Елдегі ақпарат ағынының ұлттық шеңбері


Елдегі ақпарат ағынының ұлттық шеңбері
М. Горький ұлт мәселесінің ең нәзік және ең өзекті екендігін айтыпты. Бұның бір себебі ұлт категориясының қоғамның бар салаларынан көрініс тауып, әлеуметтің бар деңгейлерінен аңғаруға болатындығында шығар. Десек те, біздің көп диаспоралы, әсіресе орыс ұлтының жергілікті халық санына жуықтығы ұлт мәселесін аса күрделендіре түсетіндігін айтқан жөн. Осы арада тәуелсіздігіне он жеті жыл болған еліміздің бұрнағы уақта патшалы Ресей, Совет Үкіметінің колония елі болғандығы да үлкен әсерін тигізуде. Ал Қазақстан ақпарат кеңістігіне келетін болсақ, күні бүгінге дейін басылымдардың 70-80 пайызы шетелдік, негізінен Ресей өнімдері. Ендеше елдің ақпараттық кеңістігі өзге елдің ықпалында екендігін аңғару қиын емес. Соған орай ұлт мәселесінің де отандық басылым беттерінде саябыр, баяу көтерілетіндігі таңданыс тудырмауы тиіс. Десе де ел ауқымында шығатын кей басылымдар жергілікті қазақ ұлтының көкейіндегісін дөп басып, ұлт мәселесін көтеруге талпыныс жасап жүргендігін жасыруға болмайды. Мәселен, Жас Алаш, Тасжарған, Жас Қазақ, Түркістан, Жас қазақ үні, Ана тілі газеттерін атап айтуға болады.
Жас Қазақ газеті Саясат - ағаш ат, Ақтарылу айдарларымен ұлт мәселесі жиі көтеріледі. Мысалға екінші айдармен шыққан Қазақ кодексі атты үш бөлімді мақаласын алуға болады. РУХ гуманистiк клубының төрағасы Мақсұт Оразай Ұлт пен диаспора деген бiрiншi тақырыпшасында Гумилев ғалымның келтiрген сөздiктерiн сөз етедi. Қазақ елiнде тек қазақ ұлты бар. Қалған 120-дан астамы тек диаспора. Оларға ұлт деген мәртебе берiлмеуi керек дейдi. Айғаққа Франция мемлекетiн келтiредi. Ол елде 400-ден аса диаспоралар тұрады екен. Бiрақ ол елде тек француз ұлты ғана бар. Әр жыл сайын әлемде орта есеппен 9 тiл жойылады екен. Осыған тосқауыл қою керектiгiн айтады. Рух және тәуелсiздiк деген тақырыпшасында Қазақ топырағындағы қазба байлыққа ие болып отырған өзге ұлт екендiгiн сөз етедi. Желтоқсанда бiр жаншылды, тәуелсiздiк алғаннан кейiн де қазақ рухын көтеретiн ештеңе бола қойған жоқ. Тек бiраз қала, көше аттары өзгерiп, бай қазақтар ата - бабаларына ас берiп, мешiт салып, шежiресiн шығаруға мүмкiндiк алғандығын айтады. Сана, дiн және дiл деген тақырыпшамен берiлген мәтiнде қазақтың ұл - қыздары басқа дiн мен сектаға кiрiп жатқандығы сөз болады. Келешекте қазақ елiне керек болар деген ниетпен автор өзiнiң кодексiн ұсынады. Ол 16 тармақтан тұрады. Ендi осы кодексiнен үзiндi келтiрейiк, 13 тармағында: Қазақша бiлмейтiн адам Қазақстан азаматтығын ала алмайтын болсын. Қазақтың бас көтерер азаматтары! Бiз жалтақтауға қақымыз жоқ. Ғ. Мұстафин Бiз ұлтшылдықпен күресiп ек, Сендер ұлтсыздықпен күресiңдер деген екен. Бұл - коммунизм кезiнде еңiреп өткен барлық ерлердiң бiзге қалдырған өсиетi дейдi мақала авторы соңында.
Еліміздің демографиялық ахуалын жайлы Өсемiз бе, өшемiз бе?.. деген тақырыпта Қасым Аманжолдың шағын сараптамасы жарияланған. Төл тақырыпты көрiп ап, ары қарай мәтiнге көз салсаңыз келтiрiлген фактiлер бiздiң өсу емес, өшуiмiздiң ... жалғасы
М. Горький ұлт мәселесінің ең нәзік және ең өзекті екендігін айтыпты. Бұның бір себебі ұлт категориясының қоғамның бар салаларынан көрініс тауып, әлеуметтің бар деңгейлерінен аңғаруға болатындығында шығар. Десек те, біздің көп диаспоралы, әсіресе орыс ұлтының жергілікті халық санына жуықтығы ұлт мәселесін аса күрделендіре түсетіндігін айтқан жөн. Осы арада тәуелсіздігіне он жеті жыл болған еліміздің бұрнағы уақта патшалы Ресей, Совет Үкіметінің колония елі болғандығы да үлкен әсерін тигізуде. Ал Қазақстан ақпарат кеңістігіне келетін болсақ, күні бүгінге дейін басылымдардың 70-80 пайызы шетелдік, негізінен Ресей өнімдері. Ендеше елдің ақпараттық кеңістігі өзге елдің ықпалында екендігін аңғару қиын емес. Соған орай ұлт мәселесінің де отандық басылым беттерінде саябыр, баяу көтерілетіндігі таңданыс тудырмауы тиіс. Десе де ел ауқымында шығатын кей басылымдар жергілікті қазақ ұлтының көкейіндегісін дөп басып, ұлт мәселесін көтеруге талпыныс жасап жүргендігін жасыруға болмайды. Мәселен, Жас Алаш, Тасжарған, Жас Қазақ, Түркістан, Жас қазақ үні, Ана тілі газеттерін атап айтуға болады.
Жас Қазақ газеті Саясат - ағаш ат, Ақтарылу айдарларымен ұлт мәселесі жиі көтеріледі. Мысалға екінші айдармен шыққан Қазақ кодексі атты үш бөлімді мақаласын алуға болады. РУХ гуманистiк клубының төрағасы Мақсұт Оразай Ұлт пен диаспора деген бiрiншi тақырыпшасында Гумилев ғалымның келтiрген сөздiктерiн сөз етедi. Қазақ елiнде тек қазақ ұлты бар. Қалған 120-дан астамы тек диаспора. Оларға ұлт деген мәртебе берiлмеуi керек дейдi. Айғаққа Франция мемлекетiн келтiредi. Ол елде 400-ден аса диаспоралар тұрады екен. Бiрақ ол елде тек француз ұлты ғана бар. Әр жыл сайын әлемде орта есеппен 9 тiл жойылады екен. Осыған тосқауыл қою керектiгiн айтады. Рух және тәуелсiздiк деген тақырыпшасында Қазақ топырағындағы қазба байлыққа ие болып отырған өзге ұлт екендiгiн сөз етедi. Желтоқсанда бiр жаншылды, тәуелсiздiк алғаннан кейiн де қазақ рухын көтеретiн ештеңе бола қойған жоқ. Тек бiраз қала, көше аттары өзгерiп, бай қазақтар ата - бабаларына ас берiп, мешiт салып, шежiресiн шығаруға мүмкiндiк алғандығын айтады. Сана, дiн және дiл деген тақырыпшамен берiлген мәтiнде қазақтың ұл - қыздары басқа дiн мен сектаға кiрiп жатқандығы сөз болады. Келешекте қазақ елiне керек болар деген ниетпен автор өзiнiң кодексiн ұсынады. Ол 16 тармақтан тұрады. Ендi осы кодексiнен үзiндi келтiрейiк, 13 тармағында: Қазақша бiлмейтiн адам Қазақстан азаматтығын ала алмайтын болсын. Қазақтың бас көтерер азаматтары! Бiз жалтақтауға қақымыз жоқ. Ғ. Мұстафин Бiз ұлтшылдықпен күресiп ек, Сендер ұлтсыздықпен күресiңдер деген екен. Бұл - коммунизм кезiнде еңiреп өткен барлық ерлердiң бiзге қалдырған өсиетi дейдi мақала авторы соңында.
Еліміздің демографиялық ахуалын жайлы Өсемiз бе, өшемiз бе?.. деген тақырыпта Қасым Аманжолдың шағын сараптамасы жарияланған. Төл тақырыпты көрiп ап, ары қарай мәтiнге көз салсаңыз келтiрiлген фактiлер бiздiң өсу емес, өшуiмiздiң ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz