocol) байланыстыратын ағаш протоколы, RSTP (Rapid Spanning Tree Protocol) тез байланыстыратын ағаш протоколы және MSTP (Multiple Spanning Tree Protocol) көп ретті байланыстырушы ағаш протоколдары сияқты стандартталған және кеңінен таралған екінші деңгейлі протоколдарды қолдайды.
SI3000 MSAN жүйесі барлық бөлімдерді қашықтан басқаруды жүзеге асырады және бүкіл платформаны басқарудың келесі функцияларын қолдайды:
- АТСА телекоммуникациялық жабдығы (Advanced Telecommunications Computing Architecture)үшін жетілдірілген компьютерлік архитектураға сәйкес IPMI (Intelligent Platform Management Interface) платформасын басқарудың интеллектуалды интерфейсі арқылы секцияларды диагностикалау;
- MSAN бөлімін анықтау-физикалық және топологиялық орналасу, MSAN қолдану түрлері;
- MSAN секциясындағы сервистік тақша-позицияны, сервистік персоналдың сериялық нөмірін, байланыс ақпаратын сәйкестендіру;
- микросхемалар деңгейіне дейін бөлшектей отырып, энергия тұтыну және кез келген төлемақының қоректену кернеуі туралы ақпарат алу; - әрбір төлемақы үшін 4 (немесе одан аз) температуралық датчиктен ақпаратты оқу мүмкіндігі; - тақшаның жай-күйі туралы ақпарат алу (белсенді, резервте, ақаулы), тақшаларды іске қосу, қайта қосу және өшіру мүмкіндігі; - желдеткіштердің жай-күйі туралы ақпарат алу, айналу жылдамдығын орнату және автоматты түрде реттеу.
S13000 MS AN-да цифрлық абоненттік технологиясының пайдаланылуына байланысты DSL тақшасының үш түрі қолданылады:
1. ADSL тақшасы ADSLADSL2ADSL2 қолжетімділік 48 портын қолдайды + жедел ауыстыру мүмкіндігі бар абоненттік төлем - бұл сыртқы кіріс трафигі үшін кейіннен екі GE арнасына (1000Base-T) жіберілетін Ethernet пакеттеріне айналатын, ATM деңгейіндегі терминалды жабдық болып табылады.
Ажырамалы ADSL2ADSL2+ тақша 1U стандартты секциясына орнатылған, жеке ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті КеАҚ
Әбдал Нуржан Әлібекұлы
Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығы
Нұр-Сұлтан 2022
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылық министрлігі
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті КеАҚ
Қорғауға жіберілді
_________ кафедра меңгерушісі
_________
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
Тақырыбы: Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту
5В071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығы
Орындаған:
Әбдал Н.Ә.
Ғылыми жетекші
Наурыз Қ.Ж.
Нұр-Сұлтан 2022
Мазмұны
Кіріспе
4
1 Ауылдық байланыс желісінің қазіргі жай-күйін талдау
7
1.1 Түркістан облысы және Тұрар Рысқұлов атындағы ауылдың қысқаша сипаттамасы
7
1.2 АҚ Қазақтелеком компаниясының жалпы сипаттамасы
8
1.3 Қазақтелеком АҚ-ның ауылдық жерлерде жүргізген жұмыстары
9
1.4 Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі "Қазақтелеком" АҚ байланыс желісін қысқаша талдау
13
1.5 Тұрар Рысқұлов атындағы кентте телефон нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажеттілігі
14
1.6 Телефон нөмірінің сыйымдылығын кеңейтудің мүмкін нұсқалары және ең жақсы нұсқаны таңдау
15
1.7 Нөмірлік сыйымдылықты кеңейту үшін технологияның (жүйенің) қысқаша сипаттамасы
17
2. Техникалық бөлім
24
2.1 Технологиялық жабдықтардың түрлерін салыстыру
24
2.2 Таңдалынған жабдықтың техникалық сипаттамасы
26
3. Есептік бөлім
32
3.1Есептеу үшін бастапқы деректер
32
3.2 ADSL абоненттерімен құрылған, қарқындылық жүктеме есебі
34
4 Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы
39
4.1 Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша жалпы мәліметтер
39
4.2 Жұмыспен қамту шарттарын ұйымдастыру және талдау ақпараты
40
4.3 Электр қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігін бағалау. Электромагниттік сәулелену деңгейін есептеу
44
4.3.1 Өндірістік үй-жайдағы жасанды жарық есебі
5 Қоршаған ортаны қорғау
49
5.1 Қоршаған ортаның сапасын бағалау стандарттары
49
Жобаның техникалық - экономикалық негіздемесі
52
6.1 Жобаның техникалық сипаттамалары
52
6.2 Жалпы жылдық табыс есебі
53
6.3 Таза табыстардың және инвестицияның өтелім мерзімінің есебі
55
Қорытынды
56
Қолданылған әдебиеттер тізімі
58
Кіріспе
Қазақстанның телекоммуникациялық қызметтер нарығын дамытуға қазіргі уақытта әлемдік қоғамдастыққа кірігудің маңызды факторы мен шарты ретінде зор маңыз беріліп отыр. Қазақстандық телекоммуникация нарығы Қазақстан халық шаруашылығының неғұрлым серпінді дамып келе жатқан секторларының бірі болып табылады.
Телекоммуникация саласының тенденциялары жоғары жылдамдықты оптикалық және сымсыз технологияларға негізделген инфрақұрылымды дамыту, халыққа және ұйымдарға АКТ қызметтерін ұсыну, телерадио хабарларын таратудың цифрлық технологияларын енгізу және дамыту, сондай-ақ жергілікті телефон байланысын цифрландыру деңгейін арттыру болып табылады.
Кейбір құрылымдық параметрлер бойынша Қазақстан Республикасының телекоммуникация саласы басқа Орта Азия елдерінің нарығына ұқсас. Бұл саланың дамуына елдің географиялық және демографиялық ерекшеліктері айтарлықтай әсер етеді, соның ішінде негізгі фокторларға ел аумағының кеңдігі және халықтың төмен тығыздығы кіреді, бүкіл ел бойынша байланыс қызметімен қамту айтарлықтай шығындарды талап етеді.
Қазақстан Республикасын сымды байланыспен қамту деңгейі дәстүрлі түрде салыстырғанда төмен болғанымен, бірақ тұтастай алғанда, Қазақстанның байланыс және телекоммуникация нарығы - Орта Азияда неғұрлым дамыған және бәсекеге қабілетті. Қазақстан Республикасының телекоммуникациялық нарығын тиімді жалғасын тапқан либерализациялау процесімен, атап айтқанда, барлық операторлардың LTE (ұялы телефондар мен деректермен жұмыс істейтін басқа да терминалдар үшін деректерді сымсыз жоғары жылдамдықпен беру стандарты) сегментін ашу туралы шешім қабылдауымен жақсы ерекшеленеді.
Шағын қалалар мен аумақ, ауыл халқының жеткілікті жоғары пайызы (50%) және отбасы мөлшерінің жоғары саны (бір отбасында орта есеппен 3-5 адам, оның ішінде ауылдық жерлерде 4 адам) елдегі телекоммуникация қызметтерінің төмен деңгейін ішінара түсіндіреді. Мәселен, мегаполистер мен ірі қалаларда үй шаруашылығында 76% - дан 87% - ға дейін тіркелген телефондары бар, ал орта және шағын қалаларда, сондай-ақ қала үлгісіндегі кенттер мен ауылдарда телефондандыру деңгейі айтарлықтай төмен, нақтырақ айтсақ 38% - дан 44% - ға дейін құрайды.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің телефондық нөмірлік сыйымдылығын кеңейту.
Дипломдық жоба тақырыбының өзектілігі.
Дипломдық жобаның міндеттері:
Түркістан облысы мен Тұрар Рысқұлов атындағы елді мекенінің әлеуетін зерттеу;
"Қазақтелеком" АҚ-ның ауылдық жерлерде жүргізген жұмыстарын зерттеу;
Тұрар Рысқұлов елді мекеніне S13000 MSAN технологиялық жабдығын орнату;
Жабдықты таңдауды жүргізу, желіні есептеу;
Желіні іске қосу және пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасының сақталуын зерттеу;
Жобаның экономикалық тиімділігін бағалау.
1 Ауылдық байланыс желісінің қазіргі жай-күйін талдау
1.1Түркістан облысы және Тұрар Рысқұлов атындағы ауылдың қысқаша сипаттамасы
Түркістан облысы (2018 ж. дейін Оңтүстік Қазақстан облысы) - Қазақстан Республикасының оңтүстігіндегі әкімшілікаумақтық бөлініс. 1932 жылы 10 наурызда құрылған. 1962 - 1992 жылы Шымкент облысы деп аталды. Ал 2018 жылғы 19 маусымда Қазақстан Президентінің жарлығымен Оңтүстік Қазақстан облысы Түркістан деп аталды, ал оның әкімшілік орталығы Шымкенттен Түркістанға ауыстырылды; Шымкент республикалық маңызы бар қала мәртебесін алып, Оңтүстік Қазақстан облысының құрамынан алынды.
Кесте 1.1 Түркістан облысының негізгі көрсеткіштіктері
Аумағы
117,3 мың км²
Тұрғыны
200 000 адам
Орталығы
Түркістан қаласы
Ауылдық округ
171
Ауыл саны
932
Түркістан облысы - республикадағы өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының барлық салалары дамыған, еңбек ресурстары жеткілікті аймақ. Облыс кәсіпорындары Қазақстандағы барлық өнеркәсіп өнімдерінің 5,9%-ын өндіреді.
Кесте 1.2 Түркістан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуының нақты көлемдік индекстері
Бағыттары
Индекстері
Бензин
38,9%
Фармацевтикалық препараттар
70,1%
Минералды және газды сулар
51,5%
Цемент
19,7%
Рафинатты қорғасын
23,6%
Мақта талшығы, мақта майының барлығы дерлік Түркістан облысында өндіріледі. Облыс тері шикізаты, жеміс, көкөніс, жүзім, бақша, макарон өнімдерінің ірі өндірушісі болып табылады.
Тұрар Рысқұлов ауылы -- Түркістан облысы Түлкібас ауданы мен Тұрар Рысқұлов ауылдық округі орталығы. Облыс орталығы - Шымкент қаласынан 98 км-дей солтүстік-шығыс бағытта орналасқан.
Жергілікті тұрғындар саны 15 182 адам (7130 ер адам және 8052 әйел адам) болса, 2019 жылы 17 311 адамды (8403 ер адам және 8908 әйел адам) құрады.
Сурет 1. Тұрар Рысқұлов ауылы
Спорт, музыка мектептері, 1 дарынды балаларға арналған мектеп-интернат, 4 орта мектеп, Түлкібас агробизнес және туризм колледжі, М.Х. Дулати атындындағы мәдениет үйі, аудан кітапхана, мешіт, орталығы аурухана, емхана, туберкулез, тері аурулары диспансері, санитар-эпидемиологиялық стансасы жұмыс істейді.
АҚ Қазақтелеком компаниясының жалпы сипаттамасы
Қазақстандағы аса ірі байланыс операторы Қазақтелеком жеке және корпоративтік клиенттерге дауыстық телефония мен ғаламтор желісіне қол жеткізуден бастап, ұялы байланыс пен халықаралық деректерді беруге дейінгі қызметтердің әр алуан спектрін ұсынады. Қазақтелеком бизнесінің әрбір бағытының өзіндік ерекшеліктері, даму перспективалары және компанияның кірісі мен пайдасына қосатын тиімді үлесі бар.
Компанияның негізгі бизнесі үш басты бағыттан тұрады: дәстүрлі дауыстық телефония, ғаламторға жоғары жылдамдықты қамтамасыз ету және ұялы байланыс қызметтері[4].
Жергілікті және халықаралық дауыстық телефония компания түсімінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Ұялы байланыс пен интернетке қол жетімділік қызметтерінің өсу қарқынының артта қалуына қарамастан, дауыстық телефония бұрынғыдай Қазақтелеком табысының негізгі көздерінің бірі болып қала береді.
Сурет 2. АО Қазақтелеком
Кең жолақты, жоғары жылдамдықты интернет қызметтері қазіргі уақытта компанияның негізгі дамыту, өсу нүктесі болып табылады. Қазақтелеком бұл бағытты алдағы бес жыл ішінде бизнесті дамытудың басым бағыты ретінде белгіледі.
Сондай-ақ Қазақтелеком 2019 жылдың соңында 3,67 млн абонентке қызмет көрсеткен Қазақстан көлемі бойынша төртінші ірі ұялы байланыс операторы болып саналатын Алтел ұтқыр операторына (100%) иелік етеді. CDMA желісінің жалғыз операторы басты қарсыластары - GSM Қазақстанмен бәсекелестікте қиындықтарды бастан өткеруде.
1.3 Қазақтелеком АҚ-ның Тұрар Рысқұлов ауылында жүргізген жұмыстары
Қазақтелеком АҚ шалғай орналасқан ауылдарды кең жолақты интернетпен жоспарлы қамтамасыз ету бойынша Цифрлық Қазақстан мемлекеттік бағдарламасы аясындағы өз міндеттерін орындауды жалғастыруда.
