Кондитер цехы жабдықтары
КІРІСПЕ
Кондитер цехы жабдықтары кыскаша'оку күралы Қазаңстан Республикасының кәсіптік білім беретін оқу орындарының оңу бағдарламасына сәйкес дайындалған. Оқу құралында крғамдьщ тамақтандыру кәсіпорында-рында кондитерлік тағамдарды өңдейтін, дайындайтын, сақтайтын жабдьщтар жөнінде баяндалады.
Қоғамдық тамаңтандыру жүйесі нарыктьщ экономи-ка жағдайында дамып келе жатңан жеке, шағын және орташа кәсіпкерлікте кішкене кәсіпорындардың көбе-юімен сипатталады. Мұндай кәсіпорындарда техноло-гиялың процестердің басым бөлігі ңолмен атқарылады. Осыған байланысты өндіріске жаңа техника мен ал-ДЫҢРЫ катарлы технологияны енгізу шараларын жүр-гізу талап етілуде. Бүл орайда өндірістік процестер ме-ханикаландырылады және автоматтандырылады, техно-логиялың жабдыңтар жаңартылып, тозығы жеткендері ауыстырылады.
Қолданылып жүрген жабдыңтарды жаңарту дегені-міз - машина элементтерін жетілдіре отырып, оны нақ-ты өндірістің (соның ішінде шағын өндіріетің) кажетті-лігіне ыңғайландыру және пайдалану.
Қолданылатын жабдықтарды жаңарту жөне жаңа түр-лерін енгізу қоғамдық тамақтандыру қызметкерлерінен жабдыңтардың қүрылуын, жүмыс істеу принципін пай-далану ережелерін және еңбекті ңоррау жағдайларын жетік білуді талап етеді.
Оқу қүралы көсіптік білім беретін оқу орындарының оңушыларына, кондитерлік өндіріс ңызметкерлеріне, шағын кондитерлік кәсіпорын иелеріне кондитерлік цехті жабдықтауда наңты, ең кажетті білім қорын жи-науға көмектеседі.
3
1. ЖАБДЫҚТАРДЫҢ ЖІКТЕМЕСІ
2. МЕХАНИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР
Жабдьщтар 3 түргс бөлінеді:
1) Жартылай дайын өнімдерді жене шикізатты ме-ханикалық өңдеуден өткізуге арналған жабдьщтар: ет турағыш, елегіш, көпсіту машинасы, қамыр илегіш ма-шина, ңамыр жайғыш машина.
2) Жылу жабдықтары шикізатты немесе жартылай дайын өнімді жылумен өңдеуден өткізуге пайдаланы-лады: электр плиталары, электр қазандары, газ плита-лары, электр табалары, электр қуырғыш ңораптары, ңуыру шкафтары (пештері).
3) Тоңазыту жабдықтары қоғамдық тамақтандыру көсіпорындарында тез бүзылатын өнімдерді салқын ор-тада сақтауға пайдаланылады: түрмыстық тоңазытңыш, стационарлың тоңазыту камерасы, мүз коймасы.
1. Ет турағыш - фарштардың (ет, көкөніс, жемістен жасалғап) өр түрін даярлауга қолданылады.
2. Елегіш - үнды, түзды, жармаларды түрлі қоспа-лардан тазарту үшін және оттегімен байыту үшін ңолда-нылады.
3. Үнтаңтайтын механизм (ьщшам диірмен) - конди-терлік өндірісте жаңғаңзды үсаңтауға, күмшекерді қант үнтағына айналдыру үшін ңолданылады.
4. Көпсіту маши на л ары - кондитерлік өндірісте ауамен байытылған массаларды даярлау үшін, бисквит-ті, жартылай дайын өнімдерді, майлы жөне ақуызды кремдерді, ауамен байытылған жартылай дайын өнім-дерді (безе) даярлауға қолданылады.
5. Қамыр илегіш машиналарды жартылай катты жөне ңатты қамырды илеу үшін: ашытылған қамыр, ңабатты камыр, түшпараға арналған қамырды жасау үшін қол-данылады.
6. Қамыр жайғыш машина - қоғамдық тамаңтанды-ру кәсіпорындарында қатты қамырды (самса, қабатты камыр үшін) жаюға ңолданылады.
Қоғамдың тамаңтандыру көсіпорындарында елегіш-тер ңолданылады. Олар үнды әртүрлі ңоспалардан тазар-тады, қопсытады жөне оттегімен байытады, мүндай өнімдер жақсы көтеріледі әрі дәмді болады.
2.1. Үн елеуге арналған МПМ-80 машинасы
Машина тік орналасқан қүбырдан, тиеу шанағынан, елегіш механизмнен, түсіргіш астаушадан және меха-низмнен ңүралады.
Сақтандыр-ғыш торы бар тиеу шанагы шойыннан.жа-салған негіз табаға орнатылған. Тиеу шанағынан үн са-лынган капты алып беру үшін жылжымалы рама бекіті-леді. Шанақтың ішкі жагына үнды тік күбырға алып беріп түратын айналмалы ңанатшалар орналасқан. Қүбырдың ішінде шнек бар. Шнектің білігіне козғал-майтын ңалақшалары бар елегіш және каркас бекітіл-ген. Елегіштің астыңғы жағында үн түсіруге арналған ңалақ болады. Машинаның үстіңгі беті ңаңпақпен жа-былады, оның резеңкеаралық төсемі және қайырма бү-рандасы бар. Металл ңоспаларын үстап қалу үшін түсіру астаушасы магнит қармағышпен жабдықталған. Үн түсіретін астаушаға тығыз матадан тігілген жүмсак, кап-тама кигізілген, бүл машинадан үн түсіру кезінде оны шашылып, тозаңданудан сақтайды.
Жцмыс істеу принципі
Шанаққа толтырылған үн қанатшалардың көмегімен тік қүбырдың терезесі арқылы шнекке беріледі, шнек оны елегіш механизмге көтеріп жеткізеді. Мүнда үн тозаңда-нып, орталықтан тепкіш күштің әсерінен елегішке келіп түседі әрі електеп өтеді. Бірігіп жатып қалған үн түйірлері жылжымайтын ңалақшалардың әсерімен үнтаңталады. Түсіргіш қалаңшалар еленген үнды астауға бағыттайды, мүнда ол металл ңоспалардан тазарып, каптама жеңнің бойымен жылжып арнайы қойылған ыдысқа келіп түседі.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында елегіштің санитарлың күйі тексеріледі. Бүдан соң шнектің білігіне қажетті елеуішті және қалақшалары бар каркасты орнатады. Тесіктерінің (үяларының) диаметрі 1,4 мм елеуіш жоғары сортты үнга, ал тесіктерінің диаметрі 1,6 мм елеуіш 1-ші және 2-сортты үнға арналады. Механизмді үстіңгі жағынан қақпаңпен жауып тастайды және оны қайырма бүран-дамен бекітеді. Жылжымалы раманы төменгі қалыпқа түсіріп, оған үн салынған қапты ңояды да, үнның бір бөлігін тиеу шанағына төгеді. Бүдан соң қозғалтқышты іске ңосады. Үнды машина жүріп түрған бойда салып түрады. Машинаны әлсін-әлсін тоқтатып, елеуішті шы-ғарып, ңалдық қоспалардан үстелге кағып түсіріп тазар-тады. Жүмыс аяқталған соң елегішті тоқтатып, ішінара бөлшектеп ажыратады.
Үп еяеуге арналган МПМ-80 маишнасы:
а - жалпы көрінісі: 1 - шойын табан; 2 - жылжымалы рама; 3 - корпус: 4 - жцк тцсіретіи астау; 5 - тиеу шанагы; б - жарып корсетілуі: 6 - электр қозгалтқышы; 7 - шнек; 8 - тік қцбыр; 9 - иілгіш қондыргы; 10- магнитті сцзгіш; 11- кайырма буранда; 12- қақпақ; 13-елеуіш; 14 -- сақтандыргыш тор; 15- қалацша; 16 - сыналы ременді беріліс
2.2. МС 24-300 ұн елегіші
МС 24-300 универсалды жетекке жалғанатын ауыс-палы механизм болып конустан, түсіргіш қүрылғыдан және редуктордан ңүралады. Корпустың ішінде ңуыс цилиндр түрінде жасалған жүмыс камерасы орналасңан. Корпустың үстіңгі жағына тиеу шанағы, ал бүйір жақ ретінде корпустан және металл тордан түратын елеуіш барабан қызмет етеді. Барабанның ішіне ңырлы конус енгізілген, оның өзі елеуіщке үнның берілуін, сондай-аң оны елеуді және ңопсытуды қамтамасыз етеді. Еле-гіште үш ауыспалы барабан бар. Тесіктерінің диаметрі 1,4 мм барабан жоғары сортты үн, крахмал, түз елеуге, 2,8 мм барабан Артек жармасын, жүгері, арпа үсақтал-ған жарма үнтағын, ңүмшекерді елеуге арналған, ал 4 мм күмшекер, үсақталған жарманы елеуге арналған.
Жцмыс істеу принципі
Үн тиеу шанағынан айналмалы барабанға келеді жөне орталықтан тепкіш күштің әсерімен елеуішке сығыла түседі, сөйтіп осы арқылы електен өтеді. Түсіргіш ңү-рылғыдан үн арнайы қойылған ыдысқа келіп түседі: қос-палар болса барабанның ішінде ңалады және тоқтатыл-ған соң сыртңа шығарылады.
Пайдалану ережелері
Елегіштің корпусын жетектің мойын түсына бекі-теді. Тіке білікке қажетті өлшемдегі елеуіш барабан ор-натады. Бүдан кейін корпусқа конусты тиегіш қүрыл-ғыны бекітіп, оған жүмсақ қаптама жең кигізеді. Осы-дан соң бос лсүріс кездегі механизмнің жүмысын тек-серіп байңайды, қаптама жеңнің астына ыдыс ңойып, шанакда үн толтырады және электр қозғалтңышты іске ңосады. Әрбір 30 минут сайын елегішті тоқтатып, одан тиеу шанағын шығарып алады, елеуішті суырып, оны үстелге ақырын ңағып отырып тазартады.
Конус орнатылған тиеу шанағын елегіш жүмыс істеп түрған кезде шығарып алуға, сондай-ақ барабанғаөнімді қолмен итеріп жылжытуға қатаң тыйым салынады.
Жүмыс аяқталған соң механизмді өшіреді жөне бөл-шектеп ажыратады. Елегіштің сыртына қонған шаң-то-заңды қүргақ щеткамен сыпырып тазалайды, осыдан кейін оны дымқыл матамен сүртеді. Барабандағы өнім қалдықтарын щеткамен тазартады.
Өнімділігі сағатына - 300 кг.
МС 24-300 цн елегіші: а - жалпы көрінісі: 1 - тиеуіш ццрылгы; 2 -- корпус; 3 - гайка; 4 - тиеу шанагы; б- жарып көрсетілген: 5 - конус; 6 -редуктор;
7 -- тік орналасцан білік; 8 -- тісті-конусты беріліс; 9 - хвостовик (артцы цшы); 10- барабан; 11-жиек цыры
2.3. Үн кебегін алуға арналған жабдың
Мүндай жабдыңтар үнның кебегін алуға, ңопсытуға, аэрация л ауға арналған. Жабдың металл үшңындарын үстауға арналған магнит қондырғыларымен камтылған. Дірілдек үн елеуші өнімділігінің - 600 кгс. Шанаптың сыйымдылығы - 75 л. Топтамасында көміртекті болаттан жасалған 1 елек бар. Елеуіш үясының көлемі - 1,0 мм.
Елеуіш сымының диаметрі - 0,32 мм. Әр 30-40 минут сайын елегішті айырады: жүктеме бункерін ағытып, елеуішті алып, үстелге жеңіл ңағып тазартады,
Үн елеушінің жүмыс уаңытында конусті жүктеме шанапты ағытуға және де тамакты қолымен барабанға итеруге үзілді-кесілді тыйым салынады.
Үн кебегін алуга арналгаи жабдьщ 2.4. МИМ-600 еттартқышы
МИМ-600 еттартңышы қогамдық тамаңтандыру кә-сіпорнында еттің және балыңтың турамаларын тартуға, котлет массасын ңайта тартуға және шүжыңты толты-руға арналған.
Электр еттарткышты пайдаланганда:
- электрңозғауыштың қосулы күйінде еттартқыш-тың қабылдау ңондырғысы арқылы азық-түлікті бірқа-лыпты салып түру керек;
- оның жүмысын зая жүргізбей, еттартқыштың жүктеу мөлшерін саңтау керек;
- еттартқыштың қабылдау шанағына азықты еалып, тек қана арнайы ңүралдармен (итергіш, келсап, т.б.) ите-реді.
Егер де жүмыс барысында еттартңыштың электрқоз-ғауышы тоқтап калса немесе бәсеңдеткіште артың шуыл шықса, қысым бүрандасын босату керек.
Еттартңышты кептірілген нандарды тартуға ңолдан-байды, себебі, ол жүмью ңүралдарының тез тозуына өкеліп соңтырады.
