ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІК ОРГАНДАРЫ ЖҮЙЕСІ



Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:   
ЖОСПАР

Кіріспе

1. Мемлекеттік органның түсінігі мен белгілері

2. Мемлекеттік органдардың түрлері және қызметі:
2.1. Өкілетті органдар
2.2. Атқару органдары
2.3. Сот немесе құқық қорғау органдары
2.4. Жергілікті мемлекеттік басқару органдары

3. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік билік органдары жүйесі.

Қортынды.

Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе

Мемлекеттік органң – бұл жеткілікті күрделі тақырып және де ол мемлекет механизмің, мемлекет аппаратың деген түсініктермен тығыз байланысты.
Мемлекеттiң сан қилы қызметiн атқаратын механизiмi (аппараты) болады. Мемлекет механизмi – бұл мемлекеттiк органдар жүйесi, бұлар меммлекеттiк жұмыстар мен қызметтерiн атқарады. Мемлекет механизмi – белгiлi түрде ұйымдастырылған, iшкi тұтастығымен және өзара байланыстылығымен сипатталатын мемлекет органдарының жүйесi.
Мемлекеттiк аппрат – қоғамды басқару үшiн арнаулы құрылған мемлекет органдарының бiртұтас жүйесi.
Мемлекеттiк аппараттың ерекше iшкi құрылысы бар: олардың арасындағы қатынастар бiр жүйеге бiрiктiрiледi. Бұл жүйенiң негiзiн экономика, саяси қарым-қатынастар, сана-сезiм құрады. Осы жүйеде әрбiр органның өзiнiң орыны, бiр-бiрiмен қарым қатынастары, қызметiнiң негiзгi принциптерi көрсетiледi. Дамудың әрбiр кезiнде мемлекеттiк органдардың орындайтын қызмет бабы және істерi өзгерiп отырды. Шығыс мемлекеттерде бүкiл аппаратты бiр орталыққа бағындыратын – патшаның билiгi орнаған Парламенттiк республикада негiзгi функциялар парламенттiң парламенттiң қолында болады. Мемлекеттiң әрбiр типiне мемлекеттiк аппараттың ерекше нышандары сәйкес келедi.
Және де қозғайтын мәселелрдің бірі бұл - билікті бөлу теориясы
(Д. Локк, Ш. Л. Монтескье, Т. Джефферсон және т.б.) негіздеген, бұл теория қазір күннен күнге кеңінен қолданыс табуда. Бүгінде оның ережелері мен принциптерін әлемнің көптеген елдері конституциямен бекітіп берді. Барлық биліктің бір органда немесе бір лауазымды тұлғада шоғырлануына қарсы екендігін айтып, оны мемлекет механизмінін үш тармағының арасында бөлудің пайдасына аргументтерін келтіре отырып, билікті бөлу теориясы:
1) олардың тежемелік әрі тепе-теңдік жүйесін пайдалану арқылы өзара іс-қимыл жасауынын кажеттілігін;
2) бір биліктің басқа билікті функциясын орындау жолымен алмастыруына жол бермеуді;
3) билік құрылым-дарының өзіндік балансын белгілеуді бекітеді.
Қазіргі кезде мемлекет теориялық тұрғыдан жан-жақты, жеткілікті дәрежеде зерттеліп болған десек те, алайда соған қарамастан уақыт өтіп, қоғам дамыған сайын мемлекеттің құрылымы да күрделеніп, үздіксіз дамуын бірде – бір рет тоқтатқан емес.
Міне осы тұрғыдан бағалар болсақ мемлекетке қатысты кез келген мәселе өзінің өзектілігі жоғалтпайды деуге толық болады.
Міне мен өзімнің курстық жұмысымды мемлекеттік органдар мәселелеріне арнап отырмын.
Менім курстық жұмысымның негізгі мақсаты ол-мемлекеттік органдардың түсінігі мен ерекшелігін толығымен және жан-жақты қарастырып мәнін ашу болып табылады.

