АРАБ ЕЛДЕРІ. ИЕРУСАЛИМ ТАҒДЫРЫ

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

АРАБ ЕЛДЕРІ

ИЕРУСАЛИМ ТАҒДЫРЫ

1. БҰҰ Бас Ассамблеясының Палестинаны бөлу туралы №181 қаулысынан

29 қараша 1947 жыл.

- Иерусалим БҰҰ қамқорлық кеңесінінің қарауын-дағы біртұтас және жеке әкімшілік бөлік деп есептелсін.

- Иерусалим қаласы ұлтына қарамай барлық ересек халқы сайлайтын заң шығарушы кеңесі бар қарусыздан-дырылған арнайы халықаралық режім деп жарияланады.

- Иерусалимнің халықаралық статусына БҰҰ Бас Асамблеясының келісімінсіз ешқандай өзгеріс енгізуге болмайды.

2. БҰҰ Бас Ассамблеясының № 194 қаулысынан

11 қыркүйек 1948 жыл.

Иерусалимнің халықаралық статусының принциптері толық сақталады.

Бұл карар арабтардың Иерусалиммен соғысы жөне Израильдің Палестина араб мемлекетіне берілген жердің едөуір бөлігін жене Иерусалим каласының батыс бөлігін басып алған жағдайда кабылда-нған болатын. Шығыс Иерусалим Иорданияньщ 1949 жылы 3 сәуірде жасалған уакытша бітімін де растайды.

1950 жылдың 23 қаңтарында кнессет (парламент) Иерусалимді Израиль мемлекетінің астанасы деп жариялады. 1967 жылры соғыс кезінде Израиль Шығыс Иерусалимді косып алатынын мөлімдеді. 1980 жылдың 30 шілдесінде Израиль кнессеті арнайы заң кабыл-дап, бүкіл Иерусалимді «Израильдің мөңгі жөне бөлінбес астанасы» деп жариялады.

Қауіпсіздік кенесі мен БҰҰ Бас Ассамблеясы Израильдін бұл акцияларының заңдылығын танудан бас тартты, оларды халыка-ралык күкыкты бүзушылық деп жариялады.

Израиль БҰҰ мен дүние жүзінін көптеген мемлекеттерінін пікірін елемеді, калада еврей кварталдарын кеңейтіп, еврейлердін санын көбейтті, керісінше араб халкынын саны азайды.

Палестинаны азат ету үйымы Шығыс Иерусалимді Иордан өзенінің Батыс жагалауы мен Газа секторында күрылатын дербес Палестина мемлекетінің астанасы деп жариялауды талап етуде.

ҚАЗІРГІ КАИРДЫҢ ӨТКЕНІНЕН

Өмір Бейбарыс 1260 жылы Египеттің сұлтаны болып, елді 17 жыл 2 ай және 12 күн биледі. Бала кезінде Дамаскіде 800 динарға құлдыққа сатылған болатын. Шашы сарғыш, көзі көк, бір кезін ақ баскан. Дауысы өте зор болған. Сирияда монголдарды екі мәрте талқандаған. Көптеген канаддарды, кеме жасайтьш верфтерді кайта салдырган. Өскерді қайта күрған. Барлық іішмдік орында-ры мен жезөкшелер үйлерін жаптырған. Өділдік Сарайьш салдырып, онда әрбір жексенбі жөне жұмада арыздану-шыларды тыңдаған, шетел елшілерін қабылдаған. 1264 жылы әйеддерге шалма киюге тыйым салған. Захирия медресесі мен өзінің атьшдағы мешітті салдырган. Мешіттің төрт бұрышты аумағы (төрт жаіы да 100 м шамасында) биіктігі 11 м мықты қабырғалармен коршалған.

1279 жылы билік басына Калаун әулеті отырды. Калаун да қыпшак. даласынан шыккан, сүлтан ас-Салих 1000 динарға сатып алған кұл болатын. Кең иықты, алып денелі наіыз батырдың өзі болған. Қыпшақ тілінде сөйлеген. 1284 - 1285жж. Каирде кесенені, аурухананы және медресені біріктіретін ансамбль салдырған. Қазір оның тек қираған орны ғана жатыр. Медресе мен кесене аса ерекше ғимараттар деп саналады, оларға туристер көп келеді.

ПАЛЕСТИНА МЕН ИЕРУСАЛИМ ТУРАЛЫ

Палестина 1516 жылдан Осман империясынын қүрамында. 1918 жылы Палестина Англияның бакылауына көшті. 1947 жылы 29 қарашада БҰҰ Бас Ассамблеясы Палестинаны екі мемлекетке бөлу жөнінде қарар қабыл-дады. Аумағының 44% (11, 1 мың шаршы шақырым) - арабтарға, 56% (14, 1 мың шаршы шақырым) -Изра-иль мемлекетіне берілуге тиіс болды. Иудей, христиан және мұсылман діндерінің касиетті орындарын корғау мақсатында Иерусалим каласы ерекше халықаралық режімі бар тәуелсіз әкімшілік бірлік болып калуга тиісті еді.

Араб елдерінің 1948-1949 жылдардағы Израильге қарсы соғысы арабтардың жеңілісімен жөне Палестина араб мемлекетіне тиісті жерді бөлінісуімен аяқталды. Израиль 6, 7 мың шаршы шакырымды және Иеру-салимнің батыс бөлігін, Иордания - Иордан езенінің батыс жағалауын, Египет - Жерорта теңізі бойындағы Газа ауданын басып алды.

1950 жылы Израиль БҰҰ қарарын бүзып, батыс Иерусалимді өзінің астанасы деп жариялады.

1967 жылғы 6 күндік соғыс барысында Израиль Иордан өзенінің батыс жағалауын, Газа мен Шығыс Иерусалимді басып алды. 90-жылдарда Израиль мен Палестинаны азат ету үйымы арасында келіссөздер бас-талды. ПАҮ Палестина мемлекетін қүруды және Шы-ғыс Иерусалимді кайтаруды талап етеді. Иерусалим тағдыры Палестина - Израиль арасындағы бітімге кедергі болуда. 2000 жылдың 25 кыркүйегінде Израиль Шы-ғыс Иерусалимдегі Ғибадат тауын (онда Сыңсу корға-

ны мен мүсылмандардың басты киелі орындары - Аль-Акса және Омар мешіттері орналасқан) БҰҰ кауіпсіздік кеңесінің кдрауына беруге үсыныс жасады.

ТАЯУ ШЫҒЫСТАҒЫ ЖАҒДАЙҒА БАЙЛАНЫСТЫ КСРО ҮКІМЕТІШҢ МӘЛІМДЕМЕСІ

5 шілде 1967 жыл.

Бүгін, 1967 жылдың 5 шілдесі күні, Израиль Біріккен Араб Республикасына қарсы соғыс кимылдарын баста-ды, сейтіп басқыншылық жасады.

Израиль үкіметі көрші араб мемлекетіне карсы бас-қыншылык жасап, БҰҰ Жарғысын, хальщаралык қүкыктың карапайым нормаларын бүзды. Кеңес Одағы өзінің БАР, Сирия, Ирак, Алжир, Иордания және басқа араб елдерінің халыктарын батыл колдайтындығын мәлімдеді».

СССР и страны Африки (1963-1970 гг. ) .

Документы и материалы. М., 1982. Т. 2. С. 37-38.

КСРО МЕН ИРАК РЕСПУБЛИКАСЫ АРАСЫНДАҒЫ ДОСТЫҚ ПЕН ЫНТЫМАҚ ТУРАЛЫ КЕЛІСІМ

1972 жыл.

КСРО мен Ирак республикасы . . . империализмге, отар-шылдыкка, . . . және реакцияға қарсы және халықтар-дың тәуелсіздігі мен әлеуметтік даму үшін күрес идея-ларымен жігерленіп осы келісімді жасады және мына төмендегілерге келісті.

1-бап . . . Келісуші жактар екі жақ және олардың халкы арасында мызғымас достық катынасы өрістеп, жан-жақты ынтымақтастык дами беретіндігін мәлім-дейді . . .

9-бап . . . Келісуші жақтар екі елдің кауіпсіздігі мак, -сатында олардың корғаныс кабілетін одан әрі бекіте беру жөніндегі ьштымактастықты одан әрі дамыта берді.

Сборник действующих договоров, соглашений, конвенций,

заклю-ченных СССР с иностранными государствами. Выпуск

XXVIII. М., 1974. С. 24-26.

Республика президентінің міндетін аткдрушы ретінде мен мынаны мәлімдемекшімін: біз елде Кеңес әскери кызметкерлерін қалдыруды өтінеміз. Біздің халкымыз-дың, қарулы күштеріміздің, Араб социалистік одағы мен үкімет басшылығының тілегі мен еркінің негізінде мен тіпті осы қызметкерлердің санын көбейтуді өтінбекшімін.

А. Садат. Октябрь 1970. // Правда. 1977, 8 октября.

КЕҢЕС ҮКМЕТІНІҢ ТАЯУ ШЫҒЫСТАҒЫ ЖАҒДАЙ ТУРАЛЫ МӘЛІМДЕМЕСІ

Таяу Шығыста саяси реттеудің жоктығынан тагы да соғыс кимылдары бұрқ ете түсті . . .

Соңғы бірнеше жылдың ішінде Израиль . . . өзінің акылға қонымсыз басқыншылық әрекеттерімен Таяу Шығыстағы жағдайды шиеленістіре түсуде.

. . . Соңғы күндері Израиль Сириямен және Египетпен оқ атуды тоқтату шебінде әжептәуір карулы күштерін топтастырып, резервистерін әскерге шақырып, жагдайды шиеленістіріп, ақырында согыс қимылдарын бастады.

. . . Кеңес Одағы араб мемлекеттерінің 1967 жылы Из-раиль басып алған барлық араб аумақтарын босату жөніндегі араб елдерінін занды талаптарьш батыл түрде қолдайды.

Правда. 1973, 8 октября.

Бұл соғыста (қазан 1973 ж. ) біздің қару-жарағымыз 100% кеңестікі болды. Біз Кеңес Одағының біз үшін шайқаскд дейін және шайқастан кейін не істегенін умы-та алмаймыз. Қазан соғысына дейін Кеңес Одағы араб мемлекеттерін қаруландырды, мүнсыз олар өз қүқьщта-ры үшін күресе алмаған болар еді.

Начальник генштаба АРЕ генерал С. Шазли.

/ Примаков Е. М. История одного сговора.

М., 1985. С. 37.

ЕГИПЕТТІҢ ИЗРАИЛЬМЕН СОҒЫС БАРЫСЫНДАҒЫ ШЫҒЫНДАРЫ

100 мың солдаттар мен офицерлер. 100 млрд египет фунт стерлингі. 1973 - 1979 жылдар арасында араб мемлекеттерінің Египетке көмегі 17 млрд доллар болды.

ПАЛЕСТИНА АРАБТАРЫНЫҢ САНЫ (1982 жыл)

Израильде1967 жылы Израиль басып алған Батые жерлерінде:Иордан өзенінін жағалауындаГаза ауданындаИорданиядаЛивандаСириядаПарсы шыганағы елдеріндеИрактаЛивияда:

Израильде

1967 жылы Израиль басып алған Батые жерлерінде:

Иордан өзенінін жағалауында

Газа ауданында

Иорданияда

Ливанда

Сирияда

Парсы шыганағы елдерінде

Иракта

Ливияда

- 600 мын адам.- 800 мың адам.- 455 мын адам. -- 1 млн астам адам.- 400 мьвд адам.- 250 мың адам.- 300 мыннан астам адам.- 20 мың адам.- 20 мың адам.:

- 600 мын адам.

- 800 мың адам.

- 455 мын адам. -

- 1 млн астам адам.

- 400 мьвд адам.

- 250 мың адам.

- 300 мыннан астам адам.

- 20 мың адам.

Из сообщения заруб, печати. / ТАСС. 1982. №45.

Г. КИССИНДЖЕР 1973 ЖЫЛЫ ЖЕЛТОҚСАНДА А. САДАТПЕН БОЛҒАН ӘҢПМЕСІ ТУРАЛЫ

Арабтардың есеңгіреткен шабуылынан (қазан 1973 жыл. - К. Қ. ) кейін Израиль өзін сал басқандай сезінді. Израиль премьер-министрі Голда Меирдің сыртқы түрінде, жүріс-түрысы мен мінез-күлкында да елеулі өзгерістер болды. Ол осыдан бірнеше ай бүрын сенімді түрде, тіпті мактана Никсонға: «Біздің жағдайымыз еш-уақытта осы казіргідей жақсы болған емес», - деп мәлімдеген лидерге мүлдем үксамайды.

Kissinger H. Years of Upheaval

Boston - Toronto. 1982. P. 576.

АРАБ ЕЛДЕРІНДЕГІ МҰНАЙ ӨНДІРУ

(млн т есебімен)

Елдер: Елдер

1963 ж.: 1963 ж.

1964 ж.: 1964 ж.

1965 ж.: 1965 ж.

1979 ж.: 1979 ж.

1995 ж.: 1995 ж.

Елдер:

Кувейт