Жүмыс кезінде еттартқышты қараусыз калдыруға немесе зая жүргізуге болмайды, бүл машинаның қыз-мет мерзімін ңысқартады.
Еттартқышпен жүмыс істегенде жүмысшыны тоң соңпайтындай жағдайларды ңарастыру қажет. Еттарт-ңыштың кабылдау тостағанында тежегіш шиыршығы болмаса жүмыс жасауға болмайды.
2.5. МИМ-82 ет турагышы
МИМ-82 дербес жетегі бар 82 мм диаметрлі торлар-мен модул ьдандырылған. Оның өзі негізгі табанынан, корпустан, шикізатты өңдеу камерасынан, тиеу қүрыл-ғысынан, жүмыс органдарынан, электр козғалтқыштан, басқару тетіктерінен қүралады.
Ет турағыштың корпусында өнімдерді өңдейтін жү-мыс камера с ы орналасқан. Оның өзі ішінде винттік ту-рагышы бар цилиндр түрінде жасалған. Бүл еттің бе-рілуін жақсартады және оның шнекпен бірге айналуы-на жол бермейді. Корпустың жоғары жағында сақтан-дырғыш сақинасы бар түсіргіш күрылғы орналасқан. Камераның шет жағы тиеу қүрылғысының қызметін ат-ңарады. Жүмыс органына: шнек, 3,5,9 мм тесіктері бар 3 тор, қос жүзді пышақтар және кескіш тор жатады. Қүрастырылған ет турағышта пышақтар мен торлар қысқыш гайканың комегімен біріне-бірі тығыз қалып-та болады. Жүмыс камерасында шнек айналып түрады. Ол етті іліп алып торларға береді. Шнектің саусағына пышақтар және торлар кигізіледі. Бүл кезде пышақтар шнекпен бірге айналады да, тор қозғалмай түрады.
Жцмыс істеу принципі
Дайындалған етті тиеу ыдысына салып, итергішпен итеріп жылжытады. Түскен етті айналмалы шнек іліп алып, пышақтар мен торларға қарай жылжытады. Шнек орамының біртіндеп сиреуіне байланысты өнім жүмыс камерасының бойымен жылжи отырып, сығымдалады және торға біртүтас тығыз масса күйінде келіп түседі. Бүдан кейін ет ңозғалмайтын торлардың тесіктерінен сығылып өтеді және айналмалы пышақтар арңылы ке-сіледі. Егер ет турағыштан өткен ет жеткілікті майда-ланбаған болса, онда тесіктері неғүрлым үсақтау торды орналастырып, оны машина арқылы қайта өткізеді.
Пайдалану ережелері
Машиналарды іске косудың алдында оның орныңты-лығын, диэлектрлік кілемшенің болуын, басңару тетік-терінің дүрыс жүмыс жасауын тексеру қажет. Жүмыс кезінде ет турағышты бақылаусыз ңалдыруға, сондай-ақ онымен бос жүмыс істеуге болмайды.
Етті шнекке итергішпен тым ңатты итеруге болмай-ды, өйткені мүның өзі электр қозгалтқышқа артың күш түсіруі мүмкін. Жүмыс аяқталғаннан кейін ет турағыш-ты тоңтатады және бөлшектеп ажыратады. Жүмыс ка-мерасын, шнекті, пышақтар мен торларды тазартады, ыстық сумен шайып, кепйреді. Бүдан соң жүмыс орган-дарын түзсыз тағам майымен майлап қояды.
а) б)
МИМ - 82 ет турагышы:
а - жарып көрсетілген: 1 - электр двигателі; 2 - өцдеу камерасы; 3 -- шнек саусагы; 4 -- цыскыш гайка; 5 -- шнек; 6 -- сацтандыргыш сацина; 7 - итергіш; 8 - шнектің артцы цшы; 9 - тиеу ыдысы; 10 -- цилиндрлі цисык. тісті беріліс; б - жалпы көрінісі: 11 -- негіз табаны; 12- корпус; 13- желбезек торкөз
2.6. МПР-350 м ысқылы-кескіін машинасы
МПР-350 м, МПР-350 м-01, МПР-350 м-02 машина-лар азың-түліктерді (шикі жөне пісірілген азық-тү-ліктерді, картоп, қызылша, сөбіз, сүйың, ботқалар, жа-сыл бүршақ, алма, ірімшік, пияз, шалқан, ботташық, ңияр, томат және т.б. өткізуге) әр түрлі геометриялық ңалыпта кесуге, картоп сәбіз және кырық ңабатты жі-ңішкелеп кесінділеуге арналған.
Машиналар көкөністерді ңайта өңдейтін кішігірім кәсіпорындарда пайдалануға арналған.
МПР-350 м машинасы пластмасса корпусынан, екі жүктеу ңүралдарынан, ауыспалы жүмыс орнынан және жетектен түрады.
Жүмыс органдары корпустың жоғары жағында орна-ласқан, ал төменгі еңкейген бөлігі қайта өнделген тагам -дардың шығуына ңызмет етеді.
Жүмыстың басында машинаның санитарлы техника-лык, жағдайын: жерге крсу және электрөткізгішті түзе-ту, барлың ңозғалмалы бөліктерінің және жүмыс орын-дарының ңоршауының болуын; жүмыс үстелінде оның сенімді бекітілуін тексеру ңажет. Жүмыстан тыс уақыт-та машина электржеліден айырылуы керек.
2.7. ТММ-ІМқамыр илегіш машинасы
ТММ-1М - ңамыр илеуге арналған. Ол шойыннан жа-салған негізгі табан плитадан, корпустан, қамыр кеспек-тен (дежа), калақшасы 6ftp илегіш рычагтан және жетек механизмінен қүралған. Қамыр кеспектің өзі жүмыс ка-мерасы болып есептеледі жөне сыртңы пішіні жағынан сопаңша баң тәрізді болып келеді. Машинада өрқайсы-сының сыйымдылығы 140 л болатын ауыспалы үш қа-мыр кеспегі бар. Қамыр кеспегінің астыңғы жағында кимасы төртбүрышты болып келген хвостовик (артқы үштары) бар, оның бір үшы қамыр кеспегінің түбіне мыңтап бекітілген. Қамыр кеспегі еңкейіп және кері шалкая ңозғалған кезде оның артңы үшы аяқ педальдің көмегімен жоғары көтеріледі.
Қамыр кеспектің өзі үш дөңгелекті арбаға орнатыл-ған. Арбаның екі үлкен және бір айналмалы дөңгелегі бар. 1180 бүрышңа иілген және үшында қалаңшасы бар камыр илегіш рычаг-стержень машинаның жүмыс орга-ны ретінде қызмет атңарады. Илегіш рычаг жоғары және төмен ңозгала отырып, күрделі тербеліс жасайды. Қа-мырдың сыртңа шашырауын болдырмау үшін және жү-мысшыны қорғау үшін қамыр кеспектің үстіңгі жағы-на ңоршау ңалңандарын көтеру кезінде электр ңозғалт-ңышын тоңтан ажыратады. Илегіш рычагты жоғаргы қалыпңа келтіру үшін маховик орнатылған.
МПР-350 м ыскылы-кескіш машинасы
Қамыр кеспекке салынған өнімдер ңамыр илегіш ры-чагтың ңозғалуы жөне сонымен ңатар, бір уақытта ка-мыр кеспектің өз өсінде айналуы нәтижесінде ауамен байытылған біркелкі массаға айнала отырып, шапшаң араласатын болады.
Пайдалану ережелері
Жүмыстың басында машинаны бос жүріс кезінде тек-середі. Содан соң ңамыр кеспекті сыйымдылығы 50-80% етіп өніммен толтырады, щеткаларды түсіріп, машина-ны крсады. Илеу үзақтығы 8-20 минутты ңүрайды және оның өзі қамырдың түріне байланысты болады.
Қамыр илеу аяңталған соң машинаны токтатады, бүл кезде илеуіш рычаг ңамыр кеспектен болек жоғарғы қалыпта түруға тиіс (оны маховиктің комегімен көтеру-ге болады). Сонан соң кррғау қалқандарды көтереді және педальді аякпен басып түрып, қамыр кеспекті негізгі плитадан сырғытып түсіреді.
Жүмыс кезінде кауіпсіздік ережелерін сактау ңажет: илеу кезінде қамыр кеспектің үстінен еңкейіп қарауға, қамырды үзіп алуға, сондай-ақ электр қозғалткыш істеп түрған кезде ңамыр кеспекті ашуға болмайды.
Жүмыс аякталғаннан кейін жүмыс камерасы мен илегіш ңалақшаларды мүңият жуады және кептіріп сүр-теді, ал корпусты үн үнтағынан тазартады әрі дымңыл матамен сүртеді.
ТММ-1М камыр илегіш машинасы:
1 -- ірге табан плита; 2 -- педаль; 3 -- арбы; 4 -- қамыр кеспек; 5 - қалқанша; 6 -- илеурычагі; 7 - топса; 8 - қацпак; 9 - корпус; 10- тцтқа; 11- есікше; 12- тетікті станция
2.8. Прима-300 қамыр илегіш машинасы
Прима-300 қамыр илегіш машинасының сыйымды-лығы - 300 л. Ол домалақ айналмалы қима жуан ңабыр-ғалы тоттанбайтын болаттан жасалған. Бүл машинаның орталың жылжымалы шиыршықтанған илеу орны мен екі мөрте тез жүретін автоматты ңамыр илегіші бар. Ол барынша кең ассортименте ақ бидай, қарабидай және олардың аралас түрлерінен жасалатын қамырдан нан -бөлке және басқа да кондитер өнімдерін, соның ішінде ашытқымен және ашытқысыз қаттама онімдерін илеу-ге арналған.
16
3-134*
Прима- 300 қамыр илегіш машинасы.
2.9. МТМ-Ібқамыр илегіш машинасы
Машина ңоғамдың тамактандыру кәсіпорындарында орнатылады және ол қатты қамырды илеуге арналған. Машина платформадан (негіз табан), алып салынатын резервуардан, Z пішіндес екі ңалаңшадан, қақиақ-тор-дан және редуктордан тұрады.
Екі илегіш калакшасы көлденең орналасқан резер-вуар машинаның жүмыс камерасы қызметін атқарады. Редуктор біліктерінің екі жаң ұшында илеуіш қалақ-шалар орнатуға арналған шабаңтар болады. Резервуар платформаның таянышына орнатылады жөне тежегіш винттер арықылы ығысу өсінен бастап бекітіледі. Оның өзі жоғарғы жағынан электр блоктауышы (оқтаулағыш) бар торлы ңаңпаңпен жабылған. Резервуардың қақпағы ілгектегішке бекітіледі.
Жцмыс принципі
Резервуарға өнім какпақ-тор арқылы салынады және машинаның жүмыс барысы кезінде іске асырылады. Резервуардағы ңамыр қалакшалармен біркелкі, көмпи-ген масса түріне енгенше араластырылады. Сүйьгқ ши-кізатты резервуарға қүйып, машинаны қосады да, үнды түсірілген ңаңпақ-тор арңылы себелейді. Иленіп бол-ғаннан кейін әлектр қозғалтңышты тоқтатып, каңпағын ашып, қамырды шығарып алады.
Жүмыс кезінде кауіпсіздік ережелерін сақтау ңажет: ңамырды илеу кезінде резервуардың үстінен еңкейіп қарауға, ңамырды үзіп алуға, сондай-ак, электр крзғалт-ңыш істеп түрған кезде р§зервуарды алуға болмайды.
Жүмыс аяқталғаннан кейін жүмыс камерасы мен иле-
rim ңалаңшаларды мүңият жуады және кептіріп сүрте-
ді, ал корпусты үн үнтағынан тазартады әрі дымңыл ма-
тамен сүртеді. ■■
Машина басқаларына қарағанда, шағын багының кө-лемімен ерекшеленеді. Оның сиымдылығы - 60 литр. Жылдамдық вариаторының орнына машинаға жылдам-дық кррабы орнатылған. Соңғысы электр ңозғалтқыш-тан берілген жылдамдықты жүмыс органы-көпсіткішке жеткізуге арналған және оның айналу жылдамдығы өзгеріп отырады.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында машинаның санитарлық-техникалық жағдайын тексереді. Бүдан кейін кронш-текинге көпсіткіш механизмнің немесе машинаның шағын багын орнатады. Жүмыс білігіне байланыстыр-ғыш муфтаның көмегімен ңажетті араластырғыш піспекті бекітеді. Араластырғыш піспектің және шағын бактың түбінің арасына 5 мм саңылау қалдырылады. Осыдан кейін, көпсіткіш піспектің бак ңабырғаларына жөне түбіне жанаспайтындығына көз жеткізген соң жылдамдың кррабының немесе вариаторының көмегі-мен ңажетті жылдамдыкты белгілейді. Шағын бакқа өнімдерді салады да, машинаны іске қосады. Бакты ер-неуіне дейін толтырмау керек,өйткені араластырған кезде қоспаның көлемі үлғаяды.