1. Мемлекеттік органның түсінігі мен белгілері

Мемлекет — мемлекеттік билік органдары жүйесінің болуымен сипатталатын бұқаралық биліктің ұйымы. Мемлекеттік органдар мемлекеттік міндеттерді орындауға тағайындалған және ортақ сипаттарға ие. Мемлекеттік органның айрықша маңызды белгісі биліктік өкілеттіктермен қамтамасыз етілуі болып табылады, демек іс-әрекет міндетті сипатқа, ал бұйрықтар биліктік сипатқа ие. Мемлекеттік органның биліктік өкілеттіктері оның құзыреті шеңберінде жүзеге асырылады. Мемлекеттік органның құзыреті деп оны жүргізу қүралының, қүқықта-ры мен міндеттерінің жиынтығы ұғынылады.
Мемлекеттің органы мемлекет механизмінін алғашкы клеткаларыныңң бірі болып табылады. Мұндай органдардың жиынтығы мемлекет механизмінің басты буынын құрайды. Мемлекеттік органның өзіне тән сипаты мен белгісі анықталған жағдайда ең алдымен оның мемлекеттің құрылымдық компоненті екендігін негізге алу қажет. Сондықтан мемлекеттің жалпы сипаты (егемендігі, өктемдігі, мемлекеттік аумақ шегіндегі қызметінің жалпы сипаты, адамдардың мемлекетке азаматтық тиістілігі негізінде жалпы халыкты қамту) мемлекеттік органдардың сипатына өзінің белгісін түсіреді, олардың әрқайсысында өзгеше ұйғарылады. Тұтас нәрсенің бір бөлігі ретінде (мемлекет және оның механизмі) мемлекеттік органда қандай жағдайда да тұтастық сипаты болады. Оның қандай құқықтары болса да, құзыреті басқа құрылымдардың құзыретінен калай ерекшеленсе де, мемлекеттің атынан, билікті жүзеге асыру құралдарының бірі ретінде қызмет ететіндігі маңызды.
Мемлекеттік органдарды мемлекет функциялары бойынша топтастырудың мүмкін еместігі дұрыс, өйткені олардың көпшілігі бір ғана емес, екі немесе одан көп функцияларды жүзеге асыруға қатысады. Сондықтан мемлекеттік органдарды топтастырудың бірі — өздерінің тікелей қатысы бар билік тармақтары бойынша топтастыру болып табылады. Бұл негіздеме бойынша барлық мемлекеттік органдар:
1) заң шығарушы және өкілді;
2) атқарушы;
3) сот органдары болып бөлінеді.
Мемлекеттік орган — мемлекеттік аппараттың өкімет билігіне окілеттігі бар құрылымдық бөлшегі. Мемлекеттік органның өкімет билігін іске асыруы мемлекеттің мәжбүрлеу күші арқылы қамтамасыз етіледі.
Ìåìëåêåòòiê îðãàíäàð àòқàðàòûí қûçìåòiíiң ñèïàòûíà ñәêåñ áiðíåøå òүðëåðãå áөëiíiåäi. Àéòàëûқ ìåìëåêåòòiê îðãàíäàð өêiëiòòiãiíiң øåңáåðiíå ñàé үø òүðãå áөëiíåäi: àòқàðó îðãàíäðû, өêiëåòòi îðãàíäàð æәíå ñîò, құқûқ қîðғàó îðãàíäàðû. Îñû îðãàíäàð iøiíäå Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñûíûң Ïðåçèäåíòiíiң ðîëi ìåí ìàңûçû өòå çîð äåï àéòûғà òîëûқ íåãiç áàð.Ïðåçèäåíò áèëiãi æàëïû æîғàðûäà àòàëғàí áèëiê êөçiíiң åøáiðiíå äå æàòқûçûëìàéäû, ñåáåái Ïðåçèäåíò қûçìåòiíiң åң áàñòû қûçìåòi îë ìåìëåêåòòiê áèëiêòiң áið áiðiíå қàéøû êåëìåé үéëåñiìäi қûçìåò æàñàóûí қàäàғàëàó æәíå қàæåò æàғäàéäà îíû ðåòòåï îòûðó áîëûï òàáûëàäû.Ïðåçèäåíò-îë ìåìëåêåòòiң áàñøûñû æәíå ìåìëåêåòòiң iøêi æәíå ñûðòûқ ñàÿñàòûí àéқûíäàóғà құçðåòi áàð áiðäåí-áið æîғàðғû ìåìëåêåòòiê åң ëàóàçûìäû àäàì áîëûï òàáûëàäû. Ìåíiң өç ïiêiðiì áîéûíøà æàëïû áiçäå ìåìëåêåòiìiçäiң, ÿғíè Қàçàқñòàííûң Ïðåçèäåíòiê áàñқàðó íûñàííûíäà áîëғàíûí îðûíäû äåï áàғàëàéìûí ñåáåái, åãåìåíäi åë áîëûï åíäi ғàíà өç ìåìåëåêåòiìiçäiң iðãåñií қàëàï îíû қàëûïòàñòûðûï æәíå íûғàéòûó êåçiíäå ìåìëåêåòòiê áàñқàðóäûң îðíû àéðûқøà ìàңûçäû әði áiçäiң æàñ ìåìëåêåò үøií ñòðàòåãèÿëûқ ìәíi àéòûï æåòêiñiçäåé.

Мемлекеттік органдардың жіктелуі:
1. Мемлекеттік органдарды қалыптастыратын субъектілеріне байланысты:
— өкілдігі бар мемлекеттік органдар (Президент, Парламент);
— мемлекеттік органдардың өздерінін құратын органдары (үкімет, министрліктер).
2. Мемлекеттік органдар құрылымына байланысты:
1) жай; 2) күрделі болып келеді.
Жай органдардың ішкі бөлімдері болмайды, ал күрделі органдардын бірнеше ішкі бөлімшелері болады.
3. Аумақтық қызмет аясына байланысты:
— федералдық;
— республикалык;
— жергілікті.
4. Өкілеттіктерінің сипатына байланысты:
— жалпылама күзыретті органдар (Қазақстан Республикасының Үкіметі);
— арнайы кұзыретті органдар (Бас прокуратурасы)
5. Құзырларының іске асу ретіне байланысты:
— алқалыға жататындары (Үкімет);
— дара басшылыкка жататындары (Президент).
6. Ұйымдык-кұкық қызметтері түріне байланысты:
— биліктері толық болатындары:
— биліктері шектеулі болатындары.
1.Ìåëåêåòòiê áèëiê îðãàíäàð îғàí æàòàòûíäàð: Ïàðëàìåíò, Ïðåçèäåíò æәíå æåðãiëiêòi әêiìøiëiê-құқûқòûқ áөëiíiñòåðäåãi ìәñëèõàòòàð.
2.Ìåìëåêåòòiê àқàðó îðãàíäàðû:үêiìåò æәíå îғàí қàðàñòû ìèíñòiðëiêòåð ìåí âåäîìîñòâîëàð, æåðãiëiêòi áàñқàðó îðãàíäàðû, әð òүðëi äåíãåéäåãi әêiìäåð æàòàäû.
3.Ñîò æәíå құқûқ қîðғàó îðãàíäàðû äà ìåìëåêåòòiê àïïàðàò áîëûï òàáûëàäû. Åíäi îñû àëғàí ìåìëåêåòòiê àïàðàòқà íåìåñå îðãàíäàðғà òîëûқðàқ ñèïàòòàìà áåðiï êåòåëiê:

Æîғàðғû өêiëåòòi îðãàí.

Æîғàðғû өêiëåòòi îðãàíäû åң àëäûìåí õàëûқ ñàéëàéäû æәíå îë çàң øûғàðó қûçìåòií æүçåãå àñûðàäû.Áiçäiң ìåìëåêåòiìiçäå, ÿғíè Қàçàқñòàíäà Æîғàðғû өêiëåòòiê îðãàí áîëûï Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñûíûң-Ïðàëàìåíòi òàáûëàäû. Îíûң өêiëåòòiãiíiң øåãi òөð æûë äåï Êîíñòèòóöèÿäà êөðñåòiëãåí.Ïàðëàìåí òұðàқòû æұìûñ iñòåéòií åêi Ïàëàòàäàí òұðàäû.Îëàð Ñåíàò.
Ìәæiëiñ. Ñåíàò äåïóòàòòàðû әðáið îáëûñòàí íåìåñå Ðåñïóáëèêàëûқ ìәíi áàð қàëàëàðäàí òèiñiíåøå åêi àäàìíàí æåðãiëiêòi ìàñëèõàòòàðäûң ñàéëàóû àðқûëû æүðãiçiëåäi.Ñîíûìåí қàòàð Ïàðëàìåíò Ñåíàòûíäàғû 7 ñåíàòîðäû Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòiíiң өçi òàғàéûíäàéäû.Ìәæiëiñ äåïóòòàòàðûí ñàíäûқ êөëåìi áîéûíøà òåңäåé áîëûï êåëåòií әðòүðëi әêiìøiëiêòåðäåí òiêåëåé ñàéëàó àðқûëû æүçåãå àñûðûëàäû æәíå îíäàғû äåïóòàòòàðäû æàëïû ñàíû 67 àäàì.Ïàðëàìåíò çàңäàð қàáûëäàéäû æәíå çàңäà áåëãiëiåíiï áåðiëãåí êөëåìäå өçãåäå өçiíiң өêiëåòòiãií æүçåãå àñûðàäû.

Àòқàðó áèëiê.

Àòқàðó áèëiê æàëïû Үêiìåòòiң қîëûíäà æèíàқòàëàäû êiìåòòiң, ÿғíè àòқàðó áèëiãiíiң íåãiçãi ìàқñàòû ìåìëåêåт
Үêiìåò áàñқàðóäû æүçåãå àñқàðàäû æәíå қàáûëäàíғàí çàңäàðäûң îðûíäàëóûíà øàðàëàð áåëãiëåï îíû iñ æүçiíå àñûðàäû.Үêiìåòiң áàñøûñû áîëûï Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñûíûң Ïðåçèäåíòiíiң ұñûíóûìåí æәíå Ïàðëàìàåòiң ìàқûëäàóûìåí òàғàéûäàëғàí ïðåìåðü-ìèíñòð òàíûëàäû.Үêìåòiң құàìûíäà òүðëi ìèíñòiðëiêòåð ìåí âåäîìîñòâàëàð áîëàäû æәíå îëàðäû ìèíñòiðëåð áàñқàðàäû. °ðáið ìèíiñòiðëiêêå өçiíåíå òәí қûçìåò ïåí қîғàì æәíå ýêîíîìèêà ñàëàñûí áàñқàðó áåêiòiëiï áåðiëãåí, ñîíäàé-àқ îëàð Үêìåò æåòåêøiñiíiң áàñøûëûғûìåí îíû æүçåãå àñûðóғà ìiíäåòòi æәíå îíûң òèiñòi îðûíäàëóû үøií æàóàïòû áîëàäû. Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñûíûң Үêiìåòiíiң құðûëûìäûқ ñèïàòûíà êåëåð áîëñàқ îë 14 ìèíñòiðëiêòåí æәíå 10 ìåìëåêåòòiê êîìèòåòòåí құðàëғàí. Áұë àòàëғàí құðûëûìäàð өç өêiëåòòiãiíå ñàé áұéðûқòàð ìåí қàóëûëàð, åðåæåäëåð қàáûëäàéäû îíûң îðûíäàëóûí òèiñòi әêiìøiëiêòåðãå, ÿғíè òөìåíãi àòқàðó îðãàíäàðûíà æүêòåóãå құқûëû. Үêìåò өçiíiң құçðåòií òåê Êîíñòèòóöèÿëûқ øåêòå ғàíà æүçåãå àñûðóғà ìiíäåòòi æәíå áàñқà áèëiê ñàëàëàðûíà çàңñûç àðàëàñóûíà æîë áåðiëìåéäi. Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñûíûң Ïðåçèäåíòi қàæåò æàғäàéäà Үêìåòòi òàðàòóғà, ÿғíè îòñòàâêàғà æiáåðóãå құçðåòòi.Ìåìëåêåòòå àòқàðó áèëiãi îñàë áîëñà îë қîғàìäà, æàëïû ìåìëåêåòòå өòå қîëàéñûç æàғäàéëàðäûң îðûí àëóûíà æîë áåðiëåäi äå íәòèæåñiíäå êåç-êåëãåí ìåìëåêåòòiң áîëàøàғûíà æәíå òәóåñiçäiãiíå қàói òөíäiðói ìүìêií.Áiðàқ àòқàðó áèëiãi қàòàң òәðòiï îðíàòàìûí äåï қîғàìäàғû äåìîêðàòèÿëûқ құíäûëûқòàðғà қèÿíàò æàñàìàóғà òèiñ. Үêìåòòiң êåç êåëãåí ìүøåñií қàçiðãi çàңäà æàңà áåëãiëåíãåí òәðòiïêå ñәéêåñ Ïàðëàìåíò қàðàóûíà, òûңäàóғà, åñåï íåìåñå òүñiíåiêòåìå áåðóäi òàëàï åóãå құûëû, àë îë ìèíñòiðëåð үøií ìiíäåòò áîëûï òàáûëàäû. Қàçàқñòàíäà Үêìåòòiң құқûқòûқ ñòàòóñûí áåëãiëåiòií àðíàéû қàáûëäàíғàí çàң áàð.

Ñîò áèëiãi
Ñîò áèëiãi-îë áèëiêòiң æåêå áið òәóåëñiç әði өòå ìàңûçäû ñàëàñû áîëûï òàáûëàäû. Æàëïû ñîò áèëiãiíiң øûíàéû òәóåëñiçäiãiíå æәíå әäiëäiãiíiң өòå ìàңûçû áàð. Ñåáåái äåìîêðàòèÿëûқ қîғàì қàëûïòàñòûðûï äàìûòó үøií îë áàñòû әði øåøóøi ðîëü àòқàðàäû. Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñû Êîíñòèòóöèÿñûíûң 75 áàáûíà ñәêåñ Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñûíäà ñîò áèëiãií òåê ñîò îðãàíäàðû ғàí æүçåãå àñûðàäû.Ñîò áèëiãi àçàìàòòàð ìåí çàңäû òұëғàëàðäûң құқûқòàðû ìåí áîñòàíäûқòàðûí æәíå Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñû ñîò æүéåñií Æîғàðғû Ñîò ïåí æåðãiëiêòi әêiìøiëiêòåðäåãi àóäàíäûқ, қàëàëûқ æәíå îáëûñ îðòàëûқòàðûíäà îðíàëàñқàí ñîòòàð құðàéäû.Ñîòòòàðäû òàғàéûíäàó àðíàéû çàңäàð áîéûíøà æүçåãå àñûðûëàäû æәíå îëàð áiëiêòiëiê åìòèõàíûí òàïñûðóғà ìiíäåòòi, àë ñîò ñóäèÿëàðûí òàңäàóäû íåìåñå iðêòåóäi Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêñû Ïðåçèäåíòiíiң æàíûíäàғû Êîíñòèòóöèÿëûқ Êåңåñ æүçåãå àñûðóғà ìiíäåòòòi.Қàçàқñòàíäà Æîғàðғû ñîò құðàìûí ñîò ïëåíóìû, àçàìàòòûқ æәíå қûëìûñòûқ iñòåð æөíiíäåãi àëқà ìåí әñêåðè àëқà құðàéäû.Ñîò áèëiãiíiң òөðåëiãií Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñû Êîíñòèòóöèÿñûíäà áåëãiëåíãåí қàғèäàëàðғà ñәéêåñ æүçåãå àñûðûëóû òèiñ áîëàäû. Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñûíäà ìåìëåêåòòiê àïïàðàòòàð æүéåñiíäå Ñîò Êåңåñiíiң àëàòûí îðûíû өòå çîð. Áұðûíғû Êîíñòèòóöèÿ áîéûíøà îë Êîíñòèòóöèÿëûқ ñîò äåï àòàëғàí.Қçàқñòàíäàғû ñîò áèëiãiíiң äåíãåéií қàçið қàíàғàòòàíäûðàðëûқ äåï áàғàëàóғà òîëûқ íåãiç áàð.Ñîò àëäûíäà àçàìàòòàð äà çàңäû òұëғàëàð òåң æәíå ìåìëåêåòêå äå æåêå äàðà æåңiëäiêòåð êөççäåëiíáåãåí.Ñîò áèëiãi êåç-êåëãåí ìåìåëêåòò үøií àñà ìàңûçäû àïïàðàò áîëûï òàáûëàäû.Áiçäåð îñûìåí æàëïû áèëiê ñàëàëàðûíà ñèïàòòàìà áåðiï өòòiê æәíå îñû áèëiêòiң құçðåòiìåí құқûқòûқ æàғäàéûíà ñәêåñ қàðàñòûðäûқ.Ñîò áèëiãií, ÿғíè ñîò òөðåëiãií òåê қàíà ñîò îðãàíäàðû ғàíà ғàíà æүçåãå àñûðàäû æәíå ñîòòûң ðîëií қàíäàéäà áîëìàñûí áàñқà ìåìëåêåòòiê íåìåñå өçãåäà îðãàíäàð àòқàðà àëìàéäû.

2. Мемлекеттік органдардың түрлері және қызметі

Мемлекеттік органдар бірнеше топқа бөлінеді, олар атқаратын қызметтеріне сәйкес жүйе-жүйеге, сала-салаға жіктеледі. Мемлекеттің органдар өкілеттігінің шеңберіне қарай үш топқа бөлінеді:
1). Мемлекеттік билік органдары: Парламент, Президент жөне Маслихаттар;
2). Мемлекеттік атқару органдары: үкімет, министрліктер, ведомстволар, жергілікті басқару органдары, әкімдер. Мемлекеттік органдарының құрылу тәртібі мен алдына қойылған мақсаттары.
Мемлекеттік органдар үш топқа бөлінеді: өкілетті органдар, атқару органдар және сот немесе құқық қорғау органдары.
Республика Президенті мемлекеттік аппаратта ерекше орын алады, ол үш биліктің біріне де жатпайды. Ол мемлекет билігінің барлық тармағының келісіп жұмыс істеуін және өкімет органдарының халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді. Президент — мемлекеттің басшысы, мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын айқындайтын, ел ішінде және халықаралық қатынастарда Қазақстанның атынан өкілдік ететін жоғарғы лауазымды тұлға. Президент халық пен мемлекеттік билік бірлігінің, Конституцияның мызғымастығының адам және азамат құқықтары мен бостандықгарының нышаны әрі кепілі.

2.1. Өкілетті органдар
Жоғарғы өкілетті органдарды халық сайлайды. Парламент - заң шығару функциясын жүзеге асыратын Республиканың ең жоғарғы өкілді органы. Оның өкілеттік мерзімі — төрт жыл. Парламент тұрақты негізде жұмыс істейтін екі палатадан: Сенат жөне Мәжілістен тұрады. Сенат облыстардан, республикалық маңызы бар қаладан және астанасынан екі адамнан тиісінше барлық өкілді органдары депутаттарының бірлескен отырысында сайланатын депутаттардан тұрады. 7 депутатты Президент тағайындайды. Мәжіліс Республиканың әкімшілік-аумақтық бөлінісі ескеріле отырып құрылатын және сайлаушылар саны шамамен тең бір мандатты аумақтық сайлау округтері бойынша сайланатын 67 депутаттардан тұрады. Парламент кейбір заңдарды қабылдау құқығын Президентке береді, оны делегаттылық заңдылық деп атайды. Қазақстан тарихында екі палаталық парламент 1995 жылғы Конституциясында жарияланған. Қазақстанның сайлау жүйесі мажоритарлық типке жатады, сайлауға көп саяси партиялар қатысады. Бұл палатаға сайланған депутаттар 25 жасқа толуы керек. Қазақстан парламентінің ерекшелігін жоғарғы палатасының құрылуы және оның қызмет бабы көрсетеді. Депутаттардың бір жартысы екі жылға, ал екінші жартысы төрт жылға сайланады. Сенатқа 30 жасқа толған адамдар депутат болып сайланады.
Парламент негізгі заң шығарушы орган. Парламенттің сессиясы оның палаталарының бірлескен және бөлек отырыстары түрінде өткізіледі. Парламенттің үйлестіруші органдары — бюро, жұмыс органдары — тұрақты комитеттері, бірлескен комиссиялары болып табылады. Президент мемлекеттің жоғарғы қызметкерлерін тағайындағанда парламент келісімін береді, олардан есеп алады, соғыс және бітім мәселелерін шешеді, халық референдум тағайыңдау туралы бастама көтереді, конституциялық зандылық туралы жыл сайын жолдауын тындайды, өзінің ішкі сұрақтарын шешеді, және басқа да Конституция жүктеген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Парламенттің әр палатасының бөлек отырысында шешетін құзыреті бар. Сенат тағайындау мәселелерінің көбіне өзі қатысатын болса, Мәжіліс заң қозғау жөне қаржы мәселелерді шешеді. Парламент қабылдаған заңдарға Президент қол қояды да, заңды осыдан кейін жариялайды. Заң шығару жұмысын президенттің өзі де атқара алады. Бұл екі жағдайда бола алады: Парламенттің екі палатасының депутаттары уақытша заң шығару билігін Президентке 203 дауыспен рұқсат берсе (Конституцияның 53 бабы), Президент заң жобалардың қарау басымдылығын белгілейді, Парламент осы жобаны енгізілген күннен бастап бір айдың ішінде қарауы тиіс. Заң шығару жұмысын тікелей халықтың өзі де атқара алады, бұл жағдай референдум деп аталады. Қазақстанның 1995 жылғы Конституциясы осылай алынды.

2.2. Атқару органдары
Атқару билік өкіметтің қолында жиналған. Президенттік республикаларда өкімет саяси және ұйымдық тұрғыдан президент қамтитын атқарушы билік тармағына жатады. Парламенттің қатысуымен Президент басқарады әрі құрады, оның дербес құзыретті алқалы шешуші органы. Кабинет мұшелері бүкіл халық сайлаған Президент алдында дербес жауап береді. Үкіметтің нақты егеменділігі нақты мемлекет басшысының субъективтік пікіріне тікелей тәуелді. Қазақстан Республикасының үкіметі — атқарушы билікті жүзеге асыратын, атқарушы органдардың жүйесін басқаратын және олардың қызметіне басшылық ететін мемлекеттік орган. Президент Үкімет мүшелерін тағайындағанда Конституцияның 64 бабының 1- тармағы бойынша парламенттің келісімін алуға тиіс. Ал үкіметті құру процедурасы өте күрделі және бірнеше кезеңнен тұрады. Сонымен Өкімет атқару билікті жүзеге асырады және бүкіл атқарушы органдардың жүйесіне басшылық жасайды. Қазақстан Республикасының Үкіметін Премьер-Министр, оның орынбасарлары, Республика Үкіметі аппаратының басшысы, Республика министрлері, мемлекеттік комитеттерінің төрағалары құрайды. Үкімет және нормативтік қаулылар қабылдайды және нұсқаулар береді.
Орталық салалық атқару билік министрліктердің, ведомстволардың, мемлекеттік комиссия және комитеттердің қолына берілген. Олар қарауындағы мемлекеттік басқару салаларындағы істің жайы үшін жауап береді. 1997 жылғы Наурыздың 4-дегі Президенттің жарлығымен Өкіметтің жаңа құрылымы белгіленген: Премьер-Министр, оның орынбасарлары, Үкімет аппаратының басшысы, 14 министрлік және 11 мемлекеттік комитет. Олар өзінің құзыреті бойынша бұйрық және инструкция қабылдайды. Үкімет өзінің бүкіл қызметіне Конституцияда және Республика Президентінің алдында жауапты. Премьер-Министр, оның орынбасарлары және Үкімет аппаратының басшысы Төралқаның құрамына кіреді. Премьер-Министр өзінің өкімімен Төралқа құрамына Үкіметтің басқа да мүшелерін кіргізуге хақылы. Министрлік тиісті мемлекеттік басқару саласына басшылықты, сондай-ақ заңдармен көзделген шекті-салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Республика орталық атқарушы органы болып табылады.
Мемлекеттік комитет тиісті мемлекеттік басқару салаларында мемлекеттік саясатты жүргізетін және осы мақсатта заңдарға салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Республика комитеті, бас басқармасы, комиссиясы, агенттігі және Үкімет құрамына кірмейтін өзге де республикалық мемлекеттік басқару органы. Үкімет құрамында орталық атқарушы орган болып табылады. Министрліктің, мемлекеттік комитеттің жанындағы департамент, агенттік, сондай-ақ Республика министрлігінің, мемлекеттік комитетінің жанындағы өзге де мемлекеттік басқару органы болады. Ол министрлігінің, мемлекеттік комитетінің құзыреті шегінде арнайы атқарушы және бақылау-қадағалау функцияларының, сондай-ақ салааралық үйлестіруді не мемлекеттік басқару саласында дербес басшылықты жұзеге асырады.

2.3. Сот немесе құқық қорғау органдары

Сот билігі. Конституцияның 75-бабына сәйкес Қазақстан Республикасында сот төрелігін тек сот қана жүзеге асырады. Сот билігі азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғайды. Сот ісін жүргізудің азаматтық, қылмыстық және заңмен белгіленген өзге де нысандары арқылы жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасында сот жүйесін Республиканың Жоғарғы Соты мен Республиканың жергілікті соттары (облыстық және оларға теңестірілген соттары, аудандық (қалалық) құрайды. Республика аумағында ҚР Әскери (әскердің, құрамалардың, гарнизон-дардың) соттары болады.
Жоғарғы Соттың кұрамын пленум, төралқа, азаматгық шаруашылық, қылмыстық, әскери алқалары құрайды. Қандай бір атаумен арнаулы және төтенше соттарды құруға жол берілмейді. Соттар тиесілі билікті ешкімнің еркіне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
АТҚАРУШЫ БИЛІКТІ ЖЕТІЛДІРУ МЕН БИЛІКТІҢ ҚАЙТА БӨЛІНУ ТӘЖІРИБЕСІ
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік билік бірлігінің конституциялық-құқықтық сипаттамасы
МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІКТІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАБИҒАТЫ
Орталық атқарушы органдар
Сот немесе құқық қорғау органдары
Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қалыптасу мәселелері
Сот төрелігін тек қана соттың жүзеге асыруы
Республикасындағы жергілікті басқару органдардың ұйымдастырылуы
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару жүйесін жаңғырту тұжырымдамасы
Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару: қалыптасу жобалары
Пәндер