Бүгінгі таңда филиал Түркістан облысының 30 ауылын, атап айтқанда: Алғабас, Ақсу Жабағлы, Майтөбе, Балықты, Кемербастау, Ұрбұлақ, Абайыл, Састөбе, Мақталы, Күмісбастау, Елтай, Ажар, Монтайтас, Жаңа жол, 1-Мамыр, Ақбиік, Бейнеткеш, Еңбекші, Қарағаш сияқты ауылдарды интернет желісіне қосу қызметімен қамтамасыз етті. В2С сегментінің 1200 абоненті қосылды. Сондай-ақ, Түркістан облысының Кентау қаласында бүгінгі күні В2С сегментінің 697 абоненті интернет желісіне қосылу үшін телекоммуникациялық технологиялар мен желілері қызметін пайдаланады. Түркістан облысы бойынша ұсынылған мүмкіндіктер Алғабас, Ақсу Жабағылы, Майтөбе және басқа да ауылдардың тұрғындары үшін айтарлықтай жақсы жаңалық болды[5].
Қазақтелеком республиканың ауылдық жерлерінде eQoldau ашық қолжетімділік нүктелерінің желісін құруда, соның арқасында тұрғындар цифрлық қызметтер мен электрондық қызметтер әлеміне қол жеткізудің тағы бір құралына ие болды. Ірі байланыс операторының мамандары бүгін Түркістан облысының Қоғам ауылында осындай алғашқы EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункті деп аталатын ірі құрылғыны орнатты [telecom.kz].
EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері - бұл мультикассаға ұқсас, сенсорлық дисплеймен, экрандық пернетақтамен, принтермен және дыбыстық аспаппен жабдықталған толыққанды компьютерлер. Мұндай технология пайдаланушыларға әр түрлі қызмет түрлері мен құжаттарды алу үшін мемлекеттік органдар мен жеке құрылымдардың ақпараттық ресурстарымен байланысуға мүмкіндік береді, мысалы салық мен айыппұл төлеу, жеке басын куәландыратын құжаттарға өтініш беру, электрондық үкімет порталы арқылы әртүрлі анықтамалар алу, қалалық және жергілікті дәрігерлердің қабылдауына жазылу, коммуналдық қызметтерді төлеу, баланы балабақшаға кезекке қою, телекоммуникация қызметтеріне өтініш беру т.б[6].
Сурет 3. EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері
Бұл мүмкіндіктердің барлығы енді Қоғам ауылының барлық 4 мың тұрғынына қолжетімді, ал жақын арада осындай пункттер өңірдің барлық ауылдық әкімдіктерінде орнатылатын болады.
Түркістан облысы Қазақтелеком жаппай пайдалану үшін EQoldau қоғамдық қол жеткізу пунктін орнатқан елдегі алғашқы өңір болды. Жоба цифрландыру және процестерді автоматтандыру деңгейін арттыру, қызмет көрсету тиімділігі және халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыру бойынша бірқатар міндеттерді шешуге мүмкіндік береді. Жоба аясында еліміздің ауылдарында барлығы 553 eQoldau қоғамдық қол жеткізу пункті орнатылады.
Бұдан басқа, EQoldau қоғамдық қол жеткізу пункттері арқылы ауыл тұрғындары шетелге шығуға тыйым салудың жоқтығын, өздерінің зейнетақы шоттарының жай-күйін тексере алады, құрылғы арқылы тіркелген жылжымайтын мүлік туралы анықтама ала алады, телемедицина сервистеріне қол жеткізе алады, пошта қызметтеріне және курьерлік жеткізілімдерге тапсырыс бере алады, маркетплейстер арқылы түрлі тауарларды онлайн-сатып ала алады, сондай-ақ теміржол және авиабилеттер сатып алу қызметі де қолжетімді. Содай-ақ eQoldau Wi-Fi сигналын бере алады, оның көмегімен ауыл тұрғындары өздерінің гаджеттерінде тегін ғаламтор пайдалану мүмкіндігіне ие болды.
Естеріңізге сала кетейік, Қазақтелеком Түркістан облысында жоғары жылдамдықты интернет тарту мақсатында ТОБЖ (талшықты оптикалық байланыс желісі) жобасы сияқты бірқатар басқа да стратегиялық маңызды бастамаларды іске асыру үшін негіз болды. Ағымдағы жылдың қазан айында Қазақтелеком АҚ мен обылыс билігі Smart Turkistan жобасын іске асыруда ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды. Аталған жоба инфрақұрылымды басқару, процестерді цифрландыру және автоматтандыру деңгейін арттыру, қызмет көрсету тиімділігін жақсарту және қала халқының қажеттіліктерін қанағаттандыру жөніндегі міндеттерді шешуге мүмкіндік береді.
Бүгінде Түркістан облысында 82 ауыл кең жолақты интернетке қолжетімділік мүмкіндігіне ие болған. 170-тен астам мектеп, бірқатар медициналық пункттер, әкімдіктер мен құқық қорғау органдары дүниежүзілік желіге қосылды [7].
Жақында Ықыластемір ауылының 853 тұрғыны, орта мектеп және медициналық пункт жоғары жылдамдықты интернетке қосылды. Ықыластемір ауылы орналасқан Ордабасы ауданында халық тығыз орналасқан, мұнда 118 мыңнан астам адам тұрады, олардың әрқайсысына оқу, жұмыс істеу, медициналық қызметтерді алу және әлемде болып жатқан оқиғалардан хабардар болу үшін интернет қажет. Сонымен қатар, Ордабасы ауданының 11 ауылында тағы 23 мемлекеттік мекеме мен бюджеттік ұйымдар заманауи цифрлық әлемге қолжетімділікпен қамтамасыз етілген.
Өткен жылы Қазақтелекомның 14,5 мың шақырымдық талшықты-оптикалық желі құрылысы аяқталғаннан кейін ауылдық жерлерде бүкіл ел бойынша мыңдаған ауылдық мектептер жоғары жылдамдықты интернетке қосылды.
Ал ірі байланыс операторы бүгінде өзінің бейнежүйелерін орталық бейне бақылау базаларымен біріктіруге техникалық мүмкіндік беріп отыр, мектептердің қауіпсіздігін арттырудың осы мүмкіндігін алғашқылардың бірі болып Түркістан облысының әкімдігі мен полиция департаменті пайдаланды, онда бүгінгі күні орталық бейне бақылау базасының қызметкерлері нақты уақыт режимінде өңірдегі 349 ауыл мектебін көре алады[8].
Егер өткен жылы ішкі нарықтағы "Қазақтелекомның" негізгі әрекеттерін қарастыратын болсақ, олардың барлығы қазақстандық байланыс нарығының дәл осы мобильді сегментін дамытуға бағытталғанына көз жеткізу оңай.
Хронологиялық тұрғыдан алғанда, бұл логикалық тізбек 2018 жылдың желтоқсанында, оператор Telia Company және Fintur Holdings BV-ден "Кселл" АҚ дауыс беретін акцияларының 75% - ын сатып алған кезде жүзеге асырыла бастады.
Бұл сатып алудың мақсатын біз компанияға кіру қарсаңында - елде жоғары сапалы мобильді және тұрақты байланыс қызметтерін көрсетуге мүмкіндік беретін жоғары технологиялық интеграцияланған желіні құру туралы айтқан болатынбыз. Бұл қадам республиканың телекоммуникациялық нарығында ең жаңа және сұранысқа ие қызметтерді ұсынуға қатысты пакеттік ұсыныстар бөлігіндегі құралдарды кеңейтуге мүмкіндік берді.
Мәселен, LTE желісін Tele2 операторы Түркістан облысының ауылдарындағы "Қазақтелеком" АҚ-ның қолда бар инфрақұрылымы негізінде енгізді. Компанияда түсіндіргендей, бұл елді мекен 2014 жылдан бастап GSM және UMTS технологиясында ұялы байланыспен қамтамасыз етілді, жалпы өткізу қабілеті 16 mbс.
Бұл деректер беру сыйымдылығы бойынша бірқатар шектеулері бар ескірген технология, бұл LTE іске қосу үшін жеткілікті талаптарды қамтамасыз етуге мүмкіндік бермеді. Ал "Қазақтелеком" ТОБЖ іске қосқан кезде мобильді оператор сыйымдылығы 200MBs VPN-арнасын енгізіп, LTE іске қосты: абоненттер кең жолақты қолжетімділік алды, оның жылдамдығы бұрын қолданыстағы қызметтен 12,5 есе жоғары болды.
ТОБЖ желісін кеңейтумен осындай жұмыс республиканың басқа ауылдарында да жүргізілетін болады. Еске салсақ-қарапайым адам ұялы байланыс операторының аймағына радио сигналын беретін базалық станцияның пайда болуымен байланыстырады. Бірақ базалық станция - бұл оператор мен мобильді құрылғы арасындағы байланыс әдісі, ал станцияның өзін коммутаторға қосу үшін қажетті жер үсті байланыс желісі", - дейді сарапшы.
Осыған байланысты ТОБЖ құрылысы өте маңызды, әсіресе Қазақстан аумағының ұзақтығын ескере отырып, өйткені біз сапалы мобильді байланыс пен кең жолақты қолжетімділікті өзге тәсілмен қамтамасыз ете алмаймыз. Қазір мұндай байланыс халық саны 500 адамнан асатын елді мекендерде пайда болады, ал жақын арада онымен 250 тұрғыннан тұратын ауылдарды қамту бойынша жоба іске асырылатын болады - және бұл "Қазақтелеком" АҚ-ның мобильді операторлармен әріптестігінің арқасында ғана мүмкін болады[9].
Сарапшының бағалауы бойынша, "Қазақтелеком" көлік арнасын белгілі бір елді мекенге дейін тарту бойынша барлық күрделі шығындарды өз мойнына алады, содан кейін осы инфрақұрылым негізінде өз желілерін ашатын ұялы операторлар іске қосылады.
1.4 Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі "Қазақтелеком" АҚ байланыс желісін қысқаша талдау
Түлкібас РУТ Түркістан КТД негізгі филиалдарының бірі болып табылады. Түлкібас ауданының телекоммуникация саласында Қазақтелеком АҚ-нан басқа ұялы байланыс операторлары, сондай-ақ темір жол бойында "Түлкібас Транстелеком" (Транстелеком АҚ филиалы) (станцияларда) жұмыс істейді.
Сурет 3. Түлкібас ауданындағы байланысты ұйымдастырудың типтік блок-схемасы
Ауданның телефон желісі толығымен сандық жүйеге көшірілді. Станциялар арасындағы кабельдік желілер әртүрлі, яғни электрлік, оптикалық кабельдер, RRL, сондай-ақ спутниктік. Кабельдік электр желілері негізінен әртүрлі модификациядағы модемдердің көмегімен тығыздалады. ОК мультиплексорлардың көмегімен жұмыс істейді. Аудан орталығында, сондай-ақ аудан орталығынан төмен ауылдарда интернет қолданылуда. Интернетті пайдаланудан түсетін табыс күн сайын артып келеді.
Ауданда, сондай-ақ ауданның басқа елді мекендерінде CDMA 450 МГц технологиясы (ұялы байланыс негізіндегі тіркелген радиоқабылдау) енгізілді. Бүгінгі таңда облыста 3 базалық станция жұмыс істейді (5 БС - жоба жоспарлануда). Егер желі жұмысының басында, тек телефон байланысы қамтамасыз етілсе, бүгінгі күні Қазақтелеком АҚ сауатты техникалық шешімдерінің арқасында деректерді берумен және интернетпен толық қамтылып отыр.
1.5 Тұрар Рысқұлов атындағы кентте телефон нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажеттілігі
Түркістан облысы Тұрар Рысқұлов атындағы кентіндегі байланыстың дамуы қарқынды дамып келеді және телекоммуникацияның көптеген кеңеюі қарастырылуда.
Мобильді интернет ауыл тұрғындары үшін телекоммуникация нарығының ең басты сегменті болды. Осы нарықтағы қызметтерді пайдаланушылардың басым көпшілігі теледидарсыз өмір сүре алады, пайдаланушылардың көпшілігі дербес компьютерсіз өмір сүре алады (әрине, егер бұл олардың жұмысының негізгі құралы болмаса), бірақ смартфоннан, дәлірек айтқанда, смартфонның мобильді интернет арқылы ұсынатын мүмкіндіктерінсіз, енді бірліктер бас тарта алады.
Ұялы байланыс операторларының техникалық мүмкіндіктерін біріктіру және бірлесіп пайдалану үшін жасалған дәл осы қадамдар Қазақстанға таяу болашақта толық прототипі өткен жылдың басында Түркістан облысының Түркістан қаласында ұсынылған Smart City - Ақылды қалалар жобаларын тираждауға мүмкіндік береді. Онда жайылған барлық технологиялар: Бұлтты бейнебақылау," Заттар интернеті " (IoT) және талдау үшін үлкен деректерді пайдалану - өткен жылы Қазақстанның басқа да қалаларында біртіндеп өрістеді. Осы жаңалықтардың арқасында елдегі қала тұрғындарының өмірі әлдеқайда ыңғайлы және ең бастысы қауіпсіз болды.
Алайда, бұл жерде проблеманың екінші жағы туындайды: бұл жаңалықтардың барлығы республика қалаларының тұрғындарына қол жетімді, бірақ бұл технологияларды ауыл тұрғындарының пайдалану мүмкіндіктерін шектеу әділетсіз болар еді, сондықтан елде өткен жылы талшықты-оптикалық байланыс салу бойынша бұрын-соңды болмаған жоба іске қосылды.
Қазақстанда барлығы 6 мыңнан астам ауыл бар, бұл ретте ауылдық елді мекендердің бір бөлігі оптикалық талшыққа қосылған - 1,2 мың, ал мұндай ауылдардың жобасы іске асырылғаннан кейін 2 мың болады, яғни ауылдық елді мекендердің үштен бірі осындай интеграцияланған желіні құруға автоматты түрде тартылуы мүмкін.