МТМ -15 камыр илегіш машинасы: 1 -- редуктор; 2 -- платформа; 3 -- алып-салынатын резервуар; 4 - какпацторкөз; 5 - илеу қалақтары
2.10. МВ-35М көпсіткіш машинасы
Көпсіту машинасы көбік тәрізді конднтерлік жарты-лай дайын өнімдерді (жүмыртңа-қант, белокты-ңант жөне қаймақ кремдерін), сондай-ақ қүймаң, оладий, вафли дайындайтын қамырды араластыруға арналған. Көцсіту МВ-35М машинасы шойын негізден, корпустан, екі ауыспалы шағын бактан, бак көтергіш мехинизмнен, кронштейннен жөне механизмнен қүралған.
Бак кронштейнге орнатылады, оның өзі корпустың тік бағыттаушы бойымен көтергіш түтқасы арңылы жылжиды. Ауыспалы көпсіткіш піспектер жетекші білікке байланыстыру муфтасы арқылы бекітіледі. Өңде-летін онім түріне байланысты мынадай көпсіткіш піс-пектер ңолданылады:
1) Жеңіл қозғалатын массаларды қаймақ, белок, кремдерді көпсіту үшін догал бас піспектер;
2) Жабысңан кондитер ңоспаларын (кремдер, бис-квит, қамыр) көпсіту торлы және түйьщ піспектер.
Копсіткіштер екі бірд§й қозғалысқг. түседі: өз есімен және шағын бак өсімен айналады. Жылдамдык, вариа-торы араластырғыштардың айналу жылдамдығын жа-йымен озгеріп отыру үшін ңызмет етеді. Машинаның бүйіріндегі ңабырғасында жылдамдыңты реттеу стан-ция с: ы орналаскан.
Шағын бакқа салынған өнімдер өз осін айнала қозға-лады және айналмалы ңозғалыс жасайтын араластыр-ғыш піспектер арқылы жедел араласады. Өнім толып шашылмау үшін оны бактың 23 көлеміне келтіріп тол-тырады. Өйткені, араластыру нәтижесінде енім масса-сы ауамен байытылады, қомақты түрге енеді, біртекті болады және келемі жағынан үлғая түседі.
Жүмыс аяқталғаннан кейін машинаны айырады, түт-қаның көмегімен бак пен кронштейнді тірелгенше те-мен түсіреді. Жетекші механизм білігінен араластыр-ғыш піспекті босатып алады да, бактан шығарады. Мас-саны түсіреді, содан соң шағын бак пен кепсіткішті ма-йын кетіріп, ыстың сумен жуады. Машинаның корпу-сын сабын ерітіндісімен жуады және қүрғақ шүберек-пен мүқият сүртеді.
■ , ■
■
- ңолданылатын жабдыңта пайда болған аңауларды ңарап, оларды жою үшін жөне ңалып қойған тамяқ кал-дықтарын алу, тазарту, реттеу, жүмыс орындарын бел-гілеу үшін (түсіруге) алдымен Тоқтату түймесін баса-ды, сосын ңауіпті инерциялық жүрісі бар жіберу қон-дырғысының айналмалы және ңозғалмалы бөлшектері толық айырылып, тоқтағанда гана кірісу ңажет.
Машинамен жүмыс жасау барысында жылдамдыкты ауыстырғанда шеткі айырғыш электр қозғауышты айы-ратынын естен шығармау керек.
Жүмыс кезінде шанашыққа тамакты үстінен салып түруға тыйым салынады, себебі ол жарақат алуға әкеліп соқтырады. Тетік немесе машина толың тоңтағанша ша-нашықты жөне көтргішті шешуге тыиым салынады.
9
10
11
12
MB - 35M көпсіткіш машинасы: а - жалпы көрініс: 1 - шойын плита; 2 - шаеын бак;
3 - планетарлы механизм; 4 - маховик; 5- пщтка; 6 -цацпац; 7- корпус; 8 - кронштейн;
б - былгагыштар: 9 - дошл бас; 10 - жалпақ торкөзді; 11- ілгек тэрізді; 12- тцйыЦ былгауыш
2.11. SM-60 L көпіршіту машинасы
Көпіршіту машиналарын болсын, баска да электрме-Ханикалық қүралдарды пайдаланғанда мьінадай нүскау-ЛаРды есте үстаған жөн:
ц пайдалану нүсңауында көрсетілген н^үмыстарра Ғана қолдану;
- жүмысты бастамас бүрын жетектеу белдігі керекті бағытта айналап түрғанына көз жеткізу;
~ ңасында түрран жүмысшыларға қүралдың қосыл-ҒаҢьщ ескерту;
~ Ңүрғаң қолдарымен Қосу және Токтату түйме-ЛеРі арқылы күралды қосу және айыру;
SM-60L көпіршіту машинасы
2.12. JEREMY қамыр жайғыш машинасы
JEREMY ңамыр жайғыш машинасы корпустан, ка-мыр жаюға арналған екі білікшеден, қамырдың ңалыц-дығын реттеуші механизмнен, оның өзі маховиктен
және көрсеткіштен, транспортерден, тиеу үстелінен, жетекші механизмнен қүралады. Машинаның корпусы металл рамаға орнатылған және сырт жағынан болат ңаңылтырмен қапталған.
Машинаның жүмыс органы ретінде ңамыр илеуге ар-налған екі білікше ңызмет атңарады, олардан езі көлде-нең жазықтыңңа орналасқан және бір-біріне қарам-қарсы бағытпен айналады. Төменгі білікше тіреуіштерге крз-ғалмайтындай етіп бекітілген. Ал жоғары білікшеге крон-штейнге орнатылған және ол реттеуші қүрылгының көме-гімен жылжи алады. Білікшелердің арасындагы саңы-лаудың көлемін 0-ден 500 мм аралығында реттеуге бола-ды. Саңылаудың көлемі циферблаттан стрелка арқылы көрсетіледі. Білікшелерге қамыр оралып калмау үшін оларды ңырғыштармен жабдыктайды. Қамырдың бі-лікшелерге жабыспауын болдырмау үшін үн сепкіш крл-данылады. Үн сепкішті жаймалағыш білікшелерден жо-ғарылау орнатады және жүмыс барысында храповик ме-ханизмінің көмегімен оны дүркін-дүркін сілкілеп оты-рады. Білікшелерге ңамыр беріп түру үшін үстел орнатыл-ған, оның үстінде саңтандырғыш тор бар. Ол электр блок-таушымен жабыдықталган. Торды 50-ге көтерген кезде электр блоктаушы іске қосылады.
Жүк түсіргіш күрылгының өзі көлденең ленталы (жалпаң) транспортердан түрады, ол өзара шынжырмен байланысқан жөне макта-матадан жасалган лента кигі-зілген кос барабаннан күралады. Транспортердың асты-на қалдың үнды жинауға арналган ыдыс орнатылады. Көлденең астаушалар осы мақсатта қызмет етеді.
Жетекші механизм электр крзғалткыштан және ре-дуктордан түрады. Машинаның корпусына тетікті стан-ция орнатылган.
Жцмыс істеу принципі
Жаюға арналған ңамырды (салмағы 5 кг-нан аспай-тын) еңіс орнатылған тиеу үстеліне салады және айнал-малы білікшелерге қарай бағыттайды, олар болса қамыр-ды іліп алып жаймалайды. Қамырды осылайша 2-3 дүр-кін жаймалайды.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында машинаны сырттай карап шығады және оның бос жүрістегі жүмысын әзірлейді. Үн сепкішке үн толтырады және оны бекіткіш арңылы жүмыс қалпына келтіреді. Транспортердің астына қо-йылған тығырық ыдыстың дүрыстығын тексереді және маховик дөңгелекті айналдыра отырып, білікшелердің арасындағы қажетті саңылауды белгілейді.
Қамырдың қалыңдығын 60 мм-ге дейін жеткізе кол-дан илеп, содан соң оны*еңіс орнатылган тиеу үстеліне салады және электр ңозғалтқышты іске қосады. Бүдан кейін білікшелердің арасындағы саңылауды азайтып, жайылған қамырды көлбеу орнатылған тиеу үстеліне ңайтадан әкеліп салады.
Машина жүмыс істеп түрған кезде білікшелерді және басқа да механизмдерді тазалауға, сондай-ақ саңтандыр-ғыш тордың астына қол жүгіртуге тыйым салынады.
Жүмыс аяқталған соң машинаны токтатады. Үн сеп-кіштегі тығырық ыдыстағы және астаушалардагы ңал-ған үнды шығарады, транспортердің бір лентасын щет-камен тазартады. Білікшелерді қамыр қалдыңтарынан тазалайды және қүрғаң матамен сүртеді.
24
4-134*
25
3. ЖЫЛУ ЖАБДЫҚТАРЫ
Шикізатты дайын өнімге айналдыратын негізгі про-цестердің бірі жылумен өңдеу болып табылады. Оның барысында өнімнің физикалық-химиялың ерекніелік-тері: қүрамы, түсі, дәмі, иісі өзгереді. Жоғары темпера-тура кезінде ауру тудырғыш микроорганизмдер жойы-лады. Жылумен өңдеудің негізгі түрлері:
1) пісіру - өнімді сүйық ортада (су, сорпа, сүт) да-йындық қалпына жеткізу. Пісіру екі сатылы болады: ор-таны тез қыздыру (аппараттың ең жоғары ңуатын пай-далану) және жай қыздыру - баяулата ңайнату (аппа-раттың төменгі қуатын пайдалану). Кейбір жағдайлар-да тағамды әбден дайын болғанға дейін жеткізу аккуму-ляторлың жылу есебінен жүзеге асырылады (өшірілген аппараттың жылуын пайдалану).
2) куыру - ешңандай сүйық қосылмай жүзеге асы-рылады. Өнімнің сыртына ерекше кабыршақтар пайда болуына эсер ететін температураға дейін кыз дыры лады. Қуырудың әдістері: а. Негізгі әдіс - аз мөлшерде (өнім-нің 5-10 % көлеміне есептелген); ә. Фритюрда ңуыру -көп мөлшердегі майға 150-160 °С, қатынасы 4:1 етіп алып батырылады; в. Пісіру немесе қақтау - жабың камерада (шкафта ыстық ауа жылумен өңдеу).
Отын жэне оныц тцрлері
Жылумен өңдеу үшін мынадай түрлері крлданылады: физикалық күйіне байланысты отын сүйық, ңатты, газ түрінде болады. Қатты отынға көмір, торф, ағаш; сүйық отынға өңделген мүнай өнімдері: бензин, керосин, ма-зут; газ түріндегіге табиғи және жасанды газ жатады.
Өндіру өдісіне карай отын табиғи және колдан жасал-ған болып бөлінеді. Табиғи отын табиғатта дайын кү-йінде: ағаш, торф, табиғи газ күйінде, жасанды отын өнеркәсіп өндірісінде жүзеге асырылатын физикалық-химияльщ процестердің тас көмірді кокстеу, мүнай кре-кинг нөтижесінде алынады.
3.1. Отын жағуға арналған қүрылғылар 3.1.1. Газ жанаргылары
Газ жылу аппаратының негізгі бөлігі газ жанарғы бо-лып табылады, ол газ-ауа ңоспасын қалыптастыру, оны жану камерасына беру үшін және жағуға жағдай туғы-зу үшін қызмет етеді.
Іштей араласатын жанарғыларды жану камерасына түгелдей немесе ішінара жагу үшін әзірленген газ-ауа қоспасы беріледі. Алдын ала араластыратын жанарғы-ларды газ-ауа қоспасының калыптасуы, ауаны аралас-тырғыш камераға күшпен беру арқылы немесе жанғыш газ ағысының (ңозғалуы) энергиясы есебінен ауа сорып кіргізу арқылы жүргізуі мүмкін. Мүндай жанарғылар-ды инжекциялы деп атайды.
Инжекциялыц газ жанаргыныц схемасы: 1 -- бастапцы ауа легін реттеуші; 2 - тыгын жапкыш; 3 - араластыргыш; 4 -- ңондыргы
Инжекциялы газ жанаргысыныц кцрылуы. Жанарғы тығын каңпақтан түрады. Ол газды жанарғыға және ауа сорғышқа (инжекция) беруге арналған. Сондай-ақ, жа-нарғының қүрамына бастапңы ауа легін реттеуші, газ-ды ауамен араластыратын араластырғыш (конфузор диффузор), қондырғылар (газ-ауа қоспасын тесік-терге беру үшін) кіреді. Қондырғы ауаның екінші рет сорылуын жүзеге асырады.
Жцмыс істеу принципі
Тығын кақпақ арқылы газ жанарғыға беріледі де, одан үлен жылдамдыңпен шыққан газ, араластырғыш-та ыдырау процесін тудырады, оның өзі бастапқы ауа легін сорып алуға ықпал етеді. Бүдан кейін газ-ауа қос-пасы крндырғыға келіп жетіп, екінші рет ауа сорылады да, жану басталады.
3.1.2. От плитасы
От жағатын плита кондитерлік өнімдер пісіру үшін қолданылады. Ол ңоғамдың тамаңтандыру кәсіпорын-дарының ашық түрінде (ңырман басында, шағын кафе-лерде) пайдаланылады.
От жағатын плита оттьщтан қуыру шкафтарынан, үстіңгі ңуырғыш беттен, түтіндіктен, күлдіктен, жиек ңырынан түрады.
Оттыңка отын салынады, қуыру шкафтары конди-терлік өнімдер пісіруге арналады. Үстіңгі қуырғыш беті шойын плита төсеніштер арңылы қүралады және тағам-дар мен сусындар даярлауға қолданылады; түтіндік -жанған отыннан бөлінетін түтін және газды шығарады; оттың пен күлдіктің арасындағы саңылау түтіннің тар-тылуын және жанған өнімдерді шығаруды реттейді; жиек қыры - онімді аккумулятивті жылу арқылы даяр-лап пісіруге арналады; күлдік - жанған өнімдерді от-тыңңа жинауға арналады.
Қатты отын оттыңтың ішіне 23 колеміне салынады. Күлдіктің ысырма каңпағы жартылай ашың болуы ке-рек. Түтіннің тартылатындығына көз жеткізу үшін от-тыкңа ңағазды жағып қарайды. Егер жалын өткізгіш жаңқа қисайса, түтін тартуы жаңсы дегенді білдіреді. Егер түтін кері қайтса, түтіндіктің ысырма кақпағын жауып, түтіннің тартылуын реттеу қажет. Жану бары-сында түтін газдары түтін ететін қүбыр арқылы өтіп, плитаның немесе қуыру шкафының жүмыс бетін 350 °С, 250 °С, 150 °С температураға дейін томеннен ңыздырады.
Қатты отын жагатын плита:
1- оттық; 2 - қуыру беті; 3 - жиек кыры; 4 - цуыру шкафтары; 5 - цстіцгі газ жолы; 6 -- оттык тор көзі; 7 - кцлдік; 8 - астыңгы байланыстырылатын газ жолы
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастамастан бүрын, қүм толтырылған жәшік пен өрт сондіру ңалқанының түгел екенін тексе-ру керек. Жүмысты аяқтаған соң, плита әбден суыған-нан кейін, күлдікті арнайы тазарту қүралдарының көме-
гімен тазалайды; плитаның үстіңгі жүмыс бетін тазар-тады, ңуырғыш шкафтарда дайын өнімдердің калып қоймауын тексереді.
3.1.3. ПГ-4 газ плитасы
ПГ-4 конфорлы газ плитасы қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында тагам (1,2 жөне 3 тагам түрлері) даяр-лауға арналған. ПГ-4 сырбеті аң эмальмен сырланған болат корпустан түрады. Үстіңгі ңуыру беті 4 конфорка-дан және тор түрінде дәнекерленген рамадан түрады. Конфорканың астында төгілген сүйықты жинайтын ас-тыңгы ыдысы бар. Алдыңғы жағында газдың конфор-кага және қуыру шкафына берілуін реттейтін тумблер түтңалары орналасқан. Қуыру шкафы металл қорап түрінде жасалған. Оның қабырғаларының ортасында жөне плитаның корпусының арасында жылу изоляция-сы жүргізілген. Қораптың астындағы жанарғы қуыру шкафын қыздырады. Қуыру шкафындағы температура термометр арқылы аныңталады. Қуыру шкафының ас-тындағы шкаф қүрал-саймандарға арналған. Оның да металдан жасалган есікшесі бар. ПГ-4 плитасының қа-йырма кақпағы ңабырғаны және газ ңүбырын қызып ке-туден және өнімдердің шашырауынан қорғайды.
Жцмыс істеу принципі жэне пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында газ плитасының санитар-лык-техникалың жағдайын тексереді. Плитаны косар алдында бөлменің және қуыру шкафының ішін бес ми-нуттай желдетіп, ауасын тазартып алады. Содан соң газ қүбырындағы кранды ашып,шырпыны немесе түтат-қышты жағып жанарғыға жаңындатады да, тумблер түтңаларын бүрап ашады. Жүмыс барысында ыдысты 80% көлемінде толтыру керек, өйткені қайнау барысын-да сүйық тасып төгілуі мүмкін. Қуыру шкафына өнім пісірген кезде биіктігін ауыстырып реттеуге болатын тор сөрелер ңояды немесе табалар пайдаланады. Жүмыс бетінің температурасы және қуыру шкафының қызуы тумблерді бүрап өзгерту арқылы реттеледі.
Жүмыс аяқталғаннан кейін жанарғылардың шүмек-терін және газ өткізгіштің шүмегін жабады. Плитаның корпусының ластануына карай жууға арналған ерітін-дімен жуып, тазалап түру қажет.
іг-~
ПГ-4 типіндегі П-0,1 класты жанаргы газ плитасы:
1 - корпус; 2 - цстіңгі куыру беті; 3 -- цайырмақақпақ; 4 -- термоэлектртцтқыш; 5 - тумблер тцтқалар; 6 - ысыту шкафы; 7 -- кептіру шкафы; 8 - термометр; 9 - айналмалы шанышкы
Электр жылу аппараттарының негізгі бөлігі электр-мен қыздыру элементтері болып табылады. Олар электр тогын жылу энергиясына айналдыру үшін кызмет етеді. Қоғамдың тамаңтандыру кәсіпорындарында металл ток өткізгіштер кең қолданылады. Жинаңылык, үшін электр қыздырғыш элементтерге белгілі бір пішін бері-леді. Олар конструктивті сипатына байланысты ашық, жабьщ және герметикалы болып бөлінеді.
Ашық электр қыздырғыш элементтер изоляторға ілінген немесе керамикалың плиталардың ойықтарына салынған нихромды спиральдан түрады.
Жабық түрінде спиральдар кррғаныш қабаттың асты-на электр изоляция л ы масса түрінде тығыздалып орна-тылады. Бүл қыздырғыштар ашың түріне қарағанда үзаңқа шыдайды. Олар кофе қайнатқыштарда, электр табаларда ңолданылады.
Герметикалы (саңылаусыз) электр ңыздырғыш эле-менттер спираль шыны немесе металл түтікшелердің ішінде орналасқан. Болат түтікшелердің ішіне нихром-нан жасалған спираль қондырылады. Спираль мен тү-тікшенің арасындағы кеңістік периклазбен толтырыла-ды. Кейде түтікшелерді крсымша мырышпен немесе никельмен бояйды, бүл ңаң түрмауға жаңсы және үзак, кызмет етуге себебін тигізеді. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының жылу аппараттары үшін шкафтағы ауаны қыздыруға арналған ауа электр қыздырғышта-рын, қазандар үшін су электр қыздырғыштарын, фри-тюриндер үшін май электр қыздырғыштарын жасап шығарады.
Олар белгілі бір ортада қызмет ету үшін арналған. Жылу аппараттарында блокпен орнатылады. Түтікше электр қыздырғыштардың артыңшылығына қызмет ету мерзімінің үзақтығын, крлайлылығын, үнемділігін, әр түрлі пайдалану мүмкіндігін жатңызуға болады. Ал оның дайындаудағы күрделілігі мен жөндеуге келмей-тіндігі басты кемшілігі болып табылады.
Шкаф таяныш аяқтарға орнатылады. Корпусы эмаль-мен капталған жалпақ болат ңаңылтырдан жасалған. Корпустың ішінде бірініц үстіне бірі қондырылған үш камерасы бар. Корпус пен камераның арасында жылу изоляциясының кабаты өткізілген, өр камерада алтыдан крндырылған. Олардың жүмысы температураны креып-айырғыш арңылы реттеледі. Пісіру кезінде пайда бола-тын бу есікшелерге жасалған желдету тесіктері аркылы шығарылады. -
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында шкаф камераларының са-нитарлың күйін тексеру керек. Бүдан соң терморет-тегіштің лимбаларын ңажетті температураға қояды да, шкафты электр желіге ңосады және пакетті ауыстырып ңосқыштардың кемегімен жүмыс камераларын ңатты ңыздыруға көшеді. Бүл кезде сигнал лампасы жанады. Камера тиісті температураға дейін қызған бойда сигнал лампалары сөнеді, бүл шкафтың жүмысңа әзір екендігін білдіреді. Бүдан соң күйіп қалудан саңтана отырып, есік-терді ашады да, кондитерлік өнімдер салынған ңаңыл-тыр табаларды орнатады. Пісіру барысында даярлау тех-нологиясына сай температураны ауыстырып қосқыштар арңылы реттейді. Жүмыс кезінде шкафты баңылаусыз қалдыруға болмайды. Жүмыс аякталған соң шкафты электр желіден айырады. Камераларды күйген тағам қалдыңтарынан тазартады. Сыртңы бетін дымқыл шүбе-рекпен сүртіп, құрғатады. Камералардағы температура 350 °С(3), 250 С(2), 150 С(1) болуы мүмкін.
Сыртңы қабы алынған текшелі ауыстырып ңосңыш-тары мен термореттегіштерінде аңаулары бар шкафтар-ды пайдалануға тыйым салынады.
32
5-134*
Электр жылу аппараттарының негізгі бөлігі электр-мен қыздыру элементтері болып табылады. Олар электр тогын жылу энергиясына айналдыру үшін кызмет етеді. Қоғамдың тамақтандыру кәсіпорындарында металл ток өткізгіштер кең ңолданылады. Жинақылың үшін электр кыздырғыш элементтерге белгілі бір пішін бері-леді. Олар конструктивті сипатына байланысты ашың, жабьщ және герметикалы болып бөлінеді.
Ашың электр қыздырғыш элементтер изоляторға ілінген немесе керамикалық плиталардың ойықтарына салынған нихромды спиральдан түрады.
Жабық түрінде спиральдар қорғаныш ңабаттың асты-на электр изоляциялы масса түрінде тығыздалып орна-тылады. Бүл қыздырғыштар ашық түріне қарағанда үзаққа шыдайды. Олар кофе ңайнатқыштарда, электр табаларда қолданылады.
Герметикалы (саңылаусыз) электр қыздырғыш эле-менттер спираль шыны немесе металл түтікшелердің ішінде орналасқан. Болат түтікшелердің ішіне нихром-нан жасалған спираль ңондырылады. Спираль мен тү-тікшенің арасындағы кеңістік периклазбен толтырыла-ды. Кейде түтікшелерді косымша мырышпен немесе никельмен бояйды, бүл ңақ түрмауға жақсы және үзақ қызмет етуге себебін тигізеді. Қоғамдың тамаңтандыру кәсіпорындарының жылу аппараттары үшін шкафтағы ауаны қыздыруға арналған ауа электр ңыздырғышта-рын, ңазандар үшін су электр қыздырғыштарын, фри-тюриндер үшін май электр ңыздырғыштарын жасап шығарады.
Олар белгілі бір ортада қызмет ету үшін арналған. Жылу аппараттарында блокпен орнатылады. Түтікше электр кыздырғыштардың артықшылығына қызмет ету мерзімінің үзақтығын, крлайлылығын, үнемділігін, әр түрлі пайдалану мүмкіндігін жатқызуға болады. Ал оның дайындаудағы күрделілігі мен жөндеуге келмей-тіндігі басты кемшілігі болып табылады.
Шкаф таяныш аяқтарға орнатылады. Корпусы эмаль-мен ңапталған жалпақ болат ңаңылтырдан жасалған. Корпустың ішінде бірінің үстіне бірі қондырылған үш камерасы бар. Корпус пен камераның арасында жылу изоляциясының қабаты өткізілген, әр камерада алтыдан ңондырылған. Олардың жүмысы температураны ңосып-айырғыш арқылы реттеледі. Пісіру кезінде пайда бола-тын бу есікшелерге жасалған желдету тесіктері арқылы шығарылады.
Пайдашну ережелері
Жүмысты бастар алдында шкаф камераларының са-нитарлык күйін тексеру керек. Бүдан соң терморет-тегіштің лимбаларын қажетті температураға қояды да, шкафты электр желіге қосады және пакетті ауыстырып қосқыштардың көмегімен жүмыс камераларын қатты қыздыруға көшеді. Бүл кезде сигнал лампасы жанады. Камера тиісті температураға дейін қызған бойда сигнал лампалары сөнеді, бүл шкафтың жүмысқа әзір екендігін білдіреді. Бүдан соң күйіп ңалудан сақтана отырып, есік-терді ашады да, кондитерлік өнімдер салынған ңаңыл-тыр табаларды орнатады. Пісіру барысында даярлау тех-нологиясына сай температураны ауыстырып қосңыштар аркылы реттейді. Жүмыс кезінде шкафты бақылаусыз калдыруға болмайды. Жүмыс аяңталған соң шкафты электр желіден айырады. Камераларды күйген тағам қалдықтарынан тазартады. Сыртқы бетін дымқыл шүбе-рекпен сүртіп, қүрғатады. Камералардағы температура 350 °С(3), 250 °С(2), 150 °С (1) болуы мүмкін.
Сыртқы қабы алынған текшелі ауыстырып косқыш-тары мен термореттегіштерінде ақаулары бар шкафтар-ды пайдалануға тыйым салынады.
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кондитер цехы жабдықтары кыскаша'оку күралы Қазаңстан Республикасының кәсіптік білім беретін оқу орындарының оңу бағдарламасына сәйкес дайындалған. Оқу құралында крғамдьщ тамақтандыру кәсіпорында-рында кондитерлік тағамдарды өңдейтін, дайындайтын, сақтайтын жабдьщтар жөнінде баяндалады.
Қоғамдық тамаңтандыру жүйесі нарыктьщ экономи-ка жағдайында дамып келе жатңан жеке, шағын және орташа кәсіпкерлікте кішкене кәсіпорындардың көбе-юімен сипатталады. Мұндай кәсіпорындарда техноло-гиялың процестердің басым бөлігі ңолмен атқарылады. Осыған байланысты өндіріске жаңа техника мен ал-ДЫҢРЫ катарлы технологияны енгізу шараларын жүр-гізу талап етілуде. Бүл орайда өндірістік процестер ме-ханикаландырылады және автоматтандырылады, техно-логиялың жабдыңтар жаңартылып, тозығы жеткендері ауыстырылады.
Қолданылып жүрген жабдыңтарды жаңарту дегені-міз - машина элементтерін жетілдіре отырып, оны нақ-ты өндірістің (соның ішінде шағын өндіріетің) кажетті-лігіне ыңғайландыру және пайдалану.
Қолданылатын жабдықтарды жаңарту жөне жаңа түр-лерін енгізу қоғамдық тамақтандыру қызметкерлерінен жабдыңтардың қүрылуын, жүмыс істеу принципін пай-далану ережелерін және еңбекті ңоррау жағдайларын жетік білуді талап етеді.
Оқу қүралы көсіптік білім беретін оқу орындарының оңушыларына, кондитерлік өндіріс ңызметкерлеріне, шағын кондитерлік кәсіпорын иелеріне кондитерлік цехті жабдықтауда наңты, ең кажетті білім қорын жи-науға көмектеседі.
3
1. ЖАБДЫҚТАРДЫҢ ЖІКТЕМЕСІ
2. МЕХАНИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАР
Жабдьщтар 3 түргс бөлінеді:
1) Жартылай дайын өнімдерді жене шикізатты ме-ханикалық өңдеуден өткізуге арналған жабдьщтар: ет турағыш, елегіш, көпсіту машинасы, қамыр илегіш ма-шина, ңамыр жайғыш машина.
2) Жылу жабдықтары шикізатты немесе жартылай дайын өнімді жылумен өңдеуден өткізуге пайдаланы-лады: электр плиталары, электр қазандары, газ плита-лары, электр табалары, электр қуырғыш ңораптары, ңуыру шкафтары (пештері).
3) Тоңазыту жабдықтары қоғамдық тамақтандыру көсіпорындарында тез бүзылатын өнімдерді салқын ор-тада сақтауға пайдаланылады: түрмыстық тоңазытңыш, стационарлың тоңазыту камерасы, мүз коймасы.
1. Ет турағыш - фарштардың (ет, көкөніс, жемістен жасалғап) өр түрін даярлауга қолданылады.
2. Елегіш - үнды, түзды, жармаларды түрлі қоспа-лардан тазарту үшін және оттегімен байыту үшін ңолда-нылады.
3. Үнтаңтайтын механизм (ьщшам диірмен) - конди-терлік өндірісте жаңғаңзды үсаңтауға, күмшекерді қант үнтағына айналдыру үшін ңолданылады.
4. Көпсіту маши на л ары - кондитерлік өндірісте ауамен байытылған массаларды даярлау үшін, бисквит-ті, жартылай дайын өнімдерді, майлы жөне ақуызды кремдерді, ауамен байытылған жартылай дайын өнім-дерді (безе) даярлауға қолданылады.
5. Қамыр илегіш машиналарды жартылай катты жөне ңатты қамырды илеу үшін: ашытылған қамыр, ңабатты камыр, түшпараға арналған қамырды жасау үшін қол-данылады.
6. Қамыр жайғыш машина - қоғамдық тамаңтанды-ру кәсіпорындарында қатты қамырды (самса, қабатты камыр үшін) жаюға ңолданылады.
Қоғамдың тамаңтандыру көсіпорындарында елегіш-тер ңолданылады. Олар үнды әртүрлі ңоспалардан тазар-тады, қопсытады жөне оттегімен байытады, мүндай өнімдер жақсы көтеріледі әрі дәмді болады.
2.1. Үн елеуге арналған МПМ-80 машинасы
Машина тік орналасқан қүбырдан, тиеу шанағынан, елегіш механизмнен, түсіргіш астаушадан және меха-низмнен ңүралады.
Сақтандыр-ғыш торы бар тиеу шанагы шойыннан.жа-салған негіз табаға орнатылған. Тиеу шанағынан үн са-лынган капты алып беру үшін жылжымалы рама бекіті-леді. Шанақтың ішкі жагына үнды тік күбырға алып беріп түратын айналмалы ңанатшалар орналасқан. Қүбырдың ішінде шнек бар. Шнектің білігіне козғал-майтын ңалақшалары бар елегіш және каркас бекітіл-ген. Елегіштің астыңғы жағында үн түсіруге арналған ңалақ болады. Машинаның үстіңгі беті ңаңпақпен жа-былады, оның резеңкеаралық төсемі және қайырма бү-рандасы бар. Металл ңоспаларын үстап қалу үшін түсіру астаушасы магнит қармағышпен жабдықталған. Үн түсіретін астаушаға тығыз матадан тігілген жүмсак, кап-тама кигізілген, бүл машинадан үн түсіру кезінде оны шашылып, тозаңданудан сақтайды.
Жцмыс істеу принципі
Шанаққа толтырылған үн қанатшалардың көмегімен тік қүбырдың терезесі арқылы шнекке беріледі, шнек оны елегіш механизмге көтеріп жеткізеді. Мүнда үн тозаңда-нып, орталықтан тепкіш күштің әсерінен елегішке келіп түседі әрі електеп өтеді. Бірігіп жатып қалған үн түйірлері жылжымайтын ңалақшалардың әсерімен үнтаңталады. Түсіргіш қалаңшалар еленген үнды астауға бағыттайды, мүнда ол металл ңоспалардан тазарып, каптама жеңнің бойымен жылжып арнайы қойылған ыдысқа келіп түседі.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында елегіштің санитарлың күйі тексеріледі. Бүдан соң шнектің білігіне қажетті елеуішті және қалақшалары бар каркасты орнатады. Тесіктерінің (үяларының) диаметрі 1,4 мм елеуіш жоғары сортты үнга, ал тесіктерінің диаметрі 1,6 мм елеуіш 1-ші және 2-сортты үнға арналады. Механизмді үстіңгі жағынан қақпаңпен жауып тастайды және оны қайырма бүран-дамен бекітеді. Жылжымалы раманы төменгі қалыпқа түсіріп, оған үн салынған қапты ңояды да, үнның бір бөлігін тиеу шанағына төгеді. Бүдан соң қозғалтқышты іске ңосады. Үнды машина жүріп түрған бойда салып түрады. Машинаны әлсін-әлсін тоқтатып, елеуішті шы-ғарып, ңалдық қоспалардан үстелге кағып түсіріп тазар-тады. Жүмыс аяқталған соң елегішті тоқтатып, ішінара бөлшектеп ажыратады.
Үп еяеуге арналган МПМ-80 маишнасы:
а - жалпы көрінісі: 1 - шойын табан; 2 - жылжымалы рама; 3 - корпус: 4 - жцк тцсіретіи астау; 5 - тиеу шанагы; б - жарып корсетілуі: 6 - электр қозгалтқышы; 7 - шнек; 8 - тік қцбыр; 9 - иілгіш қондыргы; 10- магнитті сцзгіш; 11- кайырма буранда; 12- қақпақ; 13-елеуіш; 14 -- сақтандыргыш тор; 15- қалацша; 16 - сыналы ременді беріліс
2.2. МС 24-300 ұн елегіші
МС 24-300 универсалды жетекке жалғанатын ауыс-палы механизм болып конустан, түсіргіш қүрылғыдан және редуктордан ңүралады. Корпустың ішінде ңуыс цилиндр түрінде жасалған жүмыс камерасы орналасңан. Корпустың үстіңгі жағына тиеу шанағы, ал бүйір жақ ретінде корпустан және металл тордан түратын елеуіш барабан қызмет етеді. Барабанның ішіне ңырлы конус енгізілген, оның өзі елеуіщке үнның берілуін, сондай-аң оны елеуді және ңопсытуды қамтамасыз етеді. Еле-гіште үш ауыспалы барабан бар. Тесіктерінің диаметрі 1,4 мм барабан жоғары сортты үн, крахмал, түз елеуге, 2,8 мм барабан Артек жармасын, жүгері, арпа үсақтал-ған жарма үнтағын, ңүмшекерді елеуге арналған, ал 4 мм күмшекер, үсақталған жарманы елеуге арналған.
Жцмыс істеу принципі
Үн тиеу шанағынан айналмалы барабанға келеді жөне орталықтан тепкіш күштің әсерімен елеуішке сығыла түседі, сөйтіп осы арқылы електен өтеді. Түсіргіш ңү-рылғыдан үн арнайы қойылған ыдысқа келіп түседі: қос-палар болса барабанның ішінде ңалады және тоқтатыл-ған соң сыртңа шығарылады.
Пайдалану ережелері
Елегіштің корпусын жетектің мойын түсына бекі-теді. Тіке білікке қажетті өлшемдегі елеуіш барабан ор-натады. Бүдан кейін корпусқа конусты тиегіш қүрыл-ғыны бекітіп, оған жүмсақ қаптама жең кигізеді. Осы-дан соң бос лсүріс кездегі механизмнің жүмысын тек-серіп байңайды, қаптама жеңнің астына ыдыс ңойып, шанакда үн толтырады және электр қозғалтңышты іске ңосады. Әрбір 30 минут сайын елегішті тоқтатып, одан тиеу шанағын шығарып алады, елеуішті суырып, оны үстелге ақырын ңағып отырып тазартады.
Конус орнатылған тиеу шанағын елегіш жүмыс істеп түрған кезде шығарып алуға, сондай-ақ барабанғаөнімді қолмен итеріп жылжытуға қатаң тыйым салынады.
Жүмыс аяқталған соң механизмді өшіреді жөне бөл-шектеп ажыратады. Елегіштің сыртына қонған шаң-то-заңды қүргақ щеткамен сыпырып тазалайды, осыдан кейін оны дымқыл матамен сүртеді. Барабандағы өнім қалдықтарын щеткамен тазартады.
Өнімділігі сағатына - 300 кг.
МС 24-300 цн елегіші: а - жалпы көрінісі: 1 - тиеуіш ццрылгы; 2 -- корпус; 3 - гайка; 4 - тиеу шанагы; б- жарып көрсетілген: 5 - конус; 6 -редуктор;
7 -- тік орналасцан білік; 8 -- тісті-конусты беріліс; 9 - хвостовик (артцы цшы); 10- барабан; 11-жиек цыры
2.3. Үн кебегін алуға арналған жабдың
Мүндай жабдыңтар үнның кебегін алуға, ңопсытуға, аэрация л ауға арналған. Жабдың металл үшңындарын үстауға арналған магнит қондырғыларымен камтылған. Дірілдек үн елеуші өнімділігінің - 600 кгс. Шанаптың сыйымдылығы - 75 л. Топтамасында көміртекті болаттан жасалған 1 елек бар. Елеуіш үясының көлемі - 1,0 мм.
Елеуіш сымының диаметрі - 0,32 мм. Әр 30-40 минут сайын елегішті айырады: жүктеме бункерін ағытып, елеуішті алып, үстелге жеңіл ңағып тазартады,
Үн елеушінің жүмыс уаңытында конусті жүктеме шанапты ағытуға және де тамакты қолымен барабанға итеруге үзілді-кесілді тыйым салынады.
Үн кебегін алуга арналгаи жабдьщ 2.4. МИМ-600 еттартқышы
МИМ-600 еттартңышы қогамдық тамаңтандыру кә-сіпорнында еттің және балыңтың турамаларын тартуға, котлет массасын ңайта тартуға және шүжыңты толты-руға арналған.
Электр еттарткышты пайдаланганда:
- электрңозғауыштың қосулы күйінде еттартқыш-тың қабылдау ңондырғысы арқылы азық-түлікті бірқа-лыпты салып түру керек;
- оның жүмысын зая жүргізбей, еттартқыштың жүктеу мөлшерін саңтау керек;
- еттартқыштың қабылдау шанағына азықты еалып, тек қана арнайы ңүралдармен (итергіш, келсап, т.б.) ите-реді.
Егер де жүмыс барысында еттартңыштың электрқоз-ғауышы тоқтап калса немесе бәсеңдеткіште артың шуыл шықса, қысым бүрандасын босату керек.
Еттартңышты кептірілген нандарды тартуға ңолдан-байды, себебі, ол жүмью ңүралдарының тез тозуына өкеліп соңтырады.
Жүмыс кезінде еттартқышты қараусыз калдыруға немесе зая жүргізуге болмайды, бүл машинаның қыз-мет мерзімін ңысқартады.
Еттартқышпен жүмыс істегенде жүмысшыны тоң соңпайтындай жағдайларды ңарастыру қажет. Еттарт-ңыштың кабылдау тостағанында тежегіш шиыршығы болмаса жүмыс жасауға болмайды.
2.5. МИМ-82 ет турагышы
МИМ-82 дербес жетегі бар 82 мм диаметрлі торлар-мен модул ьдандырылған. Оның өзі негізгі табанынан, корпустан, шикізатты өңдеу камерасынан, тиеу қүрыл-ғысынан, жүмыс органдарынан, электр козғалтқыштан, басқару тетіктерінен қүралады.
Ет турағыштың корпусында өнімдерді өңдейтін жү-мыс камера с ы орналасқан. Оның өзі ішінде винттік ту-рагышы бар цилиндр түрінде жасалған. Бүл еттің бе-рілуін жақсартады және оның шнекпен бірге айналуы-на жол бермейді. Корпустың жоғары жағында сақтан-дырғыш сақинасы бар түсіргіш күрылғы орналасқан. Камераның шет жағы тиеу қүрылғысының қызметін ат-ңарады. Жүмыс органына: шнек, 3,5,9 мм тесіктері бар 3 тор, қос жүзді пышақтар және кескіш тор жатады. Қүрастырылған ет турағышта пышақтар мен торлар қысқыш гайканың комегімен біріне-бірі тығыз қалып-та болады. Жүмыс камерасында шнек айналып түрады. Ол етті іліп алып торларға береді. Шнектің саусағына пышақтар және торлар кигізіледі. Бүл кезде пышақтар шнекпен бірге айналады да, тор қозғалмай түрады.
Жцмыс істеу принципі
Дайындалған етті тиеу ыдысына салып, итергішпен итеріп жылжытады. Түскен етті айналмалы шнек іліп алып, пышақтар мен торларға қарай жылжытады. Шнек орамының біртіндеп сиреуіне байланысты өнім жүмыс камерасының бойымен жылжи отырып, сығымдалады және торға біртүтас тығыз масса күйінде келіп түседі. Бүдан кейін ет ңозғалмайтын торлардың тесіктерінен сығылып өтеді және айналмалы пышақтар арңылы ке-сіледі. Егер ет турағыштан өткен ет жеткілікті майда-ланбаған болса, онда тесіктері неғүрлым үсақтау торды орналастырып, оны машина арқылы қайта өткізеді.
Пайдалану ережелері
Машиналарды іске косудың алдында оның орныңты-лығын, диэлектрлік кілемшенің болуын, басңару тетік-терінің дүрыс жүмыс жасауын тексеру қажет. Жүмыс кезінде ет турағышты бақылаусыз ңалдыруға, сондай-ақ онымен бос жүмыс істеуге болмайды.
Етті шнекке итергішпен тым ңатты итеруге болмай-ды, өйткені мүның өзі электр қозгалтқышқа артың күш түсіруі мүмкін. Жүмыс аяқталғаннан кейін ет турағыш-ты тоңтатады және бөлшектеп ажыратады. Жүмыс ка-мерасын, шнекті, пышақтар мен торларды тазартады, ыстық сумен шайып, кепйреді. Бүдан соң жүмыс орган-дарын түзсыз тағам майымен майлап қояды.
а) б)
МИМ - 82 ет турагышы:
а - жарып көрсетілген: 1 - электр двигателі; 2 - өцдеу камерасы; 3 -- шнек саусагы; 4 -- цыскыш гайка; 5 -- шнек; 6 -- сацтандыргыш сацина; 7 - итергіш; 8 - шнектің артцы цшы; 9 - тиеу ыдысы; 10 -- цилиндрлі цисык. тісті беріліс; б - жалпы көрінісі: 11 -- негіз табаны; 12- корпус; 13- желбезек торкөз
2.6. МПР-350 м ысқылы-кескіін машинасы
МПР-350 м, МПР-350 м-01, МПР-350 м-02 машина-лар азың-түліктерді (шикі жөне пісірілген азық-тү-ліктерді, картоп, қызылша, сөбіз, сүйың, ботқалар, жа-сыл бүршақ, алма, ірімшік, пияз, шалқан, ботташық, ңияр, томат және т.б. өткізуге) әр түрлі геометриялық ңалыпта кесуге, картоп сәбіз және кырық ңабатты жі-ңішкелеп кесінділеуге арналған.
Машиналар көкөністерді ңайта өңдейтін кішігірім кәсіпорындарда пайдалануға арналған.
МПР-350 м машинасы пластмасса корпусынан, екі жүктеу ңүралдарынан, ауыспалы жүмыс орнынан және жетектен түрады.
Жүмыс органдары корпустың жоғары жағында орна-ласқан, ал төменгі еңкейген бөлігі қайта өнделген тагам -дардың шығуына ңызмет етеді.
Жүмыстың басында машинаның санитарлы техника-лык, жағдайын: жерге крсу және электрөткізгішті түзе-ту, барлың ңозғалмалы бөліктерінің және жүмыс орын-дарының ңоршауының болуын; жүмыс үстелінде оның сенімді бекітілуін тексеру ңажет. Жүмыстан тыс уақыт-та машина электржеліден айырылуы керек.
2.7. ТММ-ІМқамыр илегіш машинасы
ТММ-1М - ңамыр илеуге арналған. Ол шойыннан жа-салған негізгі табан плитадан, корпустан, қамыр кеспек-тен (дежа), калақшасы 6ftp илегіш рычагтан және жетек механизмінен қүралған. Қамыр кеспектің өзі жүмыс ка-мерасы болып есептеледі жөне сыртңы пішіні жағынан сопаңша баң тәрізді болып келеді. Машинада өрқайсы-сының сыйымдылығы 140 л болатын ауыспалы үш қа-мыр кеспегі бар. Қамыр кеспегінің астыңғы жағында кимасы төртбүрышты болып келген хвостовик (артқы үштары) бар, оның бір үшы қамыр кеспегінің түбіне мыңтап бекітілген. Қамыр кеспегі еңкейіп және кері шалкая ңозғалған кезде оның артңы үшы аяқ педальдің көмегімен жоғары көтеріледі.
Қамыр кеспектің өзі үш дөңгелекті арбаға орнатыл-ған. Арбаның екі үлкен және бір айналмалы дөңгелегі бар. 1180 бүрышңа иілген және үшында қалаңшасы бар камыр илегіш рычаг-стержень машинаның жүмыс орга-ны ретінде қызмет атңарады. Илегіш рычаг жоғары және төмен ңозгала отырып, күрделі тербеліс жасайды. Қа-мырдың сыртңа шашырауын болдырмау үшін және жү-мысшыны қорғау үшін қамыр кеспектің үстіңгі жағы-на ңоршау ңалңандарын көтеру кезінде электр ңозғалт-ңышын тоңтан ажыратады. Илегіш рычагты жоғаргы қалыпңа келтіру үшін маховик орнатылған.
МПР-350 м ыскылы-кескіш машинасы
Қамыр кеспекке салынған өнімдер ңамыр илегіш ры-чагтың ңозғалуы жөне сонымен ңатар, бір уақытта ка-мыр кеспектің өз өсінде айналуы нәтижесінде ауамен байытылған біркелкі массаға айнала отырып, шапшаң араласатын болады.
Пайдалану ережелері
Жүмыстың басында машинаны бос жүріс кезінде тек-середі. Содан соң ңамыр кеспекті сыйымдылығы 50-80% етіп өніммен толтырады, щеткаларды түсіріп, машина-ны крсады. Илеу үзақтығы 8-20 минутты ңүрайды және оның өзі қамырдың түріне байланысты болады.
Қамыр илеу аяңталған соң машинаны токтатады, бүл кезде илеуіш рычаг ңамыр кеспектен болек жоғарғы қалыпта түруға тиіс (оны маховиктің комегімен көтеру-ге болады). Сонан соң кррғау қалқандарды көтереді және педальді аякпен басып түрып, қамыр кеспекті негізгі плитадан сырғытып түсіреді.
Жүмыс кезінде кауіпсіздік ережелерін сактау ңажет: илеу кезінде қамыр кеспектің үстінен еңкейіп қарауға, қамырды үзіп алуға, сондай-ақ электр қозғалткыш істеп түрған кезде ңамыр кеспекті ашуға болмайды.
Жүмыс аякталғаннан кейін жүмыс камерасы мен илегіш ңалақшаларды мүңият жуады және кептіріп сүр-теді, ал корпусты үн үнтағынан тазартады әрі дымңыл матамен сүртеді.
ТММ-1М камыр илегіш машинасы:
1 -- ірге табан плита; 2 -- педаль; 3 -- арбы; 4 -- қамыр кеспек; 5 - қалқанша; 6 -- илеурычагі; 7 - топса; 8 - қацпак; 9 - корпус; 10- тцтқа; 11- есікше; 12- тетікті станция
2.8. Прима-300 қамыр илегіш машинасы
Прима-300 қамыр илегіш машинасының сыйымды-лығы - 300 л. Ол домалақ айналмалы қима жуан ңабыр-ғалы тоттанбайтын болаттан жасалған. Бүл машинаның орталың жылжымалы шиыршықтанған илеу орны мен екі мөрте тез жүретін автоматты ңамыр илегіші бар. Ол барынша кең ассортименте ақ бидай, қарабидай және олардың аралас түрлерінен жасалатын қамырдан нан -бөлке және басқа да кондитер өнімдерін, соның ішінде ашытқымен және ашытқысыз қаттама онімдерін илеу-ге арналған.
16
3-134*
Прима- 300 қамыр илегіш машинасы.
2.9. МТМ-Ібқамыр илегіш машинасы
Машина ңоғамдың тамактандыру кәсіпорындарында орнатылады және ол қатты қамырды илеуге арналған. Машина платформадан (негіз табан), алып салынатын резервуардан, Z пішіндес екі ңалаңшадан, қақиақ-тор-дан және редуктордан тұрады.
Екі илегіш калакшасы көлденең орналасқан резер-вуар машинаның жүмыс камерасы қызметін атқарады. Редуктор біліктерінің екі жаң ұшында илеуіш қалақ-шалар орнатуға арналған шабаңтар болады. Резервуар платформаның таянышына орнатылады жөне тежегіш винттер арықылы ығысу өсінен бастап бекітіледі. Оның өзі жоғарғы жағынан электр блоктауышы (оқтаулағыш) бар торлы ңаңпаңпен жабылған. Резервуардың қақпағы ілгектегішке бекітіледі.
Жцмыс принципі
Резервуарға өнім какпақ-тор арқылы салынады және машинаның жүмыс барысы кезінде іске асырылады. Резервуардағы ңамыр қалакшалармен біркелкі, көмпи-ген масса түріне енгенше араластырылады. Сүйьгқ ши-кізатты резервуарға қүйып, машинаны қосады да, үнды түсірілген ңаңпақ-тор арңылы себелейді. Иленіп бол-ғаннан кейін әлектр қозғалтңышты тоқтатып, каңпағын ашып, қамырды шығарып алады.
Жүмыс кезінде кауіпсіздік ережелерін сақтау ңажет: ңамырды илеу кезінде резервуардың үстінен еңкейіп қарауға, ңамырды үзіп алуға, сондай-ак, электр крзғалт-ңыш істеп түрған кезде р§зервуарды алуға болмайды.
Жүмыс аяқталғаннан кейін жүмыс камерасы мен иле-
rim ңалаңшаларды мүңият жуады және кептіріп сүрте-
ді, ал корпусты үн үнтағынан тазартады әрі дымңыл ма-
тамен сүртеді. ■■
Машина басқаларына қарағанда, шағын багының кө-лемімен ерекшеленеді. Оның сиымдылығы - 60 литр. Жылдамдық вариаторының орнына машинаға жылдам-дық кррабы орнатылған. Соңғысы электр ңозғалтқыш-тан берілген жылдамдықты жүмыс органы-көпсіткішке жеткізуге арналған және оның айналу жылдамдығы өзгеріп отырады.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында машинаның санитарлық-техникалық жағдайын тексереді. Бүдан кейін кронш-текинге көпсіткіш механизмнің немесе машинаның шағын багын орнатады. Жүмыс білігіне байланыстыр-ғыш муфтаның көмегімен ңажетті араластырғыш піспекті бекітеді. Араластырғыш піспектің және шағын бактың түбінің арасына 5 мм саңылау қалдырылады. Осыдан кейін, көпсіткіш піспектің бак ңабырғаларына жөне түбіне жанаспайтындығына көз жеткізген соң жылдамдың кррабының немесе вариаторының көмегі-мен ңажетті жылдамдыкты белгілейді. Шағын бакқа өнімдерді салады да, машинаны іске қосады. Бакты ер-неуіне дейін толтырмау керек,өйткені араластырған кезде қоспаның көлемі үлғаяды.
МТМ -15 камыр илегіш машинасы: 1 -- редуктор; 2 -- платформа; 3 -- алып-салынатын резервуар; 4 - какпацторкөз; 5 - илеу қалақтары
2.10. МВ-35М көпсіткіш машинасы
Көпсіту машинасы көбік тәрізді конднтерлік жарты-лай дайын өнімдерді (жүмыртңа-қант, белокты-ңант жөне қаймақ кремдерін), сондай-ақ қүймаң, оладий, вафли дайындайтын қамырды араластыруға арналған. Көцсіту МВ-35М машинасы шойын негізден, корпустан, екі ауыспалы шағын бактан, бак көтергіш мехинизмнен, кронштейннен жөне механизмнен қүралған.
Бак кронштейнге орнатылады, оның өзі корпустың тік бағыттаушы бойымен көтергіш түтқасы арңылы жылжиды. Ауыспалы көпсіткіш піспектер жетекші білікке байланыстыру муфтасы арқылы бекітіледі. Өңде-летін онім түріне байланысты мынадай көпсіткіш піс-пектер ңолданылады:
1) Жеңіл қозғалатын массаларды қаймақ, белок, кремдерді көпсіту үшін догал бас піспектер;
2) Жабысңан кондитер ңоспаларын (кремдер, бис-квит, қамыр) көпсіту торлы және түйьщ піспектер.
Копсіткіштер екі бірд§й қозғалысқг. түседі: өз есімен және шағын бак өсімен айналады. Жылдамдык, вариа-торы араластырғыштардың айналу жылдамдығын жа-йымен озгеріп отыру үшін ңызмет етеді. Машинаның бүйіріндегі ңабырғасында жылдамдыңты реттеу стан-ция с: ы орналаскан.
Шағын бакқа салынған өнімдер өз осін айнала қозға-лады және айналмалы ңозғалыс жасайтын араластыр-ғыш піспектер арқылы жедел араласады. Өнім толып шашылмау үшін оны бактың 23 көлеміне келтіріп тол-тырады. Өйткені, араластыру нәтижесінде енім масса-сы ауамен байытылады, қомақты түрге енеді, біртекті болады және келемі жағынан үлғая түседі.
Жүмыс аяқталғаннан кейін машинаны айырады, түт-қаның көмегімен бак пен кронштейнді тірелгенше те-мен түсіреді. Жетекші механизм білігінен араластыр-ғыш піспекті босатып алады да, бактан шығарады. Мас-саны түсіреді, содан соң шағын бак пен кепсіткішті ма-йын кетіріп, ыстың сумен жуады. Машинаның корпу-сын сабын ерітіндісімен жуады және қүрғақ шүберек-пен мүқият сүртеді.
■ , ■
■
- ңолданылатын жабдыңта пайда болған аңауларды ңарап, оларды жою үшін жөне ңалып қойған тамяқ кал-дықтарын алу, тазарту, реттеу, жүмыс орындарын бел-гілеу үшін (түсіруге) алдымен Тоқтату түймесін баса-ды, сосын ңауіпті инерциялық жүрісі бар жіберу қон-дырғысының айналмалы және ңозғалмалы бөлшектері толық айырылып, тоқтағанда гана кірісу ңажет.
Машинамен жүмыс жасау барысында жылдамдыкты ауыстырғанда шеткі айырғыш электр қозғауышты айы-ратынын естен шығармау керек.
Жүмыс кезінде шанашыққа тамакты үстінен салып түруға тыйым салынады, себебі ол жарақат алуға әкеліп соқтырады. Тетік немесе машина толың тоңтағанша ша-нашықты жөне көтргішті шешуге тыиым салынады.
9
10
11
12
MB - 35M көпсіткіш машинасы: а - жалпы көрініс: 1 - шойын плита; 2 - шаеын бак;
3 - планетарлы механизм; 4 - маховик; 5- пщтка; 6 -цацпац; 7- корпус; 8 - кронштейн;
б - былгагыштар: 9 - дошл бас; 10 - жалпақ торкөзді; 11- ілгек тэрізді; 12- тцйыЦ былгауыш
2.11. SM-60 L көпіршіту машинасы
Көпіршіту машиналарын болсын, баска да электрме-Ханикалық қүралдарды пайдаланғанда мьінадай нүскау-ЛаРды есте үстаған жөн:
ц пайдалану нүсңауында көрсетілген н^үмыстарра Ғана қолдану;
- жүмысты бастамас бүрын жетектеу белдігі керекті бағытта айналап түрғанына көз жеткізу;
~ ңасында түрран жүмысшыларға қүралдың қосыл-ҒаҢьщ ескерту;
~ Ңүрғаң қолдарымен Қосу және Токтату түйме-ЛеРі арқылы күралды қосу және айыру;
SM-60L көпіршіту машинасы
2.12. JEREMY қамыр жайғыш машинасы
JEREMY ңамыр жайғыш машинасы корпустан, ка-мыр жаюға арналған екі білікшеден, қамырдың ңалыц-дығын реттеуші механизмнен, оның өзі маховиктен
және көрсеткіштен, транспортерден, тиеу үстелінен, жетекші механизмнен қүралады. Машинаның корпусы металл рамаға орнатылған және сырт жағынан болат ңаңылтырмен қапталған.
Машинаның жүмыс органы ретінде ңамыр илеуге ар-налған екі білікше ңызмет атңарады, олардан езі көлде-нең жазықтыңңа орналасқан және бір-біріне қарам-қарсы бағытпен айналады. Төменгі білікше тіреуіштерге крз-ғалмайтындай етіп бекітілген. Ал жоғары білікшеге крон-штейнге орнатылған және ол реттеуші қүрылгының көме-гімен жылжи алады. Білікшелердің арасындагы саңы-лаудың көлемін 0-ден 500 мм аралығында реттеуге бола-ды. Саңылаудың көлемі циферблаттан стрелка арқылы көрсетіледі. Білікшелерге қамыр оралып калмау үшін оларды ңырғыштармен жабдыктайды. Қамырдың бі-лікшелерге жабыспауын болдырмау үшін үн сепкіш крл-данылады. Үн сепкішті жаймалағыш білікшелерден жо-ғарылау орнатады және жүмыс барысында храповик ме-ханизмінің көмегімен оны дүркін-дүркін сілкілеп оты-рады. Білікшелерге ңамыр беріп түру үшін үстел орнатыл-ған, оның үстінде саңтандырғыш тор бар. Ол электр блок-таушымен жабыдықталган. Торды 50-ге көтерген кезде электр блоктаушы іске қосылады.
Жүк түсіргіш күрылгының өзі көлденең ленталы (жалпаң) транспортердан түрады, ол өзара шынжырмен байланысқан жөне макта-матадан жасалган лента кигі-зілген кос барабаннан күралады. Транспортердың асты-на қалдың үнды жинауға арналган ыдыс орнатылады. Көлденең астаушалар осы мақсатта қызмет етеді.
Жетекші механизм электр крзғалткыштан және ре-дуктордан түрады. Машинаның корпусына тетікті стан-ция орнатылган.
Жцмыс істеу принципі
Жаюға арналған ңамырды (салмағы 5 кг-нан аспай-тын) еңіс орнатылған тиеу үстеліне салады және айнал-малы білікшелерге қарай бағыттайды, олар болса қамыр-ды іліп алып жаймалайды. Қамырды осылайша 2-3 дүр-кін жаймалайды.
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында машинаны сырттай карап шығады және оның бос жүрістегі жүмысын әзірлейді. Үн сепкішке үн толтырады және оны бекіткіш арңылы жүмыс қалпына келтіреді. Транспортердің астына қо-йылған тығырық ыдыстың дүрыстығын тексереді және маховик дөңгелекті айналдыра отырып, білікшелердің арасындағы қажетті саңылауды белгілейді.
Қамырдың қалыңдығын 60 мм-ге дейін жеткізе кол-дан илеп, содан соң оны*еңіс орнатылган тиеу үстеліне салады және электр ңозғалтқышты іске қосады. Бүдан кейін білікшелердің арасындағы саңылауды азайтып, жайылған қамырды көлбеу орнатылған тиеу үстеліне ңайтадан әкеліп салады.
Машина жүмыс істеп түрған кезде білікшелерді және басқа да механизмдерді тазалауға, сондай-ақ саңтандыр-ғыш тордың астына қол жүгіртуге тыйым салынады.
Жүмыс аяқталған соң машинаны токтатады. Үн сеп-кіштегі тығырық ыдыстағы және астаушалардагы ңал-ған үнды шығарады, транспортердің бір лентасын щет-камен тазартады. Білікшелерді қамыр қалдыңтарынан тазалайды және қүрғаң матамен сүртеді.
24
4-134*
25
3. ЖЫЛУ ЖАБДЫҚТАРЫ
Шикізатты дайын өнімге айналдыратын негізгі про-цестердің бірі жылумен өңдеу болып табылады. Оның барысында өнімнің физикалық-химиялың ерекніелік-тері: қүрамы, түсі, дәмі, иісі өзгереді. Жоғары темпера-тура кезінде ауру тудырғыш микроорганизмдер жойы-лады. Жылумен өңдеудің негізгі түрлері:
1) пісіру - өнімді сүйық ортада (су, сорпа, сүт) да-йындық қалпына жеткізу. Пісіру екі сатылы болады: ор-таны тез қыздыру (аппараттың ең жоғары ңуатын пай-далану) және жай қыздыру - баяулата ңайнату (аппа-раттың төменгі қуатын пайдалану). Кейбір жағдайлар-да тағамды әбден дайын болғанға дейін жеткізу аккуму-ляторлың жылу есебінен жүзеге асырылады (өшірілген аппараттың жылуын пайдалану).
2) куыру - ешңандай сүйық қосылмай жүзеге асы-рылады. Өнімнің сыртына ерекше кабыршақтар пайда болуына эсер ететін температураға дейін кыз дыры лады. Қуырудың әдістері: а. Негізгі әдіс - аз мөлшерде (өнім-нің 5-10 % көлеміне есептелген); ә. Фритюрда ңуыру -көп мөлшердегі майға 150-160 °С, қатынасы 4:1 етіп алып батырылады; в. Пісіру немесе қақтау - жабың камерада (шкафта ыстық ауа жылумен өңдеу).
Отын жэне оныц тцрлері
Жылумен өңдеу үшін мынадай түрлері крлданылады: физикалық күйіне байланысты отын сүйық, ңатты, газ түрінде болады. Қатты отынға көмір, торф, ағаш; сүйық отынға өңделген мүнай өнімдері: бензин, керосин, ма-зут; газ түріндегіге табиғи және жасанды газ жатады.
Өндіру өдісіне карай отын табиғи және колдан жасал-ған болып бөлінеді. Табиғи отын табиғатта дайын кү-йінде: ағаш, торф, табиғи газ күйінде, жасанды отын өнеркәсіп өндірісінде жүзеге асырылатын физикалық-химияльщ процестердің тас көмірді кокстеу, мүнай кре-кинг нөтижесінде алынады.
3.1. Отын жағуға арналған қүрылғылар 3.1.1. Газ жанаргылары
Газ жылу аппаратының негізгі бөлігі газ жанарғы бо-лып табылады, ол газ-ауа ңоспасын қалыптастыру, оны жану камерасына беру үшін және жағуға жағдай туғы-зу үшін қызмет етеді.
Іштей араласатын жанарғыларды жану камерасына түгелдей немесе ішінара жагу үшін әзірленген газ-ауа қоспасы беріледі. Алдын ала араластыратын жанарғы-ларды газ-ауа қоспасының калыптасуы, ауаны аралас-тырғыш камераға күшпен беру арқылы немесе жанғыш газ ағысының (ңозғалуы) энергиясы есебінен ауа сорып кіргізу арқылы жүргізуі мүмкін. Мүндай жанарғылар-ды инжекциялы деп атайды.
Инжекциялыц газ жанаргыныц схемасы: 1 -- бастапцы ауа легін реттеуші; 2 - тыгын жапкыш; 3 - араластыргыш; 4 -- ңондыргы
Инжекциялы газ жанаргысыныц кцрылуы. Жанарғы тығын каңпақтан түрады. Ол газды жанарғыға және ауа сорғышқа (инжекция) беруге арналған. Сондай-ақ, жа-нарғының қүрамына бастапңы ауа легін реттеуші, газ-ды ауамен араластыратын араластырғыш (конфузор диффузор), қондырғылар (газ-ауа қоспасын тесік-терге беру үшін) кіреді. Қондырғы ауаның екінші рет сорылуын жүзеге асырады.
Жцмыс істеу принципі
Тығын кақпақ арқылы газ жанарғыға беріледі де, одан үлен жылдамдыңпен шыққан газ, араластырғыш-та ыдырау процесін тудырады, оның өзі бастапқы ауа легін сорып алуға ықпал етеді. Бүдан кейін газ-ауа қос-пасы крндырғыға келіп жетіп, екінші рет ауа сорылады да, жану басталады.
3.1.2. От плитасы
От жағатын плита кондитерлік өнімдер пісіру үшін қолданылады. Ол ңоғамдың тамаңтандыру кәсіпорын-дарының ашық түрінде (ңырман басында, шағын кафе-лерде) пайдаланылады.
От жағатын плита оттьщтан қуыру шкафтарынан, үстіңгі ңуырғыш беттен, түтіндіктен, күлдіктен, жиек ңырынан түрады.
Оттыңка отын салынады, қуыру шкафтары конди-терлік өнімдер пісіруге арналады. Үстіңгі қуырғыш беті шойын плита төсеніштер арңылы қүралады және тағам-дар мен сусындар даярлауға қолданылады; түтіндік -жанған отыннан бөлінетін түтін және газды шығарады; оттың пен күлдіктің арасындағы саңылау түтіннің тар-тылуын және жанған өнімдерді шығаруды реттейді; жиек қыры - онімді аккумулятивті жылу арқылы даяр-лап пісіруге арналады; күлдік - жанған өнімдерді от-тыңңа жинауға арналады.
Қатты отын оттыңтың ішіне 23 колеміне салынады. Күлдіктің ысырма каңпағы жартылай ашың болуы ке-рек. Түтіннің тартылатындығына көз жеткізу үшін от-тыкңа ңағазды жағып қарайды. Егер жалын өткізгіш жаңқа қисайса, түтін тартуы жаңсы дегенді білдіреді. Егер түтін кері қайтса, түтіндіктің ысырма кақпағын жауып, түтіннің тартылуын реттеу қажет. Жану бары-сында түтін газдары түтін ететін қүбыр арқылы өтіп, плитаның немесе қуыру шкафының жүмыс бетін 350 °С, 250 °С, 150 °С температураға дейін томеннен ңыздырады.
Қатты отын жагатын плита:
1- оттық; 2 - қуыру беті; 3 - жиек кыры; 4 - цуыру шкафтары; 5 - цстіцгі газ жолы; 6 -- оттык тор көзі; 7 - кцлдік; 8 - астыңгы байланыстырылатын газ жолы
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастамастан бүрын, қүм толтырылған жәшік пен өрт сондіру ңалқанының түгел екенін тексе-ру керек. Жүмысты аяқтаған соң, плита әбден суыған-нан кейін, күлдікті арнайы тазарту қүралдарының көме-
гімен тазалайды; плитаның үстіңгі жүмыс бетін тазар-тады, ңуырғыш шкафтарда дайын өнімдердің калып қоймауын тексереді.
3.1.3. ПГ-4 газ плитасы
ПГ-4 конфорлы газ плитасы қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында тагам (1,2 жөне 3 тагам түрлері) даяр-лауға арналған. ПГ-4 сырбеті аң эмальмен сырланған болат корпустан түрады. Үстіңгі ңуыру беті 4 конфорка-дан және тор түрінде дәнекерленген рамадан түрады. Конфорканың астында төгілген сүйықты жинайтын ас-тыңгы ыдысы бар. Алдыңғы жағында газдың конфор-кага және қуыру шкафына берілуін реттейтін тумблер түтңалары орналасқан. Қуыру шкафы металл қорап түрінде жасалған. Оның қабырғаларының ортасында жөне плитаның корпусының арасында жылу изоляция-сы жүргізілген. Қораптың астындағы жанарғы қуыру шкафын қыздырады. Қуыру шкафындағы температура термометр арқылы аныңталады. Қуыру шкафының ас-тындағы шкаф қүрал-саймандарға арналған. Оның да металдан жасалган есікшесі бар. ПГ-4 плитасының қа-йырма кақпағы ңабырғаны және газ ңүбырын қызып ке-туден және өнімдердің шашырауынан қорғайды.
Жцмыс істеу принципі жэне пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында газ плитасының санитар-лык-техникалың жағдайын тексереді. Плитаны косар алдында бөлменің және қуыру шкафының ішін бес ми-нуттай желдетіп, ауасын тазартып алады. Содан соң газ қүбырындағы кранды ашып,шырпыны немесе түтат-қышты жағып жанарғыға жаңындатады да, тумблер түтңаларын бүрап ашады. Жүмыс барысында ыдысты 80% көлемінде толтыру керек, өйткені қайнау барысын-да сүйық тасып төгілуі мүмкін. Қуыру шкафына өнім пісірген кезде биіктігін ауыстырып реттеуге болатын тор сөрелер ңояды немесе табалар пайдаланады. Жүмыс бетінің температурасы және қуыру шкафының қызуы тумблерді бүрап өзгерту арқылы реттеледі.
Жүмыс аяқталғаннан кейін жанарғылардың шүмек-терін және газ өткізгіштің шүмегін жабады. Плитаның корпусының ластануына карай жууға арналған ерітін-дімен жуып, тазалап түру қажет.
іг-~
ПГ-4 типіндегі П-0,1 класты жанаргы газ плитасы:
1 - корпус; 2 - цстіңгі куыру беті; 3 -- цайырмақақпақ; 4 -- термоэлектртцтқыш; 5 - тумблер тцтқалар; 6 - ысыту шкафы; 7 -- кептіру шкафы; 8 - термометр; 9 - айналмалы шанышкы
Электр жылу аппараттарының негізгі бөлігі электр-мен қыздыру элементтері болып табылады. Олар электр тогын жылу энергиясына айналдыру үшін кызмет етеді. Қоғамдың тамаңтандыру кәсіпорындарында металл ток өткізгіштер кең қолданылады. Жинаңылык, үшін электр қыздырғыш элементтерге белгілі бір пішін бері-леді. Олар конструктивті сипатына байланысты ашық, жабьщ және герметикалы болып бөлінеді.
Ашық электр қыздырғыш элементтер изоляторға ілінген немесе керамикалың плиталардың ойықтарына салынған нихромды спиральдан түрады.
Жабық түрінде спиральдар кррғаныш қабаттың асты-на электр изоляция л ы масса түрінде тығыздалып орна-тылады. Бүл қыздырғыштар ашың түріне қарағанда үзаңқа шыдайды. Олар кофе қайнатқыштарда, электр табаларда ңолданылады.
Герметикалы (саңылаусыз) электр ңыздырғыш эле-менттер спираль шыны немесе металл түтікшелердің ішінде орналасқан. Болат түтікшелердің ішіне нихром-нан жасалған спираль қондырылады. Спираль мен тү-тікшенің арасындағы кеңістік периклазбен толтырыла-ды. Кейде түтікшелерді крсымша мырышпен немесе никельмен бояйды, бүл ңаң түрмауға жаңсы және үзак, кызмет етуге себебін тигізеді. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының жылу аппараттары үшін шкафтағы ауаны қыздыруға арналған ауа электр қыздырғышта-рын, қазандар үшін су электр қыздырғыштарын, фри-тюриндер үшін май электр қыздырғыштарын жасап шығарады.
Олар белгілі бір ортада қызмет ету үшін арналған. Жылу аппараттарында блокпен орнатылады. Түтікше электр қыздырғыштардың артыңшылығына қызмет ету мерзімінің үзақтығын, крлайлылығын, үнемділігін, әр түрлі пайдалану мүмкіндігін жатңызуға болады. Ал оның дайындаудағы күрделілігі мен жөндеуге келмей-тіндігі басты кемшілігі болып табылады.
Шкаф таяныш аяқтарға орнатылады. Корпусы эмаль-мен капталған жалпақ болат ңаңылтырдан жасалған. Корпустың ішінде бірініц үстіне бірі қондырылған үш камерасы бар. Корпус пен камераның арасында жылу изоляциясының кабаты өткізілген, өр камерада алтыдан крндырылған. Олардың жүмысы температураны креып-айырғыш арңылы реттеледі. Пісіру кезінде пайда бола-тын бу есікшелерге жасалған желдету тесіктері аркылы шығарылады. -
Пайдалану ережелері
Жүмысты бастар алдында шкаф камераларының са-нитарлың күйін тексеру керек. Бүдан соң терморет-тегіштің лимбаларын ңажетті температураға қояды да, шкафты электр желіге ңосады және пакетті ауыстырып ңосқыштардың кемегімен жүмыс камераларын ңатты ңыздыруға көшеді. Бүл кезде сигнал лампасы жанады. Камера тиісті температураға дейін қызған бойда сигнал лампалары сөнеді, бүл шкафтың жүмысңа әзір екендігін білдіреді. Бүдан соң күйіп қалудан саңтана отырып, есік-терді ашады да, кондитерлік өнімдер салынған ңаңыл-тыр табаларды орнатады. Пісіру барысында даярлау тех-нологиясына сай температураны ауыстырып қосқыштар арңылы реттейді. Жүмыс кезінде шкафты баңылаусыз қалдыруға болмайды. Жүмыс аякталған соң шкафты электр желіден айырады. Камераларды күйген тағам қалдыңтарынан тазартады. Сыртңы бетін дымқыл шүбе-рекпен сүртіп, құрғатады. Камералардағы температура 350 °С(3), 250 С(2), 150 С(1) болуы мүмкін.
Сыртңы қабы алынған текшелі ауыстырып ңосңыш-тары мен термореттегіштерінде аңаулары бар шкафтар-ды пайдалануға тыйым салынады.
32
5-134*
Электр жылу аппараттарының негізгі бөлігі электр-мен қыздыру элементтері болып табылады. Олар электр тогын жылу энергиясына айналдыру үшін кызмет етеді. Қоғамдың тамақтандыру кәсіпорындарында металл ток өткізгіштер кең ңолданылады. Жинақылың үшін электр кыздырғыш элементтерге белгілі бір пішін бері-леді. Олар конструктивті сипатына байланысты ашың, жабьщ және герметикалы болып бөлінеді.
Ашың электр қыздырғыш элементтер изоляторға ілінген немесе керамикалық плиталардың ойықтарына салынған нихромды спиральдан түрады.
Жабық түрінде спиральдар қорғаныш ңабаттың асты-на электр изоляциялы масса түрінде тығыздалып орна-тылады. Бүл қыздырғыштар ашық түріне қарағанда үзаққа шыдайды. Олар кофе ңайнатқыштарда, электр табаларда қолданылады.
Герметикалы (саңылаусыз) электр қыздырғыш эле-менттер спираль шыны немесе металл түтікшелердің ішінде орналасқан. Болат түтікшелердің ішіне нихром-нан жасалған спираль ңондырылады. Спираль мен тү-тікшенің арасындағы кеңістік периклазбен толтырыла-ды. Кейде түтікшелерді косымша мырышпен немесе никельмен бояйды, бүл ңақ түрмауға жақсы және үзақ қызмет етуге себебін тигізеді. Қоғамдың тамаңтандыру кәсіпорындарының жылу аппараттары үшін шкафтағы ауаны қыздыруға арналған ауа электр ңыздырғышта-рын, ңазандар үшін су электр қыздырғыштарын, фри-тюриндер үшін май электр ңыздырғыштарын жасап шығарады.
Олар белгілі бір ортада қызмет ету үшін арналған. Жылу аппараттарында блокпен орнатылады. Түтікше электр кыздырғыштардың артықшылығына қызмет ету мерзімінің үзақтығын, крлайлылығын, үнемділігін, әр түрлі пайдалану мүмкіндігін жатқызуға болады. Ал оның дайындаудағы күрделілігі мен жөндеуге келмей-тіндігі басты кемшілігі болып табылады.
Шкаф таяныш аяқтарға орнатылады. Корпусы эмаль-мен ңапталған жалпақ болат ңаңылтырдан жасалған. Корпустың ішінде бірінің үстіне бірі қондырылған үш камерасы бар. Корпус пен камераның арасында жылу изоляциясының қабаты өткізілген, әр камерада алтыдан ңондырылған. Олардың жүмысы температураны ңосып-айырғыш арқылы реттеледі. Пісіру кезінде пайда бола-тын бу есікшелерге жасалған желдету тесіктері арқылы шығарылады.
Пайдашну ережелері
Жүмысты бастар алдында шкаф камераларының са-нитарлык күйін тексеру керек. Бүдан соң терморет-тегіштің лимбаларын қажетті температураға қояды да, шкафты электр желіге қосады және пакетті ауыстырып қосқыштардың көмегімен жүмыс камераларын қатты қыздыруға көшеді. Бүл кезде сигнал лампасы жанады. Камера тиісті температураға дейін қызған бойда сигнал лампалары сөнеді, бүл шкафтың жүмысқа әзір екендігін білдіреді. Бүдан соң күйіп ңалудан сақтана отырып, есік-терді ашады да, кондитерлік өнімдер салынған ңаңыл-тыр табаларды орнатады. Пісіру барысында даярлау тех-нологиясына сай температураны ауыстырып қосңыштар аркылы реттейді. Жүмыс кезінде шкафты бақылаусыз калдыруға болмайды. Жүмыс аяңталған соң шкафты электр желіден айырады. Камераларды күйген тағам қалдықтарынан тазартады. Сыртқы бетін дымқыл шүбе-рекпен сүртіп, қүрғатады. Камералардағы температура 350 °С(3), 250 °С(2), 150 °С (1) болуы мүмкін.
Сыртқы қабы алынған текшелі ауыстырып косқыш-тары мен термореттегіштерінде ақаулары бар шкафтар-ды пайдалануға тыйым салынады.
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz