КӨРКЕМ МІНЕЗ
КӨРКЕМ МІНЕЗ
"Рахмет самалы" журналы материалдары негізінде
Сонау бастан -- ақ адам баласы істеген амалдарына жақсы -- жаман, обал -- сауап, дұрыс -- бұрыс деумен баға беріп келеді. Исламда мінез-қүлықты әлемдегі жаратылыстың ішінде тек адаммен байланыстырады. Қандай ортада болмасын ең алдымен адамның мінез -- құлығы сынақ таразысына түседі. Жақсы мінез -- қүлықтың касиетгілігіне қатысты Пайғамбарымыз с.ғ.с: "Қиямет күні мүминнің таразысында көркем мінез -- құлықтан салмақты нәрсе болмайды" -- деп айтқан.
Біз Аллаһ Тағаланың сүйіспеншілігіне қол жеткізу үшін әрдайым ойымызда, санамызда Одан қорқуды қалыптастыруымыз керек. Көңілді кезімізде де, ашу үстінде де әдІлеттілікке дағдылануымыз ләзім. Кедей болсақ та, бай болсақ та несібемізді үнемдеп, артылғанын Аллаһ жолында жүмсап, туысқандарымызбен ара жігімізді ажыратпай, тіпті бізге қиянат жасағандарға да сый-сияпат көрсетіп, зүлымдық көрсеткендерді де кешіре білгеніміз жөн.
Мүмін кісінің рухани болмысын кемелдендіру Расулуллаһтың (с.а,у.) рухани өмірі мен коркем ахлақынан нәр алу арқылы мүмкін болады. Осы алған нәрімізді қаншалықты жақсы көрсек, каншалықты Пайғамбарға ұқсап бақсақ, соншалықты нәтиже бермек. Себебі Аллаһ Тағаланың барлық қалауы алдымен Оған (с.а.у.) түседі, ол арқылы бізге жетеді. Аллаһтың қалауындағы жалғыз ең кемел түлға - хазіреті Мүхаммед (с.а.у.). Олай болса, біздің бар міндетіміз Пайғамбарымыздың (с.а.у.) сүннетімен, Аллаһтың хақ жолымен жүру.
`Расулуллаһ (с.ғ.с.) мінез -- құлығы жағынан адамдардың ішіндегі ең жақсысы еді."
Хадисті Әнас ибн Маликтен (р.л.г.) Имам Бухари жэне Имам Муслим риуаят етті
Раббымыздың әрбір әмірін бұлжытпай орындаған пайғамбарымыз (с.а.у.): Аллаһтың атымен ант етейін, сендердің араларыңда Аллаһтан ең қатты корқатын - мен. Оған аса зор ықыласпен тағзым етіп жүретін -мен дейді. (Бухари, ән-Никаһ 1)
Оңашада да, ел ішінде де әрдайым өзінен корқып жүретін құлдарына Хақ Тағала Қасиетті Қүранда: Ал, енді кім Раббысының алдында тұрар күннен қорқып, нәпсісінің жаман қалауларын тежеген болса, күмәнсіз оның барар жері - жұмақ (Нәзиат суресі 41-40-аяттар);
Мінеки, уәде берген жәннатым. Бүкіл тәубешіл, сақтанушылар үшін. Көрмей-ақ Рахманнан қорыққандар, бейім жүрекпен келгендер, жұмаққа амандықпен кіріндер. Бұл күн мәңгілік күні. (Қаф сүресі 34-32-аяттар);
Олардың жамбастары төсектерінен ажырап, Раббыларына қорқа - дәмете жалбарынады. Сондай-ақ, олар берген несібемізден тиісті орынға жұмсайды (Сәжде сүресі 16-аят) - деп үлкен сый уәде етеді.
"Расулуллаһ (с.ғ.с.) ұятсыз сөз айтпайтын және әдепсіздік істемейтін. Әрі: "Сендердің абзалдарың - мінез -- құлығы жақсы болғандарың", -- деп айтатын."
Хадисті Абдуллаһ ибн Ъамрден (р.л.г.) Имам Бухари және Имам Муслим риуаят етті.
Пайғамбарымыз (с.а.у.) айтады: "Қиямет күні мүминнің таразысында көркем мінез -- қүлықтан салмақты нөрсе болмайды. Расында, Аллаһ Тағала үятсыз және балиғат сөз айтушыны жақсы көрмейді."