Нәтижесінде ауыл тұрғындары қалалықтар үшін үйреншікті жағдайға айналған қызметтерге қол жеткізе алады. Бұл мемлекеттік қызметтерді онлайн режимінде алу, қашықтықтан білім беру және телемедицина ғана емес, сонымен қатар смартфонды экранға шығарып, смартфонды теледидар мен компьютерге ауыстыру ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін жоғары жылдамдықты интернет арқылы жүргізуге болатын үйіңіздегі бейнебақылау.
Ақпараттық-технологиялық революция жаһандық СМЖ енгізу және дамытуды жандандырды. Қазақстанда спутниктік, кабельдік ТВ, ұялы телефония жылдам таралады, цифрлық хабар тарату енгізілуде, Web-басылымдардың, ақпараттық мультимедиа ресурстарының саны өсуде, талшықты-оптикалық байланыс, ақылы бейне дамытылуда. Қазақстандық қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жаңа ақпараттық технологиялардың, республиканың СМЖ даму бағытын айқындады.
Қазақстанда АКТ-ны пайдалануды анықтайтын маңызды фактор-оның үлкен қашықтықтары бар елдің ерекшелігі, халық тығыздығы аз қол жетімді, шалғай аудандардың болуы, сондай-ақ республика облыстарының экономикалық даму деңгейіндегі айырмашылықтар. Жаңа әлеуметтік-экономикалық, технологиялық жағдайлар елдегі коммуникациялық дамуды үйлестірудің жаңа тетігін қажет етті.
Қазақстанда АКТ-ны пайдалануды анықтайтын маңызды факторының үлкен қашықтықтары бар елдің ерекшелігі, халық тығыздығы аз қол жетімді, шалғай аудандардың болуы, сондай-ақ республика облыстарының экономикалық даму деңгейіндегі айырмашылықтар. Жаңа әлеуметтік-экономикалық, технологиялық жағдайлар елдегі коммуникациялық дамуды үйлестірудің жаңа тетігін қажет етті[10].
1.6 Телефон нөмірінің сыйымдылығын кеңейтудің мүмкін нұсқалары және ең жақсы нұсқаны таңдау
БСО құру ережелеріне сәйкес желілер (бастапқы және қайталама) аумақтық негізде магистральдық (қала аралық), аймақішілік (аймақтық) және жергілікті, сондай-ақ халықаралық желілер болып бөлінеді [3].
Қазақстан Республикасының аймақтық желілері (Қазақтелеком АҚ) негізінен ТОБЖ базасында салынған, бірақ МТР де қолданылады. МДМ пайдалану кейбір аудандардың облыс орталығынан шалғай орналасуына байланысты қосылған.
Қарастырылып отырған ауданда (Түркістан облысы, Түлкібас ауданы) аймақтық желі мультиплексорлық жабдықты және A-DB2Y1-16 E 9125 0,20 H18 (R1,7) типті оптикалық кабельді пайдалана отырып ТОБЖ базасында құрылған.
Осы дипломдық жобада Түлбкібас ауданы Тұрар Рысқұлов ауылындағы телефон байланысының нөмірлік сыйымдылығын кеңейту қажет.
Нөмірлеу сыйымдылығын кеңейту:
- біріншіден, арналардың толып кетуіне байланысты қосылады;
- екіншіден, жергілікті байланысты одан әрі дамыту үшін;
- үшіншіден, цифрлық арналарды (ағындарды) үшінші тұлғаларға жалға беруден қосымша табыс алу.
"Батыс Еуропа - Батыс Қытай" автожолының Қазақстан экономикасы үшін жоғары маңызы бар. Жалпы алғанда 7,5 млн.адам немесе ел халқының жартысына жуығы тұратын елдің бес ірі облысы (Ақтөбе, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл және Алматы облыстары, соның ішінде Алматы қаласы) едәуір өңірлік дамуға ие болады. Бұл жаңа жұмыс орындарын құрудың, сондай-ақ шағын және орта бизнесті дамытудың жаңа шарты [11].
Ауданда жалпы 42 ауыл бар, дәстүрлі телефон желісі бойынша жалпы жинақталған сыйымдылық 7500 нөмірді (2014 ж. деректер), 100 тұрғынға арналған телефондар саны шамамен -15 ТА (ел бойынша орташа мәнге жақын).
100 тұрғынға шаққанда телефондар саны шамамен -15 ТА құрайды (орташа республикалық көрсеткішке жақын).
Оңтайлы технологияны таңдау көптеген факторларға байланысты (негізгілері):
-кабельдік трассаның жағдайын бағалау (өлшеу жұмыстарына мұқият талдау жүргізіледі);
- жаңғырту бойынша маркетингтік жұмыс (аймақтық желіні жаңғырту нұсқаларын салыстыру) және т.б.
Кез-келген ұялы жүйе жеткілікті қарапайым қағидасы бойынша: басқару орталығы - база станциясы - абоненттік терминалдар. Әрине, әрбір ұялы байланыс операторы өз желісін абоненттермен барынша толтыруға тырысады. Осыдан базалық станцияға бірнеше қол жетімділікті (multipleaccess) қамтамасыз ету мәселесі туындайды, ол үшін оның ортақ ресурсы және жай ғана лицензияланған жиілік диапазоны пайдаланушылар қол жеткізетін белгілі бір арналарға бөлінеді. Әрине, бір уақытта бір арнаны тек бір абонент пайдалана алады.
Тарихи тұрғыдан, арналарды жиілік бойынша бөлуге негізделген бірнеше қол жетімділік әдістері бірінші болып пайда болды. Бұл жағдайда әр арна жүзден бір жиілік диапазонында қатаң анықталған жиілік диапазонын алады және бірнеше абоненттердің бір жиілік диапазонын бөлісуі мүмкін емес.
Бір ұяшықтың шекарасында бірнеше абоненттің бір жиілік диапазонын бөлісе алмайтындығы туралы айта отырып, біз сұрақ қоя алмаймыз: мұндай арналардың стандартты ені қандай және сәйкесінше бір ұяшықтың жиілік диапазонында қанша болады?
Тәжірибе көрсеткендей, белгілі бір ұялы желіге бөлінген жалпы жиілік диапазоны көрші желілік ұяшықтардың жиілігінде таралуды қамтамасыз ету үшін жетіге бөлу жеткілікті.
Осылайша, бірдей жиіліктерді бір-бірімен шектелмеген ұяшықтарда қайта пайдалануға болады, демек, тіпті шектеулі жиілік диапазонында да желіні шексіз кеңейтуге болады[11].
1.7 Нөмірлік сыйымдылықты кеңейту үшін технологияның (жүйенің) қысқаша сипаттамасы
SI3000 MSAP (Multy Service Access Plane) тобының өнімдері қалалық және ауылдық жерлерде қол жеткізуге арналған. SI3000 MSAP өнімдері тобының құрамына, келесілерді қолдай алатын, SI3000 MSAN мультисервитік қолжетімді торап кіреді:
· DSL қолжетімділігін;
· оптикалық - талшықты қолжетімділікті;
·ТфОП-қа қолжетімділікті;
· WiMAX қолжетімділігін;
· Metro Ethernet қолжетімділігін.
S13000 MSAN түрлі құрылғылар ретінде пайдаланылуы мүмкін: тек кең жолақты түйіннен және тек TDM кіру түйінінен әмбебап қол жеткізу түйініне және кіру шлюзіне дейін. SI3000 MS AN негізгі техникалық сипаттамалары 1-кестеде көрсетілген.
Кесте 1.3 - SI3000 MSAN техникалық сипаттамалары
Сипаттамасы
Тағайындалуы
Пайдаланушы интерфейстері
·
·
Аналогты абонентті желі, ТфОП; ADSL2+, VDSL2;
·
101001000 BaseT; -100BaseFX100BaseBX.
Желілік интерфейстері
·
1001000 BaseT;
·
1000 BaseSX, 1000 BaseLXLH, 1000 BaseZX, 10GEXFP;
·
TDM(E1 cV5.2.).
MSAN-ның аппараттық компоненттері болып табылады:
·статив секциясы + дөңгелектерімен және байланыстарымен артқы тақшасы;
-статив секциясының бақылаушысы;
- біріктірудің және коммутациялаудың жалпы блогы;
·желдеткіштер блогы.
SI3000 MSAN аппараттық платформасы түрлі тақшалардың бір-бірімен өзара әрекеттесуін қамтамасыз ететін, Gigabit Ethernet технологиясының базасындағы ішкі жүйелік құрылымды құрайды. Барлық секция-тақшаларды біріктірілген VoD және nPVR сияқты, кең жолақты қызметтер үшін қажетті, 3876 Гбитс өткізу қабілеті бар, бұғаттамайтын орталық ES (Ethernet Switch) Ethernet-коммутаторы арқылы, бұзылысқа төзімді екі жұлдызды топология негізінде жүзеге асырылады.
Қажетті жүйелік және пайдаланушылық интерфейстерді (El, Ethernet, ұқсас ТфОП, ADSL2+, VDSL2, оптикалық-талшықты және WiMAX) қолдайтын түрлі сервистік тақшалар бар. SI3000 MSAN архитектурасы 1-суретте көрсетілген.
Сурет 4. SI3000 MSAN бағдарламалық құрал ауыстырғышы
S13 000 MSAN-да орталық тақшалардың екі түрі пайдаланылуы мүмкін:
1) орталық Ethernet - біріктіру жүйелеріне қосатын ES коммутаторы;
2) ТфОП жүйесімен V5.2 интерфейстердің өрлеме арналары арқылы, дауыстық қызметтерді жүзеге асыру үшін, байланыстырушы звено болып табылатын қолжетімділік абоненттік шлюзінің штаты. Орталық Ethernet-коммутатор ES жүйелік элементтерді шоғырландыру және каскадты жүйелерімен қосу үшін арналған.
GE порттары түрлі SI3000 MSAN өзара байланыстыру үшін, сондай-ақ басқа да өндірушілердің жүйелік түйіндерімен байланыстыру үшін пайдаланылуы мүмкін. S13000 кез-келген платформасы жетекші ретінде қызмет істей алады және SI3000 MSAN-ның басқа да платформаларының өзіне қосылуын іске асыра алады.
Тақшаларды бір-бірден әртүрлі орталық қосқыштарға қосуға немесе бірнеше арналарды бірнеше рет өткізу қабілеті жоғарылаған бір виртуалды арнаға біріктіру арқылы қосуға болады. Бұл жағдайда бірнеше физикалық Ethernet интерфейстері логикалық түрде біріктіріліп, IEEE 802.3 ad стандартына сәйкес, топтық біріктірілген LAG арнасын (link Aggregation Group) құрайды.
Осылайша алынған логикалық интерфейс (өткізу қабілеті барлық байланысты интерфейстердің өткізу қабілеттерінің қосындысы) бір үлкен сандық ағын ретінде жұмыс істейді. LACP протоколы (Link Aggregation Control Protocol) арқылы мемлекеттік басқару және агрегаттау коммутаторымен өзара әрекеттесу (ол LAG технологиясын да қолдауы керек) қамтамасыз етіледі. Максималды MSAN-да 1-ден 8-ге және 10-нан 20-ға дейін (МЕА 20 конструктиві үшін әділетті) топтарында орналасқан 19 абоненттік тақшалардан болуы мүмкін. SI3000 MSAN-да әртүрлі түрдегі абоненттік тақшалар пайдаланылуы мүмкін (2-кесте).
Кесте 1,4. - SI3000 MSAN абоненттік тақшаларының түрлері
Абоненттік төлемнің түрі
Технология
Тақтадағы слоттар саны
ADSL
ADSLADSL2ADSL2+
1
VDSL2
VDSL2
1
Splitter
Бөлгіш тақта
1
WiMAX
WiMAX
1
Ethernet
FE және GE талшықты-оптикалық интерфейстерімен
1 немесе 2
POTS
IP үстіндегі дауыс
1
AGW
Абоненттік кіру шлюзінің төлемі
1
Әрбір ES орталық коммутаторы "жалғыз жұлдыз" топологиясы бойынша желілік қосылыстар арқылы барлық абоненттік тақшалармен байланысты; абоненттік тақшалар екі коммутатормен қосылған кезде "қос жұлдыз" топологиясы пайда болады, бұл байланыстардың жоғары сенімділігі мен ақауларға төзімділігін қамтамасыз етеді.
SI3000 MSAN платформасында қолданылатын артқы панель жүйенің өткізу қабілетіне әсер етпейтін, пассивті элемент болып табылады. Жүйенің өткізу қабілеті, жоғары жылдамдықты қызметтердің деректерін көпадресті, сондай-ақ бірадресті жеткізуге ыңғайлайтын, ажырамалы тақшаларымен анықталады. Бір орталық коммутатордағы артқы панельдің өткізу қабілеті - 19 Гбитс (бір ұяшыққа 1 Гбитс).
Қосқыштардың екі Ethernet тақшасын пайдаланған жағдайда, артқы панельдің өткізу қабілеті 38 Гбитс (бір ұяшыққа 2 Гбитс) қамтамасыз етілуі мүмкін. Артқы панель арқылы ұйымдастырылған, орталық Ethernet-коммутаторлардың екі тақшалары арасындағы өзара әрекеттесу арналарының жылдамдығы Гбитс құрайды. MKA 20 бөлімімен бірге 48 Кбитс жылдамдықпен екі Ethernet-коммутаторын пайдалану бір ұяшыққа 4 Гбитс жылдамдықты алуға мүмкіндік береді.
Қос жұлдыз топологиясымен артқы панель ыстық брондау режимінде де, жүктемені бөлу режимінде де жұмыс мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
MSAN MC-1000-PX негізіндегі шешімнің негізгі артықшылықтары:
- бір себетке 1152 абонентке дейін қосу мүмкіндігі,
- V5.2 арқылы қосылу - SIP және SIP-T қолдауы - ішкі коммутацияны қолдау;
- ыстық күту - желінің максималды диапазоны - 6 км - абоненттік желі параметрлерін өлшеу;
- порттарды ток және кернеу бойынша қорғау - орталықтандырылған.
Құрылымдық жағынан MSAN-ALS шкафтар (стеллаждар) түрінде жасалған. Шкафтардың үш түрі бар:
Стандартты тартпа;
Біріктірілген тірек;
ShRO-512 оптикалық тарату шкафы.
Тіректер MSAN-ALS қондырғыларын орналастыратын тіректер деп аталатын жүк көтергіш құрылымдармен жабдықталған. Конструктивтердің үш түрі бар:
- Әмбебап БУН-21 конструктивті блогы;
- Икемді мультиплекстеу (Умм) құрылғысының блок конструкторы;
- Электрмен қоректендіру блогының конструкторы (БЭП).
Құрылымдарда функционалды модульдердің тақталары орналастырылған. ADSL-32, SHDSL-16EFM, VDSL-24 және Ethernet қосқыштары сияқты тәуелсіз өнімдер ретінде жұмыс істеуге қабілетті функционалдық модульдердің бір бөлігі ерекше жағдайларда жеке орналастырылуы мүмкін.
Желіде жоғары сапалы қосылыстар (муфталар) болуы керек;
- Желіде жылу сақтағыштар, индукторлар және оның сипаттамаларын өзгертетін басқа да бөгде құрылғылар болмауы керек;
- Желіде жерге және басқаларға, соның ішінде бір нәрсеге қосылмаған өткізгіштердің тұйықталуы болмауы керек.
- Жолдың тармақтары болмауы керек. Шүмектердің болуы жіберу жылдамдығын төмендетеді;
- Көп жұпты кабельде екі желі өзегі де бір жұптан алынуы керек.
Берілген интерфейс жылдамдығындағы SHDSL арнасының жұмыс ауқымы қолданылатын кабель түріне, көрші кабель жұптарындағы сандық және аналогтық тарату жүйелерінен өтпелі кедергілердің айқаспалы байланыстың, техногендік кедергілердің болуына, жұмыс және айқаспалы сөйлесудің әлсіреуіне байланысты. Бұралған жұп үшін сыртқы кедергі шешуші болып табылады. Сыртқы кедергілердің барлық класының ішінен өтпелі кедергілерді ерекше бөліп көрсетуге болады, өйткені олар сигналдың берілуіне ең үлкен әсер етеді. 2-кестеде келтірілген байланыс диапазоны e -7 - ге тең және одан аз және мақсатты snr = 6дб қате коэффициентімен (bit Error Rate-BER) берілген. Көрсетілген диапазонға әлсіреу және жиіліктің бұрмалануы шектеу факторы болған кезде төмен шу деңгейі бар желілерде қол жеткізіледі. 16-кестеде келтірілген деректер кабельдің типтік сипаттамаларының мәндері болып табылады және кабельдің нақты параметрлеріне байланысты өзгеруі мүмкін. Үлкен диаметрі бар кабельдерді пайдаланған кезде байланыс ауқымы артады.
Абоненттік желі бірқатар параметрлермен сипатталады. Ең маңыздыларының бірі -- қайтарылатын шығындар (Return Loss, RL) - нақты сызықта пайда болатын шағылыстарды сипаттайды. Желіде тек құлаған толқындардың ғана емес, сонымен қатар шағылысқан толқындардың пайда болуына көптеген факторлар себеп болуы мүмкін (кабельдің құрылымы, монтаждау ақаулары, әртүрлі құрылыс ұзындықтарынан абоненттік желілердің пайда болуы және т.б.).
Мысалы, кабельдің құрылыс ұзындығын қосу кезінде түйіспелерде көптеген шағылыстар пайда болады. Бұл жағдайда туындайтын шағылысулардың өлшемі RL параметрі болып табылады, ол неғұрлым үлкен болса, контурдағы шағылысу аз болады. RL бағалау кезінде бұралған жұптың кіріс кедергісі берілген кабель үшін орташа толқындық кедергімен салыстырылады. Байланыс кабельдерінің электрлік параметрлері 800 Гц тондық жиілікте стандартталған.
Сызықтың бұзылуының негізгі салдары - шағылысқан сигналдардың пайда болуы. Бұл сигналдар, өз кезегінде, басқа біртексіз нүктелерінде бірнеше рет шағылыстырады. Осылайша, бағыты негізгі сигналмен сәйкес келетін желіде бірнеше рет шағылысқан кедергілер пайда болады. Нәтижесінде пайда болатын" ілеспе ағын "беру сапасын едәуір нашарлатады және желінің жиілік сипаттамаларының тегістігін бұзады және негізгі сигналда" құйрықтың " пайда болуына әкеледі, бұл өз кезегінде байланыс диапазонының төмендеуіне әкеледі. Жабдықты желіге орнатпас бұрын кабель параметрлерін келесі өлшеулер жүргізу қажет:
Тұрақты токта шлейфтің кедергісін, талсым кедергісінің ассиметриясын (1% артық емес), экранның тұтастығын, талсым мен экранның жерге және өзара қатысты оқшауламасының кедергісін өлшеу. Өлшенген шамалар нормаларға сәйкес келуі керек.
Демпферлік және өтпелі демпферлік өлшеу. Параметрлер 1-кестеге сәйкес келуі керек.
R~, L кабелінің екінші параметрлерін өлшеу, │z│, жиілікте 100, 150, 200, 250, 300, 350, 450, 500 кГц.
MSAN-ALS модульдік принцип бойынша құрастырылған және жұмыс кезінде жабдықтың құрамы мен параметрлерін өзгертуге мүмкіндік беретін икемді құрылымы бар. Тұтынушыға жеткізілетін жабдықтың құрамы тапсырыс берушінің талаптарымен анықталады. Физикалық тұрғыдан алғанда, MSAN-ALS BUN-21 конструкцияларында орнатылған және BUN-21 көлденең тақталары арқылы немесе кабельдер арқылы қосылған TEZ жиынтығынан тұрады. Құрылымдардағы модульдердің орналасуы, олардың бір-бірімен байланысы, сондай-ақ оларға орнатылған бағдарламалық қамтамасыз ету MSAN-ALS қызметтік құрылымын анықтайды.
Бұл деңгей 10 G жылдамдықта Ethernet трафигін біріктіруге және коммутациялауға арналған, бұл пайдаланылатын жабдыққа жоғары талаптар қояды. Осы деңгейде жұмыс істеу үшін 4x 10G оптикалық қосылымдарды қолдау мүмкіндігі бар блокталмаған магистральдық Ethernet қосқышы ALS-24200 пайдаланылады, бұл қос сақиналы схемаларды жасауға және сол арқылы қолжетімділіктің жоғары деңгейін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Магистраль деңгейі 1g және 2,5 G жылдамдықтары бар бір қосылыстардың көмегімен үлестіру деңгейімен, сондай-ақ 1g*X және 2,5 G*X жылдамдықтары бар транк-топтармен жалғанады, мұндағы Х-Элементарлық қосылыстардың саны, Х 1-ден 8-ге дейінгі диапазонда болуы мүмкін, бұл магистральдық өткізу қабілеті бар транк-топтарды құруға мүмкіндік береді және магистральдың негізгі және резервтік сақинасы АЛС-24200 базасында 8g-ден 20g-ге дейінгі максималды жылдамдықта жасалған. Пайдалану мысалы 7-суретте, сондай-ақ MSAN-ALS қолданудың жалпы схемасында көрсетілген.
Тарату Деңгейі. Тарату деңгейі желілік элементтер арасында трафикті шоғырландыруға және таратуға арналған. Шын мәнінде, оның міндеті-абоненттен немесе басқа кіру нүктелерінен келетін трафикті жинау және оны одан әрі жеткізу үшін магистральға беру, дәл сол жолмен, трафикті магистральдан алып, желі түйіндеріне тарату. Трафик тікелей деректер де, сигнал ақпараты да бола алады. Осы деңгейдегі деректермен жұмыс істеу үшін Ethernet als-24300 тарату деңгейінің қосқышы және MKC-IP сигнал беру арналарымен жұмыс істеу үшін қолданылады.
Сигналдық шлюз. Бұл деңгейде Softswitch-ке сигнал беруді аудару және жеткізу жұмыстары жүргізіледі, SIPSIP-TSIP-I, SIGTRAN (M2UA, M2PA, M3UA, IUA, V5UA, SUA) қосылу интерфейстері ретінде әрекет ете алады, PSTN үшін V5.x, OKS-7, PRI, CAS интерфейстерін пайдалануға болады. Бұл функция MKC-IP тақтасында жүзеге асырылады.
Қол жеткізу деңгейі. Қол жеткізу деңгейінде деректер пайдаланушыдан қабылданады, оның ішінде сигнал деректері қалыпқа келтіріліп, Тарату деңгейіне тасымалданады. Тұтынушымен қосылу шарттарына байланысты платалар арқылы қол жеткізу деңгейіне абоненттік қосылудың бірнеше түрі бар:
- ADSL-32;
- SHDSL-16EFM;
- VDSL-24;
- ALS-24100;
- ALS24400L.
Абоненттік қол жеткізу шлюзі (AG). Құрылымдық жағынан, абоненттік қол жеткізу шлюзі (AG) BUN-21-де орналасқан және оны толығымен немесе BUN-21 құрылымының бір бөлігін ала алады. MKC-IP негізіндегі екі басқару бөлігі бір-бірінің артық режимінде жұмыс істейді. Белгілі бір уақытта бір басқару бөлігі шлюз жұмысын басқарады, ал екіншісі резервте болады.
Бақылау бөлігі өзін-өзі тестілеуді жүргізеді, оның оның жұмыс қабілеттілігі туралы резервтік тақтаға үнемі есеп береді, бұл резервтік көшірмеге негізгі тақтаның күйі туралы мәліметтерді алмаған немесе істен шыққан жағдайда басқаруды дереу шешуге мүмкіндік береді. Келесі сигнал беру протоколдарын жоғары немесе тең дәрежелі жабдықпен иерархияда жұмыс істеу үшін пайдалануға болады:
- SIP SIP-T SIP-I;
- SIGTRAN (M2UA, M2PA, M3UA, IUA, V5UA, SUA.);
- MEGACO;
- OKS-7;
- PRI;
- CAS.
Абоненттік қол жеткізу шлюзі мыналарды қамтуы мүмкін:
- Бір немесе екі басқару бөлігі - MKC-IP тақталары;
- AK32-M тақталары;
- ГВС-ИП платалары кіруі мүмкін DHW-IPAL тақталары.
Жай-күйінің мониторингі және басқару
MSAN-ALS жүйесінде бақылау және басқару үшін SNMP протоколы (v1, v2, v3), CLI және WEB интерфейстері пайдаланылады. SNMP негізінен автоматтандырылған бақылау үшін және ішінара қызмет көрсету үшін пайдаланылады.
Веб-интерфейс ағымдағы күйді жылдам визуалды күйге келтіру және графикалық түрде көрсету үшін қолданылады. CLI интерфейсі дәлірек баптауға арналған және құрылғылардың толық функционалдығын қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, MSAN-ALS бастапқы конфигурациясы CLI арқылы жүзеге асырылады.
2. Техникалық бөлім
2.1 Технологиялық жабдықтардың түрлерін салыстыру
SI3000 MSAN STP (Spanning Tree Protocol) байланыстыратын ағаш протоколы, RSTP (Rapid Spanning Tree Protocol) тез байланыстыратын ағаш протоколы және MSTP (Multiple Spanning Tree Protocol) көп ретті байланыстырушы ағаш протоколдары сияқты стандартталған және кеңінен таралған екінші деңгейлі протоколдарды қолдайды.
SI3000 MSAN жүйесі барлық бөлімдерді қашықтан басқаруды жүзеге асырады және бүкіл платформаны басқарудың келесі функцияларын қолдайды:
- АТСА телекоммуникациялық жабдығы (Advanced Telecommunications Computing Architecture)үшін жетілдірілген компьютерлік архитектураға сәйкес IPMI (Intelligent Platform Management Interface) платформасын басқарудың интеллектуалды интерфейсі арқылы секцияларды диагностикалау;
- MSAN бөлімін анықтау-физикалық және топологиялық орналасу, MSAN қолдану түрлері;
- MSAN секциясындағы сервистік тақша-позицияны, сервистік персоналдың сериялық нөмірін, байланыс ақпаратын сәйкестендіру;
- микросхемалар деңгейіне дейін бөлшектей отырып, энергия тұтыну және кез келген төлемақының қоректену кернеуі туралы ақпарат алу; - әрбір төлемақы үшін 4 (немесе одан аз) температуралық датчиктен ақпаратты оқу мүмкіндігі; - тақшаның жай-күйі туралы ақпарат алу (белсенді, резервте, ақаулы), тақшаларды іске қосу, қайта қосу және өшіру мүмкіндігі; - желдеткіштердің жай-күйі туралы ақпарат алу, айналу жылдамдығын орнату және автоматты түрде реттеу.
S13000 MS AN-да цифрлық абоненттік технологиясының пайдаланылуына байланысты DSL тақшасының үш түрі қолданылады:
1. ADSL тақшасы ADSLADSL2ADSL2 қолжетімділік 48 портын қолдайды + жедел ауыстыру мүмкіндігі бар абоненттік төлем - бұл сыртқы кіріс трафигі үшін кейіннен екі GE арнасына (1000Base-T) жіберілетін Ethernet пакеттеріне айналатын, ATM деңгейіндегі терминалды жабдық болып табылады.
Ажырамалы ADSL2ADSL2+ тақша 1U стандартты секциясына орнатылған, жеке ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz