Қойға берілетін азықтардың қауіпсіздігі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ

ВЕТЕРИНАРИЯ ФАКУЛЬТЕТІ

ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ-САНИТАРИЯЛЫҚ САРАПТАУ ЖӘНЕ
ГИГИЕНА КАФЕДРАСЫ

Тақырыбы: Қой азығының қауіпсіздігі
РЕФЕРАТ

Орындаған: 6В09102 - Ветеринариялық санитария
мамандығының 20-13 топ студенті
Зауатбекова Дилара Жандосқызы

Тексерген: Зарханова Ажар
_______________

АЛМАТЫ 2022
Мазмұны
1. Кіріспе.
0.1 Қойларды азықтандыруда пайдаланылатын әр түрлі азықтар
1. Негізгі бөлім.
2.1 Қойға берілетін азықтардың қауіпсіздігі
2.2 Қой азығы үшін жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) кезінде мынадай талаптар
2.3 Қазақстан Республикасының аумағында жемшөп пен жемшөп қоспаларының айналымы кезіндегі негізгі шарттар
2.4 Қойларды дұрыс емес азықтандыру кезінде, қой азығының қауіпсіздігін бақыламау салдарынан туындайтын қойларда болатын патологиялық аурулар
2. Қорытынды бөлім.
3. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

1. Кіріспе. 1.1 Қойларды азықтандыруда пайдаланылатын әр түрлі азықтар
Қойлар шөпқоректі жануарлар, сондықтан олардың диетасы негізінен өсімдік тағамдарынан тұрады. Сонымен қатар, олар жеке адамдардың өсуі мен дұрыс дамуы үшін қажетті дәрумендер мен минералдардан тұратын әртүрлі қоспаларды алуы керек. Қоспалар бұл тек өсімдік тектес болуы мүмкін емес. Көбінесе белгілі бір мақсаттарға жету үшін қойлар жануарларға арналған өнімдермен, әртүрлі дүкен қоспаларымен қоректенеді. Міндетті шарт-диетаның әртүрлілігі, өйткені қойларда денсаулық, дене салмағының өсуі, пальто тығыздығы мен жұмсақтығы, туылатын қозылардың саны және т.б. сияқты көрсеткіштерге әсер ететін әртүрлі қоректік заттардың көптеген көздері болуы керек.Сонымен, шырынды өсімдік тағамдары қой диетасының негізі болып табылады. Олар бірнеше құрамдас бөліктерді қамтиды. Шырынды жем-қой диетасының негізі жасыл шөпті қойлар күні бойы өздеріне берілген кезде негізінен жайылымда тұтынады. Тұяқтардың астындағы барлық нәрсе тамақ үшін қолданылады:
1. беде;
2. бидай шөптері;
3. қалақай;
4. тәтті беде;
5. жолжелкен және т. б.
Қоректік заттардың қосымша көзі-фермер өз бетінше жинайтын сүрлем. Қой мәзірінің осы міндетті компонентіне келесі компоненттер кіруі мүмкін. Себілген шөптер-бұл элементтің құрамына шөп тиімді жасалатын шөптер кіреді. Қызылша немесе сәбіз шыңдары, қырыққабат жапырақтары, салат жапырақтары сияқты бақша мен көкөніс бақшасының өсімдік қалдықтары. Жүгері, күнбағыс және т.б. сияқты жемшөп дақылдары.
Қышқылдануды болдырмау үшін шөптер мен сүрлемнің басқа компоненттерін кептіру керек, массаның ылғалдылығын 60% деңгейіне дейін төмендету керек. Бұл сонымен қатар жоғарғы Киімді дайындау процесін тездетеді. Өнімнің ылғалдылық деңгейін төмендетудің және оның сапасына теріс әсер етпеудің тағы бір жолы - сүрлемге сабан сияқты құрғақ толтырғыш қосу. Жемнің жалпы ылғалдылық деңгейі төмендеуімен қатар, ол әдетте сүрлеу процесінде ағып кететін және жоғалып кететін пайдалы шырындарды сабанмен сіңіреді. Бұл жемшөптер қысқы, күзгі және көктемгі кезеңдерде жануарлардың рационында басым болады, өйткені олар қойлардың негізгі қоректік элементі - шырынды жемнің кептірілген және ұзақ уақыт сақталатын нұсқасы болып табылады. Сабан бір күнде қой алуы керек жемнің бұл түрінің мөлшері 2,5 килограмды құрайды. Шындығында, сабанмен тамақтандыру әдетте жағымсыз, өйткені оның пайдалы жақтары аз

Қойларға арналған әр түрлі азық түрлері

1-сурет. Пішен

2-сурет. Сүрлем

3-сурет.Әр түрлі араластырылған азық (комбинированный корм

2. Негізгі бөлім. 2.1 Қойға берілетін азықтардың қауіпсіздігі
Малды азықтандыру олардың денсаулығына, өнімділігі мен өнім сапасына тікелей әсер ететін сыртқы ортаның маңызды факторларының бірі. Қорек арқылы организм ассимиляция процессінде өліні тіріге, ал диссимиляция кезінде, керісінше, тіріні өліге айналдыра отырып, сыртқы орта заттарын қабылдайды. Азықтандырудың аталған принциптері бұзылған жағдайда мал арасында әртүрлі аурулары тууы мүмкін. Мұндай аурулар азықтық немесе алиментарлық деп аталады. Бұл аурулардың себептері биотикалық (тірі) және абиотикалық (өлі) патогендер болуы мүмкін. Биотикалық патогендерге жататындар: бактериалдық сібір жарасы, сіреспе, сүзек және т.б. және вирустық аусыл, вирустық гепатиттер және т.б., жұқпалы аурулардың қоздырғыштары; инвазиялық аурулардың қоздырғыштары фасциолез, диктикаулез және т.б.; микоз ауруларын тудыратын қоздырғыштар аспергиллез, фузариоз және т.б. Абиотикалық патогендер шығу тегіне қарай физикалық (азық температурасы және т.б.), механикалық (үшкір зат, азықтың ірі бөлшектері және т.б.), химиялық (зиянды және улы заттардың болуы, минералдық және органикалық заттардың, витаминдердің көп немесе аз болуы) және ұйымдастыру тәртібінің бұзылуы болып бөлінеді. Азықтардың тепе-теңсіздігі, жеткіліксіздігі немесе шамадан көп берілуі, азықтандыру тәртібінің бұзылуы және азықтың сапасыздығы мал организімін стресстік жағдайға әкеп соқтырады. Стресс жағдайының азыққа байланысты себептері азықтық стресстер деп аталады. Азықтық заттар екі топқа бөлінеді: табиғи және синтетикалық. Табиғи азықтар шығу тегіне байланысты өсімдік тектес және жануар тектес болып бөлінеді, ал синтеикалық азықтар химиялық және микробиологиялық жолдармен синтезделіп алынған деп бөлінеді. Қойлар үшін олардың қауіпсіздігін сипаттайтын жемшөп пен жемшөп қоспаларының құрамы мен қасиеттері органолептикалық, физика-химиялық, микробиологиялық және радиологиялық көрсеткіштер, ықтимал қауіпті химиялық элементтердің, қосылыстар мен биологиялық объектілердің құрамы бойынша айқындалады. Зерттелетін өнімнің берілген массасында (көлемінде) мал азығы мен жемшөп қоспаларына қатысты нормативтік көрсеткіштер мен рұқсат етілген қауіпсіздік деңгейлері осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген. Жемшөп пен жемшөп қоспаларының органолептикалық қасиеттері олардың әр түріне тән түс, иіс, консистенция, сыртқы түр көрсеткіштерімен анықталады. Органолептикалық қасиеттерге сәйкес келетін талаптар Тиісті ТНПА-да белгіленеді. Азықтың улылылығы құрамындағы улы және зиянды өсімдіктерге, сақтау кезінде улы заттардың болуына, микроорганизмдер, шыбын шіркей, т.б. зиянкестер тіршілігінің нәтижесінде токсиндердің жинақталуына, азықтың минералды, синтетикалық және басқа түрлі текті улармен ластануына бойланысты болады.

Уланудың алдын алу шараларының ең бастысы шалғындар мен жайылымдарда улы өсімдіктерді жою. Ол үшін жайылымдар құрғатылады, әктеледі, гипстеледі, жыртылады, суландырылады, тағы басқа агрохимиялық тәсілдер қолданылады. Бұл тәсілдердің барлығы өсімдік сипатын өзгертуге мүмкіндік береді. Шөп еге отырып, тиісті ауыспалы егіс жүйесін енгізу, топырақты қажетті өңдеуден өткізу және тұқымды мұқият тазарту секілді шараларды жасаудың да маңызы зор. Көптеген улы өсімдіктер ерте көктемде шығатындықтан ондай жайылымға малды пайдалы өсімдіктер жеткілікті мөлшерде өскенге дейін шығаруға болмайды. Малдың улы өсімдіктермен улануының алдын алуда азықтың сапасын, олардың дайындалуын, тасымалдануын, сақталуы мен пайдалануын бақылаудың маңызы зор. Улы заттар түзетін азықтарды пайдалану гигиенасы. Кейбір жағдайларда мал сапалы азықтың өзінен де улануы мүмкін. Бұл азықты дұрыс пайдаланбау, дұрыс сақтамау және т.б. кезінде усыз заттардан улы заттардың түзілуінен болады. Азот сіңіруші өсімдіктер. Азықтық дақылдардың құрамындағы нитриттер қуаңшылық кезеңінде атмосфераның жағдайына байланысты (күннің ысуы, температураның төмендеуі) топырақта молибден, күкірт, калий жетіспегенде, топырақтың қышқылдылығы мен тұздылығы артқанда, органикалық тыңайтқыштарды көп пайдалағанда артады. Бұл кезде азоттық алмасу ферменттерінің нитритредуктаза мен нитратредуктазаладың белсенділігі белсенділігі күрт төмендейді. Азот тыңайтқыштарын көп мөлшерде енгізу салдарынан амин қышқылдары мен каротин синтезі төмендеп, өсімдіктің бөліктерінде белок емес азот, тератогендік, канцерогендік әсері бар улы нитрозаминдер жиналады. Қоршаған ортаны минералды азоттық тыңайтқыштармен ластанудан қорғау жөніндегі бүкіл шараларды қатаң сақтау керек. 8. Жайылымдарды санитариялық бағалау Азықтардың бұл тобына балауса азықтардың барлығы жатады: жайлаулар шөбі, жаңа орылған көк шөп. Жайлаулар екі топқа бөлінеді: табиғи және жасанды. Табиғи жайлауларға сонымен қатар таудың бөктері де жатады. Табиғи жайлауларда дәнді, жармалы шөптердің көптеген түрі өседі. Ал, жасанда жайлаулар шөптердің таза бір түрінен немесе қоспасынан тұрады. Көрсетілген саңырауқұлақтардан басқа ерте көктемде, қардың еру кезінде өсімдіктерде ақшыл келген мицелиальды өңез пайда болады, оны қар саңырауқұлағы деп атайды. Әсіресе, шөптер қар саңырауқұлағымен көктем ұзаққа созылған, температура төмен болған жылдары көптеп зақымданады. Астық дақылдардан басқа, қар саңырауқұлақтары жабайы дәнді шөптерді де зақымдайды. Қар қара күйесі жіті улануды туғызатын фузарийлердің көптеген түрлері шақырады. Жапон зерттеушілері Фузариум саңырауқұлақтары тобынан фузаренон токсинін бөліп шығарды. Фузаренон әсіресе тышқандарға, атжалмандарға шошқа теңіздеріне, үйрек балапандарына, балықтарға, тауық эмбриондарына және қарапайымдыларға улы әсер етеді.

Жаңа Зеландия және австралия жайлауларындағы шөптесін өсімдіктер фузариум саңырауқұлағымен жиі зақымдалады. Бұл сапрофит жаңа зақымдалған өсімдіктерде жиі пайда болады. Оның өсу қарқындылығы әр өсімдік түрінде әр түрлі болады.
1. Басқа пестицидтер мен улы элементтер қажеттілігіне қарай (нақты немесе болжамды қолданғанда) немесе диагностикалық мақсатта анықталады.
2. Өнімі балалар тағамы өнімдерін өндіру үшін пайдаланылатын жануарларды азықтандыруға арналған жемшөп пен жемшөп қоспаларында пестицидтер мен уытты элементтердің рұқсат етілген құрамы рұқсат етілген деңгейдің мәніне жақын жақшада көрсетіледі.
3. Жемшөп қоспаларындағы мыс, мырыш, темір, селен, йод, кобальт және басқа да химиялық элементтердің құрамы өнімге арналған рецептураға және ТНПА-ға сәйкес нормаланады.
4. Жемшөп пен жемшөп қоспаларына ТНПА әзірлеу кезінде олардағы химиялық элементтердің құрамының көрсеткіштерін нормалау жануарлардың физиологиялық жай-күйін, жынысы мен жасын ескере отырып жүзеге асырылуы тиіс.
5. Жануарлардан алынатын жемде, құрамында майы бар өсімдік өнімдерінде, дайын құрама жемдерде басқа көрсеткіштермен қатар майлардың тотығу дәрежесі нормаланады:майдың қышқыл және асқын тотығы.
Жемшөп пен жемшөп қоспаларының микробиологиялық қауіпсіздік көрсеткіштерін регламенттеу кезінде мезофильді аэробты және факультативті-анаэробты микроорганизмдердің (КМАФАнМ, жалпы бактериялық ұрықтандыру, жалпы микробтық Сан), 1 г (мл) өнімдегі (КОЕг, мл) колония түзетін бірліктердің саны, саңырауқұлақтардың (зең мен ашытқылардың) (ОЖГ) кое саны нормаланадыг, мл, г. Осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген өнімнің белгілі бір массасында патогендік микроорганизмдердің, оның ішінде сальмонелла тектес бактериялардың, ішек таяқшасының энтеропатогендік түрлерінің, патогендік пастереллалардың, токсин түзетін клостридиялардың (анаэробтардың), энтерококктардың, протей тектес бактериялардың, патогендік саңырауқұлақтардың болуына жол берілмейді. Жануарларды азықтандыру үшін көп компонентті диеталарды қолданған кезде ірі қара, шошқа және құс рационындағы нитраттар мен нитриттердің рұқсат етілген тәуліктік дозасы жануардың тірі дене салмағының 1 кг - на нитраттардан 50,0, нитриттерден-0,2 мг аспауы керек. Жемшөптегі, жемшөп қоспаларындағы цезий-137 және Стронций-90 құрамы және құрама жем өндіруге арналған шикізат осы Қағидаларға 3-қосымшада көрсетілген көрсеткіштерден аспауға тиіс.

Жануарлардың және адамның денсаулығына ерекше қауіп төндіретін жануарларды, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты міндетті түрде алып қою және жою жүргізілетін жануарлардың аса қауіпті ауруларының тізбесіне енген жануарлар мен құстардың аса қауіпті аурулары бойынша қолайсыз пункттерден (аумақтардан) шығатын шикізатты жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіру (дайындау) үшін пайдалануға тыйым салынады. Жануарлардан алынатын тіндерден (пайдаланумен) жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндіруге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.