Хадисті Әбу Дарда"адан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Расулуллаһтан (с.ғ.с.) адамдардың жәннатқа кіруіне ең көп септігін тигізетін амал жайында сұралғанда Ол (с.ғ.с.): "Тақуалық пен көркем мінез -- құлық", -- деп жауап берді. Ал, адамдардың тозаққа кіруіне ең көп септігін тигізетін амал жайында сүралғанда: "Ауыз бен жыныс мүшесі (яғни, өсек-аян мен зинақорлық)", -- деді."
Хадисті Әбу һурайрадан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Мүминдердің ішінде иманы ең кәмілі -- мінез -- құлығы жақсы болғаны. Ал, сендердің ең жақсыларың -- әйелімен жақсы мәміледе болғаны."
Хадисті Әбу һурайрадан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Мүмин мінез -- құлығының көркемділігімен ораза ұстаушы мен түнімен намаз оқушының дәрежесінде болады."
Хадисті Айша анамыздан (р.л.г.) (р.л.г.) Имам Әбу Дауд риуаят етті.
Адам ашулы сәттерде өз ақылын жоғалтып сергек ойлай алмай әділеттілікке жат нәрсе істеп қоюға барынша бейім тұрады. Мүндай кездерде бар ерік-жігерді сабыр сақтауға жүмсап, мейлінше салқынқандылықпен әрекет жасауға тырысқан абзал. Бүл біздің қолымыздан келетін іс. Себебі, Аллаһ Тағала Қүранда бізге күшіміз жетпейтін нәрсені жүктемеген: Нәпсілеріңе еріп, әділдіктен қашпаңдар (Ниса сүресі 135-аят);
Туралық істендер. Расында Аллаһ туралық істеушілерді жақсы көреді. (Хужурат сүресі 9-аят)
"Мен Расулуллаһтың (с.ғ.с.) алақанынан жүмсақ зерлі мата немесе жібек матаны үстап көрмедім. Әрі, Расулуллаһтың (с.ғ.с.) бойынан аңқыған иістен артық хош иіс иіскеген емеспін. Мен он жыл бойы Расулуллаһтың (с.ғ.с.) қызметінде болдым. Сол аралықта Ол (с.ғ.с.) бір мәрте де маған "уф" демеді. Бір нөрсені істесем: "Сен мүны неге істеп жатсың",-демеді немесе бір нәрсені істемесем: "Сен мұны неге істемедің", -- деп айтпады."
Хадисті Әнас ибн Маликтен (р.л.г.) Имаь Бухари және Имам Муслим риуаят етті.
"Өзінің ақ екеніне сенімді бола тұрып айтысудан бас тартқан адам үшін жәннаттың маңайынан, әзілдеп болса да өтірік айтпаған адам үшін жәннаттың ортасынан және көркем -- мінез құлық иесіне жәннаттың ең жоғарғы дәрежесінен үй нөсіп болуын өз кепілдігіме аламын."
Хадисті Әбу Умама Әл -- Баһилиден (р.л.г.) Имам Әбу Дауд риуаят етті.
"Расулуллаһ (с.ғ.с.): "Мен сендердің араларыңдағы ең жақсы көретінім және қияметте Маған ең жақын болатындарың мінез -- құлқы жақсы болғандарың. Мен үшін ең жексұрын және Қияметте Менен ең алыс болатындарың сөз қүмар, мақтаншақ және мылжың болғандарың", -- деді. Адамдар: "Я, Расулуллаһ (с.ғ.с)! Біз сөз қүмар мен мақтаншақты білеміз. Ал, мылжың дегеніңіз кім?", -- деп сұрағанда Ол (с.ғ.с.): "Ол -- тәкаппар болғандар", -- деп жауап берді."
Хадисті Жәбирден (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
Әділдік
Жекелеген адамның да, қоғамдағы ортаның да бақыты үшін әділеттілік ауадай қажет.
Бір күні үрлық жасаған кісі өзіне жаза бермеуін өтініп келген де Пайғамбарымыз (с.а.у.) өз қызын мысалға келтіріп: Аллаһтың атымен ант етейін. Мухаммедтің қызы ... жалғасы
"Рахмет самалы" журналы материалдары негізінде
Сонау бастан -- ақ адам баласы істеген амалдарына жақсы -- жаман, обал -- сауап, дұрыс -- бұрыс деумен баға беріп келеді. Исламда мінез-қүлықты әлемдегі жаратылыстың ішінде тек адаммен байланыстырады. Қандай ортада болмасын ең алдымен адамның мінез -- құлығы сынақ таразысына түседі. Жақсы мінез -- қүлықтың касиетгілігіне қатысты Пайғамбарымыз с.ғ.с: "Қиямет күні мүминнің таразысында көркем мінез -- құлықтан салмақты нәрсе болмайды" -- деп айтқан.
Біз Аллаһ Тағаланың сүйіспеншілігіне қол жеткізу үшін әрдайым ойымызда, санамызда Одан қорқуды қалыптастыруымыз керек. Көңілді кезімізде де, ашу үстінде де әдІлеттілікке дағдылануымыз ләзім. Кедей болсақ та, бай болсақ та несібемізді үнемдеп, артылғанын Аллаһ жолында жүмсап, туысқандарымызбен ара жігімізді ажыратпай, тіпті бізге қиянат жасағандарға да сый-сияпат көрсетіп, зүлымдық көрсеткендерді де кешіре білгеніміз жөн.
Мүмін кісінің рухани болмысын кемелдендіру Расулуллаһтың (с.а,у.) рухани өмірі мен коркем ахлақынан нәр алу арқылы мүмкін болады. Осы алған нәрімізді қаншалықты жақсы көрсек, каншалықты Пайғамбарға ұқсап бақсақ, соншалықты нәтиже бермек. Себебі Аллаһ Тағаланың барлық қалауы алдымен Оған (с.а.у.) түседі, ол арқылы бізге жетеді. Аллаһтың қалауындағы жалғыз ең кемел түлға - хазіреті Мүхаммед (с.а.у.). Олай болса, біздің бар міндетіміз Пайғамбарымыздың (с.а.у.) сүннетімен, Аллаһтың хақ жолымен жүру.
`Расулуллаһ (с.ғ.с.) мінез -- құлығы жағынан адамдардың ішіндегі ең жақсысы еді."
Хадисті Әнас ибн Маликтен (р.л.г.) Имам Бухари жэне Имам Муслим риуаят етті
Раббымыздың әрбір әмірін бұлжытпай орындаған пайғамбарымыз (с.а.у.): Аллаһтың атымен ант етейін, сендердің араларыңда Аллаһтан ең қатты корқатын - мен. Оған аса зор ықыласпен тағзым етіп жүретін -мен дейді. (Бухари, ән-Никаһ 1)
Оңашада да, ел ішінде де әрдайым өзінен корқып жүретін құлдарына Хақ Тағала Қасиетті Қүранда: Ал, енді кім Раббысының алдында тұрар күннен қорқып, нәпсісінің жаман қалауларын тежеген болса, күмәнсіз оның барар жері - жұмақ (Нәзиат суресі 41-40-аяттар);
Мінеки, уәде берген жәннатым. Бүкіл тәубешіл, сақтанушылар үшін. Көрмей-ақ Рахманнан қорыққандар, бейім жүрекпен келгендер, жұмаққа амандықпен кіріндер. Бұл күн мәңгілік күні. (Қаф сүресі 34-32-аяттар);
Олардың жамбастары төсектерінен ажырап, Раббыларына қорқа - дәмете жалбарынады. Сондай-ақ, олар берген несібемізден тиісті орынға жұмсайды (Сәжде сүресі 16-аят) - деп үлкен сый уәде етеді.
"Расулуллаһ (с.ғ.с.) ұятсыз сөз айтпайтын және әдепсіздік істемейтін. Әрі: "Сендердің абзалдарың - мінез -- құлығы жақсы болғандарың", -- деп айтатын."
Хадисті Абдуллаһ ибн Ъамрден (р.л.г.) Имам Бухари және Имам Муслим риуаят етті.
Пайғамбарымыз (с.а.у.) айтады: "Қиямет күні мүминнің таразысында көркем мінез -- қүлықтан салмақты нөрсе болмайды. Расында, Аллаһ Тағала үятсыз және балиғат сөз айтушыны жақсы көрмейді."
Хадисті Әбу Дарда"адан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Расулуллаһтан (с.ғ.с.) адамдардың жәннатқа кіруіне ең көп септігін тигізетін амал жайында сұралғанда Ол (с.ғ.с.): "Тақуалық пен көркем мінез -- құлық", -- деп жауап берді. Ал, адамдардың тозаққа кіруіне ең көп септігін тигізетін амал жайында сүралғанда: "Ауыз бен жыныс мүшесі (яғни, өсек-аян мен зинақорлық)", -- деді."
Хадисті Әбу һурайрадан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Мүминдердің ішінде иманы ең кәмілі -- мінез -- құлығы жақсы болғаны. Ал, сендердің ең жақсыларың -- әйелімен жақсы мәміледе болғаны."
Хадисті Әбу һурайрадан (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
"Мүмин мінез -- құлығының көркемділігімен ораза ұстаушы мен түнімен намаз оқушының дәрежесінде болады."
Хадисті Айша анамыздан (р.л.г.) (р.л.г.) Имам Әбу Дауд риуаят етті.
Адам ашулы сәттерде өз ақылын жоғалтып сергек ойлай алмай әділеттілікке жат нәрсе істеп қоюға барынша бейім тұрады. Мүндай кездерде бар ерік-жігерді сабыр сақтауға жүмсап, мейлінше салқынқандылықпен әрекет жасауға тырысқан абзал. Бүл біздің қолымыздан келетін іс. Себебі, Аллаһ Тағала Қүранда бізге күшіміз жетпейтін нәрсені жүктемеген: Нәпсілеріңе еріп, әділдіктен қашпаңдар (Ниса сүресі 135-аят);
Туралық істендер. Расында Аллаһ туралық істеушілерді жақсы көреді. (Хужурат сүресі 9-аят)
"Мен Расулуллаһтың (с.ғ.с.) алақанынан жүмсақ зерлі мата немесе жібек матаны үстап көрмедім. Әрі, Расулуллаһтың (с.ғ.с.) бойынан аңқыған иістен артық хош иіс иіскеген емеспін. Мен он жыл бойы Расулуллаһтың (с.ғ.с.) қызметінде болдым. Сол аралықта Ол (с.ғ.с.) бір мәрте де маған "уф" демеді. Бір нөрсені істесем: "Сен мүны неге істеп жатсың",-демеді немесе бір нәрсені істемесем: "Сен мұны неге істемедің", -- деп айтпады."
Хадисті Әнас ибн Маликтен (р.л.г.) Имаь Бухари және Имам Муслим риуаят етті.
"Өзінің ақ екеніне сенімді бола тұрып айтысудан бас тартқан адам үшін жәннаттың маңайынан, әзілдеп болса да өтірік айтпаған адам үшін жәннаттың ортасынан және көркем -- мінез құлық иесіне жәннаттың ең жоғарғы дәрежесінен үй нөсіп болуын өз кепілдігіме аламын."
Хадисті Әбу Умама Әл -- Баһилиден (р.л.г.) Имам Әбу Дауд риуаят етті.
"Расулуллаһ (с.ғ.с.): "Мен сендердің араларыңдағы ең жақсы көретінім және қияметте Маған ең жақын болатындарың мінез -- құлқы жақсы болғандарың. Мен үшін ең жексұрын және Қияметте Менен ең алыс болатындарың сөз қүмар, мақтаншақ және мылжың болғандарың", -- деді. Адамдар: "Я, Расулуллаһ (с.ғ.с)! Біз сөз қүмар мен мақтаншақты білеміз. Ал, мылжың дегеніңіз кім?", -- деп сұрағанда Ол (с.ғ.с.): "Ол -- тәкаппар болғандар", -- деп жауап берді."
Хадисті Жәбирден (р.л.г.) Имам Тирмизи риуаят етті.
Әділдік
Жекелеген адамның да, қоғамдағы ортаның да бақыты үшін әділеттілік ауадай қажет.
Бір күні үрлық жасаған кісі өзіне жаза бермеуін өтініп келген де Пайғамбарымыз (с.а.у.) өз қызын мысалға келтіріп: Аллаһтың атымен ант етейін. Мухаммедтің қызы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz